گفتگویی در باره برنامه هاي اوقات فراغت فرزندانتان

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

ساعت 7:30 دقيقه کلاس شنا، ساعت 9:45دقيقه کلاس تقويتي رياضي، ساعت 13:30دقيقه کلاس نقاشي، ساعت 16 کلاس آموزش زبان انگليسي، ساعت 18:30دقيقه کلاس کامپيوتر و... اين تکرار ساعت ها و کلاس هاي مختلف روزانه براي بسياري از دانش آموزان داستان تکراري است که بنا به خواسته والدين هر تابستاني اتفاق مي افتد. اما سوال اينجا است که آيا گذراندن تعطيلات تابستاني در اين شرايط براي بچه هاي مناسب است؟ گفتگوي ما را در اين باره با دکتر علي رضا سعيدي، روان شناس کودک و نوجوان و عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي بخوانيد. سلامت:آقاي دکتر! والدين در برنامه ريزي اوقات فراغت بچه ها چه نقشي دارند؟ اوقات فراغت، اوقات آزادي هستند که هدف خاص و از پيش تعيين شده اي ندارند و در برگيرنده آموزش هاي غير رسمي اند. البته گذراندن اين زمان آزاد به شرط آنکه به درستي مديريت و برنامه ريزي شود، براي ارتقاي سلامت روان و جسم بچه ها بسيار مفيد است؛ به طوري که در پايان اين اوقات، شور و نشاط وصف ناپذيري را در خود احساس مي کنند که مي تواند نقش به سزايي را در پيشرفت تحصيلي آنها ايفا کند. درعين حال، اوقات فراغت زماني است که به شدت نياز به برنامه ريزي دارد و چنانچه به آن بي توجه باشيم تا حدودي برنامه هاي آينده زندگي بچه هايمان را دچار اختلال کرده ايم. البته خانواده و به خصوص والدين نبايد برنامه هاي اوقات فراغت را به بچه ها تحميل کنند بلکه با توجه به علاقه و استعداد بچه ها مي توانند آنها را در زمينه هاي مختلف فرهنگي، علمي و ورزشي هدايت کرده و اجازه کسب تجربه را در زمينه هاي مختلف به آنها بدهند. اين کار علاوه براينکه موجب مي شود فرزند شما در زمينه هايي که علاقه و استعداد دارد، رشد زيادي داشته باشد، علايم ذهني، مزاحم و بيمارگونه را نيز در وي از بين مي برد و به جاي آن فکرهاي مثبت جايگزين مي شود. سلامت:بسياري از والدين با اصرار و بدون توجه به علاقه بچه ها آنها را به کلاس هاي مختلف تابستاني مي فرستند. آيا اين کار درستي است؟ در سال هاي اخير اين موضوع بسيار رواج پيدا کرده و بسياري از خانواده ها با اصرار و بدون توجه به علاقه بچه ها آنها را به کلاس هاي مختلف آموزشي، تفريحي و ورزشي مي فرستند. اين بچه ها به قدري در طول روز خسته مي شوند که بعد از گذشت يک تا دو هفته آرزوي تمام شدن تعطيلات و بازگشت به مدرسه را دارند و در نهايت نيز با خستگي مفرط و بي انرژي تعطيلات را به پايان مي رسانند در حالي که هيچ لذتي از تابستان نبرده اند. سلامت:درمقابل، والديني هم هستند که تعطيلات تابستاني را يک آزادي مطلق و وقت مرده و بي ارزش تلقي مي کنند که بچه ها بايد تمام آن را به تفريح بگذرانند. شما به عنوان روان شناس چه نظري داريد؟ گاهي اوقات مساله کاملاً برعکس است وعملاً هيچ برنامه اي از طرف خانواده براي اين امر مهم ارايه نمي شود که اين موضوع صدمات جبران ناپذيري را براي خود فرد، خانواده و حتي اجتماع به دنبال دارد. متاسفانه در بسياري از موارد تماشاي بيش از حد تلويزيون، بازي هاي کامپيوتري، چت، اينترنت و... از طرف بچه ها براي پرکردن تمام اوقات فراغت مورد استفاده قرار مي گيرد و بچه ها تا ديروقت بيدار مي مانند و صبح ها دير و کسل از خواب بيدار مي شوند و با شروع مدرسه اين مشکل نمود پيدا مي کند چرا که هم دانش آموز به وضعيت تابستان عادت کرده و هم با فراموشي بسياري از مباحث درسي دچار افت تحصيلي مي شود. اما اگرخانواده بتواند يک برنامه ريزي خوب داشته باشد و زمان را خوب مديريت کند، مي تواند در اين امرخطير بسيار موثر ظاهر شود. از طرفي، روان شناسان، اوقات فراغت را به عنوان يک تربيت غير رسمي مي دانند. اين درحالي است که براساس مطالعات و تحقيقات انجام شده گاهي تربيت غير رسمي تاثير بيشتري از آموزش و تربيت رسمي به جاي مي گذارد زيرا در مواقعي که افراد وقت آزاد دارند، مي توانند با تفريح مطالبي را ياد بگيرند و درنتيجه از نظر آموزشي و تربيتي اثرات بيشتري دارد. سلامت:بسياري از بچه ها دوست دارند که در تعطيلات تابستاني شب را در خانه دوستان و يا بچه هاي فاميل هم سن و سال خودشان بگذرانند. والدين مي توانند اين اجازه را به آنها بدهند؟ اگر والدين شناخت کافي از خانواده طرف مقابل داشته باشند، اين موضوع مشکلي ايجاد نمي کند و گاهي نيز مي تواند موجب کاهش وابستگي کاذب بچه ها به والدين شود اما نبايد بيشتر از يک يا دو روز طول بکشد. اما در مورد کودکان زير 7 سال اين جدايي به هيج وجه توصيه نمي شود. سلامت:در مورد والدين شاغل چه طور؟ بچه هاي اين والدين مدت زيادي را بدون نظارت مستقيم آنها سپري مي کنند و گاهي در برنامه ريزي اوقات فراغت فززندانشان دچار مشکل مي شوند. چه توصيه اي به اين گروه داريد؟ اين والدين وظيفه سنگين تري دارند وبايد بعد از فراغت از کار وقت بيشتري را با بچه ها بگذرانند، طوري که يک رابطه دوستانه ميان آنها برقرار شود اما تنها به اين دليل که والدين مدت زيادي را بيرون از خانه مي گذرانند، نبايد بچه ها را دچار بمباران کلاس ها کنند. در واقع بايد موقعيتي براي انتقال تجارب در محيط هاي دلچسب و شادتر با فعاليت هايي چون سفر، ارتباط با اقوام و بازخواني خاطرات، انجام بازي هاي فکري گروهي وبيان تجارب مثبت والدين از کودکي و زندگي فراهم شود.نبايد فراموش کرد که اوقات فراغت بايد براي بچه ها رضايت بخش باشد. حتي اگر ناچار به ثبت نام فرزندمان در کلاسي مي شويم، اين انتخاب بايد با رضايت وي و درراستاي استعداد و تمايل او و نه تبعيت از روند جامعه و ياعلاقه والدين صورت گيرد. سلامت: چه طور والدين علاقه و استعداد بچه ها را دراين زمينه تشخيص دهند؟ در اين اوقات بايد براي رشد هيجاني فرزندمان بکوشيم و مهارت هاي اجتماعي وي را افزايش دهيم. هوش هيجاني دراين مولفه هايي در دو دسته درون فردي شامل خودشکوفايي، استقلال و خودآگاهي عاطفي و بين فردي شامل حل مسايل و آگاهي به واقعيت، سازگاري کنترل تکانه ها و تحمل فشارها است که در مجموع اين مهارت ها بايد درکنار هوش تحصيلي فرزند رشد کند و اوقات فراغت بهترين فرصت براي اين کار است. بايد ببينيم بچه ها به چيزهايي علاقه دارند. همچنين بايد بچه ها را با آنچه که به يادگيري آن نياز دارند، آشنا کنيم تا مثلاً اگر درتابستان آنها را به کلاس زبان مي فرستيم اين موضوع را اجبار تلقي نکنند و آن را دليلي براي موفقيت در آينده بدانند. سلامت:حرف آخر؟ اوقات فراغت زماني است که به شدت نياز به برنامه ريزي دارد و چنانچه به آن بي توجهي باشيم تا حدودي برنامه هاي آينده زندگي بچه هايمان را دچار اختلال کرده ايم. البته شرط اول اين برنامه ريزي ها توجه به علايق و استعدادهاي بچه ها است و نبايد برنامه هاي اوقات فراغت را به فرزندانمان تحميل کنيم. منبع: سلامت /1001/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 254]