افشای اسناد محرمانه عقب‌نشینی آمریکا در مذاکرات توافقنامه امنیتی

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
افشای اسناد محرمانه عقب‌نشینی آمریکا در مذاکرات توافقنامه امنیتی

‌ پایگاه اینترنتی "‌ ویکی لیکز" با افشای برخی اسناد مربوط به توافقنامه امنیتی نشان داد که آمریکا با عقب‌شینی از مواضع خود، روی پیش‌نویس تعدیل شده‌ای از توافقنامه امنیتی توافق کرده است. پایگاه اینترنتی "ویکی‌لیکز" (www.wikileaks.org) که از برخی روزنامه‌نگاران، وکلا و کارشناسان چین، تایوان، آمریکا، اروپا، استرالیا و آفریقای جنوبی تشکیل شده است، به صورت مداوم به انتشار اسناد و مدارک محرمانه‌ای که توسط اشخاص و گروه‌های مختلف فاش می‌شود،‌ می‌پردازد. چندی پیش، این پایگاه با انتشار محتویات ایمیل هک شده سارا پالین،‌ معاون مک‌کین،‌ نامزد ریاست جمهوری آمریکا،‌ موجب برانگیخته شدن انتقادات بسیاری از سوی جمهوری‌خواهان علیه خانم پالین شد. این‌بار این پایگاه به انتشار پیش‌نویس جدید توافقنامه امنیتی که با پیش‌نویس قبلی فاصلخ زیادی دارد، پرداخته است. سند فاش شده با عنوان " توافقنامه در رابطه با فعالیت‌ها و حضور نیروهای آمریکایی و خروجشان از عراق" در تاریخ ششم آگوست سال 2008 و در 27 فصل تنظیم شده و مربوط به دولت آمریکا می‌باشد. این سند که به نظر می‌رسد پیش‌نویسی برای توافق بر سر متن نهایی توافقنامه می‌باشد، ضمن در برداشتن تغییرات صورت گرفته در متن توافقنامه اولیه، نظرات مذاکره کننده عراقی و اختلاف نظر وی با مذاکره کننده آمریکایی در بند بند توافقنامه تغییر یافته را نیز در بر دارد. جلو کشیدن زمان خروج آمریکا از عراق فصل 26 این سند با عنوان " زمان‌ تحویل کامل مسئولیت امنیتی به نیروهای امنیتی عراق و خروج نیروهای آمریکایی از عراق"، تصدیق کننده برخی گزارش‌های رسیده در مورد عقب‌نشینی آمریکا از مواضع قبلی خود مبنی بر حضور درازمدت در عراق می‌باشد. این فصل که به نظر می‌رسد به عنوان یک فصل جدید در پیش‌نویس توافقنامه گنجانده شده است، بر خلاف دیگر فصل‌ها تنها شامل پیشنهادات دو گروه عراقی و آمریکایی مذاکره‌کننده می‌باشد. مذاکره‌کننده عراقی در این فصل خواستار خروج کامل نیروهای آمریکایی از عراق و واگذاری مسئولیت امنیتی عراق به نیروهای عراقی شده است. نماینده آمریکا نیز پیشنهادات خود را در 6 بند ارایه کرده است که با ترکیب دو بند اول، تاکید کرده است: رییس گروه مذاکره کننده آمریکایی تنها در صورتی این بخش جدید از توافقنامه را می‌پذیرد که بند ترکیبی اول، توسط طرف عراقی پذیرفته شود. بند ترکیبی اول شامل این موارد است: دو طرف بر سر اهداف زمانی زیر در رابطه با واگذاری کامل مسئولیت امنیتی عراق به نیروهای عراقی و خروج نیروهای آمریکایی از عراق توافق کرده‌اند: الف- نیروهای جنگی آمریکا حداکثر تا تاریخ (...) ( در زمان تنظیم پیشنویس در مورد این تاریخ توافقی انجام نگرفته بود) بطور کامل از عراق خارج خواهند شد. ب- نیروهای آمریکایی ( به معنای تمامی نیروهای نظامی و غیرنظامی آمریکا)، حداکثر از تاریخ 30 ژوئن 2009 از تمامی شهرها، شهرک‌ها و روستاهای عراق خارج خواهند شد. مگر آنکه مسئولین عراقی درخواست دیگری بدهند. در بند چهارم این فصل آمده: پس از خروج تمامی نیروهای جنگی از عراق، طبق بند یک این فصل، نیروهای باقی‌مانده در عراق بر اساس خواست دولت عراق برای پذیرش این توافقنامه، در پایگاه‌های خود خواهند ماند. یک کمیته مشترک عملیاتی و هماهنگی برای مشخص کردن وظایف و میزان نیروهای آمریکایی برای آموزش و پشتیبانی نیرهای امنیتی عراق، تشکیل خواهد شد. بند ششم این فصل نیز به امکان خروج زودتر از موعد نیروهای آمریکایی اشاره می‌کند: ممکن است خروج نیروهای آمریکایی از عراق،‌ پیش از تاریخ ذکر شده در این فصل انجام گیرد. دو طرف حق حاکمیت عراق را به رسمیت می‌شناسند و عراق می‌تواند در هرزمانی خواستار خروج نیروهای آمریکایی شود. لغو مصونیت نیروهای آمریکایی در عراق یکی از موضوعات جنجال برانگیز متن اولیه توافقنامه امنیتی، مسئله مصونیت قضایی نیروهای آمریکایی در عراق و یا همان کاپیتولاسیون بوده است. پیشنویس جدید توافقنامه‌ای که شبکه ایران پیش از این مفاد آن را منتشر کرده بود، نشان‌دهنده محدود شدن کاپیتولاسیون بود. فصل بیستم پیشنویس فاش شده توسط این پایگاه اینترنتی تحت عنوان "‌ حوزه قضایی مشروع"، نیز موید این مطلب است. ماده اولیه پیشنویس به این شرح بوده است: ایالات متحده اختیار انحصاری حوزه قضایی را بر نیروهای مسلح و اعضای غیر نظامی نیروهای آمریکایی، در داخل و یا خارج تاسیسات و مکان‌های توافق شده قبلی دارد. پیش‌نویس، بلافاصله پس از ذکر این ماده، به بیان نظر نماینده عراق می‌پردازد که ضمن مخالفت با حق انحصاری دولت آمریکا برای محاکمه قضایی مجرمین آمریکایی، آن را محدود به داخل پایگاه‌های آمریکایی کرده و مصونیت نیروهای آمریکایی در خارج از تاسیسات و اردوگاه‌هایشان را تنها در زمانی که این نیروها مشغول انجام یک عملیات اجازه داده شده از سوی دولت عراق باشند، به رسمیت می‌شناسد و جرایم عمدی و یا اشتباهات بزرگ نیز را شامل این مصونیت نمی‌داند. در بند سوم این فصل نیز، حق محاکمه قضایی پیمان‌کاران آمریکایی و کارکنان آنها به دولت عراق واگذار شده است. در پیش‌نویس اول توافقنامه،نظامیان و غیرنظامیان آمریکایی در قبال هر نوع اقدامی در عراق، مصونیت داشتند. دستیابی عراق به حق خود برای انعقاد قرارداد با دیگر کشورها موضوع دیگری که در این پیش‌نویس به آن اشاره شده،‌ حق عراق برای انعقاد قرارداد با دیگر کشورهاست که در نسخه‌ اولیه پیش‌نویس توافقنامه، عراق تنها با اجازه آمریکا می‌توانست با دیگر کشورها توافقنامه امضا کند. در بند دوم از فصل بیست و سوم این پیش‌نویس آمده است: عراق مجاز است با هر کشور یا سازمان بین‌المللی توافقنامه‌ امضا کند که می‌تواند شامل هریک از فصول این پیش‌نویس نیز باشد. بازداشت عراقی‌ها توسط نیروهای آمریکا فصل بیست و دوم این پیش‌نویس به موضوع بازداشت مظنونین اختصاص دارد و تمامی عملیات‌های بازداشت را منوط به رعایت قوانین عراق، قانون اساسی، حق حاکمیت و مصلحت ملی این کشور کرده است. بند دوم این فصل تصریح می‌کند که تمامی کسانی که بطور انفرادی توسط نیروهای آمریکایی بازداشت می‌شوند، می‌بایست ظرف 24 ساعت به مامورین عراقی تحویل داده شوند. بند پنجم نیز تعیین محل نگهداری بازداشت‌شدگان را به عهده مامورین عراقی گذاشته و نگهداری مجرمین نیز تحت نظارت و کنترل انحصاری خواهد بود. بند ششم پیش‌نویس نیز تاکید می‌کند، نیروهای آمریکایی اجازه جستجوی خانه‌ها بدون داشتن حکم قضایی را ندارند. انجام عملیات نظامی توسط آمریکا فقط با اجازه دولت عراق موضوع دیگری که در پیش‌نویس جدید توافقنامه به نفع طرف عراقی تغییر کرده است،‌ این است که آمریکا با درخواست دولت عراق اجازه می‌یابد عملیات نظامی برای مقابله با تهدیدات خارجی انجام می‌دهد در حالی که در پیش‌نویس اول، دولت آمریکا کاملاً خودمختار بود هرجا و با هر نیرویی به نام مبارزه با دشمن عراق به انجام عملیات مبادرت ورزد. در بند دوم از فصل چهارم این پیش‌نویس آمده است: عملیات‌های نظامی، طبق این توافقنامه با تصویب دولت عراق و با مشارکت کامل مامورین عراقی انجام می‌گیرد. بند سوم این فصل نیز عملیات‌های نظامی را مشروط به احترام به قانون‌اساسی، قوانین، حق حاکمیت و مصلحت ملی عراق کرده است که این موارد نیز می‌بایست توسط دولت عراق تعریف شود. همچنین نیروهای آمریکا باید به قوانین، سنت‌ها و رسوم عراق احترام بگذارند. چرا و چگونه آمریکا مجبور به عقب‌نشینی در مفاد توافقنامه امنیتی شده است؟ با توجه به نزدیک شدن به روزهای پایانی دولت بوش، وی که با انتقادات داخلی فراوانی برای حمله به عراق مواجه بوده، در تلاش است به عنوان دستاوردی از عراق،‌ توافقنامه امنیتی بغداد-واشنگتن را به عنوان دستاوردی از این جنگ 5 ساله به کشورش ببرد. به همین خاطر است که رایان کراکر، سفیر آمریکا در عراق، در گفتگو با آسوشیتدپرس دستاوردهای ایالات متحده در حمله به عراق را با عدم امضای این توافقنامه "از دست رفته" عنوان کرد و افزود: این امر ممکن است تجربه تلخ خروج آمریکا از لبنان در اوایل دهه هزار و نهصد و هشتاد میلادی را تکرار کند. در وضعیت کنونی،‌ که پیش‌نویس قبلی توافقنامه با مخالفت‌های گسترده مردم و شخصیت‌های عراقی و همسایگان عراق از جمله ایران همراه شده، دولت فعلی آمریکا حاضر است به «نفس توافقنامه» نیز بسنده کند؛ چرا که مطمئن است پیش‌نویسی آن هم با چنین مفادی، به این زودی‌ها به تصویب نخواهد رسید. به همین منظور با تعدیل مفاد آن موافقت کرده است. در همین رابطه، یک مقام ارشد سفارت آمریکا در عراق نیز در گفتگو با روزنامه الحیات با اشاره به عقب‌نشینی طرف آمریکایی در مذاکرات توافقنامه تصریح کرد: "هیات عراقی سرسخت بود و هیچ نرمشی نشان نمی‌داد. طرف آمریکایی در برخی مسائل نرمش‌هایی نشان داد که انتظار آن در مذاکرات نبود." در همین حال، برخی منابع خبری نیز ایران را عامل اصلی تغییر در مفاد توافقنامه امنیتی عنوان کرده‌اند. چرا که مقامات عراقی از ایران برای تغییر وضعیت حاصل از پیش‌نویس اول استمداد کرده بودند و ایران نیز در جهت تامین منافع تهران و بغداد این کمک را به صورت دیپلماتیک انجام داد. به عنوان نمونه، پایگاه خبری " آسیا تایمز" در مقاله‌ای تحت عنوان «سایه پنهان ایران بر توافقنامه امنیتی عراق و آمریکا»، به ایفای نقش جمهوری اسلامی در مورد کمک به دولت عراق برای تغییر پیش‌نویس توافقنامه پیشین اشاره کرده بود. به همین رابطه، به گزارش آسوشیتدپرس، رایان کراکر سفیر آمریکا در عراق دیروز یکشنبه با عصبانیت شدید، از تاثیر ایران در مذاکرات توافقنامه بین عراق و آمریکا ابراز خشم کرده بود. شبکه ایران، 31 مرداد سال جاری درست یک ماه قبل از فاش نمودن این سند توسط سایت ویکی لیکز، از وجود پیش‌نویس تعدیل شده خبر داده بود.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 448]