واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > اروپا - ترکیه از این پس به تلاشهایش برای الحاق به اروپا ادامه خواهد داد اما قرار نیست در این پروسه تبدیل به گدایی بیخاصیت شود همواره جزئیات نه چندان چشمگیر می تواند در با شکوه دیدهتر شدن یک تصویر نقش شایانی ایفا کند. چند هفته پیش بود که رئیسجمهوری ترکیه عبدالله گل در پاریس نمایشگاهی از جواهرات باقیمانده از عثمانی را افتتاح کرد. نمایشگاه فوق در حقیقت قلب تلاشهای دولت ترکیه بود برای بالا بردن ارزش میراث برجامانده از تاریخ. در همین نمایشگاه بود که نیکولا سارکوزی رئیسجمهوری کشور میزبان به همتای ترک خود ملحق شد. سارکوزی در حالی که آدامسی را در دهان به این طرف و آن طرف میبرد مورد استقبال عبدالله گل قرار گرفت.من زمانی که در استانبول بودم ماجرای آدامس جویدن آقای رئیسجمهور را از بسیاری شنیدم. در ترکیه همه این حرکت سارکوزی را نمادی میدانند برای مخالفت بدیل او با پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا. تلاشی برای تمسخر روحیه اروپایی ترکها. همین حد از بیاحترامی کافی بود تا فضای میان دیدار دو رئیسجمهور برای صرف ناهار در کاخ الیزه سنگینتر از پیش باشد . رسانهها جو حاکم را "مودبانه" خواندند. البته معنای این واژه بر هیچکس پوشیده نیست. مقامهای فرانسوی در گیر و دار جنجالهای بوجود آمده ادعا کردند که حرکت رئیسجمهور هیچ معنای تلویحی خاصی نداشته است . رئیسجمهوری فرانسه هیچگاه نتوانسته است آدای یک دیپلمات ارشد را تمام و کمال به جا آورد. البته حساسیت ترکها و عبدالله گل در مقام مهمان فرانسویها نیز قابل درک است . سارکوزی از همان نخستین روزهای حضور در الیزه در کشتی اروپاییهایی مسکن گزید که با جریان پیوستن ترکیه به قاره سبز مخالف بودند. در این کشتی خانم آنگلا مرکل صدراعظم آلمان هم همسفر آقای سارکوزیست.نیم قرن از روزی میگذرد که ترک ها بر در اتحادیه اروپا کوبیدند تا در این بازار سبز جایی برای خود داشته باشند. از آن سالهای دور تا 2004 میلادی که نخستین دور رسمی گفتگوها آغاز شد بر ترکیه یک قرن گذشت. اغلب ترکیه را مقصر این تاخیر میدانند. کودتاهای نظامی، سرکوبهای سیاسی و ناآرامیهای رایج چیزی نبود که ترکیه را برای الحاق به باشگاه اروپا مهیا کند. با این وجود تاریخ گذشته است. ترکیه شاید از ملاکهای دموکراتیک مد نظر اروپا برای پیوستن به این اتحادیه بسیار دور باشد اما هیچکس نمیتواند گامهای اساسی برداشته شده توسط این کشور را در همین چند سال اخیر تکذیب کند. ترکیه آنچنان به فرامین اروپاییها تن داد که ترس همگان را برداشته بود که مبادا ترکها بخواهند اصلیترین مانع مد نظر سارکوزی را هم از میان بردارند. سارکوزی در توجیه مخالفت خود با الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا به صراحت گفت: "ترکیه اتحادیه اروپا را تضعیف میکند. " اما منظور واقعی آقای سارکوزی این بود که اروپا نیازی به 70 میلیون مسلمان ندارد . جای تعجب ندارد که افکار عمومی ترکیه از این قایم باشک بازی خسته شدهاست. ترکها هیچ علاقهای به عضویت امتیازی که به عنوان راهی برای الحاق به این اتحادیه عنوان شدهاست، ندارند. اکنون دیگر دولت رجب طیب اردوغان عزم خود را بر گردش به سمت شرق جزم کردهاست. ترکیه نقش خود را در خاورمیانه تقویت کردهاست. این کشور نقش میانجی میان کشورهای همسایه را بازی میکند. ترکیه در میان کشورهای عربی از احترام فوق العاده ای برخوردار است که در میان غربیها از آن هیچ خبری نیست. در نشست استانبول در هفته جاری بود که اردوغان استراتژی دولتش در برابر اتحادیه اروپا را به صراحت تبیین کرد. دولت ترکیه از این پس به تلاشهایش ادامه خواهد داد اما قرار نیست در این پروسه تبدیل به گدایی بیخاصیت شود . ترکیه در عوض نقشی بر مبنای شان دیپلماتیک خود را در غرب و شرق بازی خواهد کرد . این استراتژی در حقیقت موفقیتی بزرگ برای دولت ترکیه است . چند سال پیش بود که ترکیه به بهانه حمایت سوریه از کردهای جدایی طلب اقدام به مستقر کردن هزاران سرباز در مرز مشترک با این کشور کرد. حالا اما دو کشور مرزهای خود را برای یکدیگر بازگذاشتهاند و سفر از سوریه به ترکیه و بالعکس بدون در اختیار داشتن ویزا ممکن است. رابطه آنکارا با بغداد هم روبه بهبود است و ترک ها حتی از مصالحه با اقلیت کرد هم سخن میگویند. حجم توافقنامه های امضا شده با عربستان سعودی و سایر کشورهای حاشیه خلیجفارس هم در حال رشد بیسابقه ای است . ترکیه حالا میداند که سرمایه در کجا نهفتهاست. ظرف چند هفته گذشته بود که ارمنستان و ترکیه توافقنانه آشتی جدیدی را با هم امضا کردند. در شرایطی که این آشتی مجددا به خصومت تبدیل نشود در حقیقت به یک قرن مناقشه میان دو طرف پایان دادهشدهاست . رابطه با روسیه هم حیاتیست و یونان نیز روابط آرامی با ترکیه دارد . ترکیه بیتوجه به دلشورهها در اروپا هم با حماس ارتباط خوبی دارد و هم حزبالله را در کنار خود نگاه داشته است. هفته آینده هم اردوغان به تهران میآید تا میانجی میان غرب با ایران باشد.زمانی که از یکی از مقام های عالیرتبه ترک در خصوص استراتژی جدید آنکارا میپرسم او مرا به سخنان باراک اوباما ارجاع میدهد. آیا این رئیسجمهوری ایالات متحده نبود که از پذیرفتن مشتهایی سخن گفت که حالا از هم بازشدهاند و به دنبال دوست میگردند؟ ترکیه هم حالا با دوستان منطقهای همین استراتژی را دنبال میکند.از سوی دیگر حمله اسرائیل به نوار غزه در رابطه دوستان و طولانیمدت ترکیه با این رژیم ضربهای جبرانناپذیر وارد کرد. اردوغان مدتها بود که گمان میکرد رابطه میان فلسطیین با اسرائیل ضرری به آنکارا نمی زند. در نهایت اما بنیامین نتانیاهو اثبات کرد که چندان به این معادله اعتقادی ندارد . در این میانه اما همه از چرخش ترکیه به سمت شرق خشنود نیستند. کم نیستند منتقدانی که اعتقاد دارند اردوغان مسلمان در حال زیر سوال بردن طبیعت سکولار این کشور است . این بیم وجود دارد که اردوغان و دولتش در دامان دیکتاتورهای عربی احساس آرامش بیشتری کنند تا در آغوش اروپاییهایی که نام دموکرات را یدک می کشند. شاید این دغدغه هم چندان بیراه نباشد اما حقیقت این است که معادله قدرت در سطح جهانی در حال تغییر است . ایالات متحده در حال از دست دادن قدرت خود است. اروپا هم نه علاقه ای به جانشینی دارد و نه در خاورمیانه از آن برش کافی برخوردار است . اردوغان همچنان کشورش را به عنوان بخشی از اروپا دوست دارد . حقیقت هم این است که حضور ترکیه در این اتحادیه از همه نظر به نفع سبزهای این قاره است . امنیت ترکیه امنیت غرب است . اما سارکوزی و سیاستمدارانی از این قماش همچنان به درجازدن در گذشته علاقه دارند. ترکیه با جهان در حد و اندازه خود سخن می گوید، تنها باید گوشی برای شنیدن داشت. فایننشال تایمز 22 اکتبر / ترجمه : سارا معصومی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 546]