واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - آخرین اخبار حکایت از تمایل شدید علاوی به ریاست جمهوری دارد و اینکه شانس عبدالمهدی برای نخست وزیری آنچنان که گمان می رفت زیاد نشده است، در این بین کردها محال است که از پست ریاست جمهوری چشم بپوشند و نوری مالکی نیز چنین قصدی را درباره صندلی نخست وزیری دارد. زهرا خداییآخرین اخبار از عراق را دیگر نمی توان دسته بندی کرد. یعنی مشخص نیست آخرین خبر کدام است؟ یک بار سخن از کوتاه آمدن صدر در برابر مالکی است و گفته می شود همه چیز تمام شد اما هنوز ساعاتی نگذشته خبری سراسر متفاوت از این فضای رسانه ای را اشغال می کند. مخالفت صدر و حکیم با نخست وزیری مالکی به تدریج موقعیت شیعیان را ضعیف میکند به طوریکه رقیب آنها ایاد علاوی فرصت یافته است تا رایزنی های خود با کشورهای بیگانه را افزایش دهد و سناریوهای تازه ای به صحنه نمایش سیاسی عراق ارسال کند. آخرین اخبار حکایت از تمایل شدید علاوی به ریاست جمهوری دارد و اینکه شانس عبدالمهدی برای نخست وزیری آنچنان که گمان می رفت زیاد نشده است، در این بین کردها محال است که از پست ریاست جمهوری چشم بپوشند و نوری مالکی نیز چنین قصدی را درباره صندلی نخست وزیری دارد. خبر در گفتگو با سید جلال ساداتیان، آخرین وضعیت عراق را بررسی کرده است. سناریوی جدیدی که چند روزی رسانههای عربی درباره آن صحبت میکنند از احتمال ریاست جمهوری علاوی و نخست وزیری عادل عبدالمهدی حکایت دارد.در این سناریو کردها به ریاست پارلمان دست خواهند یافت. این سناریو تا چه میزان محتمل است؟عراق هر روز شاهد یک سناریوی جدید است و دائما از داخل مذاکرات حرف های تازه به گوش می رسد اما نتیجه همه آنها این است که این کلاف سر درگم پیچیده تر می شود. نمی توان چندان به این سناریوها دل خوش کرد. چه چیزی باعث می شود که این کلاف سردرگم باز نشود؟ آنچه مسلم است اینکه به دلیل فشارهای موجود بر جناح ها،مجموعه نیروهای داخلی عراق هنوز نتوانستهاند به نتیجهای قطعی برسند. چندی پیش آخرین اخبار دال بر این بود که مالکی بیشترین شانس را برای کسب نخستوزیری دارد و قرار است مجموعه علاوی از پست نخست وزیری صرفنظر کند.اما توافق اخیر طبیعتا برخی از جناحها را راضی نمی کند چرا که آنها بر این تصورند که این ترکیب به نفع ایران است. حالا همین سناریویی که گفتید مطرح است که در صورتی که این توافق صحت داشته باشد،بسیار شکننده خواهد بود چرا که با چالش کردها روبروست و این در حالی است که آنها چندان خواهان تقلیل جایگاهشان نیستند.این توافق میتواند چند وجه داشته باشد.اول آنکه کشورهای صاحب نفوذ در آن دخالت داشته و در صحت و سقم این توافق هنوز شبهات زیادی وجود دارد و دوم آنکه در صورت قطعیت این توافق میتوانست به امضای یک بیانه منجر شود و شکل رسمی پیدا کند، اما این اتفاق نیفتاد. سوای از مالکی که برخی نهایتا پیشبینی می کنند خود او نخست وزیر باقی می ماند، نامزدی عادل عبدالمهدی نیز مطرح شده است که برخی از گروه ها آن را جدی گرفته اند. به نظر شما این نامزدی را باید گام مهمی در نزدیک شدن به تشکیل دولت عراق دانست و اصولا شانس وی چقدر است؟برای پاسخ به این سوال باید به گذشته بازگشت. زمانی که علاوی برنده انتخابات اعلام شد برای مدتی به وی اختیار دادند تا دولت تشکیل دهد ولی اکثریت را نتوانست دور خود جمع کند و گروه ائتلافی او نیز آنقدر ضعیف و قدرتش شکننده است که وی به تنهای نمیتواند کشور را اداره کند. حتی علیرغم حمایتهایی که از خارج برای وی وجود دارد، وی و حزبش به تنهایی نمیتوانند قدرت را در دست بگیرند. در 5 ماه گذشته ده ها راهحل و فرمول برای تشکیل دولت مطرح شده تا احزاب و جریانهای سیاسی بتوانند وحدت شکننده عراق را حفظ کنند تا امنیت نسبی حاصل شده ادامه یافته و نیروهای عراقی بتوانند تمرین دمکراسی کنند. متأسفانه همه اتفاقات 5 ماه گذشته اعم از عدم انتقال قدرت و اختلافات موجود همین راهحل هایی است که هر از چندگاهی برای تعادل وزن سیاسی میان جناحها مطرح میشود. عراق نیمبند در حال تمرین دمکراسی است و هنوز هیچ جناحی حاضر به عقبنشینی نشده است. نکته مهم و کلیدی آنست که این تعادل نیم بند نباید با دخالت و حمایتهای بیرونی به هم بخورد.در صورتی که در تشکیل دولت و تقسیم اختیارات تعادل و حضور گروهها به دلیل حمایتها و دخالتهای خارجی به هم بخورد،می تواند امنیت شکننده حاکم بر عراق را به هم ریخته و دوباره شرایط بحرانی را در این کشور به وجود بیاورد. متأسفانه همسایگان عراق خود را در پشت گروههای داخلی در این کشور قرار دادهاند و از سوی دیگر جناحهای داخلی که از حمایت قدرتهای بیرونی برخوردارند در این مذاکرات اعمال نفوذ میکنند. اخبار موجود گویای این واقعیت است که هنوز توافقات و مذاکرات نهایی نشده است. اما به نظر میرسد که با نادیده گرفتن سهم کردها این رایزنیها پیچیدهتر شود.در اختیار داشتن پست ریاستجمهوری برای کردها بسیار مهم است، اینکه آنها این سهم را داشته باشند ولو تشریفاتی خواسته اساسی آنهاست. این پست به معنای ریاست کل کشور است در حالی که پست ریاست مجلس نمیتواند برای آنها به اندازه ریاست جمهوری اهمیت داشته باشد.پست ریاست جمهوری این امکان را به کردها میدهد که در جریان همه تحولات و وقایع کشور، تصمیمات،مذاکرات و رفت و آمدهای سیاسی قرار داشته باشند.در حالیکه از طریق ریاست مجلس این امر امکانپذیر نیست. درچنین فضایی نامزدی عادل عبدالمهدی ممکن است راه برون رفت تازه ای برای این بحران محسوب می شود اما اگرچه برخی از این نامزدی حمایت کرده اند اما عده ای دیگر نیز با نخست وزیر شدن او مخالفت هستند در این خصوص نیز اما و اگرها همچنان زیاد است. مشکلات پیش روبرای نخست وزیری عادل عبدالمهدی چیست؟این توافق با چالشهایی روبروست،از جمله اینکه آیا عادل عبدالمهدی علیرغم اینکه معاون نخست وزیر است،میتواند همه جناحهای حاکم و قدرت در عراق را نمایندگی کند یا خیر.در صورتی که این اتفاق بیفتد باید گفت که نفوذ گروههای شیعه دارای اکثریت جمعیتی و نه اکثریت رأیی و حتی نیروهایی مانند صدر این مسئله را یک گام به عقب تلقی کرده و حرف و حدیث هایی را برای گفتن خواهند داشت. اما در صورتی که این اتفاق بیفتد جو تعدیل شدهتری در عراق حاکم خواهد بود و این جو از جهتی جمعیت بیشتری را میتواند در پوشش خود داشته باشد. واکنش آمریکا نسبت به این انتخاب چه خواهد بود؟این احتمال وجود دارد که آمریکاییها و گروههای قدرت در عراق به این توافق رضایت بدهند. چرا که با خروج نیروهای مسلح آمریکایی بخشی از حمایت آمریکا از گروههای حاکم ضعیفتر شده و گروهها درصدند تا با عقلانیت بیشتری پیش بروند. چرا که نیروهای آمریکایی اعلام کردهاند که فعالیت باقیمانده آنها صرفا جنبه پشتیبانی و آموزش داشته و از ورود به مسائل امنیتی عراق خودداری میکنند. شاید این مسئله باعث شود در مواضع گروههای و جناح های قدرت در عراق مقداری تعدیل صورت گیرد. کردها بیشتر نگران منافع خود هستند و کمتر درباره شخصیت ها سخن می گویند گویا دغدغه اصلی انها صرفا کرکوک است. در منطقه کرکوک کردها خواهان در اختیار گرفتن نفت این منطقه هستند. ولی مطالبات کلی کردها در وهله اول به وجود آوردن کردستان مستقل است تا با کردهای سوریه ، ترکیه و عراق کشور مستقل کردستان را تشکیل دهند.اما عملا با توجه به ساختار حاکم بر خاورمیانه امکان تحقق این خواسته وجود ندارد. اما آنها همین حالا هم تا حدودی دارای استقلال و خودمختاری در کردستان عراق هستند. این خودمختاری تحت پوشش و حمایت آمریکاییها بعد از سال 1990 برای کردها به رسمیت شناخته شد.کردها بعد از سقوط صدام و روی کار آمدن دولت جدید نقش بیشتری را در دولت جدیدایفا کردند و در تقسیم قدرت،ریاست جمهوری و همچنین خودمختاری در بخش کردستان به عنوان سهم آنها در نظر گرفته شد.اما کردها در چند چیز با عراق مشترک هستند، از جمله ارتش و پول.همچنین آنها قبول کردند که پرچم عراق در کنار پرچم آنها برافراشته شود و اینکه سیاست خارجی واحد و هماهنگ با عراق داشته باشند.اختیارات آنها در داخل قلمرو خودشان شامل پارلمان شده و در برخی ازمناطق درآمدهای مناطق نفتی به آنها اختصاص داده شده است.اما در واقع آنها بخشی از عراق واحد هستند. آنها فکر می کنند وقتی می شود سهمی بیش از این داشت چرا برای آن تلاش نکرد. آینده مذاکرات را چگونه پیشبینی میکنید؟ صبر و تأمل گروهها و جناحهای حاضر در عراق بعد از 5 ماه نشان میدهد که نوعی عقلانیت سیاسی بر آنها حاکم است.پیشبرد همین روش یعنی گفتگو در آرامش میتواند به بنبست سیاسی موجود پایان دهد. در صورتی که جناحها شیوه دیگری را در پیش گیرند، همین امنیت نیم بند حاکم بر عراق در معرض تهدید قرار میگیرد.میتوان گفت که نوعی رشد،بلوغ و عقلانیت سیاسی بر جناحهای حاکم و درگیر در عراق میتوان دید که با حوصله در طول 5 ماه گذشته با یکدیگر گفتگو و عراق را تا حدی آرام نگه داشتهاند.اگر همین روند ادامه یابد میتوان امیدوار بود که آنها به توافقی قابل قبول دست یابند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 445]