مراقب باشيد سرطان نخوريد...

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: مراقب باشيد سرطان نخوريد...
عليرضا سزاوار
زندگي ماشيني و مدرن و نداشتن دقت كافي براي تهيه غذاهاي سنتي، جذابيت و طعم مطلوب فست فودها به علت وجود انواع افزودني و چاشني ها و چربي زياد، دسترسي آسان به فست فودها و افزايش روزافزون رستوران هاي متنوع و رنگارنگ، تبديل شدن رستوران هاي عرضه اين نوع غذاها به محلي براي گذران اوقات فراغت به ويژه در بين جوانان، قيمت مناسب اين نوع غذاها نسبت به غذاهاي سنتي از جمله علل گرايش زياد به مصرف فست فودها است.
اين نوع غذاها به علت دارا بودن چربي و قند زياد، پرانرژي و پركالري بوده و منجر به ذخيره سازي چربي اضافي در بدن و چاقي مي شوند. چربي موجود در فست فودها حاوي اسيدهاي چرب اشباع با ترانس بالا مثل روغن هاي هيدروژنه، مارگارين و چربي هاي جامد است كه منجر به افزايش كلسترول خون مي شود. از آنجا كه براي نگهداري طولاني مدت اين غذاها از انواع نگه دارنده ها مثل نمك استفاده مي شود، مصرف زياد آنها موجب افزايش فشار خون و احتمال بروز بيماري هاي قلبي- عروقي، مغزي و كليوي در ميانسالي مي شود.
استفاده زياد از سوسيس و كالباس كه براي ماندگاري بيشتر آنها از مواد نگهدارنده اي چون نيترات و نيتريت استفاده مي شود، سرطان زا خواهد بود. مواد رنگي غيرخوراكي موجود در نوشيدني هاي طعم دار و كولاها موجب اختلال در تمركز و يادگيري كودكان شده و نوآوري و مهارت هاي آنها را كاهش مي دهد و موجب بيش فعالي آنها مي شود.
چاقي كه در نتيجه خوردن فست فودها حاصل مي شود، مقاومت در برابر انسولين را كاهش داده و منجر به بروز ديابت نوع2 يعني غيروابسته به انسولين مي شود.
بيماري هاي قلبي عروقي از عمده ترين علل مرگ و مير در سراسر جهان است كه پيشگيري از ابتلا به بيماري هاي قلبي و عروقي و آترواسكلروز يا انسداد عروق نياز به تلاش و پيگيري هاي ممتد دارد.
هر چند در بعضي افراد به لحاظ ژنتيكي استعداد ابتلا به آترو اسكلروز يعني رسوب چربي در جدار عروق بيشتر است، اما عوامل اكتسابي زيادي در بروز اين بيماري ها نقش دارند كه به عنوان فاكتورهاي خطر شناخته مي شوند كه با تغذيه صحيح و رژيم غذايي مناسب مي توان از آنها پيشگيري كرد.
ديابت، بي تحركي، استفاده از قرص هاي ضدبارداري و مصرف چاقي، بالا بودن فشار خون، افزايش كلسترول بد خون و دخانيات از جمله عوامل خطر در بروز بيماري هاي قلبي و عروقي است.
تغيير الگوي زندگي
چاقي به عنوان فاكتور خطر، سلامت عموم مردم را تهديد مي كند و هم اكنون تغييرات در الگوهاي غذايي و استفاده از فست فودها، تغيير در شيوه زندگي، به مدت زياد نشستن جلوي تلويزيون، نشستن زياد پشت ميز كامپيوتر، استفاده زياد از ماشين و بي تحركي در بروز چاقي موثر هستند.
مصرف تنقلات و ميان وعده هاي پرانرژي، كاهش مصرف غذاهاي حاوي فيبر به علت نداشتن ميل و رغبت به مصرف سبزي هاي خام و پخته، حبوبات و غلات، افزايش استرس و اضطراب كه خود عامل پرخوري و خرده خواري است، مصرف بيش از حد بستني هاي خامه اي، شكلات، شيريني و نوشيدني هاي مصنوعي، از جمله عواملي هستند كه به چاقي دامن مي زنند و ارتباط مستقيمي با بروز بيماري هاي قلبي و ديابت نوع2 و بيماري هاي كيسه صفرا، انواع سرطان ها، التهاب و درد مفاصل دارند.
محققان توصيه مي كنند براي اصلاح روش زندگي و حفظ سلامتي، كاهش اضافه وزن، افزايش فعاليت به مدت 30 تا 45 دقيقه در بيشتر روزهاي هفته، مصرف مواد غذايي متنوع براي حفظ كفايت تغذيه اي، كاهش مصرف چربي هاي اشباع و منابع غني از كلسترول، مصرف بيشتر سبزي و ميوه ها، تامين كلسيم در رژيم غذايي، كاهش مصرف قند و نمك، مصرف زياد مواد غذايي حاوي فيبر، نوشيدن روزانه 4ليوان آب، را حتما جدي بگيريد.
همچنين استفاده از هرم غذايي كه از 5گروه ماده غذايي شامل، شير و جانشين هاي شير، گوشت و جانشين هاي گوشت شامل گوشت سفيد (مرغ و ماهي) گوشت قرمز، تخم مرغ، حبوبات و خشكبار، گروه سبزيجات شامل انواع سبزي هاي برگ سبز، زرد و قرمز، گروه ميوه هاي غني از ويتامين و گروه نان و غلات الگوهاي صحيح غذايي هستند كه ضامن سلامت آينده شما خواهند بود.
اما خطر ديگر از سوي نوشيدني هاي حاوي افزودني هايي از قبيل محرك هاي مجاز، ويتامين ها به ويژه ويتامين هاي گروه«ب»، مواد معدني، كافئين، قهوه، گياه گوارانا، ساخارين و كراتين هستند كه در برخي از آنها، ممكن است مقدار زيادي گلوكز يا شكر نيز به كار رفته باشد.
بيشتر جوانان، افراد پرتحرك و ورزشكاران به اين نوع نوشيدني علاقه دارند. جالب است بدانيد اولين نوشابه هاي انرژي زا با ميزان كافئين و شكر بالا سال 1980 در آمريكاي شمالي وارد بازار شد و اگرچه در آن زمان نيز خريداران نوشابه هاي انرژي زا مي دانستند كه اين نوع نوشابه ها صددرصد سالم نيستند، اما همين اندازه كه به آنها امكان مي داد تا ساعات بيشتري از روز را با انرژي كار كنند، براي آنها كافي بود.
در جست وجوي طعم طبيعي
بررسي ها نشان مي دهد اين نوشابه ها چهار برابر بيشتر از نوشابه هاي معمولي كافئين دارند. نوشابه هاي انرژي زا به طور متوسط حاوي 60 تا 80 ميلي گرم كافئين است (يك فنجان قهوه حاوي 60 تا 90 ميلي گرم كافئين است.) كافئين، محركي براي دستگاه عصبي مركزي است و به طور موقت موجب رفع خواب آلودگي مي شود.
رفع خستگي، افزايش تمركز، اتساع عروق خوني، افزايش عملكرد جسمي و ذهني، افزايش استقامت، شل كردن عضلات صاف نايچه ها و افزايش اسيد معده از اثرهاي كافئين بر بدن است. جالب اين كه، كافئين، اثر داروهاي تجويز شده براي درمان سردرد را تا 50درصد افزايش مي دهد.
با وجود اثر مثبت كافئين روي بدن، بايد در مصرف آن اعتدال را رعايت كرد، زيرا مصرف بيش از اندازه كافئين موجب وابستگي يا «كافئينيسم» مي شود كه علائمي نظير اضطراب، تحريك پذيري، انقباض عضلات، عصبانيت، بي خوابي، تپش قلب و زخم معده را به همراه دارد.
تائورين هم از گروه آمينواسيدهاي غيرضروري است كه بدن به دريافت آنها از محيط خارجي نياز ندارد و مي تواند آن را بسازد.
تائورين از اجزاي اصلي صفرا است كه به منظور هضم چربي ها، تنظيم كلسترول خون و جذب ويتامين هاي محلول در چربي به آن نياز داريم. تائورين به همراه «روي» براي سلامتي چشم ها و حس بينايي لازم است. اين ماده به علت اين كه آنتي اكسيدان محسوب مي شود، نقش سم زدايي از بدن دارد، همچنين موجب كاهش فشار خون در بدن شده و براي درمان اضطراب، بيش فعالي، فعاليت ضعيف مغز، صرع و آبرساني به مغز نيز مفيد است.
عصاره گوارانا از گياهان منطقه آمريكاي جنوبي است. اين گياه نيز داراي كافئين بوده و عصاره آن خاصيت محرك دستگاه عصبي مركزي، افزايش انرژي، چربي سوزي دارد.
عصاره جين سينگ نوعي گياه آسياي شرقي است كه مصرف آن موجب افزايش مقاومت بدن در برابر اضطراب، تقويت حافظه، تقويت دستگاه ايمني و عصبي و افزايش شادابي و انرژي، رفع خستگي، كاهش قند خون و كاهش عوارض پيري و مصرف بيش از حد آن موجب بي خوابي، تهوع، سردرد، اسهال، افزايش يا كاهش فشار خون مي شود. البته ميزان جين سينگ در نوشابه هاي انرژي زا كمتر از آن است كه موجب اين عوارض شود.
متيل زانيتن يك «آلكالوئيد» است كه در نقش محرك دستگاه عصبي فعاليت مي كند و از ديگر مواد تشكيل دهنده اين نوشيدني ها شناخته شده است.
تركيبي بي خاصيت
ويتامين هاي گروه ب هم درسوخت و ساز و افزايش سطح انرژي بدن از طريق توليد گلبول هاي قرمز و پادتن ها، جبران كم خوني، كاهش استرس و اضطراب و مرطوب كنندگان طبيعي پوست نقش دارند.
از سوي ديگر ويتامين هاي آ و سي و سلنيوم به صورت آنتي اكسيدان ممكن است درنوشابه هاي انرژي زا وجود داشته باشد.
كراتين نوعي اسيدآمينه است كه در بدن انسان در هنگام سوخت و ساز پروتئين توليد مي شود و انرژي مورد نياز عضله را تامين مي كند و درساختار آنهاست اما در تركيب با سلنيوم بي خاصيت مي شود.
طعم دهنده ها و رنگ هاي غذايي نيز به طور طبيعي و مصنوعي درانواع نوشابه ها بخصوص نوشابه هاي انرژي زا وجود دارند.
طعم دهنده هاي مصنوعي از صدها ماده شيميايي تركيب شده اند تا مشابه طعم هاي طبيعي شوند. طعم دهنده ها درمقدار مجاز به احتمال زياد سالم هستند، اما ممكن است حاوي موادي باشند كه بعضي افراد بخصوص كودكان به آنها حساسيت هاي شديدي نشان دهند.
دربين تركيبات به كار رفته در نوشابه هاي انرژي زا، كافئين و گياه گوارانا مواد اعتيادآوري هستند كه مصرف زياد و طولاني مدت آنها موجب مي شود به نوشابه ها عادت كنيم.
دراين بررسي متخصصان تغذيه مصرف اين نوشابه هاي انرژي زا را براي كودكان، زنان باردار، بيماران ديابتي و كساني كه بيماري قلبي-عروقي دارند بسيار مضر و خطرناك دانسته اند. ترك اين مواد كار سختي نيست و سردرد از عواقب اصلي آن است. بنابر اين به طور معمول اعتياد به تغذيه آماده اما غير مفيد جنبه رواني دارد و اين خوردني ها و نه فقط ارزش تغذيه اي قابل توجهي ندارند، بلكه از نظر هزينه نيز مقرون به صرفه نيستند.

چهارشنبه|ا|26|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 211]