تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1820110099
- سایت الوقت : بررسی رویکرد تقابلی ایران وعربستان دربحرین
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: سایت الوقت : بررسی رویکرد تقابلی ایران وعربستان دربحرین تهران – ایرنا – پایگاه خبری الوقت گزارش داد: رقابت های منطقه ای میان ایران وعربستان همیشه وجود داشته است اما تنش ها وقتی بروز پیدا می کند که درحوزه هایی که هر دو کشور نسبت به آن حساسیت دارند، دچار تحول یا بحران می شوند.
براساس این گزارش، چون درزمان بحران نیاز به تصمیم گیری واقدام سریع وجود دارد، ممکن است تنش ایجاد شود.
این وضعیت بخوبی درمورد بحرین مصداق پیدا می کند. به این دلیل که این تحولات بسیار سریع بوقوع پیوست وهم ایران وهم عربستان اقدامات وموضع گیری هایی انجام دادند، که تنش ها را بسیار بالا برد.
علاوه براین، مجاورت جغرافیایی ومنافع مستقیم وغیرقابل جمع بودن آن درمنطقه وجود دارد. دراین مثال ایران ازحقوق مردم بحرین دفاع می کند وسعودی ها هم ازآل خلیفه، دراین مورد درحال حاضر راه حلی برای اینکه هر دوکشور به اهداف خود دست یابند وجود ندارد .
بحرین طی سال ها روابط سیاسی، اقتصادی ونظامی - امنیتی گسترده ای با عربستان دارد وبه نوعی درزیر چتر حمایتی این کشور است. بحران بحرین دربستر شرایط جدید خاورمیانه بوقوع پیوسته است و ازدید سعودی ها تداوم وموفقیت آن می تواند منجر به تغییراتی در پیرامون عربستان شود.
ازنظر عربستان هرگونه قدرت گیری شیعیان دربحرین به افزایش نفوذ ایران می انجامد وخطر را به دروازه های عربستان می رساند. انقلاب مردم بحرین می تواند برای شیعیان عربستان نیز الهام بخش باشد. لذا سعودی ها ازهمان آغاز اعتراضات مردم، خواستار سرکوب آن بوده اند. سعودی ها با بکار گیری اهرم نظامی صحنه را ظاهرا به نفع خود تغییر دادند و به نوعی از تداوم آن ممانعت به عمل آوردند. نگرانی های عربستان ازماهیت تحولات بحرین را درقالب محورهای زیرمی توان مورد توجه قرار داد:
- چالش درنظام های پادشاهی
کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به خصوص عربستان با توجه به ماهیت حکومت شان که حکومت های موروثی و پادشاهی هستند، طبیعی است که درمقابله با انقلابی که درصدد ایجاد تغییر درساختارهای موجود وبوجود آوردن تغییرات جدید باشد، موضع گیری کنند. از این روست که یکی از اصلی ترین خواسته معترضین اصلاحات سیاسی و انجام انتخابات دموکراتیک در کشور بوده و هست.
بنابراین شیخ نشین های حاشیه خلیج فارس وعربستان سعودی با توجه به مشابه بودن ساختارهای سیاسی، پایه های حکومت خود را در مقابل با موج تحولات اعتراضی متزلزل یافته و درجهت مقابله با آن اقدام نمودند. دراین رهگذر دو راهکار سیاسی از سوی سعودی ها مطرح شد که هر دو به دلایل مختلف عملاً راه به جایی نبرد. راهکار اول عبور از مرحله همکاری به سوی اتحاد سیاسی و راهکار دوم پیوستن دو پادشاهی اردن ومغرب به جمع اعضای شورای همکاری خلیج فارس بود. بنابراین عربستان تمام تلاش خود را در این راستا معطوف به این مساله کرده است تا نشان دهد که پادشاهی های مطلقه شکل پایدار و ثبات بخش به حساب می آیند.
- شکل دهی به خیزش شیعیان
پیروزی انقلاب شیعیان درایران، قدرت یابی شیعیان عراق، تقویت گروه های مقاومت شیعی درلبنان واتحاد متشکل از ایران، سوریه و حزب الله، عملا جبهه محافظه کاری عربی به رهبری عربستان را درچالش وموقعیت تدافعی قرار داد وعربستان بیم آن داشت که تحولات اعتراضی شیعیان بحرین حلقه تکمیل کننده این زنجیر باشد. فارغ ازاین مساله، عربستان درساختار داخلی خود و در شرق این کشور در مناطق الاحساء، قطیف والعوامیه که درمجاورت بحرین قرار دارد، جنبش اعتراضی شیعیان را دارد که موفقیت تحولات بحرین می توانست الهام بخش شیعیان شرق عربستان باشد. بنابراین طبیعی بود که عربستان به این مساله واکنش تندی نشان داده و تلاش کرد تا به هر قیمتی تحولات اعتراضی دربحرین را سرکوب ومدیریت کند.
- تغییر موازنه منطقه ای به نفع ایران
در رقابت های منطقه ای ایران – عربستان، می توان جلوه هایی ازرقابت ایدئولوژیک وژئوپلیتیکی را مورد ملاحظه قرار داد. فعال سازی متحدین وحمایت ازگروه های دست نشانده بخش دیگر از نشانه های رقابت دو کشور محسوب می شود. عراق را می توان به عنوان یکی از حوزه های اصلی رقابت ایران و عربستان سعودی دانست. این گونه رقابت ها به سایر حوزه های جغرافیایی یعنی سوریه، لبنان، بحرین و یمن گسترش یافته است. توازن قدرت یکی از عوامل اصلی ثبات و امنیت محسوب می شود. الگوی رفتاری عربستان نشان می دهد که دولت آن کشور قصد ندارد تا اجازه دهد که تحول قدرت منطقه ای ایران ادامه پیدا کند و یا حداقل ارتقاء نقش منطقه ای ایران به سکوت بگذرد. بنابراین از الگوی تهاجمی استفاده می کند. چنین الگوهایی دارای ماهیت رسانه ای، دیپلماتیک و امنیتی است.
درسطح منطقه ای، عربستان نسبت به افزایش نقش ایران درافغانستان، لبنان، فلسطین و بویژه عراق نگران است، تحولات چند سال گذشته در منطقه خاورمیانه که موجب افزایش نفوذ جمهوری اسلامی ایران و شیعیان شد، اسباب نگرانی پادشاهی سعودی در مورد کاهش نقش و نفوذ خود درمنطقه را فراهم آورده است. این نگرانی های اخیر به همراه حساسیت و سوء ظن های همیشگی عربستان به ایران، واکنش هایی را از سوی ریاض بمنظور تغییر درمعادلات منطقه برانگیخته است. بنابراین تحولات بحرین از این زاویه برای عربستان اهمیت پیدا می کند که می تواند منجر به تغییر موازنه منطقه ای به نفع ایران باشد.
- چالش هژمونیک عربستان در شورای همکاری و منطقه عربی
درسطح منطقه ای هدف اصلی عربستان تداوم نقش برتر یا هژمونی این کشور درشبه جزیره عربی و متعاقب آن در خاورمیانه است و تحولی که این هژمونی را به چالش بکشد تهدیدی برای امنیت و منافع ملی عربستان خواهد بود. در این زمینه آنچه برای عربستان در عرصه روابط خارجی مهم بوده حفظ ثبات منطقه ای در راستای حفظ ثبات داخلی است. این تاکید را می توان بخشی از ویژگی کلی و همیشگی سیاست خارجی دولت سعودی به حساب آورد. سعودی ها هم درسطح منطقه وهم درسطح حکومتی، ازبی نظمی وآنچه قابل پیش بینی نیست، به شدت دوری می جویند بهمین دلیل درزمینه مسائل خارجی وداخلی بسیار کند وبا احتیاط زیاد عمل می کنند. از این رو این وضعیت موجب شده تا سعودی ها بیش ازپیش نگران محیط پیرامونی خود باشند ومجموعه تحولات موجود را به ضرر خود ارزیابی کنند. بنابراین هرگونه تحولی که منجر به چالش دراین جهت گیری سیاست خارجی عربستان گردد، تهدیدی امنیتی به حساب می آید .
با توجه به ماهیت دگرگون یابنده خاورمیانه وبا توجه به ساختارهای داخلی بحرین که خود زمینه کشمکش را فراهم می آورد، می توان گفت که این وضعیت به ظاهر آرام برای حکومت بحرین وعربستان سعودی چندان پایدار نخواهد بود. ازسوی دیگرهم بکارگیری نیروهای نظامی و حضور نظامی دریک کشور هزینه زیادی برای بازیگر مداخله کننده درپی خواهد داشت وبا آرام شدن فضا، حضور این نیروها هم برای عربستان وهم برای حکومت بحرین مساله ساز خواهد شد. بحرین یکی از کشورهایی است که تغییرات آن می تواند منجر به دگرگونی در نظم منطقه خلیج فارس، تغییر موازنه قوا وچالش در نظام های پادشاهی باشد که این مساله بیش از هر کشوری برای عربستان گران تمام خواهد شد .
درمورد ایران باید اشاره کرد که حوادث بحرین هم از بعد ملی وهم از بعد ارزشی-ایدئولوژیک برای ایران حائز اهمیت زیادی است. چرا که سقوط حکومت اقلیت دست نشانده دربحرین می تواند باعث روی کار آمدن حکومت شیعی وگسترش مناسبات ایران با آن و تضعیف عربستان بعنوان رقیب عمده ایران درمنطقه وشورای همکاری و در نهایت محدود شدن دسترسی نظامیان آمریکا به پایگاه های منطقه شود.
ازهمین رو نیز اززمان اوج گیری اعتراضات مردمی دربحرین، درغیاب رسانه های منطقه ای به خصوص الجزیره که بر خلاف تحولات مصر وتونس چندان تحولات بحرین را پوشش نداد، ایران لحظه به لحظه و ازطریق کانال های مختلف خود خشونت علیه شهروندان بحرینی را محکوم وسعی کرد تا پوشش خبری مناسبی ازتحولات بحرین درعرصه جهان و منطقه ارائه دهد. ولی از آنجایی که بحرین حیات خلوت عربستان محسوب می شود وهرگونه فعالیت ایران درخلیج فارس و کشورهای موجود در آن همواره با جبهه گیری اعراب سنی همراه است، اقدامات ایران دربحرین توسط عرب ها مورد سؤال قرار گرفته وبا وابسته نشان دادن اعتراضات به خارج و مداخله جمهوری اسلامی ایران در آن از یک طرف و شیعی - فرقه ای مطرح کردن اعتراضات از طریق رسانه های العربیه والجزیره ازطرف دیگر، به گونه ای عمل کردند که اقدامات ایران و جنبش اعتراضی مشروعیت و اعتبار خود را نسبت به اوایل شروع حرکت از دست داده است .
درحقیقت بخش عمده ای ازاقدامات سیاسی ودیپلماتیک شورای همکاری خلیج فارس به جمهوری اسلامی ایران معطوف بوده است. در این خصوص انتشار بیانیه علیه ایران وتأکید برلزوم عدم مداخله ایران در کشورهای عضو و مطرح کردن شکایت علیه ایران به شورای امنیت در این مورد قابل اشاره است. در بیانیه نشست وزارتی شورای همکاری در ریاض، آنها از جامعه جهانی و شورای امنیت سازمان ملل درخواست کردند ازمداخلات وتحریکات آشکار ایران دراین کشورها جلوگیری کنند. در این بیانیه همچنین از خشونت علیه دیپلمات های سعودی درایران به شدت انتقاد شده است. سفرای کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز در نامه ای به بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد و رییس شورای امنیت از دخالت ایران در امور داخلی خود شکایت کردند.
با همه این تفاسیر و از آنجایی که واقعیت های ژئوپولیتیکی، ویژگی های قومی، فرهنگی و مذهبی ایران به گونه ای است که امنیت آن را به مسائل منطقه ای گره می زند وفرایند نو ظهور بیداری اسلامی نیز، امنیت ملی ایران را به منطقه وابستگی خاص داده است، ایران هیچ گاه نمی تواند از دور نظاره گر تحولات منطقه ای به ویژه در بحرین باشد و نسبت به این تحولات بی تفاوت بماند. از همین رو نیز برای افزایش فرصت ها وپیشگیری از تهدیدات آینده، ایران خواهان افزایش نقش وحضور فعال درنظام سیاسی- امنیتی و نیز فعالیت های اقتصادی و فرهنگی در منطقه خاورمیانه است.
در واقع سررشته سیاست خارجی ایران در قبال کشور بحرین به زنجیره بی شماری از عناصر تاثیرگذار همچون آموزه ها و تعلقات مذهبی، نگاه تاریخی وآرمان گرایی سنتی ایرانی ها نسبت به دوستان و دشمنان و محیط ذهنی و پیرامونی، پیوسته است که به دلیل درهم تنیدگی این عناصر، امکان تعیین وزن هریک از آنها کار دشواری است. ضمن آنکه ایران در طول تاریخ بر این کشور جزیره ای حکمرانی کرده است و تشابهات مذهبی با اکثریت مردم شیعه بحرین دارد.
با توجه به این تفاسیر وبرغم محدودیت هایی که درپیش راه ایران برای حضور فعال در تحولات بحرین وجود داشت، ایران در طول بحران بحرین سعی کرد از ابزارها و شیوه های عمدتا نرم برای حمایت از گروه های مخالف و توقف رویکرد سرکوب حکومت و حضور نیروهای سعودی و اماراتی استفاده کند. هرچند که دراستفاده ازابزارهای سخت افزاری نیز با محدودیت های متعددی مواجه است.
دراین شرایط ایران با بکارگیری ابزارهای تبلیغاتی ورسانه ای درجهت محکوم کردن آل خلیفه و به نمایش گذاشتن اعتراضات مردمی، برگزاری راهپیمایی ها وتجمعات دراعتراض به اقدامات آل خلیفه، به نمایش گذاشتن اعتراضات مردمی، و اقدامات نمادین اعتراضی در ایران وحتی سایر کشورهای منطقه، اقدامات سیاسی ودیپلماتیک مانند نوشتن نامه به دبیرکل سازمان ملل ورایزنی با مجامع بین المللی مانند سازمان کنفرانس اسلامی سعی کرد تا سیاست مورد نظر خود درحمایت از انقلابیون بحرینی را به مرحله اجرا درآورد .
بطور کلی بحران بحرین فراتر ازچارچوب روابط ایران و عربستان نیازمند تمهیداتی وراهکار های منطقه ای وبین المللی برای اداره بحران است. تا زمانی که این اقدامات و سازوکارهای بین المللی ومنطقه که ممکن است با نقش آفرینی بیشتر ترکیه یا قطر و یا حتی اتحادیه اروپا انجام نشود، تنش در روابط ایران و عربستان نیز ادامه خواهد داشت.
خاورم**9109**1859
25/11/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]
-
گوناگون
پربازدیدترینها