نگاهي به توانايي هاي فضايي ايران عضو جديد خانواده مركوري

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: نگاهي به توانايي هاي فضايي ايران عضو جديد خانواده مركوري
سيدايمان ضيابري

چند روز پيش با يكي از مهندسان سازمان هوا و فضاي كشور به صورت دوستانه گفت وگويي داشتم. نكاتي شنيدني را مطرح مي كرد و مقايسه هاي جالبي داشت. او مي گفت حدود 40 سال پيش به دليل روابط گسترده ايران و غرب، سازمان هاي فني و علمي كشور، پر از مهندسان امريكايي، انگليسي و آلماني شده بودند كه انجام همه پروژه هاي تحقيقاتي و تكنولوژيكي كشور به دست آنها انجام مي شد و حتي اجازه به دست گرفتن ساده ترين ابزارهاي فني را نيز به محققان و دانشجويان ايراني نمي دادند، اما امروزه به دليل تحريم هاي اقتصادي اعمال شده بر كشورمان، ساخت بالگرد و ماهواره فضايي، از جمله فناوري هاي بومي شده و قابل دسترسي است كه ده ها كشور صنعتي دنيا هنوز در روياي آن به سر مي برند.

مطمئناً خبر فرستاده شدن ماهواره بر سفير اميد از يك پايگاه ايراني به مدار LEOزمين را شنيده ايد. شبكه هاي الجزيره، بي بي سي و يورونيوز از جمله صدها شبكه تلويزيوني در سراسر دنيا بودند كه با آغاز پرتاب اين ماهواره بر به فضا، با قطع فوري برنامه هاي خود، اقدام به پخش زنده اين انقلاب علمي در ايران كردند.

با پرتاب اين ماهواره بر از پايگاهي در كشورمان، ما به جمع هفت كشور نخست دارنده فناوري پرتاب ماهواره بر پيوستيم كه امريكا، روسيه، فرانسه، ژاپن، چين، انگليس و هندوستان هستند. كشورهايي مانند كانادا، استراليا، آلمان، سوئد، نروژ، ايتاليا و چين به رغم در اختيار داشتن فناوري فضايي، هنوز نتوانسته اند ماهواره برهاي بومي خود را از پايگاهي در داخل خاك كشور خود به مدار زمين بفرستند.

نخستين ماهواره بر دنيا كه اسپوتنيك-1 محسوب مي شود، در سال 1957 توسط شوروي سابق به فضا فرستاده شد و يك سال پس از آن، امريكا اكسپلورر-1 را در پاسخ به رقيب سنتي خود به فضا فرستاد. فرانسه در سال 1965، ژاپن و چين در سال 1970، انگليس در سال 1971 و هند در سال 1980، پروژه هاي فضايي خود را كليد زدند و بعد از آن، هيچ كشوري موفق به كسب فناوري بومي فضايي نشد تا اينكه 18 سال بعد، ايران به عنوان آخرين كشور داراي فناوري بومي فضايي، موفق شد سفير اميد را وارد مدار كند.

جالب است كه كشورهايي مانند دانمارك، اسپانيا، پرتغال، كره جنوبي، برزيل، سوئد، مكزيك و لهستان، همگي در طول سال هاي 1960 تا 2007، پروژه هايي فضايي را اجرا كردند كه البته هيچ كدام از آنها، كاملاً بومي نبود. ماهواره سينا -1 جمهوري اسلامي ايران با مشاركت روسيه، يكي از همين دست پروژه ها بود.

اما سفير اميد، ماهواره بر 26 تني است كه ارتفاع اوج آن به بيش از500 كيلومتر مي رسد، از حدود 10 هزار قطعه طراحي و ساخت داخل تشكيل شده است و هر 24 ساعت، شش بار به دور مدار زمين مي چرخد.

سازمان فضايي ايران اعلام كرده ماهواره برهاي خانواده سفير اميد تا سال 2010، چهار ماهواره مخابراتي، هواشناسي و ارتباطي را حمل خواهد كرد و در اين صورت، ايران پس از روسيه و امريكا به رتبه سوم دنيا از لحاظ تعداد ماهواره هاي ارسال شده به فضا خواهد رسيد.

سوخت مخصوص ماهواره برها در مصارف نظامي و براي ساخت سلاح هاي سنگين نيز كاربرد دارد، به همين دليل هيچ كدام از كشورهاي دنيا حاضر نيستند سوخت ماهواره برهاي فضايي را به يكديگر بفروشند، با اين حال ايران توانست علاوه بر ساخت بومي قطعات موتور، بدنه و سامانه راداري الكترونيك «سفير اميد»، سوخت آن را نيز توليد كند.

براي ساخت ماهواره بر سفير اميد از واحد صنايع طراحي و ساخت سيستم هاي هدايت كنترل ماهواره يي كمك گرفته شده تا واحد هاي كامپيوتر پرواز، سيستم ناوبري، منابع تغذيه، باتري ها، عملگرها، فشارسنج ها، كابلاژ و همه تسترهاي ذاتي واحد ها و تستر پرتاب توليد شود.

تستر پرتاب، شايد يكي از حساس ترين و حياتي ترين بخش هاي طراحي و ساخت ماهواره برهاي فضايي است، چرا كه در صورت انجام نشدن دقيق شبيه سازي پرتاب، هرگونه اشكال و خطا هنگام اجراي اصلي ماموريت پرتاب، به يك شكست علمي بزرگ منجر خواهد شد و بازتاب نامطلوب رسانه يي آن، اعتبار فني و تكنيكي يك كشور را به طور كلي زير سوال خواهد برد، با اين حال پرتاب موفقيت آميز ماهواره بر سفير اميد، پس از شكست آخرين ماهواره بر فضايي ژاپن در سال 2007، نشان داد تجربه مشترك ارسال ماهواره سينا-1 و كاوشگر زهره با روسيه، متخصصان ايراني را در اين زمينه كاملاً مجرب و آبديده كرده است.

ماهواره بر 22 متري سفير اميد از خانواده فضاپيماهاي آپولو و مركوري است كه در صورت ارتقا به نسل هاي بعدي، قابليت قرار گرفتن در ارتفاع دوهزار كيلومتري از سطح زمين را نيز دارد.
جمعه 29 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 91]