نگاهي به 380 سال حضور انگليس در ايران 3 و پاياني روزشمار مهمترين تحولات روابط ايران و انگليس بعد از پيروزي انقلاب

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نگاهي به 380 سال حضور انگليس در ايران 3 و پاياني روزشمار مهمترين تحولات روابط ايران و انگليس بعد از پيروزي انقلاب
خبرگزاري فارس: روابط ايران و انگليس در طول بيش از 380 سالي كه مسيونرهاي انگليسي براي ترويج و تبليغ مسيحيت در دوره صفويه وارد ايران شدند و در پي آن نماينده شاه بريتانيا از شاه عباس صفوي درخواست داير كردن نمايندگي سياسي كشور متبعوش در اصفهان را داشت فراز و فرود‌هاي فرواني را شاهد بوده است. اين گزارش مي‌كوشد نگاهي به روابط دو كشور داشته باشد.
به گزارش خبرگزاري فارس، اگر دائي جان ناپلئون رنجور از بيماري «آنگولومانيا» يا انگليس ترسي هر اتفاقي را كه در خانه‌اش مي‌افتاد ناشي از توطئه‌اي انگليسي مي‌دانست اما به واقع در بيش از 380 سالي كه انگلستان در تهران سفارتخانه داير كرده است، اين استعمار پير بوده كه در بخش اعظمي از اين سال‌ها سرنوشت كشورمان را رقم زده است.

در بررسي روابط ايران و انگليس پس از انقلاب ليست بلند بالايي از اقدامات ضد ايراني انگليسي‌ها را شاهديم كه اگر چه نخستين آنها مسامحه در جريان حمله بهار 1359 به سفارت جمهوري اسلامي ايران در لندن و آخرين آنها تا به حال نيز احتمال استرداد تاجيك يك ديپلمات سابق جمهوري اسلامي به ايالات متحده كه كشور متخاصم با ايران محسوب مي‌شود است اما ذكر همه آنها در حوصله و مجال اين نوشته نيست. برخي روزها در تاريخ روابط دو كشور حائز اهميت بسيار است كه ليستي از آنها در زير از نظر مي‌گذرد.

* رويدادهاي مهم در ايران و انگليس پس از انقلاب اسلامي

- فروردين 1358: پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، بريتانيا سفارت خود در تهران را تعطيل كرد و ديپلمات‌هايش را به دفتر حفاظت منافع خود در سفارت سوئد منتقل كرد.
- ارديبهشت 1359: 6 تروريست‌ مرتبط با عراق سفارت جمهوري اسلامي در لندن را به اشغال خود درآوردند و 26 نفر را به گروگان گرفتند. در اين ماجرا دو ديپلمات ايراني از جمله عباس لواساني به شهادت رسيدند و بخش اعظم سفارت ايران به آتش كشيده و ويران شد.
- در فاصله سال‌هاي 59 تا 67 كه ايران با عراق درگير جنگي تحميلي است روابط دو كشور تحت تاثير حمايت‌هاي پيدا و پنهان انگليس از عراق است.
- 1367: سفارت بريتانيا در تهران مجددا باز شد.
- 29 بهمن 1367: امام خميني (ره)، فتواي قتل سلمان رشدي، نويسنده بريتانيايي را به اتهام ارتداد عليه اسلام صادر كرد. اين موضوع به قطع روابط ديپلماتيك ايران و بريتانيا منجر شد.
- شهريور 1369: روابط دو كشور مجددا برقرار شد اما در سطح كاردار محدود ماند.
- مرداد 1377: يك سال پس از انتخاب محمد خاتمي به رياست جمهوري ايران روابط ايران و انگليس به سطح معرفي سفير در پايتخت‌هاي دو كشور ارتقاء يافت.
- بهمن 1379: كمال خرازي، وزير خارجه ايران به لندن رفت و با نخست وزير، وزير امورخارجه و وزير بازرگاني اين كشور ديدار و گفتگو كرد. اين نخستين ديدار يك وزير خارجه جمهوري اسلامي از انگليس بود.
- شهريور 1380: در پي حادثه 11سپتامبر در ايالات متحده آمريكا جك استراو وزير خارجه بريتانيا به ايران سفر كرد. اين نخستين سفر يك وزير انگليسي به ايران پس از انقلاب 1357 بود.
- اسفند 1381: روابط رو به بهبود بريتانيا با ايران پس از آنكه تهران ديويد ردووي را به عنوان سفير جديد بريتانيا رد كرده و او را جاسوس خواند، متحمل ضربه‌اي عمده شد.
- خرداد 1382: وزير خارجه انگليس در قالب يك تروئيكاي اروپايي به تهران سفر كرد و طي مذاكراتي با مسؤلان شوراي امنيت ملي كشورمان، در ازاي تعليق غني سازي اورانيوم تعهد كرد كه در زمينه توسعه دانش هسته‌اي به كشورمان كمك كند.
- 30 مرداد 1382: انگليس هادي سليمان پور ديپلمات ايراني را به اتهام ارتباط با بمب گذاري در آرژانتين بازداشت كرد. ايران خواستار آزادي فوري آقاي سليمان پور و عذرخواهي دولت بريتانيا شد.
- 5 شهريور 1382: علي آهني، معاون وزارت خارجه ايران، براي ملاقات با جك استرا به بريتانيا سفر كرد.
- 7 شهريور 1382: ايران سفير خود را "براي رايزني" از لندن فراخواند.
- 28 آبان 1382: سفير سابق ايران در آرژانتين، كه اخيرا درخواست استرداد او از بريتانيا به آرژانتين توسط وزارت كشور بريتانيا رد شد، به ايران بازگشت.
- خرداد 1383: اقشار مختلف مردم با برپايي رشته‌اي تظاهرات‌ نسبت به اقدامات خصمانه انگليس عليه شهروندان ايران و تجاوزات سربازان انگليسي در عراق، در مقابل سفارت اين كشور در تهران تجمع كرده و خواستار تعطيلي اين سفارتخانه شدند.
- 28 خرداد 1383: انگليس با همراهي آلمان و فرانسه پيش نويس قطعنامه‌اي را در آژانس بين المللي انرژي اتمي عليه ايران تنظيم كرد كه موفق به كسب اجماع كشورها براي تصويب آن نشدند.
- 31 خرداد1383: هشت ملوان بريتانيايي پس از آنكه به آب‌هاي ايران تجاوز كردند توسط نيروي دريايي سپاه بازداشت شدند. آنها سه روز بعد در پي مذاكره ديپلمات‌هاي سفارت انگليس با مقام‌هاي ايراني آزاد شدند.
- بهمن 1383: وليعهد بريتانيا كه مقامي غير رسمي دارد در پي وقوع زلزله در شهر بم به ايران سفر كرد و كمك‌هاي انگليس را به مردم زلزله زده اين شهر تقديم كرد. وي همچنين با سيد محمد خاتمي رئيس جمهوري ايران نيز به طور غير رسمي ملاقات و گفتگو كرد.
- 5 ارديبهشت 1384: جك استراو وزير امورخارجه وقت انگليس با رهبر يك گروه خواهان جدايي خوزستان از ايران ملاقات كرد. انگليس همچنين در اقدامي مداخله جويانه ايران را متهم به نقض حقوق اعراب و ساكنان منطقه خوزستان كرد.
- 6 مهر1384: دانشجويان ايراني در اعتراض به نحوه عملكرد دولت انگليس نسبت به برنامه اتمي ايران، در مقابل سفارت اين كشور تظاهرات كرده و خواستار تعطيلي سفارت انگليس در تهران شدند.
- 13مهر 1384: انگليس اتهاماتي را به ايران مبني بر كمك به شورشيان جنوب عراق وارد كرد.
- 23 مهر 1384: انفجارهايي در شهر اهواز در جنوب غربي ايران باعث مرگ چهار نفر شد. ايران عوامل اطلاعاتي بريتانيا را در اين مورد متهم و بريتانيا اين اتهام را رد كرد.
- 29 شهريور 1385: آخرين ملاقات مسؤلان دو كشور ايران و انگليس در سطح وزير؛ متكي در ملاقات با مارگارت بكت در نيويورك اقدامات خصمانه دولت متبوع وي عليه ايران را متذكر شد و خواهان اصلاح اين روش از سوي انگليسي‌ها گرديد.
- 5 مهر 1385: دولت انگليس اعلام كرد فوزي بداوي نژاد سازمان‌دهنده حمله به سفارت ايران در لندن در سال 1359 را كه منجر به كشته شدن دو ديپلمات ايراني شد، از زندان آزاد مي‌كند. سخنگوي وزارت امورخارجه كشورمان به اين تصميم انگليس به شدت اعتراض كرد.
- 30 آبان 1385: 162 نماينده مجلس شوراي اسلامي ايران طي نامه‌اي به رئيس مجلس خواستار بررسي موضوع تصرف غيرقانوني باغ قلهك از سوي دولت انگليس شدند.
- 3 دي 1385: شوراي امنيت سازمان ملل با تصويب يك قطعنامه، تحريم‌هايي را به خاطر برنامه اتمي ايران بر آن كشور تحميل مي‌كند. بريتانيا از نويسندگان پيش نويس اين قطعنامه بود.
- 4 بهمن 1385: بازداشت نصرت الله تاجيك ديپلمات سابق ايراني در بريتانيا به درخواست آمريكا.
- 5 بهمن 1385: ايران گفت بمب‌گذاراني كه هشت نفر را در بمب‌گذاري‌هاي ديگر در اهواز كشتند، با سازمان‌هاي اطلاعاتي بريتانيا ارتباط داشتند.
- 24 بهمن 1385: متكي خواستار پاسخگويي دولت بريتانيا شد. متكي دولت بريتانيا را به دست داشتن در نا آرامي‌هاي خوزستان هم متهم كرده است. منوچهر متكي، وزير خارجه ايران، در سخناني دولت بريتانيا را به شدت مورد انتقاد قرار داده است.
- 3 فروردين 1386: 15 تن از پرسنل نيروي دريايي انگليس پس از تجاوز به آب‌هاي سرزميني ايران توسط نيروهاي دريايي كشورمان بازداشت شدند.
- 26 خرداد 1386: ملكه انگليس به خاطر نوشتن آيات شيطاني به سلمان رشدي مدال شواليه داد. سخنگوي وزارت خارجه ايران با محكوم كردن اين اقدام گفت: مدال دادن به يكي از منفورترين چهره‌ها در جهان اسلام، نمونه بارز ضديت مقامات ارشد بريتانيا با اسلام است.
- 30 دي 1386: دادگاهي در انگليس درخواست ايران براي استرداد سرباز هخامنشي از آثار باستاني متعلق به تخت جمشيد را رد كرد.
- 4 تير 1387: دادگاهي در انگليس درپي فرجام خواهي وكلاي منافقين نام اين گروهك تروريستي را پي از 15 سال از ليست گروه‌‌هاي تروريستي خارج كرد.
- 20 مهر 1387: انگليس فوزي بداوي‌نژاد تنها عامل باقيمانده از حمله تروريستي به سفارت جمهوري اسلامي ايران در لندن را شامل عفو مشروط كرد.
* گزارش از: سيد مسعود لواساني
انتهاي پيام/
دوشنبه 22 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 101]