محبوبترینها
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826105981
عوامل مؤثر بر رشد انسان پس از تولد
واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: ز دید گاه اسلام ، رشد انسان پس از تولد در چند مرحله متوالی صورت می گیرد . از پیامبر -ص- در این زمینه روایت شده : « فرزند تو هفت سال آقا ، هفت سال بنده وهفت سال وزیراست . اگر تا سن بیست و یک سالگی خوی وخصلت هایش را پسندیدی که خوب وگرنه اورا به حال خویش رها کن ،زیرا تو در پیشگاه خداوند معذوری. اعظم محسني امجد عوامل مؤثر بر رشد وتکوین شخصیت قبل از تولد از دیدگاه اسلام فرزند انسان مانند ثمره ومیوه درخت است .همانگونه که ثمره ی درخت ، عصاره ، ویژگیها و خصایص درخت را در خود جمع کرده است ، فرزند انسان نیز خصایص و خصوصیات جسمی ، رفتاری و شخصیتی والدین خود را به ارث می برد .پیامبر اسلام(ص) می فرماید:«هر درختی میوه ای دارد و میوه دل ،فرزند است .»اسلام هم چنین به تفاوت های فردی و تأثیر آن بر جوامع انسانی توجه کرده است. در علم روانشنا سی نیز به تفاوت های فردی توجه شده است.بسیاری از روانشناسان بر این باورند که تفاوت های فردی اعم از تفاوت های جسمی وظاهری (قد،وزن،رنگ،چهره و...)صفات شخصیتی و خصایص رفتاری منحصر به فرد انسان ،تحت تأثیر دو عامل مهم وراثت و محیط ایجادمی گردد ورشد انسان محصول مشترک دو عامل وراثت و محیط می باشد . از میان این دو عامل، وراثت تأثیر بیش تری بر روند رشد در دوران جنینی می گذارد .انسان ها ساخته دست پدر ،مادر و اجدادشان اند وبسیاری از خصوصیات جسمی،عقلی و روانی آن ها را از طریق ژن های عامل وراثت به ارث می برند. پیامبر (ص)توصیه های خاصی در مورد انتخاب همسر و ازدواج به مسلمانان نموده است. پیامبر (ص)به یاران خود فرموده: « ای مردم از خضراءالدمن (گیاهان روییده در خرابه ) بپرهیزید . سؤال شد:ای رسول خدا خضراءالدمن چیست ؟ فرمود: زن زیبارویی که درخانواده ای فاسد رشد کرده است. عوامل مؤثر بر رشد انسان پس از تولد از دید گاه اسلام ، رشد انسان پس از تولد در چند مرحله متوالی صورت می گیرد . از پیامبر (ص) در این زمینه روایت شده : « فرزند تو هفت سال آقا ، هفت سال بنده وهفت سال وزیراست . اگر تا سن بیست و یک سالگی خوی وخصلت هایش را پسندیدی که خوب وگرنه اورا به حال خویش رها کن ،زیرا تو در پیشگاه خداوند معذوری. » دوره ی سیادت یا نونهالی این مرحله از رشد ، از بدو تولد آغاز می شود وتا سن هفت سالگی ادامه می یابد .روانشناسان این دوره را که مراحل نوزادی ، طفولیت وخردسالی را در بر می گیرد ، دوره ی نونهالی می نامند . پیامبر اکرم (ص) این مرحله را سن سیادت وآقایی کودک دانسته وپدر ومادر را موظف به رفع نیازهای مادی وروانی کودک نموده وبرایشان تکالیفی مقرر کرده است.. پیامبر (ص) تغذیه با شیر مادر را در انتقال خصایص شخصیتی و وراثتی به فرزندان مؤثر می داند و در این زمینه می فرماید : «زنان کم خرد را به دایگی بر نگزینید ، زیرا فرزند با شیر رشد می کند .» از دیگر تکالیفی که اسلام بر عهده پدرومادر گذارده ومؤید حقوق فردی واجتماعی کودک است ،می توان به نام گذاری کودک اشاره کرد .ازپیامبر(ص)روایت شده:«نخستین کاری که آدمی درباره فرزند خود انجام می دهد این است که نام نیکو بر او نهد .» تربیت کودک در دوره سیادت از دیگر مواردی است که اسلام توجه خاصی به آن مبذول داشته و توصیه های بسیاری نیز دراین خصوص نقل شده است . محبت یکی از اختیاجات اساسی کودک و از مهم ترین عوامل تأثیر گذار بر تربیت روحی وروانی وی می باشد. کودک ،عشق،محبت وعلاقه را در کانون خانواده می آموزد. در اسلام در مورد محبت ومهربانی کردن به کودکان بسیار سفارش شده است . پیامبر (ص)به مسلمانان توصیه می فرماید :«کودکان را دوست بدارید و با آن ها مهربان باشید » هم چنین می فرماید :«محبت به فرزند همچون محبت به والدین است و خداوند کسی را که به فرزند علاقه بیش تری داشته باشد ،رحمت می فرستد.» نگاه محبت آمیز پدر به صورت فرزند عبادت است و روش پیامبر (ص)در خانواده اش این بود که هر روز صبح دست محبت بر سر فرزندان خود می کشید وحسن و حسین(ع)را می بوسید. پیامبر (ص)فرموده است : « هرکه فرزند خود را ببوسد خداوند عزوجل برای او یک ثواب می نویسد وهرکه فرزندش را شاد کند خداوند او را در روز قیامت شاد می سازد و هر که به او قرآن بیآموزد ،در روز قیامت پدر ومادرش فرا خوانده میشوند وبه هردو جامه ای پوشانده می شود که به درخشش صورت بهشتیان می درخشد .» از دیگر آموزه های پیامبر (ص) در مورد فرزندان این است که در رفتار با کودکان و محبت ورزیدن به ایشان ، عدالت را رعایت نمایید پیامبر (ص) توصیه می کند نه تنها در دادن چیزی میان فرزندان فرقی نگذارید ، بلکه در محبت به آنان و بوسیدنشان نیز به عدالت رفتار کنید دختران را ناخوش ندارید ، زیرا آنها مونس های شما هستند .» پیامبر (ص) به خوبی آگاه بود که دختران موجوداتی شکننده وآسیب پذیرند و در بذل محبت به ایشان باید توجه بیشتری داشت . از این رو به اصحابش توصیه می کند : در بذل محبت و دادن هدیه لازم است دختران را بر پسران مقدم داشت . اسلام همچنین به تربیت کودک وآموختن ادب به ایشان اهتمام می ورزد وتوصیه های تربیتی بسیاری در این خصوص در کتب روایی مسلمانا نقل شده است. یکی از آموزه های تربیتی پیامبر (ص) در مورد کودکان توصیه به تربیت نیکو و احترام گذاردن به آن هاست. پیامبر می فرماید :«حق فرزند آن است که نام خوبی برایش انتخاب کند و او را نیکو تربیت کند .» احترام به کودکان وسلام کردن به ایشان سنت حسنه ی پیامبر بودرسول اکرم (ص) تنبیه کودک در دوره ی سیادت را منع کرده ، می فرماید :« فرزندان خود را ازسن هفت سالگی به خواندن نماز وادار کنید و در صورت مشاهده ی تخلف از این تمرین آنان را از ده سالگی مورد تنبیه قرار دهید .» هر تنبیه شدیدی که موجب لطمات جسمی شود مجازا ت و جریمه ی مادی خاصی دارد . پیامبر (ص)نیز تنبیه را در حد متعادل و محدود توصیه می کند .اهميت بازي كودكان دوره ی سیادت وهفت سال آغازین زندگی کودک دوره ای است که کودک بیش از هر زمان دیگری به بازی و نشاط نیازمند است . از دیدگاه روانشناسی ، فلسفه ی بازی کردن کودکان ،آماده سازی آنان برای مواجهه با مشکلات است . به همین دلیل هر چه بازی ها گسترده تر،پیچیده تر و اجتماعی باشد، مصونیت کودکان در برابر مشکلات و آسیب ها بیشتر می شود .از طریق بازی ، کودکان به رشد اجتماعی ، عاطفی وجسمی متعادلی دست می یابند . دوره ی اطاعت یا نوباوگی روانشناسان این دوره را دوره ی نوباوگی می نامند بر این باورند که در این سنین(14-7 سالگی )کودک از رشد ذهنی و عقلی سریع برخوردار می شود و از طریق اندیشیدن ، آزمایش و خطا می توانند مشکلاتش را حل کند. بنابراین لازم است در این هفت سال مقدمات آموزش و یادگیری کودکان فراهم گردد و قوانین، مقررات و مهارت ها به او آموزش داده شود. علمای تعلیم و تربیت این دوره را بهترین زمان برای آغاز آموزش رسمی کودک می دانند. دراین دوره رفتار والدین و مربیان با کودک باید به گونه ایباشد که او را وادار نماید به تدریج مسیر اطلاعات راپیشه کند . از دیدگاه پیامبر (ص) هفت سال دوم زندگی دوره ی اطاعت است. در این مرحله کودک باید مطیع پدر و مادر باشد و توصیه های ایشان را تمام و کمال به کار بندد. آ موزه های تربیتی پیامبر (ص)در دوره ی نوباوگی بیشتر بر محور آموزش علم، احکام ، حرف ،فنون و مهارت ها به کودکان و وادار کردن آنان به اطاعت از والدین و مربیان دور می زند. دوره ی وزارت یا نوجوانی پیامبر اسلام (ص) هفت سال سوم زندگی (21 - 14 سالگی) را دوره ی وزارت ، مشورت و رایزنی دانسته ونسبت به برخورد نیکو با نوجوانان توصیه های فراوانی کرده است پیامبر(ص) با توجه به حساسیت دورهی نوجوانی وجوانی ، این دوره راشاخه ای از دیوانگی می داند و می فرماید :« الشباب شعبه من الجنون .» علی (ع) این دوره را به « سکر الشباب » تعبیر کرده است . از دیدگاه روانشناسان دوره ی نوجوانی با بحران هویت همراه است وفرآیند بلوغ که یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی هر فرد است ، در این سن بروز می کند . اهمیت این دوره به حدی است که روانشناسان از این دوره به عنوان جنون جوانی یاد کرده ومعتقدند نوجوانی دوره ی بحران هویت ، سرکشی ، عصیان و مخالفت است . در این دوره نوجوان تمایل بسیار به آزادی ، استقلال ، انتخاب شغل ، قبول مسئولیت ، تشکیل خانواده ، پی بردن به ارزشهای اخلاقی ومعنوی دارد وبه اندیشه های سیاسی ، اعتقادات دینی ، اخلاقی ومذهبی گرایش نشان می دهد . اندیشه ی نوجوان در این دوره بیشتر بر محور ایدئولوژی دور می زند . آموزه ها و توصیه های تربیتی پیامبر (ص) وسیره عملی ایشان در خصوص جوانان ،در جهت تشویق ایشان به علم آموزی ، فراگیری حرف وفنون وروی آوردن به عبادت پروردگار و پرهیز از رذائل و هواهای نفسانی است . پیامبر (ص) با توجه به قدرت درک عمیق جوانان وحافظه قوی آنها توصیه می کند در جوانی به دنبال کسب علم باشید . از ایشان روایت شده : « هر کس در جوانی دانش آمورد ، علم او همچون نقشی است که بر سنگ حک می شود و هرکه در بزرگسالی بیاموزد ، کارش همچون نوشتن ، روی آب است .» پیامبر(ص) این دوره را دوره رشد فکری وعقلی نوجوان می داند وبر مشورت با ایشان تأکید کرده ، توصیه می کنند با نوجوانان خود به اقتضای سن ایشان مشورت کرده به آنها حق اظهار نظر دهید سیره عملی پیامبر (ص) در برخورد با جوانان بر اساس هم رأیی وهم اندیشی با ایشان استوار بود . این جوانان بودند که در آغاز رسالتش به گرد او جمع شده ، یاریش کردند. پیامبر نیز همواره از شور و تدبیر وقدرت جوانی آنان در امر تبلیغ اسلام و اداره کردن جامعه اسلامی بهره می برد .چنانکه در جریان جنگ احد ،پیامبر (ص) نظر جوانان را که خواهان خروج از مدینه وجنگ با دشمن در خارج از شهر بودند ، بر نظر شیوخ و بزرگانی چون عبدالله بن ابی ترجیح داد و رأی جوانان را پذیرفت . این اقدام پیامبر اگر چه شکست مسلمانان را در پی داشت ، اما زمینه بلوغ فکری ورشد عقلی جامعه را فراهم آورد . آنچه مسلم است ، این است که آموزه های تربیتی پیامبر (ص) که تمام مراحل زندگی انسان ، از بدو تولد تا زمان مرگ را در بر می گیرد ، راهی روشن برای اصلاح یکایک افراد جامعه، در جهت دست یابی به آرمان شهر اسلامی است. فهرست منابع 1- قرآن کریم ، مترجم الهی قمشه ای ، خط عثمان طه . 2- ابن بابویه ، شیخ صدوق(1368): من لا یحضر الفقیه ، ترجمه علی اکبر غفاری ،تهران ، نشر صدوق. 3- احمدی ، احمد (1371) : روانشناسی نوجوانان وجوانان ، بی جا ، انتشارات ترمه . 4- پارسا ، محمد (1370) : روانشناسی رشد کودک و نوجوان ، تهران ، انتشارات بعثت. 5- حسینی ، فیروز آبادی ، مرتضی (1371): فضائل پنج تن در صحاح شش گانه اهل سنت ، ترجمه محمد با قر ساعدی ،قم ، انتشارات فیروز آبادی . 6- دلخوشنواز ، هاشم (1370) : روانشناسی شخصیت کودک ونوجوان ، تهران ، انتشارات اروند . 7- طبرسی ، حسن بن فضل ، مکارم الاخلاق (1355) : ترجه ابراهیم میر باقری ، تهران ، انتشارات فراهانی . 8- طباطبایی ، محمد حسین (1375) : سنن النبی(ص) ، ترجمه محمد هادی فقهی ، تهران ، کتاب فروشی اسلامیه . 9- کتابچی ،محسن (1376) : فرزند خوشبخت گلی از گلهای بهشت ، قم انتشارات هجرت . 10- کلینی الرازی ، محمد بن یعقوب بن اسمائیل ، (1401) : الفروع من الکافی ، مصحح علی اکبر غفاری ، بیروت ، دار مصعب ، دارلتعاریف . 11- محمدی ری شهری ، محمد(1377) : میزان الحکمه ، قم ، انتشارات دارلحدیث . 12- مجلسی ،محمدباقر (1399) : بحارالانوار ، تهران ، انتشارات المکتب الاسلامیه . 13- نجاتی، حسین : روانشناسی رشد از کودکی تا نوجوانی ، با مقدمه دکتر داود شریفی ، تهران، انتشارات مهشاد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 5074]
-
گوناگون
پربازدیدترینها