واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: جام جم آنلاين: «دان يئومان» دانشمند ناسا نظريات متفاوتي نسبت به سيارکها اجرامي که بيشتر به دليل نزديکي به زمين به عنوان عامل تهديد شناسايي شده اند ارائه کرده است و به اعتقاد وي در جايگاهي خاص بايد از اين اجرام به دليل برخورد با زمين تشکر کرد. سيارکها يا اخترواره ها اجرام کيهاني با اشکالي نامنظم از جنس سنگ يا فلز هستند که به وفور در داخل منظومه خورشيدي ديده مي شوند. مسير حرکت اين جرمهاي سنگي به دور خورشيد بوده و اکثر آنها در ميان سياره هاي مريخ و مشتري قرار گرفته اند. بسياري بر اين باورند که از اين سياره هار خرد مي توان استفاده هاي متفاوتي از جمله ساخت و ساز در کره ماه و يا استفاده از ذخائر طبيعي آنها داشت. به علاوه سيارکها از گذشته ها به عنوان اجرامي که مي توانند براي سياره زمين و ساکنانش خطرساز باشند، شناخته مي شده اند. نشريه لايو ساينس به ارائه گزارشي به بررسي حقايقي متفاوت درباره اين اجرام فراوان از زبان دان يئومان از دانشمندان سازمان ناسا پرداخته است. سيارکها هم ماه دارند: در سال 1993 فضاپيماي گاليله ناسا از کنار سيارک آيدا عبور کرده و تصاويري را به ثبت رساند که اين تصاوير وجود قمري کوچک در ابعاد يک کيلومتر را نمايان ساختند. اين قمر کوچک در نهايت Dactyl نام گرفت و پس از کشف آن بيش از 150 قمر در کنار سيارکهاي مختلف کشف و به ثبت رسيدند که برخي از آنها اجرام نزديک به زمين را همراهي مي کردند. نظريه هاي متفاوتي درباره چگونگي شکل گيري اين قمرها ارائه شده که هنوز هيچ يک از آنها به اثبات نرسيده است. منشا احتمالي قمر سيارکها: تقريبا تمامي اخترواره ها از شکلي نامنظم و خصوصيات سطحي متفاوت برخوردارند. اين به آن معني است که در سطح جاذب نور خورشيد در يک سيارک، قسمتي نور بيشتري به خود جذب کرده و تابشهاي حرارتي آن نسبت به قسمتهاي ديگر در همان سطح بيشتر است. به دليل وجود اين ناهماهنگي يک ضربه چرخشي کوچک مي تواند بر روي سرعت چرخش سيارک به راحتي ثر بگذارد. طي چند ميليون سال يک سيارک سست با نيروي گرانشي بسيار پايين مي تواند به درجه سرعت چرخشي دست يابد که مواد موجود بر روي سطح استوايي آن به اطراف پرتاب شده و با ترکيب مجدد با يکديگر قمري کوچک را براي اخترواره به وجود آورند. اين فرايند مطلوب ترين نظريه اي است که مي توان براي توضيح منشا احتمالي قمرها در سيارکها ارائه کرد. تاثير نور خورشيد بر حرکت سيارکها: پس از رسيدن نور خورشيد به يک خرد سياره، اين نور توسط سطح سيارک جذب شده و پس از تاخيري کوتاه به فضا بازتاب داده مي شود. انرژي که از حرارت بازتاب دادن نور به وجود مي آيد باعث ايجاد شتاب کوچکي در حرکت سيارک خواهد شد. اين پديده به شتاب بخشي يارکوسکي شهرت يافته است. با گذشت صدها هزار سال زمان اين شتاابهاي کوچک مي توانند مسير مداري يک سيارک را به منطقه اي به نام منطقه تشديد، جايي که سيارکها به شدت تحت تاثير نيروهاي گرانشي سياره هاي کيوان و مشتري قرار مي گيرند، حرکت مي دهد. حرکت مداري سيارکها به تدريج مي تواند مسير حرکت آنها را تغيير داده و آن را به جرمي نزديک به زمين و خطرساز تبديل کند. سيارکها متنوعند: زماني سيارکها تنها صخره هايي سرگردان در فضا پنداشته مي شدند اما اکنون دانشمندان مي دانند که اين اجرام از نظر ساختار و ترکيب بندي کاملا متنوع و متفاوتند. بخشي از اين طيف متنوع به ضعيفترين سيارکها تعلق دارد که زماني ستاره دنباله دار بوده اند که منبع يخي آنها براي تبخير شدن به اتمام رسيده و به همين دليل خصوصيات دنباله دار بودن خود را از دست داده اند و يا در دوره اي از غير فعالي قرار گرفته اند که هيچ يک از ذرات يخي آنا در معرض نور خورشيد قرار نمي گيرد. اين صخره هاي کيهاني بسيار متخلخل و شکننده هستند. از انواع ديگر سيارکها مي توان به سيارکهاي قلوه اي و فلزي اشاره کرد. همسايه هاي ثروتمند زمين: سيارکها شايد به صورت تئوري بتوانند سير ساخت و ساز را در فضا هموار سازند زيرا ساختار اين اجرام سرشار از مواد با ارزش سنگي و فلزي است. آزمايش بر روي شهاب سنگهاي جدا شده از سيارکها نشان مي دهد به صورت ميانگين سيارکهاي نزديک به زمين از تمرکز بالايي از فلزات با ارزشي مانند پلاتين برخوردارند که اين خصوصيت همسايه هاي زمين را بسيار ثروتمندتر از خود زمين خواهد کرد. در عين حال به دليل اينکه در بسيار از موارد رفتن به يک سيارک و بازگشتن از آن نسبت به سفر به ماه بسيار آسان تر است اين مواد بسيار قابل دسترس تر خواهند بود. سيارکها نزديک ترين همسايه زمين: در حال حاضر سيارکها نزديک ترين همسايگان زمين را تشکيل مي دهند که حتي در برخي مواقع از ماه نيز به زمين نزديکترند. اين به آن دليل است که برخي از سيارکها از مدارهايي نامتعارف برخوردارند که در دوره هاي زماني خاص فاصله آنها تا زمين کمتر از فاصله ماه تا زمين خواهد شد. اين پديده سالانه چندين بار رخ داده و سيارکهاي متعددي را به نزديکي زمين هدايت مي کند. حمله سيارکها به زمين: زمين روزانه تحت ضربات بيش از 100 تن از موادي قرار مي گيرد که از سيارکها و ستاره هاي دنباله دار به بيرون پرتاب مي شوند. خوشبختانه اين حجم وسيع مواد به شکل غبار و ذرات بسيار ريز به زمين رسيده و آسيبي به آن وارد نمي کنند. نمونه بارز آن شهاب بارانهايي است که در زمانهايي خاص از سال نمايان مي شوند. همچنين تقريبا يک بار در روز جرمي به اندازه يک توپ بسکتبال و به صورت سالانه اجرامي به اندازه يک خودرو کوچک با اتمسفر برخورد مي کنند. به طور کلي مي توان گفت سياره زمين به صورت مداوم تحت يورش اين ذرات ناشي از سيارکها و ستاره هاي دنباله دار قرار دارد. سيارکها عامل شکل گيري حيات: پس از شکل گيري منظومه خورشيدي در حدود 4.6 بيليون سال پيش بر اساس نظريه اي برخورد سيارکها و ستاره هاي دنباله دار حاوي آب و مواد کربني باعث شکل گيري ابتدايي ترين عوامل تشکيل حيات در زمين شد. پس از تشکيل حيات برخوردهاي متعدد ديگر تغييراتي از قبيل انقراض دايناسورها و تغيير سير تکامل را در زمين به وجود آورد. اين فرايند زمينه ساز گسترش گونه هاي قابل انطباق با يکديگر از جمله پستانداران شد و شايد بتوان گفت بسياري از جاندارن در صورت عدم برخورد اين سيارکها با زمين هرگز امکان حيات بر روي اين سياره زنده را نداشتند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 459]