واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > ادبیات - نادر قدیانی مدیر انتشارات قدیانی معتقد است مهمترین مشکل حوزه کتاب کودک، عرضه اصولی و معرفی این کتابهاست. آذر مهاجر: کتاب کودک برای عرضه نیاز به نمایش کامل دارد بنابراین در فضایی که میتوان تعداد زیادی کتاب بزرگسال را در عطف به نمایش گذاشت، تنها چند عنوان کتاب کودک قابل ارائه است. به اعتقاد بسیاری از دست اندرکاران و کارشناسان حوزه نشر، از جمله نادر قدیانی مدیر انتشارات قدیانی این مهمرین آفت اقتصاد کتاب کودک است. بنابراین شاید این روزها که دومین نمایشگاه تخصصی کتاب کودک در مرکز آفرینشهای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برپاست، فرصت مناسبی برای عرصه و نمایش اصولی این کتابها فراهم شده باشد و زمینه برای از بین بردن این افت ایجاد شده باشد. اما به اعتقاد نادر قدیانی این نمایشگاه تنها می تواند یک شروع باشد.آقای قدیانی دومین نمایشگاه تخصصی کتاب کودک با حمایت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار میشود. چرا هر حرکتی در زمینه کتاب و کتاب کودک در کشور ما منوط به حمایت دولت است؟ اساسا در همه جای دنیا کتاب کودک و نوجوان از جهات مختلف زیر نظر دولت هاست. حتی در کشورهای پیشرفته نیز بر انتشار کتابهای کودک و نوجوان نظارت میشود. به عبارتی تولید و انتشار کتابهای کودک و نوجوان یکی از مسائل مهم و حساس در همه کشورهاست و ویژگیهای خاص خودش را دارد. به همین دلیل حتی نویسندگان و تصویرگران کتاب کودک و نوجوان هم نمیتوانند جز افراد عادی جامعه باشند. این افراد باید از زوایای مختلف صلاحیت کار در این زمینه را داشته باشد. به عنوان مثال کسی که دارد برای کودکان قلم میزند، ممکن است در چهارخط مفهومی را منتقل کند که برای انتقال همان مفهوم و تاثیرش بر مخاطب بزرگسالان، نیاز به دهها صفحه نوشته باشد.همه این موارد را داشته باشید، بعلاوه اینکه کتاب کودک در کشورما با شرایطی تولید میشود که قیمت چندانی ندارد، وقتی قیمت کتاب اندک باشد، اقتصاد کتاب هم ضعیف میشود. وقتی اقتصاد کتاب کودک ضعیف شد، نیازمند حمایت میشود. این حمایتها را میتوان در همه جای دنیا دید، مثلا در بعضی جاها شهرداریها و در کشور ما هم طیبعتا معاونت فرهنگی هنری وزارت ارشاد متولی حمایت از این نوع کتابهاست. اما مشکل اینجاست که در کشور ما حمایت از کتابهای کودک و نوجوان اصولی و در راستای رونق اقتصاد این بازار انجام نمیشود، مثلا وزارت ارشاد وقتی از کتاب بزرگسال صد نسخه خریداری میکند از کتابهای کودک 300 نسخه خریداری میکند و اسمش را میگذارد حمایت از کتاب کودک. در حالی که این حمایت نیست چون نمیتواند پاسخگوی نیاز این بخش باشد. یک کتاب بزرگسال 200 صفحهای هزینهاش کمتر از هزینه کتاب 12 صفحهای کودکان است. بنابراین اگر میخواهیم بازار کتاب کودک، در پنج یا ده سال آینده رونق پیدا کند، باید از امروز نگاه دقیق و کارشناسانه به این مقوله داشته باشیم. هرچند در کشور ما تعداد انگشت شماری ناشرخصوصی به وجود آمدهاند که وظیفه تولید و عرضه مناسب کتاب کودک را به دوش میکشند، اما دستاوردشان ناشی از عشق و علاقه است نه برنامه مدون اقتصادی.اینجاست که دولت باید سیاستگذاری کند و نویسندگان، شاعران و تصویرگران کتاب کودک را مورد حمایت مالی قرار دهد. همچنین لازم است از کتاب کودک هم حمایتهای خاص صورت بگیرد. خرید هزار نسخه از یک کتاب نمیتواند به معنای حمایت از آن کتاب باشد.اصولا خرید کتاب میتواند نوعی حمایت به حساب بیاید؟بله البته به این شرط که در تیراژ بالا خریدادری شود. دولت باید مثلا صدهزار نسخه از یک کتاب را بهرد تا توانسته باشد به ناشر کمک کند. تازه بعد از خرید باید این نسخ خریداری شده در اختیار کتابخانههای عمومی، کتابخانه مدارس و نهادهای دولتی قرار بگیرد. همچنین باید تسهیلاتی به ناشران بدهند که بتوانند تبلیغ کنند. ناشران کتابهای کمک درسی را ببینید که چقدر خوب تبلیغ میکنند اما ناشران دیگر بودجهای برای تبلیغ ندارند. حداقل حمایت دولت از این ناشران میتواند، ایجاد زمینه و تسهیلات برای تبلیغ گستره از رسانه ملی باشد. مطبوعات هم باید صفحات خاصی برای معرفی کتاب به صورت حرفهای و تخصصی داشته باشند، اما در بهترین حالت گاهی گوشهای خبری کوتاه درباره یک کتاب منتشر میکنند که نه تنها فایدهای به حال کتاب ندارد بلکه بیاحترامی به کتاب هم هست. ورزش در مطبوعات ما دست کم یک صفحه را به خود اختصاص داده اما کتاب سهم چندانی از صفحات روزنامهها ندارد.در حوزه آموزش و پرورش هم تا چند سال پیش در انتهای کتابهای درسی، چند عنوان کتاب به دانش آموزان معرفی و برای مطالعه توصیه میشد اما این کم است. لازم است هرسال به تعداد این کتابهای پیشنهادی اضافه شود و حتی لیست کتابهای پیشنهادی در دورههای معینی به روز شوند. یا مثلا شهرداری به جای اینکه خودش وارد کار نشر شود و دست به کار تولید کتاب بزند، از ناشران برای چاپ کتابهای حوزه شهری حمایت کند.مسئله اقتصاد کتاب و بخصوص کتاب کودک انگار در یک دایره بسته گرفتار شدهاست. برای کتاب تبلیغی صورت نمیگیرد چون درآمدی ندارد و چون کتاب تبلیغ نمیشود، فروش آن هم تحت تاثیر قرار گرفتهاست! با این وصف چه باید کرد که کتاب نیازمند حمایت نباشد و بازارش رونق پیدا کند؟من معتقدم در کشور ما به دلایل مختلف هیچ راهکاری برای رونق بازار کتاب تا حدی که مستقل شود، وجود ندارد. من خودم به عنوان یک ناشر حرفهای سالانه حدود 700 عنوان کتاب تولید میکنم که بالغ بر 5 میلیون تیراژ دارد. در نتیجه فروشمان هم بد نیست. تیراژ پائین کتاب به این دلیل است که ناشر مکان نمایشگاهی برای کتاب در اختیار ندارد. وقتی جایی برای ارائه نباشد شما هرقدر هم کتاب تولید کنید، مردم بیخبر میمانند. نمایشگاه بین المللی کتاب محلی است که مردم ما با کتابها آشنا میشوند و بعد آن را به صورت شفاهی تبلیغ میکنند. تا وقتی معضل ارائه کتاب و معرفی آن وجود داشته باشد شرایط همین خواهد بود.به نظر میرسد حل این مشکل لااقل برای دولت خیلی سادهتر از حمایتهایی چون خرید کتاب باشد!بله اما در این مورد باید بسترسازی صورت بگیرد. خوشبختانه الآن این امکان ایجاد شده که ناشران بتوانند در مجتمع های مسکونی هم مستقر شوند و یا شهرداری تا 90 درصد به ناشر در عوارض مختلف تخفیف میدهد. البته این موارد شامل شهر تهران است و در شورای شهر تهران به تصویب رسیده و حتی هنوز ابلاغ هم نشدهاست. اگر مجلس هم این طرح را تصویب کند و در سراسر کشور به اجرا دربیاید شاید در این صورت امکان بسترسازی فراهم شود. همچنین لازم است وزارت ارشاد هم از ناشران و فعالان حوزه نشر حمایت کند تا فروشگاههای مناسب برای عرضه کتاب تاسیس شود. مثلا ما الآن برای فروش پیتزا مشکلی نداریم یا برای عرضه خیلی اقلام دیگر که شاید به اندازه کتاب هم ضروری نباشند، چون این اقلام جوابگوی هزینهها خودشان هستند اما در مورد کتاب این طور نیست.به اعتقاد شما متقاضیان در بازار کتاب به اندازهای هست که بتوان به رونق اقتصادی آن امید داشت؟این بازار وجود دارد. برخلاف اینکه مردم ما را به کتاب نخواندن متهم میکنند، ما متقاضی کتاب به اندازه کافی داریم. مردم ما اهل کتاب هستند. بازار کتاب وجود دارد اما محل عرضه برای کتاب نداریم. نمایشگاههایی مثل نمایشگاه تخصصی کتاب کودک هم میتوانند فقط در روند تبلیغ کتاب موثر باشند چرا که به هر حال دائمی نیستند. امیدواریم در کنار این نمایشگاهها، زمینه برای شکلگیری محل عرضه و فروش کتاب فراهم شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 410]