آيا جرج بوش در مراحل پاياني تصميم‌گيري براي گشايش دفتر در تهران قرارداردپيشدستي به اوباما؟

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: آيا جرج بوش در مراحل پاياني تصميم‌گيري براي گشايش دفتر در تهران قرارداردپيشدستي به اوباما؟
دنياي‌اقتصاد- سرانجام «باراك اوباما»ي دموكرات با پيروزي قاطع بر «جان مك كين» جمهوري‌خواه رييس‌جمهور منتخب آمريكا شد.او در كوران مبارزات انتخاباتي تلاش كرد تا چهره متفاوتي از آمريكا را به نمايش بگذارد و «تغيير» را در اولويت نخست برنامه‌هاي داخلي و خارجي دولت آينده خود معرفي كرد.

اوباما در بحث سياست خارجي ترجيح داد تا از جنگ‌طلبي و جنگ‌افروزي فاصله گيرد و از گفت‌وگو نه‌تنها با دوستان، بلكه با ديگران (از جمله ايران) سخن به ميان آورد. وي چند ماه پيش در پاسخ به انتقاد برخي از مخالفان گفت‌وگوي ايران و آمريكا گفته بود: با استالين و مائو هم گفت‌وگو كرديم، رييس‌جمهور آمريكا بايد واقع‌بين باشد و باب گفت‌وگو را باز كند. اوباما تاكيد كرده بود: ايران، كوبا و ونزوئلا در مقايسه با اتحاد جماهير شوروي تهديد جدي براي آمريكا به حساب نمي‌آيند، آن زمان كه شوروي مي‌گفت: «مي‌خواهم شما را از روي كره زمين محو كنم.» اتحاد جماهير شوروي هزاران سلاح هسته‌اي داشت، اما ايران حتي به يك سلاح هسته‌اي هم مجهز نيست. وي تعامل مستقيم با شوروي را از عوامل كارساز فرو ريختن ديوار برلين و جلوگيري از جنگ هسته‌اي دانسته بود.
اينك اگرچه اوباما پيروز انتخابات است، اما فاصله او تا به دست گرفتن عملي سكان هدايت آمريكا به اندازه 76 روز است و اين در حالي است كه منابع غربي بر اين باورند كه جورج بوش در روزهاي باقي‌مانده از حاكميتش قرار است برخي از گره‌هاي موجود در سياست‌هاي داخلي و خارجي خود را باز كند تا شايد قدري محبوبيت از دست رفته خود را جبران نمايد.
به نوشته روزنامه فايننشال تايمز، محبوبيت بوش طي روزهاي اخير به سختي به بالاي 20درصد رسيده و به نظر مي‌رسد كه وي ضعيف‌ترين رييس‌جمهور در بين روساي‌جمهور ضعيف آمريكا بوده است.
به گزارش خبرگزاري مهر، دانيل دامبي نويسنده اين مطلب خاطرنشان كرده است: اما با اين وجود پس از پايان انتخابات، وي قرار است بار ديگر ظاهر شود و ميزبان نشستي در واشنگتن بين روزهاي 14 و 15 نوامبر درباره موضوع بحران مالي باشد.
دولت وي همچنين آماده مي‌شود تا گام مهمي را در روابط با ايران بردارد و در مراحل پاياني تصميم‌گيري درباره برنامه‌هاي خود مبني بر فرستادن ديپلمات‌ها به تهران براي ايجاد يك دفتر ديپلماتيك قرار دارد، دفتري كه حافظ منافع آمريكا در جمهوري اسلامي ايران است.
به گفته دامبي، مقام‌هاي وزارت خارجه آمريكا به مدت چندين ماه با كاندوليزا رايس وزير امور خارجه آمريكا گفت‌وگو و به حمايت وي از چنين گامي اشاره كرده‌اند، اما از هر گونه درخواست رسمي تا پس از انتخابات خودداري كرده‌اند.مقام‌هاي سابق و كنوني آمريكا مي‌گويند سياست‌هايي كه بوش هم‌اكنون بر آنها تمركز كرده بيشتر به مواضع باراك اوباما شباهت دارد تا جان مك كين و اين در حالي است كه بوش هم‌حزبي مك كين است.
اين مطلب افزوده است: دولت بوش در دوره دوم رياست جمهوري تلاش خود را براي بهبود ائتلاف‌هاي قديمي و تمركز بر رويكرد چندجانبه‌تر به طرف ديپلماسي (بيش از دوره اول خود) افزايش داد، از جمله در ايجاد يك رويكرد مشترك در قبال ايران، تشويق روند صلح خاورميانه يا پرداختن به برنامه هسته‌اي كره شمالي.در همين حال، برخي كارشناسان مي‌گويند: در حالي‌كه رويكرد مك كين به مواضع دوره اول بوش نزديك‌تر است، دموكرات‌ها با مواضع روزهاي پاياني و رويكرد عمل گرايانه‌تر بوش مشتركات بيشتري دارند.
به عقيده دامبي، اقدام احتمالي دولت بوش در ايجاد يك دفتر ديپلماتيك در ايران با درخواست اوباما مبني بر گفت‌وگو با تهران هماهنگي بيشتري دارد تا با رويكرد مبهم مك كين.
اين در حالي است كه به نوشته روزنامه لوموند به نقل از برخي كارشناسان آمريكايي، اعمال فشار بر تهران قبل از برگزاري انتخابات رياست جمهوري در ايران و استقرار دولت جديد در آمريكا اثري سازنده نخواهد داشت.
به نوشته اين روزنامه به نظر مي‌رسد، تلاش‌هاي ديپلماتيك در مورد پرونده هسته‌اي ايران متوقف شده است و برخي كارشناسان و ديپلمات‌هاي آشنا به اين موضوع از نوعي خستگي و تسليم در برابر تصور ايده يك ايران در حال حركت سريع به سمت توان هسته‌اي نظامي،‌ حرف مي‌زنند.
روزنامه لوموند به نقل از رابرت آين هورن،‌ يكي از مسوولان دولت بوش نوشته است: تا قبل از بهار يا تابستان سال 2009 يعني زماني كه دولت‌هاي جديد آمريكا و ايران مشخص مي‌شوند، در عرصه ديپلماتيك تغييري رخ نخواهد داد. با اين حال لوموند با استناد به اظهارات يكي از كارشناسان وزارت امور خارجه آمريكا كه مسوول تهيه صورت وضعيتي از پرونده هسته‌اي ايران براي تهيه توصيه‌ها و پيشنهادات به دولت آتي آمريكا است،‌ تصريح كرده است كه هنوز جاي كار براي ديپلماسي آن از طريق ايجاد ائتلافي از كشورهاي داوطلب براي افزايش فشارهاي مالي و اقتصادي بر ايران، وجود دارد. اين روزنامه در مورد مواضع دولت آتي آمريكا نيز به برخي اقدام‌ها از جمله مذاكرات مستقيم با ايران براي دادن تضمين امنيتي اشاره و در همين حال تصريح كرده است كه بسياري معتقدند براي اين كار نيز بايد درنگ كرد و ديد آيا رييس‌جمهوري بعدي نيز احمدي‌نژاد خواهد بود يا نه.
لوموند در ادامه به يكي از موانع ديگر در پرونده هسته اي ايران پرداخته و نوشته است: درباره ‌اينكه آيا گفت‌وگوهاي گسترده بين ايران و آمريكا در آينده صورت مي‌گيرد يا نه، مساله مهم و حساس ديگري وجود دارد كه يكي از مفاد قطعنامه سازمان ملل متحد مبني بر تعليق غني‌سازي اورانيوم توسط ايران است.
لوموند ضمن ادعاي اين مطلب كه ايران هنوز از تن در دادن به خواست جهاني براي تعليق (غني سازي) طفره مي‌رود و به پيشنهاد همكاري كشورهاي بزرگ نيز پاسخ نمي دهد، اظهار كرده است: ايران سوالات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در مورد ماهيت برنامه هسته‌اي خود را بي‌پاسخ گذاشته است.
اين روزنامه معتقد است كه ايران به منظور كسب پيشنهاداتي بهتر از آنچه كه دولت بوش به اين كشور ارائه كرده، با زمان بازي مي‌كند.
به گفته رابرت آين هورن‌، تيم كاري باراك اوباما معتقدند كه مي‌توانند بهتر از دولت بوش عمل كنند و در اين راستا از حمايت هاي بيشتر جهاني از كشورهاي حوزه خليج (فارس) و اتحاديه اروپا گرفته تا روسيه و چين برخوردار باشند. با اين وجود اوباما نيز مانند مك كين از ايران خواهد خواست كه قبل از هر چيز فعاليت‌هاي (غني‌سازي) خود را تعليق كند.
به نوشته لوموند وجود عاملي مانند روسيه اوضاع را به شدت خراب مي‌كند، زيرا مسكو از ماجراي جنگ گرجستان در تابستان گذشته به شدت عصباني است. از سوي ديگر، به اعتقاد گري سيمور،‌ از كارشناسان نزديك به دموكرات‌ها و از اعضاي شوراي روابط خارجي در نيويورك، روسيه مساله مهار برنامه هسته‌اي ايران را در صدر اولويت هاي سياست خارجي خود قرار نداده است. روسيه بر عكس اين موضوع را در استراتژي خود به عنوان فاكتوري براي رويارويي با آمريكا مي‌بيند. در محافل خصوصي مسوولان روسي مي‌گويند كه ايران در آستانه هسته‌اي متوقف خواهد شد. سيمور مي‌افزايد: دولت جديد آمريكا بي‌هيچ ترديدي مي‌كوشد پيشنهاد بهتري به ايران ارائه دهد و در همين حال نيز به مسكو خواهد گفت كه اگر اين پيشنهاد نيز با رد تهران روبه‌رو شود شما ديگر از ايران حمايت نكنيد. وي اضافه مي‌كند: اما من نسبت به بخت موفقيت اين تلاش نيز ترديد دارم، زيرا ايران خود را در موضع قدرت مي‌بيند. حتي اگر آمريكايي‌ها نيز به تهران بروند، معلوم نيست كه آنها بتوانند موفقيتي به دست آورند. ايراني‌ها از تامل در اين ماجرا سود خواهند برد. چرا كه اين سياست بلاتصميم تاكنون به سود آن‌ها تمام شده است.

توجه اندك دموكرات‌ها به رويكرد نظامي عليه تهران
دموكرات‌‏ها به رويكرد نظامي عليه ايران كمتر توجه دارند ولي به‌‏دنبال ايجاد اجماع‌‏جهاني و افزايش تحريم عليه تهران به پيش مي‌‏روند. محمدعلي سبحاني، كارشناس مسائل خاورميانه در گفت‌‏وگو با ايلنا، در مورد تاثير روي كارآمدن دموكرات‌‏ها بر پرونده هسته‌‏اي ايران گفت: دموكرات‌‏ها در مورد ايران سياست گفت‌‏وگو از موضع قدرت را دنبال مي‌‏كنند يعني در عين حالي‌‏كه به‌‏دنبال ارائه پيشنهادات و گفت‌‏وگو با ايران هستند، اجماع جهاني و تحريم اقتصادي عليه ايران را نيز دنبال مي‌‏كنند.وي در اين زمينه افزود: گزينه نظامي به‌‏خاطر رويكرد دموكرات‌‏ها كم‌رنگ‌‏تر مي‌‏شود اما احتمال شكل‌‏گيري اجماع‌‏جهاني عليه ايران و شركت بيشتر كشورها در تحريم‌‏هاي اقتصادي عليه اين كشور قوت مي‌گيرد.سبحاني گفت: جمهوري‌‏خواهان به‌‏خاطر تندروي‌‏هاي خاص خود كه در بين نئومحافظه‌‏كاران بيشتر هم هستند، قدرت لازم براي شكل‌‏دادن به اجماع جهاني عليه ايران را ندارند، اما دموكرات‌ها به‌‏خاطر استفاده از روش‌‏هاي نرم و داشتن رويكردي معتدل‌‏تر و چند‌جانبه‌‏گرايي در سياست‌‏خارجي بهتر مي‌‏توانند اجماع جهاني عليه ايران را به‌‏وجود آورند، زيرا اين رويكرد با فرهنگ و سياست اروپا سازگاري بيشتري دارد.
پنجشنبه 16 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]