سه فاکتور تعیین کننده مواضع روسیه نسبت به ایران

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > دیپلماسی - جهانگیر کرمی اعتقادی ندارم که نوعی تقسیم کار در میان کشورهای گروه 1+5 وجود دارد. این گروه شامل کشورهای عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان است. این کشورها هر کدام دیدگاه و مواضع خود را بر اساس منافع ملی و سیاست خارجی خود تنظیم کرده اند و حضورشان در شورای امنیت نیز نشانه نوعی تقسیم کار میان آنها نیست. در مورد کارکرد روسیه در گروه 1+5 باید به دیدگاه ها و منافع و سیاست خارجی روسیه در خصوص مساله هسته ای ایران توجه داشت. دیدگاه ها، رفتارها و سیاست خارجی روسیه نسبت به بحث هسته ای ایران را با توجه به سه فاکتور می توان تحلیل کرد. فاکتور اول به مفهوم حاکمیت ملی از نگاه روس ها بر می گردد؛ از نگاه دولت روسیه نهادهای بین المللی و از جمله شورای امنیت یا هرگونه توافق بین المللی نباید حاکمیت ملی کشورها را زیر سوال ببرد. دولت روسیه بر خلاف کشورهای غربی که به نوعی از مرحله حاکمیت ملی و دولت های مدرن عبور کرده و وارد حاکمیت جهانی یا حاکمیت ملی با مفهوم پسا مدرن در عصر جهانی شده اند، همچنان در داخل و عرصه منطقه ای و بین المللی با مشکلات متعددی در خصوص حاکمیت ملی خود مواجه است و حساسیت خاصی بروی مفهوم حاکمیت ملی دارد و لذا با هر تلاشی که بخواهد حاکمیت های ملی اش را تضعیف کند، مخالف است. بحث حاکمیت ملی برای روسیه همچنان محترم است و این کشور نمی خواهد در شرایط کنونی حاکمیت ملی بیش از این زیر سوال رود. فاکتور دوم به منافع روسیه در روابط با ایران و غرب مرتبط است. هر نگاه و هر جهت گیری در سیاست خارجی روسی در ارتباط با پرونده هسته ای ایران به نوعی باید نسبت اش با منافع ملی روسیه و روابط مسکو با ایران و غرب سنجیده شود. به عبارت دیگر مواضع روسیه در نهادهای بین المللی و در نشست های خاص مربوط به نسائل بین المللی نباید مستقیما تاثیر منفی بر روابط خارجی روسیه، منافع ملی این کشور و روابط دوجانبه روسیه با طرف ها داشته باشد. فاکتور سوم هم به نگرش هسته ای روس ها یا دکترین هسته ای روسیه باز می گردد. روسیه به عنوان یکی از قدرت های هسته ای دنیا و به عنوان کشوری که بشدت پایبند به حفظ ثبات استراتژیک از منظر خود و متعهد به حفظ همپایگی استراتژیک است - و این همپایگی استراتژیک را میراث شوروی برای روسیه امروزی و محصول تلاش های خود در دهه 60 و 70 میلادی در قالب قرادادهایی که با امریکا منعقد کرده است می داند- تلاش دارد همپایگی استراتژیک خود را همچنان حفظ کند. لذا هر تلاشی را در جهت تضعیف این همپایگی استراتژیک چه از طرف امریکا و چه از طرف کشورهای دیگر باشد، بر نمی تابد. با این نگاه، روسیه برای حفظ ثبات استراتژیک یکسری سیاست های فرعی دارد و اگرچه محور اصلی دکترین هسته ای روسیه حفظ ثبات استراتژیک است اما یکی دیگر از اجزای این دکترین آن است که روسیه باید مانع گسترش کشورهای هسته ای شود. در نتیجه از نگاه روسیه هر موضوعی که مربوط به مساله هسته ای می شود باید با در نظر گرفتن دکترین هسته ای روسیه تفسیر شود. روسیه نسبت به پرونده ایران و کره شمالی ضمن آنکه منافع مربوط به دو فاکتور اول را مدنظر دارد اما باید به عنوان یکی از کشورهای حافظ ان پی تی و ساختارهای و ترکیبات مروبط به منع گسترش سلاح های هسته ای عمل کند. باید این سه فاکتور را در سیاست خارجی روسیه به خوبی درک کرد؛ رفتار مسکو در قبال پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران نیز ناشی از این سه فاکتور یعنی بحث احترام به حاکمیت های ملی، حفظ روابط دوجانبه روسیه و پایبندی روسیه به ان پی تی است. با توجه به اینکه از نگاه روسیه کشورهای مسلمان بالاخص کشورهای مسلمان پیرامون نباید دارای تجهیزات و امکاناتی برای تهدید محیط امنیتی روسیه در آینده شوند، بر این اساس برنامه هسته ای ایران به همان اندازه که قدرت هسته ای پاکستان تهدید به حساب می آید، برای روسیه تهدیدزاست. لاوروف در یک نشست مطبوعاتی صراحتا اظهار داشت که" برای اسرائیل غنی سازی 5 درصدی ایران تهدید بود و برای روسیه غنی سازی بیست درصد تهدید است." با توجه با فاکتورهای ذکر شده باید نقش روسیه در گروه 1+5 را نه در قالب نوعی قسیم کار یا وظیفه محول شده از سوی دیگران بلکه با درک منطق و نگرش حاکم بر سیاست خارجی این کشور و بویژه نگرش هسته ای مسکو تحلیل کرد. اما نگاه جمهوری اسلامی ایران به روسیه در میان اعضای گروه 1+5 هم قابل توجه است؛ از نگاه تهران، روسیه این ویژگی را دارد که کمتر از کشورهای غربی قائل به استفاده ابزاری از مساله هسته ای ایران برای برخورد با ایران است. امریکا و انگلیس و پس از اینها تا حد کمتری فرانسه و آلمان با نگاه بهانه جویانه بدنبال استفاده ابزاری از مساله هسته ای ایران برای محدود کردن کشورمان هستند تا اینکه به واقع بدنبال پیگیری حقوقی موضوع در چارچوب نهادهای بین المللی موجود باشند. اما روسیه این ویژگی را ندارد، نگاه روسیه به مساله هسته ای ایران بواسطه استقلال عمل در سیاست خارجی این کشور، روابطی که با ایران دارد و حرمتی که برای حاکمیت های ملی قائل است، از اغراض و بهانه گیری ها دور تر است. بر این اساس روسیه همواره طرفدار حل و فصل دیپلماتیک مساله هسته ای ایران بوده و نسبت به تند شدن و تسلسل قطع نامه های شورای امنیت علیه ایران ابراز نگرانی کرده است. از نگاه جمهوری اسلامی ایران روسیه همواره موضع میانه رو و تعدیل کننده داشته که به هر حال قابل توجه است. عضو هیات علمی گروه روسیه شناسی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران /30114

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 390]

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب

صفحات پیشنهادی

سه فاکتور تعیین کننده مواضع روسیه نسبت به ایران
سه فاکتور تعیین کننده مواضع روسیه نسبت به ایران.

روسیه نگران تبدیل شدن ایران به یک قدرت هسته ای است
اول آنکه در تعیین سیاست خارجی روسیه مولفه های فراوانی تاثیرگذار است و .... این مسائل باعث فراز و فرود در مواضع روسیه نسبت به مسائل منطقه ای و بین ... روسیه در تحریمها با کشورهای 1+5 همراهی کرده است اما به قول خود سعی کرده نقش تعدیل کننده داشته ... مهمترین اشتباه استراتژیک ایران در رابطه با روسیه طی سه دهه گذشته از دید شما ...

گوناگون

خالی شدن گاز یخچال علائم و دلایل

بدون نیاز به چک و ودیعه خودرو اجاره کنید

مزیت اجاره خودرو برای کاهش هزینه ها در سفر

بهترین آموزشگاه خیاطی تهران کجاست؟

طراحی دکوراسیون اداری با شرکت طراحی و معماری شیپ

چگونه از خرابی شین برق‌رسان جلوگیری کنیم؟

راهنمای خرید بهترین دستگاه تصفیه هوا خانگی برای کاهش اثر آ...

معرفی شرکت نورگستر بسحق: پیشرو در صنعت روشنایی خودرو

تأثیرات پنهان آب سخت بر شبکه‌های آبرسانی و تجهیزات تصفیه آ...

مقایسه عملکرد جرثقیل سقفی و جرثقیل بازویی در محیط‌های کاری

مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک