واضح آرشیو وب فارسی:مهر:
استانها > شرق > خراسان شمالی گزارش خبري/
راهاندازی ذخيرهگاه "ارغوان" در خراسان شمالي/ گلي كه به سبزه آراسته میشود
بجنورد- خبرگزاري مهر: اجراي نخستين ذخيره گاه ژنتيكي گونه ارغوان در خراسان شمالي آغاز شده، گونهاي بسيار زيبا با گلهايي سرخ كه قرار است در سايه درختاني چون پسته وحشی، بادامشک و تنگرس در اين استان توسعه و احيا شود.
به گزارش خبرنگار مهر، ذخيرهگاه به منطقه يا مناطقي از عرصه خشكي و يا در دريا گفته ميشود كه از اكوسيستمها يا گونههاي نمونه يا استثنيايي برخوردار باشد، ذخيرهگاههاي جنگلي يا forest reserver هم در واقع همان الگوهاي كوچك شده ذخيرهگاههاي بيوسفر هستند كه در آن گونههاي منحصر به فرد و كمياب و يا گونههاي رو به انقراض به صورت طبيعي رشد كرده اند. به بيان سادهتر ذخيره گاه جنگلي قسمتي از جنگل است كه به واسطه داشتن گونههاي گياهي نادر يا در خطر انقراض و يا داشتن رويشگاهي خاص، با استفاده از سيم خاردار يا فنس و يا نظير اين تجهيزات محصور و محافظت مي شود تا از انقراض و يا تخريب رويشگاه جلوگيري شود. ذخیرهگاه جنگلی باهدف حفظ و نگهداری از جنگلها و گونههای ارزشمند جنگلی، مراقبت از منابع ژنتیکی پویا، نگهداری فرآیندهای اکولوژیکی، انجام پژوهش و تضمین موجودیتی نمونههای طبیعی اجرا ميشود. در خراسان شمالي با 434 هزار هكتار جنگل و برخورداري از دو ناحيه رويشي ايران و توراني و همچنين هيركاني، بالغ بر هزار و 200 گونه گياهي شناسايي شده و از اين تعداد گونه هاي متعددي به لحاظ تعريف، مشمول ماده يك قانون حفظ و حمايت از منابع طبيعي و ذخاير ژنتيكي شدهاند كه از آن جمله ميتوان به گونه هايي نظير ارس، بلوط ايراني، فندق، زالزالك و... اشاره كرد. در اين استان 11 ذخيرگاه جنگلي با مساحت 13 هزار و 445 هكتار وجود دارد كه شامل ذخیرهگاههاي جودر، کوله داغ، پیغو، شاه کسن داغی با گونه اصلی ارس و نیز مملجه با گونه زالزالک در شهرستان بجنورد، ذخيره گاه ویوی با گونه فندق در شهرستان مانه و سملقان، خمبی با گونه ارس در گرمه، تیغ بل با گونه بلوط و ارس در مانه و سملقان، سرانی و کاکلی با گونه ارس در شیروان و ذخیره گاه کوه بهار با گونه ارس در شهرستان گرمه مي شوند.
در اين ميان به تازگي اجراي ذخيرهگاه ژنتيكي درخت ارغوان در مساحتي به وسعت 350 هكتار در فاصله 85 کیلومتری شمال شهر آشخانه، مركز شهرستان مانه و سملقان در داخل محدوده طرح جنگل داری چندمنظوره بزداغی آغاز شده است. منابع طبيعي خراسان شمالي قصد دارد در اين منطقه جنگلي علاوه بر حفاظت از این گونه با ارزش، برنامههایی نظير قرق و نیز طرحهای احیا به منظور حفظ و توسعه این گونه با ارزش ر ا اجرا كند. ارغوان؛ درختي زينتي در انتظار حمايت در افسانههاي قديمي ارغوان را درختي دانسته اند كه جبرئيل، فرشته رابط ميان پيامبران و خداوند، در هيبت آن بر موسي(ع) نازل شد، در ادبيات كهن و جديد ايران زمين نيز از آثار فردوسي و رودكي گرفته تا شعراي امروزي، ارغوان جايگاه ويژه اي داشته است. علامه دهخدا ارغوان را درختي معرفي مي كند بغایت سرخ و رنگین كه طبیعت آن سرد و خشک است و اگر از بهار آن شربتی سازند و بخورند رفع خمار کند و چوب آنرا بسوزانند بر ابرو مالند موی برویاند و سیاه برآید. اما كارشناسان جنگل داري ارغوان را درختي ميدانند از تیرهی پروانه واران با گلهایی به رنگ سرخ مایل به بنفش كه اگر چه گاهي ارتفاع آن تا به 12 متر نيز مي رسد اما غالبا به صورت درختچه اي رشد مي كند. مهدي عليزاده، كارشناس ارشد جنگل داري در گفتگو با خبرنگار مهر، ميگويد: ارغوان گیاه بومی سرزمینهای جنوبی اروپا و جنوب غربی آسیاست و در ایران در مناطق ایلام، شاهرود، کرمان، مازندران، گیلان، همدان، لرستان و فارس به صورت خودرو رشد مي كند. او با بيان اين كه ارغوان در واقع بيشتر گياهي زينتي محسوب ميشود، اظهار ميكند: برگهای اين درخت به شکل قلب، بدون کرک و دارای کنارههای صاف بوده و گل هاي خوشه اي و صورتي رنگ آن هم در اوايل بهار در گروههاي سه تا شش تايي بر روي شاخه ها و حتي روي ساقه اصلي پيش از رويش برگها رشد ميكنند و به دليل آن كه تعداد اين گل ها بسيار زياد بوده و تقريبا تمام سطح درخت را مي پوشانند منظره زيبايي به محيط مي دهند. عليزاده ميافزايد: گل ارغوان مزهاي ترش و مطبوع دارد و به همين دليل هم در برخي از كشورها گل ارغوان را به همراه سالاد ميخورند و يا در بعضي از غذاها به عنوان چاشني استفاده ميكنند. به گفته او ارغوان در خاك هاي گچي و آهكي به خوبي رشد ميكند و در برابر خشكي مقاومت زيادي دارد و در واقع اين درخت در هر مكاني كه آب كم و خاك نامطلوب باشد سبز شده و زيبايي بخش محيط مي شود. عليزاده اظهار ميكند: اگر از طرح هاي توسعه و احيا اين گونه زيبا در خراسان شمالي حمايت شود با توجه به شرايط اقليمي اين استان ميتوان ارغوان را به عنوان گونهاي زينتي در مناطق مختلف شهرها و روستاهاي خراسان شمالي تكثير داد و علاوهبر استفاده از زيباييها و مزاياي طبيعي اين درخت، زمينه بهره برداري اقتصادي از آن را هم در درازمدت فراهم كرد. ذخيره گاه جنگلي ارغوان؛ آغاز راهي سخت براي پاياني زيبا نخستين ذخيره گاه جنگلي ارغوان به وسعت 350 كيلومتر در خراسان شمالي راهاندازي شده؛ ذخيره گاهي كه هدف از ايجاد آن حفظ و نگهداري از اين گونه نادر و زمينه سازي براي توسعه آن در استان و منطقه ذكر شده است. مديركل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان شمالي در اين زمينه در گفتگو با خبرنگار مهر، مي گويد: نخستين ذخيره گاه جنگلي ارغوان در استان با وسعتي حدود 350 هكتار در فاصله 85 كيلومتري شمال شهر آشخانه، مركز شهرستان مانه و سملقان در داخل محدوده طرح جنگل داري چندمنظوره بزداغي اجرا شده است. موسي صابري با اشاره به اين كه منطقه بزداغي از نظر نگهداري گونههاي نادر گياهي يكي از مناطق مهم ذخيرهگاهي استان به شمار ميرود، ميافزايد: ذخيره گاه جنگلي ارغوان در اين منطقه در درهاي سرسبز قرار گرفته و تنوع گونه هاي گياهي و آميختگي آنها در اين منطقه كم نظير است.
به گفته وي در اين ذخيره گاه علاوه بر ارغوان و سبزه هاي محيط، گونه هاي درختي ديگري نيز نظير پسته وحشي، بادامشك و تنگرس به عنوان گونههاي همراه وجود دارند. صابري نيز با اشاره به اين كه ارغوان گونهاي بسيار مقاوم در برابر شرايط نامساعد محيطي و آبي و خاكي است، ميگويد: برخي از مناطق خراسان شمالي براي رشد و توسعه اين درخت زينتي بسيار مناسب است. او عنوان مي كند: رويشگاه هاي ارغوان در ارديبهشت ماه كه گل هاي قرمز مايل به صورتي آن قبل از رويش برگ ها روييده و تمام سطح درخت را فرا گرفتهاند؛ بسيار زيبا بوده و منظره اي چشم نواز را ايجاد مي كنند. صابري مي گويد: منابع طبيعي خراسان شمالي قصد دارد با اجرای برنامه هایی نظير قرق و نیز طرح های احیا در این مناطق، به حفظ و توسعه این گونه با ارزش کمک کند چرا كه اين گونه علاوه بر اين كه مي تواند نقش ويژه اي در توسعه مناطق جنگلي استان و تاثير اين توسعه در اقليم استان داشته باشد، مي توان از آن بهره برداري اقتصادي نيز كرد. او اظهار مي كند: با حفظ و توسعه اين گونه هاي باارزش در خراسان شمالي ميتوان اميدوار بود كه در آينده اي نه چندان دور ارغوان از ليست گونه هاي در معرض انقراض خارج شده و زمينه براي بهره برداري از آن در درازمدت فراهم شود.
۱۳۹۲/۱۱/۶ - ۱۲:۳۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 85]