احكام روابط زن و شوهر

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: نام كتاب : احكام روابط زن و شوهر
نام مؤ لف : سيد مسعود معصومى
مقدمه
بسم الله الرحمن الرحيم
انـسـان مـدنـى بـالطـبـع اسـت و بـه زنـدگـى اجـتـمـاعـى تـمـايـل دارد. اگـر بـه هـر دليـل ، تـنـهـا و دور از اجـتماع بيفتد، ديرى نخواهد پاييد كه فـشـارهـاى روحى و روانى ، وى را، يا به دامان اجتماع باز مى گرداند، و يا راهى ورطه جنونش -- مى كند.
بـنـابـرايـن تـاءمـيـن بـرخى از نيازها و خواسته هاى انسان و در نهايت رشد و شكوفايى بعضى از استعدادهاى بالقوه آدمى ، متوقف بر روابط اجتماعى خواهد بود.
از طـرف ديـگـر، تـشـكـيـل اجـتـمـاع ، بـه مـعـنـاى بـرقـرارى رابـطـه مـتـقـابـل بـين افراد آن جامعه است ؛ زيرا هويت واقعى يك اجتماع ، چيزى جز همان مناسبتها و روابـط بـيـن افـراد تـشـكيل دهنده آن نيست ؛ به گونه اى كه اگر ميان افراد يك گروه ، هـيـچـگـونـه رابـطـه اى بـرقـرار نـبـاشـد در واقـع ، آن گـروه هـيـچ اجـتـمـاعـى را تـشـكـيـل نـداده انـد. و بـا تـوجـه به اينكه ، چگونگى و تنظيم اين روابط در باز دهى و تاءمين نيازهاى آن جامعه نقش غير قابل انكارى دارد، به گونه اى كه گاه رابطه خاصى در اجـتـمـاع ، موجب شكوفايى استعدادهايى مى گردد، در حالى كه ممكن است رابطه ديگر، مـانـع بـه ثـمر رسيدن اين استعدادها گردد. بنابراين تشخيص اين مناسبتها براى انسان هدفمند امرى ضرورى و اجتناب ناپذير خواهد بود.
بـا تـوجـه بـا آنـچـه گـفـتـه شـد، چـنـيـن بـه نـظـر مـى رسـد كـه قـدم اول در بـرپـايـى اجـتماع هدفمند، تدوين قوانينى است كه حدود و چگونگى اين روابط را تعيين و تبيين كند.
شـكـى نـيـست كه دين تنها مرجع مطمئن و ممكن ، در تدوين و تبيين اين مناسبتها است . از آنجا كـه انـسـان از زمان انعقاد نطفه خواسته يا ناخواسته ، در ارتباط با افراد، و محيط قرار مـى گـيـرد، لذا بايد دين از همان ابتداى انعقاد نطفه انسان ، و بعد از تولد و برقرارى ارتباطهاى اختيارى با ديگران و سپس -- بلوغ و تا نهايت ، پايان عمرش قوانينى را براى تنظيم اين روابط بيان كند.
حـال بـا عـنـايـت بـه مـطـالب فوق ، در خواهيم يافت كه نخستين اجتماعى كه هر كس براى اوليـن بـار آن را تـجـربـه مـى كـند خانواده است ، زيرا نطفه انسان در بستر همين اجتماع خانواده منعقد مى گردد. سپس رشد مى كند، و فرزند در بدو تولد به اولين اجتماع يعنى دامـان پـر مـهـر مـادر و پـدر قدم مى گذارد؛ و تا زمان بلوغ و كمى بعد از آن نيز در همين اجـتـمـاع رشـد و نـمـو مـى كـنـد و سـپـس -- خـود بـا ازدواج ، تـشـكـيـل دهـنـده اجتماعى ديگر خواهد بود. و اين تقديرى است الهى ، كه هيچ كسى را از آن گريزى نيست .
مـجـمـوعـه اى كـه پـيـش روى شماست ، روابط بين فرزندان و پدر و مادر از يك طرف ، و روابـط مـخـتـلف بـيـن زن و شـوهـر از طرف ديگر، را از ديدگاه فقه و فقاهت بازگو مى نـمـايـد. سـعـى ما بر آن بوده است كه با دسته بندى و تبويت مطالب و فتاواى موجود و هـمـچـنـيـن اسـتـفـتـاء مـوارد لازم از دفـاتـر آيـات عـظام بتوانيم نمودى جامع و حتى المقدور كـامـل ، از روابـط خـانـواده ، به خوانندگان گرامى عرضه بداريم ، تا در اين راه علاوه بـر دسـت يـابـى آسـان بـه مـطـالب ، حـقوقى را كه در لابلاى كتب فقهى ، عموما از ديد خانواده هاى محترم پوشيده مى ماند، به آنها بشناسانيم .
طـبـيعى است كه تنها با رعايت و به كارگيرى اين حقوق از طرف كليه افراد خانواده مى تـوان عـلاوه بـر ايـجـاد فـضاى روحانى و صميمى در خانه ، جامعه را به سوى هدفهاى متعالى رهنمون شد.
در ايـن مـيان اگر چه ما حقوقى را براى هر يك از اعضاى خانواده به صورت مضبوط ذكر كـرده ايـم ، لكـن بـر اسـاس آيـه شـريـفـه و مـن آيـاتـه اءن خلق لكم من انفسكم ازواجا لتـسـكـنوا اليها و جعل بينكم مودة و رحمة (روم /21) هدف همه اين قوانين ايجاد مودت و مـحـبـت و ايـثـار و گـذشـت در راه رشـد خانواده به سوى اهداف الهى مى باشد. و اگر چه آمـيـزش لطـيـف اخـلاق و حقوق خانواده در اسلام خود به خوبى تاءمين كننده زمينه هاى تحقق هدف مذكور است ، لكن مقدم داشتن خواسته هاى ديگران و چشم پوشى از برخى حقوق خويش در راسـتـاى تـقـويـت صـميميت و ايجاد محبت در خانواده ، مورد وفاق و توصيه كليه مراجع عظام مى باشد.
حـال كـه بـا عـطـف و عـنـايات حضرت بقية الله - الاعظم - روحى و ارواح العالمين لتراب مقدمه الفداء - و همت والاى امام راحل - قدس سره - و امت سلحشور و خداجوى اسلاميمان ، نظام مقدس ولايت در اين سرزمين بر پا گشته است و امت ما از نعمت وجود رهبر انقلاب حضرت آيت الله العـظـمى خامنه اى - دامت بركاته - و مراجع عظام ديگر بهره مند گشته اند. اميد است در پـرتـو آگـاهـى از دسـتـورات نـورانـى اسـلام و عـمـل بـه آنـهـا، بـتـوانـيـم مـورد تـوجـه و عـنـايـت حـضـرت حـق - جـل و عـلا - قـرار گـرفـته ، جامعه اى را به سوى بر پا داشتن پرچم توحيد و ولايت در سراسر عالم رهنمون سازيم .
در پـايـان نـظـر خـوانـنـدگـان مـحـتـرم را بـه تـذكـرات ذيل معطوف مى داريم :
* - متن اصلى اين مجموعه بر اساس فتاواى حضرت امام (ره ) تنظيم گرديده ، در صورت اخـتـلاف نـظـر مـراجـع ديـگـر، عـلاوه بـر آدرس مساءله در پاكنويس ، فتاواى آنان نيز در پـاورقـى ذكـر شده است و در صورت عدم اختلاف نظر، فقط به ذكر آدرس مساءله در كتب مراجع اكتفاء كرده ايم .
* - قـابـل عـنـايـت اسـت بـه عـلت رحـلت امـام - رضـوان الله تـعـالى عـليـه - بـعـضـى مـسائل از شوراى استفتائات معظم له در قم اخذ شده است و اگر در مساءله اى نظر حضرت امام به دست نيامده باشد آن مساءله در پاورقى آورده شده است .
* - در صـورتـى كـه نـام هـر يـك از آيـات عـظـام در ذيل مساءله نيامده باشد، بدان معناست كه نظر آن مرجع در مساءله به دست نيامده است .
* - بـه مـنـظـور سـهـولت در انـتـقـال نـظـرات آيـات عـظـام گـاهى بعضى از مسائلى را كه آنها به صورت فتوى و يا مساءله مـطـرح كرده اند، ما به صورت سؤ ال و جواب بيان كرده ايم و همچنين ممكن است استفتائى را با توجه به همه جوانب آن مساءله مطرح كرده باشيم .
* - از آنـجـا كـه عـدم آگـاهـى بـسـيـارى از اعـضاى خانواده ها از حقوق يكديگر، مشكلات و مـعـضـلات فـراوانـى را مـوجـب گـشته است ، تدريس و آموزش اين دست از احكام براى عموم متاءهلين به خصوص كسانى كه تازه ازدواج كرده اند بسيار لازم و ضرورى به نظر مى رسد.
بـديـهى است به علت طرح بعضى از مسائل مختص به زن و شوهر، مطالعه و يا تدريس اين احكام ، را براى كسانى كه فعلا قصد ازدواج ندارند توصيه نمى كنيم .
* - به دليل آنكه برخى از مسائل مطروحه در اين مجموعه از چند مدرك يك مساءله گرفته شـده اسـت و گـاهـى تعميم و يا تخصيص شرايط آن از ميان آدرسهاى مختلف آن مساءله اخذ شـده اسـت ، لذا بـايـد خـوانندگان محترم براى شناخت مدرك همه جوانب مساءله ، به كليه مـداركـى كـه در ذيـل هر مساءله ذكر شده است مراجعه نمايند و تنها به رجوع به يك مورد اكتفا نكنند.
* - ايـن مـجـمـوعـه مـشـتمل بر حدود دويست استفتاء مى باشد كه نگارنده شخصا از دفاتر اسـتـفـتـائات مـراجـع عـظـام تـهـيـه نـمـوده است و اين موارد به صورت استفتاء در پاكنويس مسائل مشخص شده است .
* - تـنـظـيـم فتاواى طرح شده در اين مجموعه بر اساس نظرات حضرات آيات عظام : امام خمينى (ره )، بهجت ، تبريزى ، فاضل و مكارم - دامت بركاتهم - مى باشد. اگر چه براى تـكـمـيـل ايـن مجموعه لازم بود نظرات حضرت آيت الله العظمى خامنه اى - دامت بركاته - نـيـز ذكـر مـى شـد، لكـن بـه عـلت عـدم رضـايت معظم له در نشر فتاواى ايشان به زبان فارسى ، ناچار اين مجموعه را بدون نظرات معظم له منتشر كرديم .
بديهى است در صورت صلاحديد ايشان در هر زمان كه موافقت بفرمايند، اين مجموعه نيز با نظرات ايشان تكميل خواهد شد.
* - در انـتـهـاء از شـوراى مـحـتـرم اسـتـفـتـائات هـر يـك از آيـات عـظـام كـه بـراى تـكـمـيـل ايـن رسـاله زحـمـات بـى شـائبـه اى را مـتـحـمـل شـدنـد، كـمـال تـشكر و قدردانى مى شود. همچنين از كليه كسانى كه ما را به ارائه نظرات خود، در تـاءليـف ايـن مـجـمـوعـه يـارى كـردنـد، نـيـز تـشـكـر و قـدردانى مى گردد. از خداوند متعال توفيق آنان را مساءلت مى نمايم .

سيد مسعود معصومى
بيست و هفتم رجب 1417
مطابق با نوزدهم آذر ماه 1375

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 126]