واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - حسین رویوران دیدگاه کارشناسان و صاحبنظران نسبت به عادیسازی روابط سوریه و آمریکا متفاوت است. به همان نسبت که برخی تحلیلگران نزدیک شدن آمریکا به سوریه را به معنای سلب حمایت سوریه از حزبالله و حماس در آینده میدانند، برخی دیگر به نتیجه دور جدید روابط سوریه و آمریکا چندان امیدوار نیستند و بر این باورند این دو کشور به اهداف از پیش تعیین شده خود نخواهند رسید. پیش از این «خبر» طی گفتوگو با علی بیگدلی استاد دانشگاه شهید بهشتی دیدگاهی را منتشر کرد که بر این باور است. «عادیسازی روابط سوریه و آمریکا نهایتآً به خلع سلاح مقاومت منجر خواهد شد» و «نتانیاهو بلندیهای جولان را به سوریه پس خواهد داد» اما حسین رویوران کارشناس امور خاورمیانه با دیده تردید به نتایج دور جدید روابط سوریه و آمریکا مینگرد. *برخی بر این باورند افزایش همکاری سوریه و آمریکا سرانجام به یکسانسازی جهان عرب منجر خواهد شد، شما در این باره چه نظری دارید؟ من این چارچوب را نمیپذیرم که گفتوگوی سوریه و آمریکا موجب استحاله سوریه میشود. سوریه تاکنون دو بار با آمریکا مذاکرات جدی داشته است. یک بار دوره نیکسون و بار دیگر زمان کلینتون، گفتوگو با آمریکا را آزمود و توانست چارچوبهای خود را حفظ کند. من تصور میکنم آنچه برخی میگویند برداشت دقیقی از سوریه نیست. نظام سیاسی سوریه تا حدی ایدئولوژیک و تا حدودی هم ناسیونالیستی است، بنابراین امکان ندارد، گفتوگوها به استحاله سوریه منجر شود. *خواسته سوریه مبنی بر بازپسگیری بلندیهای جولان آنقدر مطالبه مهمی است که شاید بشار اسد حاضر شود برای به دست آوردن چنین خواستهای از برخی مواضع دیگر سوریه کوتاه بیاید؟ من برای روشن شدن این موضوع مثالی میزنم. در گفتوگوهای ژنو بین کلینتون و حافظ اسد، آقای کلینتون اعلام میکند که بلندیهای جولان را به شرط و شروطی از اسرائیل پس گرفته به سوریه میدهد. یکی از شروط مهم آمریکا، تن دادن سوریه به اختلافات مرزی بود که در بلندیهای جولان با اسرائیل دارد. در آنجا یک مرز به دوران استعمار انگلیس و پشت دریاچه تبرایی برمیگردد و مرز دیگر ساحل دریاچه تبرایی است، در مجموع هم این دو نقطه بیش از یک کیلومتر مربع با هم فاصله ندارد. حافظ اسد برای تأکید بر این موضوع اعلام میکند: من موقعی که در ارتش سوریه فرمانده بودم طول دریاچه را شنا کردم و این دو نقطه فاصله چندانی با هم ندارد. کلینتون در پاسخ میگوید: خوب حالا سن شما بالا رفته و بهتر است در استخر شنا کنید و حافظ اسد جواب میدهد: حق با شماست سن من بالا رفته و گوشهایم صدای شما را نمیشنود. حافظ اسد پس از آن دیگر هیچگاه نه با آمریکا و نه با اسرائیل راجع به این موضوع مذاکره نکرد. این نشان میدهد که حق حاکمیت برای سوریها بسیار مهم است و حاضر نیستند کوتاه بیایند و من بر این باورم بشار اسد هم چنین رفتاری را خواهد داشت و تنها در صورتی با آمریکا و اسرائیل درباره جولان به توافق نهایی خواهد رسید که حق حاکمیت سوریه به طور کامل رعایت شود. *آیا شما فکر میکنید در آمریکا درباره همکاری با سوریه اجماع وجود دارد؟ در دهه 70 کیسینجر تزی را درباره خاورمیانه مطرح کرد، مبنی بر اینکه جنگ بدون مصر و صلح بدون سوریه امکانپذیر نیست. براساس همین تز بود که مذاکرات کمپ دیوید انجام شد و فرایندی درباره مصر به اجرا درآمد که سرانجام این کشور را از جهان عرب جدا کرد. اکنون که آمریکا به دنبال صلح در خارومیانه است، بر این باور است صلح بدون سوریه امکانپذیر نیست. به همین خاطر آقای اوباما سوریه را به عنوان یک بازیگر مطرح منطقه به رسمیت شناخته و سطح روابط آمریکا با این کشور را ارتقا بخشیده است. سفر اوباما به سوریه نیز در همین راستا انجام خواهد شد. *آیا ممکن است افزایش روابط سوریه و آمریکا در آینده نزدیک به سنگاندازی همپیمانان اصلی آمریکا در جهان عرب مانند مصر و عربستان منجر شود؟ نه، امکان ندارد. چون سوریه یک نظام حزبی دارد. حزب بعث در آنجا حاکم است که باورهای ایدئولوژیک و اهداف و چارچوبهای مشخص دارد و به لحاظ جامعهشناسی سیاسی برنامه خود را در سوریه پیش خواهد برد. از طرف دیگر برای آمریکا نیز عادیسازی روابط با سوریه خیلی مهم است، چرا که در حال حاضر نیاز آمریکا صلح است و سوریه میتواند این صلح را برای آمریکا تأمین کند. در حالی که دیگر همپیمانان عرب آمریکا توانایی انجام چنین ماموریتی را ندارند. *اگر فرض را بر این بدانیم که آمریکا به دنبال تأمین صلح به وسیله سوریه است، پس باید نتیجه گرفت در میانمدت یا طولانیمدت مواضع سوریه در قبال حزبالله و حماس تغییر خواهد کرد؟ اینکه سوریه در زمینه حمایت از حزبالله و حماس و به طور کلی مقاومت عقبنشینی کامل داشته باشد متصور نیست، ولی ممکن است میزان حمایت سوریه از مقاومت کاهش یابد. *بر فرض که تمام همکاریهای سوریه و آمریکا به خوبی پیش رود، آیا دولت نتانیاهو درباره پس دادن جولان همکاری لازم را خواهد داشت؟ بسیار بعید میدانم که نتانیاهو در پس دادن بلندیهای جولان قدم مثبتی بردارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 207]