واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه تعادل: تغییر روش محاسبه، آمار چک برگشتی را 10درصد کاهش داد بانک مرکزی پس از 14 ماه تاخیر در اعلام آمار چک های برگشتی که دلیل آن را اجرای طرح چکاوک واجرای گسترده و الکترونیکی آن در کل بانک ها ومبادلات اسناد کشور اعلام کرده، بالاخره در آخرین روز کاری رسانه ها در سال 94، آمار عملکرد 10 ماهه دی 93 تا مهر 94 را اعلام کرد. به گزارش «تعادل»، اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی در توضیح تاخیر اعلام چک برگشتی ها تاکنون و اعلام فصلی آن در ماه های آینده توضیح داده که تا پایان آذر ماه سال 1393 اطلاعات اسناد مبادله و برگشت داده شده دریافتی از اتاق پایاپای اسناد بانکی را در قسمت شاخص های ماهانه اقتصادی پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی منتشر می کرد که با راه اندازی سامانه چکاوک و توقف فعالیت اتاق پایاپای اسناد بانکی، این آمار منتشر نشد. لیکن برای بهره برداری از اطلاعات چک های برگشتی و با در نظر داشتن نقایص اطلاعات ارائه شده توسط اتاق پایاپای اسناد بانکی (این آمار مربوط به اطلاعات چک های مبادله شده در تهران بود و صرفا اطلاعات چک های واگذار شده از طریق اتاق پایاپای را شامل می شد)، اداره اطلاعات بانکی بانک مرکزی به جمع آوری و پالایش آمار تمام چک های مبادله شده (شامل چک های وصولی و برگشتی) در سطح کشور اقدام کرده، پس از تجزیه و تحلیل داده ها، نسبت چک های برگشتی به کل چک های مبادله شده از نظر تعداد و مبلغ را بررسی و منتشر کرده است. با توجه به ضرورت شفافیت و انتشار منظم آمار و اطلاعات، بانک مرکزی در نظر دارد آمار چک های برگشتی و سایر اطلاعات مرتبط با این موضوع را به صورت فصلی و سالانه منتشر کند. کاهش شدید درصد چک های برگشتی در حالی که وضعیت چک های برگشتی در تهران که بیش از 60 درصد حجم سپرده های بانکی و تسهیلات بانک ها و همچنین بیش از 50درصد تراکنش ها و مبلغ مبادلات بانکی و الکترونیکی را به خود اختصاص می دهد، در آبان و آذر 93 به وضعیت نامناسبی رسیده بود و بیش از 13.1درصد تعداد و 7.2درصد مبلغ اسناد مبادله شده برگشت خورده بود، اما آمار تازه بانک مرکزی که از نتیجه اجرای طرح چکاوک حاصل شده نشان می دهد که نسبت چک های برگشتی به کل چک های مبادله شده در مقطع 10ماهه دی ماه 1393 لغایت مهر ماه 1394 از نظر تعداد 2.9درصد و مبلغ 2.6درصد اعلام شده است. این در حالی است که در 9ماه اول سال 93 تعداد چک برگشتی به 12.4درصد و مبلغ آن به 5.4 درصد مبلغ اسناد مبادله شده رسیده بود. اثر چکاوک بر کاهش چک برگشتی به عبارت دیگر، با اجرای طرح چکاوک واضافه شدن سایر استان ها به آمار چک های برگشتی، سهم چک های برگشتی از نظر تعداد 9.5 واحد درصد و از نظر مبلغ 2.8 واحد درصد کاهش یافته است. این موضوع نشان می دهد که با الکترونیکی شدن بانک ها و ارتباط گسترده آنلاین و لحظه یی بین شعب بانک های کشور، اولا کلیه اسناد و برگشتی های بانک ها در سراسر کشور چه در شعب و چه در اتاق پایاپای ثبت شده و آمار آن در سامانه چکاوک منظور شده است در حالی که تا آذر 93، اسنادی که به اتاق پایاپای تهران وارد شده یا برگشت خورده منظور شده و اسناد دیگر که در خود شعب تهران وارد و برگشت خورده یا در سایر استان های کشور مبادله و برگشت داده شده در آمار قبلی منظور نشده است. بر این اساس، تعداد اسناد مبادله شده از رقم 4 میلیون و 162هزار برگ در آذر 93 به 27میلیون و 117هزار برگ در شهریور 94 رسیده و 6.5 برابر شده است. تعداد اسناد برگشت داده شده نیز از 546 هزار برگ در آذر 93 به 868 هزار و 791 برگ رسیده و 1.6 برابر شده است. دوم آنکه بسیاری از دارندگان چک در طرح فعلی به خاطر امکان پیگیری آنلاین وضعیت حساب مشتریان، ابتدا از وضعیت موجودی حساب طرف مقابل از شعبه مربوطه بانک ها اطلاع کسب می کنند و در صورت کسر موجودی یا نقص امضا و... به صاحب حساب خبر می دهند و اکثر این مشکلات بدون برگشت خوردن اسناد برطرف می شود اما تعدادی از چک ها که به حساب افراد کلر می شود و در اتاق پایاپای مبادله می شود، ممکن است با برگشت مواجه شود. در نتیجه آمار چک برگشتی با سیستم چکاوک و بررسی آنلاین حساب ها کاهش قابل توجهی نسبت به قبل داشته است و موارد متعدد کسری موجودی، نقص امضا و کمتر شده است. آمارها نشان می دهد که از نظر تعداد اسناد مبادله شده و برگشتی نیز در آذر سال 93 به میزان 4162هزار برگ در تهران به مبلغ 108هزار میلیارد تومان مبادله شده که 546 هزار برگ آن به مبلغ 7.8هزار میلیارد تومان برگشت خورده است اما در شهریور 94 در سراسر کشور به میزان بیش از 27میلیون برگ به مبلغ 364هزار میلیارد تومان مبادله شده که 868هزار برگ آن به مبلغ 9.8هزار میلیارد تومان برگشت خورده است. کاهش 10 درصدی تعداد و 4.5 درصدی مبلغ این نکته نشان می دهد که سهم چک های برگشت خورده از نظر تعداد از 13.1درصد در آذر 93 به 3.2درصد در شهریور 94 کاهش یافته و از نظر مبلغ نیز از 7.2درصد در آذر 93 به 2.7درصد در شهریور 94 رسیده است. براساس مقایسه آخرین ماه سیستم قبلی با آخرین ماه اعلام شده اجرای چکاوک می توان نتیجه گرفت که سهم تعداد چک برگشتی 10واحد درصد و سهم مبلغ چک برگشتی4.5واحد درصد کمتر شده است. 7.8 میلیون چک برگشتی با رقم 94 هزار میلیارد تومان در 10 ماه به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، وضعیت چک های مبادله شده از نظر تعداد و مبلغ در مقطع 10ماهه دی ماه 1393 لغایت مهر ماه 1394 به ترتیب 267میلیون فقره و 560،36هزارمیلیارد ریال با میانگین مبلغ 137میلیون ریال بوده است. از این تعداد جمعا 7.8میلیون فقره چک به مبلغ 940هزارمیلیارد ریال با میانگین مبلغ 120میلیون ریال، چک برگشتی بوده است. این درحالی است که در 9ماه اول سال 93 معادل 35میلیون و 935هزار برگ به مبلغ 915هزار و 670میلیارد تومان مبادله و 4456هزار برگ به مبلغ 49هزار و883 میلیارد تومان برگشت داده شده است. متوسط اسناد مبادله شده 25میلیون تومان و متوسط اسناد برگشت داده شده 11.2میلیون تومان بوده است. اشخاص حقیقی بد حساب تر از حقوقی ها سهم چک های برگشتی اشخاص حقیقی به کل چک های مبادله شده از نظر تعداد 2.8درصد و از نظر مبلغ 2.2درصد و سهم چک های برگشتی اشخاص حقوقی از نظر تعداد 0.1درصد و از نظر مبلغ 0.4درصد بوده است. این موضوع نشان می دهد که شرکت ها و سازمان های مختلف دولتی و خصوصی که عمدتا شرکت های دولتی فعال در اقتصاد هستند، تعداد کمتری چک برگشتی داشته اند. اما اشخاص حقیقی به خاطر کسب وکار های مختلف و وضعیت رکود نسبی دوران تحریم و کاهش رشد اقتصادی کشور از حجم و تعداد و سهم بیشتر چک های برگشتی در مبادلات خود برخوردار شده اند. ملاحظه می شود که چک های برگشتی از نظر تعداد و مبلغ نسبت به کل چک های مبادله شده شبکه بانکی(به خصوص برای اشخاص حقوقی) سهم بسیار کوچکی دارد و این امر حاکی از آن است که عمده چک های شرکت ها وصول شده است. 2.5 میلیون رفع سوء اثر طی 10ماهه منتهی به مهرماه 1394 تعداد 2.5میلیون فقره چک برگشتی از سوی صاحبان حساب رفع سوءاثر شده و بر این اساس 7.8میلیون فقره چک برگشتی مذکور به 5.3 میلیون فقره کاهش یافته که این امر موجب کاهش نسبت مانده چک های برگشتی به کل چک های مبادله شده از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب به 2.0 و 1.7درصد شده است. مقایسه ایران در مقایسه با 3 کشور وضعیت چک های برگشتی کشورهای ترکیه، امارات و تایلند طی سال های 2009 الی 10ماهه منتهی به سال 2015 که از وب سایت بانک مرکزی این سه کشور اخذ شده، نشان می دهد که نسبت تعداد چک های برگشتی به تعداد کل چک های مبادله شده در 10ماهه منتهی به سال 2015میلادی به ترتیب 3.3درصد در ترکیه، 4.1درصد در امارات و 1.1درصد در تایلند بوده است. بر این اساس تعداد چک های مبادله شده در ایران چندین برابر کشورهای فوق بوده اما با این وجود میزان سهم چک های برگشتی از کل چک های مبادله شده در ایران در مقایسه با کشورهای مورد بررسی تفاوت چندانی ندارد. مجموع کل تراکنش های شبکه بانکی از طریق خودپرداز، ساتنا و پایا، پایانه شعب و فروشگاهی، اینترنت بانک و تلفن بانک از دی ماه 1393 لغایت مهرماه 1394 نشان می دهد که از نظر تعداد 568،11میلیون تراکنش جمعا به مبلغ 925،49هزار میلیارد ریال (میانگین هر تراکنش انجام پذیرفته 4.3میلیون ریال) 430هزار تومان انجام پذیرفته که این آمار نشان می دهد، بانکداری الکترونیکی در سال های اخیر در کشور ما رشد زیادی داشته و همین امر باعث شده که نیاز به استفاده از چک و در نتیجه چک برگشتی نیز کاهش یابد. نیمی از مبادلات پولی چکی است از جمع کل نقل و انتقال وجوه از طریق چک ، خودپرداز، ساتنا و پایا، پایانه شعب و فروشگاهی، اینترنت و تلفن با وجود آنکه سهم چک از نظر تعدادی 2.3درصد است از نظر مبلغی سهم قابل توجه 42.3درصد را به خود اختصاص داده که این امر حاکی از اهمیت و مقبولیت چک در کسب وکارهای عمده بازار و جامعه است. طی 10ماهه دی ماه 1393 الی مهر ماه 1394 مجموعا از 838،403،267 فقره چک جمعا به مبلغ 966،560،36میلیارد ریال چک های مبادله شده تعداد 317،788،7 فقره چک جمعا به مبلغ 239،940میلیارد ریال برگشت شده است. بر این اساس مشاهده می شود میانگین نسبت تعداد و مبلغ چک های برگشتی به کل چک های مبادله شده در مقاطع مذکور به ترتیب برابر 2.9درصد و 2.6درصد است.
چهارشنبه ، ۲۶اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه تعادل]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]