واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - بیش از 20 سال از تاسیس شرکت نفتی نیکو می گذرد.اگرچه مالکیت این شرکت به طور صددرصد در اختیار شرکت ملی نفت قراردارد اما عملکرد این شرکت با ابهامات زیادی مواجه است. آذرجزایری: مدیرعامل جدید شرکت ملی نفت ایران علت توقف سوآپ نفت از طریق ایران را نداشتن صرفه اقتصادی می داند در حالیکه سوآپ نفت خام کشور بر عهده شرکت نیکو بوده است و طی چند سال گذشته روزانه به طور متوسط حدود 300 هزار بشکه نفت توسط نیکویی ها سوآپ شده است.در اینصورت با توجه به آنکه بیش از نیمی از درآمد سالیانه نیکو از این بخش تامین شده است بنابراین به نظر می رسد این شرکت طی سال های گذشته زیان زیادی را نصیب شرکت ملی نفت ایران کرده است.این در حالی است که همواره از این شرکت به عنوان یکی از بازوهای اصلی شرکت ملی نفت ایران یاد می شود. براین اساس با توجه به متوقف شدن سوآپ در کشور تنها وظیفه جذب منابع مالی برای پروژه ها و طرح های نفتی را بر عهده خواهد داشت.البته زمزمه هایی در خصوص تلاش این شرکت برای حضور در بازار معاملات نفتی جهان نیز مطرح است. نیکو تاکنون در بسیارى از مشارکت هاى خارجى وارد شده است ۱۰ درصد سهم میدان گازى شاه دنیز آذربایجان و بخشى از سهام پالایشگاه شرکت پتروشیمى تولید کود شیمیایى مدرس هندوستان اکنون در سبد سرمایه گذارى هاى نیکو قرار دارد اما این تمام داستان نیست؛ در زمانى که ایران توانست یکى از میادین نفتى دریاى شمال را خریدارى کند با قطع مشارکت بى پى انگلستان، اکنون اداره سرمایه گذارى در تولید نفت و گاز از میدانى در «اوبردین اسکاتلند» هم در اختیار نیکو است. پیش از این هزینه ترانزیت صادرات ساحل نشینان خزر در کارنامه درآمدزایى هاى نیکو قرار داشت که از این پس با توجه به توقف صادرات از طریق سوآپ درآمد این شرکت کاهش خواهد یافت. پروژه توسعه میدان هاى نفتى آزادگان و یادآوران هم از جمله اقدامات این شرکت است. گرچه سهام نیکو صددرصد به شرکت ملى نفت تعلق دارد اما این شرکت در قبال رایزنى هاى نیکو در تأمین مالى تعهداتى دارد به گونه اى که بازپرداخت سرمایه گذارى هاى نیکو از طریق تحویل نفت خام انجام مى شود. نیکو هم مختار است بنابه اولویت هاى مشخص شده وزیر نفت در سرمایه گذارى هاى بین المللى حضور داشته باشد. طی این سال ها اهداف این شرکت با تغییرات اساسی مواجه بوده است.این شرکت که در سال های ابتدایی تاسیسش سرمایه گذاری در معاملات بورس نفت لندن را آغاز کرد پس از ضرر 100 میلیون دلاری ناشی از فعالیت در این حوزه به خرید و فروش نفت و امضای قرارداد فروش با شرکت ملی نفت ایران روی آورد.در ابتدا نیکویی ها شکستن تحریم را هدف قراردادند و در این راستا با معاوضه نفت خام با کالا ، تجهیزات مورد نیاز کشور را تامین می کردند.باروی کارآمدن دولت خاتمی، این روش به نوعی به حاشیه رفت.بنابراین نیکویی ها با امضای قرارداد با شرکت ملی نفت بخشی از نفت خام کشور را در بازارهای جهانی بفروش می رساند.کم کم پای این شرکت به جذب سرمایه و فاینانس طرح ها و پروژه های نفتی باز شد و تا کنون نیز ادامه دارد.البته در شرایط فعلی شاید تنها دلیل پایدار موندن این شرکت را بتوان همین تامین مالی و فاینانس طرح ها دانست.چرا که در شرایط فعلی با متوقف شدن سوآپ نفت خام که در چند سال اخیر به طور انحصاری در اختیار نیکویی ها بوده است این شرکت کاری نخواهد داشت مگر جذب سرمایه برای طرح و پروژه های نفتی . البته باید تاکید داشت از زمان خروج هدایت زاده از این شرکت تا کنون حجم سرمایه گذاری ها و فاینانس نیکو در طرح ها و پروژه های نفتی تا حدود قابل توجهی کاهش یافته است.براین اساس هدایت زاده که بواسطه تکیه زدن بر مدیریت نیکو با بسیاری از بانک ها و موسسات مالی خارجی ارتباط مستقیم و مناسبی را ایجاد کرده بود پس از برکناری از مدیریت این شرکت با تاسیس شرکتی جدید کار فاینانس طرح ها و پروژه های نفتی ایرانی را به طور مستقیم در اختیار گرفت.به عنوان مثال در گزارش اخیری که مدیرعامل سابق شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی در خصوص فاینانس طرح ها و پروژه های در اختیار شرکت متبوعش به مسوولان نفتی ارائه کرده است بخشی به چشم می خورد که در آن به جای درج اسم شرکتی که این طرح ها و پروژه ها را فاینانس کرده است نام هدایت زاده به چشم می خورد با این مضمون که لیست طرح ها و پروژه هایی که هدایت زاده آنان را تامین مالی کرده است. براساس این گزارش،طی این سال ها تنها سه مدیر نفتی تا کنون موفق بوده اند که بر صندلی ریاست نیکو تکیه زنند که البته هدایت زاده مدیرعامل اول نیکو که به نحوی بنیانگذار این شرکت نیز محسوب می شود بیش از 16 سال بر ریاست این شرکت تکیه زد و در نهایت توسط نوذری وزیر نفت دولت نهم برکنار و عاصمی پور قائم مقام وقت شرکت ملی نفت جایگزین وی شد.پس از آن نیز در دولت دهم جشن ساز پس از برکناری از ریاست شرکت ملی نفت ایران به سوئیس رفت تا سکاندار این شرکت باشد.بسته بودن فضای اطلاع رسانی این شرکت طی سال های گذشته باعث شده تا عملکرد آن از شفافیت لازم برخوردار نباشد که البته دلیل این ادعا را نیز می توان در آخرین تحقیق و تفحصی که از شرکت ملی نفت ایران در سال 1385 توسط مجلس صورت گرفت و گزارش آن منتشر شد، یافت. براساس جزییات ارائه شده در طرح تحقیق و تفحص شرکت ملی نفت که البته پس از انتشار این گزارش پیگیری جدی در خصوص ابهام های طرح شده صورت نگرفت عملکرد مالی شرکت نیکو و نوع فعالیت ان به نسبت اساسنامه موجود در شرکت ملی نفت با ابهام های زیادی مواجه است.در این گزارش، مجلس مسوولان شرکت نیکورا به عدم شفاف سازی محکوم کرده و خواستار رفع ابهامات موجود شده است که در این زمینه می توان به هزینه های جاری این شرکت برای پرداخت حقوق و مزایای کارکنانش اشاره کرد که از نظر مجلس نشینان اعلام رقم تاکید شده با ابهامات زیادی همراه بوده است. نقش شرکت نیکو در عرضه و فروش نفت خام و انواع فراوردههای نفتی به ویژه در زمینه تامین اعتبارات بیع متقابل و ارتباط آن با حساب تمرکز خزانه ؟، کم و کیف فروش و قیمتگذاری نفت خام صادراتی از ابتدای شکل گیری قرادادهای سوآپ (SWAP) و میزان و مبلغ درآمدهای مربوط به تفکیک مراکز عرضه، مجوزهای قانونی انجام قرادادهای سوآپ (SWAP) نفتخام از جمله مواردی محسوب می شود که در گزارش مجلس از نتیجه تحقیق و تفحص وزارت نفت به عنوان ابهام های موجود به آن اشاره شده که البته تا کنون جواب شفافی به آنها داده نشده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 532]