تور لحظه آخری
امروز : شنبه ، 14 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):اى مردم! جز اين نيست كه خداست و شيطان، حق است و باطل، هدايت است و ضلالت، رشد ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1820762974




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

جنبش ترجمه از دیروز تا امروز


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: جنبش ترجمه از دیروز تا امروز(قسمت اول)

پیامبر اسلام به جامعه دینی آموخت كه چگونه حقیقت متعالی دین و مفاهیم نظری و اخلاقی و عملی اسلام، منجی بشریت است و در عین حال مسلمین باید با چشمی باز و گوشی گشوده بر روی هر استدلالی و بی هیچ تعصّب، آماده گفتگو با سایر ملل باشند و بدون تقلید كوركورانه و ذلـّت و به دور از بیگانه زدگی و تعبّد و ترجمه زدگی، به انتقال و درك كشفیات و علوم سایر ملل و گذشتگان توجه داشته باشند و آن را در خدمت مصالح اسلام و مسلمین در آورند.مسلمین از همان صدر اسلام با الهام از قرآن و احادیث، شروع به تدوین و تالیف علوم اسلامی نموده گامهای سریعی در این راه برداشته اند، اما هیچگاه از دانش و علوم دیگران نیز غافل نبوده، بلكه برای تعمیم و گسترش فرهنگ اسلامی از دانشمندان ملل دیگر نیز استفاده كرده از آنان و دانشمندان اسلامی در ترجمه كتب بیگانه بهره گرفته اند."ترجمه و نقل علوم یونانی قدم اول بود در حصول این نهضت كه بعضی اروپاییان آن را "تسخیر یونانیگری" (Der sieg des Hellenismus) خوانده اند.... بسیاری از این مترجمان كه كتاب های ریاضی، طبی، یا فلسفی را از سریانی، یونانی، یا پهلوی به عربی نقل می كردند خود در آن علوم، هم مهارت داشتند و هم تالیف... این ترجمه ها مخصوصاً بدان سبب در ایجاد نهضت علمی مسلمین مفید واقع  شد كه به دست اهلش انجام یافت. مترجمان در كاری كه انجام می دادند به خوبی وارد و متبحّر بودند. همچنین از معارف و علوم قدیم، آنچه به عربی ترجمه می شد منحصر به كتب یونانی نبود.و البته اشتباه صرف است اگر كسی سهم مسلمین را به همین نقل و ترجمه منحصر كند،زیراعلماء اسلام، چنانكه مكرر گفته شد از خود، چیزهایی بسیار بر مواریث هند و یونان و فارس افزودند".در همان دهه های نخست، كتاب هایی بسیار در زمینه علوم طبیعی و كیمیا توسط كسانی چون "استیفان قدّیس" از زبان یونانی و قبطی به عربی بر گردانده شد."ماسرجیس"، كتاب "اهرن القس" را كه به سریانی، در سی مقاله نوشته شده بود، به عربی ترجمه كرد و دو مقاله نیز بر آن افزود و این كتاب در علم "طبّ" بوده است."ولی اوج روند ترجمه، در قرن دوم و سوم هجری بود كه كتاب های زیادی به  وسیله مترجمان نامی كه برخی از آنها پیروان مذاهب دیگر بوده اند از یونانی، فارسی، هندی، نبطی، عبری، لاتین، و سریانی به دستور حاكمان مسلمان برگردانده شد. هنگامیكه مسلمانان بر امپراطور روم "میشل" سوم غلبه كردند، یكی از شرایط صلح را چنین قرار دادند كه پادشاه باید یك نسخه از تمام كتب یونانی را به مسلمانان بسپارد تا ترجمه شوند"."افرادی مانند "حجاج ابن مطر" و "ابن بطریق" كه به زبان های مختلف آشنایی كامل داشتند، به كشورهای بیگانه اعزام می شدند تا هر نوع كتاب علمی، فلسفی، ریاضی، طبی، و ادبی را كه به زبان های یونانی، سریانی، كلدانی، هندی، پهلوی، لاتینی و فارسی... نوشته شده بود، جمع آوری كرده و به كشور اسلام آورده و ترجمه كنند تا مسلمین از میراث علمی تاریخ بشری در مسیر اهداف اسلامی بهره ببرند. تا جایی كه می نویسند كتاب های ارسال شده آنها در فرصتی بسیار كوتاه، بیش از 100 بار شتر بوده است".بدیهی است كه ترجمه آن همه كتاب نیازمند  یك مجمع مجهز علمی بود كه از نظر مواد و معلومات و زبان، قدرت كافی برای ترجمه و برگرداندن مطالب متنوع آنها در اختیار داشته و با دلگرمی خاصی مشغول ترجمه آن كتاب ها باشند. از این رو در سال 215 هجری، "بیت الحكمه" كه یك انجمن بسیار عظمیم علمی بود و رصد خانه و كتابخانه عمومی داشت، در بغداد بنا شد. برای این كار مبالغی هنگفت خرج گردید و گروهی از مترجمان ورزیده را كه به زبان های بیگانه و علوم مختلف، آشنایی كامل داشتند، اعمّ از مسلمان و غیر مسلمان مانند: "حنین"، "بختیشوع"، "ابن بطریق"، "ابن مقفع"، "حجاج ابن مطر" و ... در آن جا گرد آورده و برای آنها مقرری معین كردند.تنها بختیشوع طبیب، در سال 000/900/4 درهم مقرری می گرفت و "حنین" كه یك مرد مسیحی و رئیس دارالترجمه بود   و زبانهای عربی، سریانی، فارسی و یونانی را به خوبی می دانست و یكصد رساله و كتاب به سریانی، و سی و نه رساله به عربی ترجمه كرد، برای ترجمه هر كتاب و رساله ، مقابل وزن آن  طلای ناب می گرفت.نمونه های فوق به خوبی نشان می دهد كه اسلام تا چه اندازه در همگانی شدن فرهنگ و با سواد شدن مردم كوشش داشته است.  اینك نمونه ای از كتاب های ترجمه شده، نقل می شود:برخی كتاب هایی كه در همان دوران، از یونانی ترجمه شده عبارتند از:"كتاب های افلاطون در فلسفه و ادبنام كتاب        مترجم1- سیاست      حنین بن اسحق2- مناسبات     یحیی بن عدی3- نوامیس      حنین و یحیی4- تیماوس      ابن بطریق با اصلاحات حنین5- نامه افلاطون به اقرطن       یحیی بن عدی6- حسن و لذت " "7- توحید         " "8- اصول هندسه         قسطابن لوقاكتاب های ارسطو در منطقنام كتاب        مترجم1- قاطیغوریاس یا مقولات       حنین بن اسحق2- باری ارمیناس یا عبارات      اسحق3- اناطولیقا یا تحلیل قیاس       تئودور با اصلاحات حنین4- برهان        متی5- جدل          یحیی6- مغالطات     یحیی7- خطابه      اسحق و ابراهیم بن عبدالله8- شعر          ابو بشر

كتاب های ارسطو در فلسفه طبیعی    نام كتاب         مترجم1- سماع طبیعی         ابوروح صابی و حنین و یحیی و قسطا وابن ناعمه2- السماء و العالم        ابن بطریق با اصلاحات حنین3- الكون والفساد         اسحق و دمشقی4- الاثارالعلویه           ابوبشر و یحیی5- النفس         اسحق6- الحس و الحسوس    ابوبشرمتی بن یونس7- الحیوان       ابن بطریق8- حروف یا الهیات     اسحق- یحیی- حنین و متیكتاب های ارسطو در اخلاق1- اخلاق        اسحق2- مرآه          حجاج بن مطر3- اتو لوجی    حجاج بن مطرشاگردان و پیروان ارسطو بر بسیاری از كتب او شرح و تعلیق نگاشته اند، مانند: "ثاو فرسبطس" و "دید و خس بر قلس" و "اسكندر افرودیسی" و "فرفوریوس" و "امونیوس" "تامسطیوس" و "نیقولاوس" و "فلوطرخس" و "یحیی" و غیره كه پاره ای از آنان شارح كتاب ارسطو می باشند و عده دیگر در آن زمینه ها از خود تالیفات دارند، و اغلب این كتاب ها به عربی ترجمه شده و ابن ندیم در "الفهرست" آن كتاب ها را اسم برده ولی ما از ذكر آنها چشم پوشیدیم.كتاب های جالینوس در فلسفه و ادبنام كتاب         مترجم1- آنچه جالینوس بدان معتقد است         ثابت2- شناختن مرد، عیب خودش را          لوقا با اصلاحات حنین3- اخلاق        جیش4- محرّك اول، بی حركت است          جیش و عیسی5- بهره مندی از دشمنان         جیشكتاب های طبی بقراطنام كتاب      مترجم1- عهد بقراط   جیش و عیسی2- فصول       حنین3- الكسر        "4- تقدمه المعرفه         حنین و عیسی5- امراض حادّه          عیسی بن یحیی6- بیماری های واگیر  " "7- اخلاط        " "8- كاتی تیون   حنین9- آب و هوا    حنین و جیش10- طبیعت و انسان    حنین و عیسی11- الفرق       حنین بن اسحق12- الصناعه   " "13- النبض      " "14- شفاء الامراض     " "15- مقالات پنجگانه     " "16- استقسات   " "17- مزاج       " "18- قوای طبیعی         " "كتاب های جالینوسنام كتاب        مترجم1- علتها و مرضها      حنین بن اسحق2- تب ها          " "3- بحران- ایام بحران   " "4- نبض كبیر     "5- حفظ الصحه   "6- چاره درد      "7- شناسایی بیماری اعضای درونی       "8- تدبیرالاصحاء          "9- تشریح كبیر   "10- اختلاف تشریح       "11- تشریح حیوان مرده          جیش12- تشریح حیوان زنده          "13- علم بقراط در تشریح        "14- علم ارسطو در تشریح      "15- تشریح رحم         "16- احتیاج به نبض     "17- آراء بقراط و افلاطون      "18- عادات      "19- خصب البدن         "20- منی         "21- تركیب دواها        "22- ورزش با كره كوچك      "23- ورزش با كره بزرگ       "24- طریقه تعلیم طب   "25- منافع الاعضاء     "26- قوای نفس و مزاج بدن      "27- حركات سینه و ریه         استیفان با اصلاح حنین28- علل النفس   " "29- حركت عضله       " "30- احتیاج به نفس        " "31- امتلاء        " "     32- المره السوداء         " "33- علل الصورت        حنین    34- حركات مجهوله      "35- افضل الهیات          حنین36- سوالمزاج المختلف            "       37- الادویه المفرده        "38- نوزاد هفت ماهه      "39- تنگی نفس   "40- پژمردگی و لاغری  "41- قوی الاغذیه "42- التدبیر الملطف        "43- مداوای امراض       "44- بقراط و امراض حاد          "45- نامه به تراسابولس  "46- پزشك و فیلسوف   "47- حفظ الصحه بقراط   "48- محنت طبیب          "49- افلاطون در تیماوس حنین و اسحق50- تقدمه المعرفه         عیسی51- فصد          عیسی و استیفان52- توصیف كودكی كه فریاد می زند     ابن الصلت53- ورمها        "54- الكیموس     ثابت و جیش و شملی55- الادویه و الادواء     عیسی56- تریاق        ابن بطریق





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 517]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن