محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845268514
پرسشی از آیت الله جاودان درباره محل دفن یادگار پیامبر
واضح آرشیو وب فارسی:شریان: اولین احتمال درباره مدفن حضرت فاطمه(س)، خانه خود آن حضرت است. خانه ایشان در همسایگی خانه پیامبر(ص) در کنار مسجد النبی(ص) قرار داشت که با توسعه مسجد، خانه حضرت در داخل آن قرار گرفت.به گزارش شریان نیوز ، به علت دفن پنهانی حضرت فاطمه(س) درباره محل تدفین ایشان بین مورخان و راویان اختلاف نظر وجود دارد، آیت الله محمدعلی جاودان در مقاله ای در دانشنامه فاطمی به تبیین این مسأله می پردازد. -خانه حضرت(س) اولین احتمال درباره مدفن فاطمه(س)، خانه خود آن حضرت است. خانه حضرت در همسایگی خانه پیامبر(ص) در کنار مسجد پیامبر(ص) قرار داشت که با توسعه مسجدالنبی(ص) در زمان عمر بن عبدالعزیز (خلیفه اموی)، در داخل مسجد قرار گرفت. مفید، طبری امامی و فتال نیشابوری نیز روایاتی قریب به همین مضمون نقل کرده اند. شیخ صدوق و ابن طاووس نیز این قول را صحیح دانسته اند. اسناد دفن حضرت فاطمه(س) در خانه خود معتبر است و بزرگان به صحت و شهرت آن گواهی داده اند. برخی گزارش های تاریخی و روایات نیز مؤید آن هستند، مانند روایتی که از امام صادق(ع) نقل شده است و طبق آن، علی(ع)، فاطمه(س) را شبانه در منزل خودش که بعدها جزو مسجد شد، دفن کرد. در روایت دیگری، از امام صادق(ع) نقل شده است که فاطمه(س) در خانه اش دفن شد که بعدها بنی امیه (عمر بن عبدالعزیز) مسجد را توسعه دادند و آن را جزو مسجد کردند. مشابه این فرمایش امام صادق(ع)، از امام رضا(ع) روایتی در مآخذ معتبر شیعی آمده است. علاوه بر این، امام رضا(ع) به بزنطی که از مدفن حضرت فاطمه(س) سؤال کرده بود، با استناد به حدیثی از امام صادق(ع) پاسخ داد که فاطمه(س) در خانه خود دفن شده است. شواهد دیگری نیز وجود دارد، از جمله سخنان امیرالمؤمنین(ع) در هنگام دفن همسرش، خطاب به پیامبر(ص)، که سلام بر تو ای رسول خدا(ص) از طرف من و از طرف دخترت که در همسایگی و جوار تو فرود آمده است، در روایتی که کلینی از امام حسین(ع) نقل کرده، تصریح شده است که امیرالمؤمنین(ع) گفت: سلام بر تو باد ای رسول خدا(ص)، از جانب من و از جانب دخترت که به زیارت تو آمده و در بقعه تو در خاک آرمیده است. با توجه به روایات مذکور حضرت فاطمه(س) بر پنهان ماندن مراسم نماز و خاکسپاری خویش، این احتمال قوی تر است، زیرا بقیع و محدوده روضه در آن زمان، در معرض تعرض بودند، به طوری که صاحبان قدرت می خواستند قبرهای احتمالی را نبش کنند تا جسد دختر پیامبر(ص) را بیابند و بر آن نماز بخوانند و او را زیارت کنند. ابن شهر آشوب و اربلی نیز مدفن فاطمه(س) را خانه اش دانسته اند. اما آنچه مسلم است این است که خاکسپاری، مخفیانه صورت گرفته است و محل دقیق قبر ایشان مشخص نیست. فقط می توان گفت که احتمال خاکسپاری حضرت(س) در خانه اش، از دو احتمال دیگر قوت بیشتری دارد. -بقیع بقیع زمینی بزرگ در مشرق مدینه بود که از مغرب به خانه های مدینه و از مشرق به نخلستانی منتهی می شد. با افزایش جمعیت مدینه، خانه های مسلمانان تا مرز، بقیع پیش رفتند. برخی معتقدند که حضرت فاطمه(س) در بقیع دفن شده است. برخی راویان و مورخان، محل دفن حضرت(س) را خانه عقیل بن ابیطالب دانسته اند که در کنار بقیع قرار داشت، قبر فاطمه بنت اسد نیز در آنجاست، در روایاتی نیز آمده که امام حسن(ع) در کنار مادرش در بقیع دفن شده است. ابن شبه نمیری قدیم ترین مورخ مدینه نقل کرده که عباس بن عبدالمطلب در کنار قبر فاطمه بنت اسد و در ابتدای مقابر بنی هاشم در خانه عقیل دفن شده است. این مطلب را دیگر مورخان مدینه نیز نوشته اند. ظاهراً خانه عقیل با دفن فاطمه بنت اسد، رفته رفته مقبره خاص بنی هاشم شده است و بعد از خاکسپاری عباس، این بزرگان در آنجا دفن شده اند. امام حسن(ع) مجتبی، به احتمالی خود عقیل، عبدالله بن جعفر بن ابیطالب، امام زین العابدین(ع)، امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، اما در منابع اهل سنت روایاتی نقل شده که بنا بر آن ها، مدفن فاطمه بنت اسد، همان قبر گمشده دختر پیامبر است؛ اما این روایات، به سبب مشکلات سندی محتوایی، در خور اعتماد نیستند. روایت اول که اهل سنت به آن استناد کرده اند، روایت عبدالله بن جعفر از عبدالله بن حسن است، وی از اباهاشم نقل کرده که شنیده است حضرت فاطمه(س) را در خانه عقیل به خاک سپرده اند. جمعی از علمای رجال، به این روایت اشکال سندی گرفته اند، زیرا عبدالله بن جعفر (اولین ناقل این روایت) شناخته شده نیست و در کتاب های رجالی شیعه و اهل سنت افراد متعددی با این نام وجود دارد که برخی از آنان موثق و برخی ضعیف اند و در خور اعتماد نیستند، روایت دوم مورد استناد اهل سنت، روایت محمد بن عمر واقدی است که از عبدالرحمن بن ابی الموال نقل کرده که قبر حضرت فاطمه(س) در گوشه خانه عقیل است. عبدالرحمن بن ابی الموال(راوی اصلی این گزارش) در سال 173 هجرت، یعنی 162 سال پس از دفن دختر پیامبر(ص)، از دنیا رفته و شاهد عینی دفن حضرت نبوده است و از این رو، قول او معتبر نیست. دیگر روایات را ابن شبه نمیری نقل کرده که درباره دفن حضرت فاطمه(س) مفصل ترین اطلاعات را داده است. بیشتر روایات وی، به نقل از ابوغسان محمد بن یحیی است که به نوعی همه آن ها درباره دفن حضرت(س) در بقیع است. ابن شبه نمیری از محمد بن یحیی و او از قول عکرمه بن مصعب عبدری، روایت نموده است که حسن بن علی(ع) مردم را از گوشه یمانی خانه عقیل که به سوی بقیع باز می شد، دور می ساخت. این خبر از محمد بن علی بن عمر بن علی بن حسین(ع) و با یک واسطه از عکرمه بن مصعب عبدری نقل شده که عکرمه مجهول است. لذا، این خبر مورد اعتماد نیست، افزون بر این، دور ساختن مردم از گوشه یمانی خانه عقیل، دلیلی بر دفن حضرت فاطمه(س) در آن قسمت نیست و بر فرض اینکه دور ساختن مردم به سبب احترام به بزرگی باشد که در آنجا دفن شده است، باز نمی توان ادعای دفن شدن حضرت فاطمه(س) را در آنجا پذیرفت، زیرا احتمال دارد امام حسن(ع) برای احترام به مادربزرگ گرامی اش این کار را کرده باشد. ابن شبه نمیری از محمد بن علی بن عمر بن علی بن حسین(ع) نقل کرده است که قبر فاطمه(س) دختر پیامبر(ص) در گوشه خانه عقیل قرار دارد که در آن به سوی بقیع باز می شود. راوی این خبر، محمد بن علی بن عمر، هم در رجال شیعه، هم در رجال اهل سنت مجهول است. ابن شبه نمیری در نقلی دیگر از فضل بن ابی رافع، ادعا کرده است که قبر فاطمه(س) در برابر کوچه نُبَیه قرار دارد که به گوشه خانه عقیل نزدیک تر است. ناقلان این خبر، حسن بن مَنبُوذ و فضل بن ابی رافع هستند که نام و نشانی در کتاب های رجال ندارند. پس، این روایات نیز معتبر نیستند. این خبر احتمالاً بر این دلالت می کند که قبر دختر پیامبر(ص) در بیرون خانه عقیل قرار دارد. بنابراین، از حیث معنا و مفهوم با دو نقل مذکور منافات دارد. ابن شبه نمیری در گزارش چهارم، از غسان بن معاویه نقل کرده که او از عمر بن علی بن حسین(ع) شنیده قبر فاطمه(س) در برابر کوچه ای است که در کنار شخصیتی شناخته شده و مقبول دارد، اما غسان بن معاویه (واسطه نقل) ناشناخته و مجهول است. در نتیجه، روایت ضعیف است و درخور اعتماد نیست. ابن شبه نمیری در پنجمین گزارش خود، از عبدالله بن عمر بن عبدالله نقل کرده که قبر دختر پیامبر(ص) در مقابل خانه عقیل و در کنار خانه نُبَیه است، عبدالله بن عمر بن عبدالله نیز در کتاب های رجال هیچ نام و نشانی ندارد. دلیل دیگر برای دفن حضرت فاطمه(س) در بقیع روایاتی است که طبق آنها، امام حسن(ع) وصیت کرده است، در کنار مادرش دفن شود و به وصیت او، عمل شده است. بنابر روایتی از ابن عباس، امام حسن(ع) در کنار مادرش دفن شد، این روایت سه سند دارد که بر آن ها اشکالات متعددی وارد شده است: در صدر هر سه سند، نام مزاحم بن عبدالوارث آمده که مجهول است و در رجال شیعه و اهل سنت از او نامی نیست. اشکال دیگر آنکه مفید و ابن شهر آشوب دو روایت دیگر از ابن عباس نقل کرده اند که با این روایت معارض است. بر اساس معیارهای تعارض، روایت شیخ طوسی به دلیل موافقت با نظر عامه، طرح و رد می شود و اگر گزارش برخی از مورخان پذیرفته شود که ابن عباس هنگام وفات امام حسن مجتبی(ع)، در کنار معاویه بوده است، هر دو روایت به مشکل بر می خورند. علاوه بر این، برخی این نقل را نپذیرفته و بر آن اند که حضرت(س) در خانه خود یا روضه پیامبر(ص) دفن شده است. در منابع اهل سنت نیز ابن شبه نمیری نقل کرده است که امام حسین(ع) در وصیت خود فرمود: «مرا در کنار مادرم فاطمه(س) دفن کنید»، سند این روایت مشکل دارد، زیرا راوی آن، عبیدالله بن علی بن ابی رافع است که اخبار وی قابل احتجاج نیست. مورخان پیرو ابن شبه نمیری، مانند ابن نجار بغدادی و سمهودی، همین روایت را از او نقل کرده اند و گزارش تازه ای ندارند. بلاذری از هشام بن عروه، و او از پدرش نقل کرده است که امام حسن(ع) در حال احتضار فرمود: «اگر از دفن من در کنار قبر پیامبر(ص) هراس دارید، مرا در کنار قبر مادرم دفن کنید». چون خاندان زبیر و پسران او به دشمنی با اهل بیت(ع) و جعل احادیث درباره آنان مشهور هستند، روایات نقل شده از آنان در مورد خاندان پیامبر(ص) درخور اعتماد نیستند. نظیر این نقل را ابوالفرج اصفهانیآورده است که در صدر سند آن احمد بن سعید قرار دارد که مجهول است. همچنین به این سبب که همه از طبقه دهم و یازدهم اند که در نیمه اول قرن سوم یا اوایل نیمه دوم (حداکثر 253ق) درگذشته اند و چون ابوالفرج در سال 248 هجرت به دنیا آمده و هنگام مرگ آخرین اشخاص آن طبقات، حداکثر پنج سال داشته است، نمی تواند در سلسله نقل روایت قرار بگیرد. بدین ترتیب، مدرک مطمئنی درباره خاکسپاری حضرت فاطمه(س) در بقیع موجود نیست. افزون بر این، در این روایات کلمه اُم (مادر) به کار رفته است که در زبان عربی به مادربزرگ هم اطلاق می شود و ممکن است در این روایات بر فاطمه بنت اسد حمل شود که مادربزرگ امام حسن(ع) بوده است. این احتمال با روایات نیز تأیید می شود، زیرا طبق برخی روایات ـ که مفید و طبرسی و دیگران آن را پذیرفته اند ـ امام حسن(ع) به امام حسین(ع) وصیت کرد تا او را کنار قبر مادربزرگش، فاطمه بنت اسد دفن کند،افزون بر ضعف اسناد گزارش های تاریخی مذکور و اختلاف و تعارض آن ها از نظر معنا و مفهوم، شواهد و قراینی، مدفون بودن حضرت(س) را در خانه خویش تقویت می کند. امام حسن(ع) نیز پیش از شهادت به برادرش وصیت کرد جنازه ام را برای تجدید عهد، نزد قبر رسول خدا(ص) و سپس نزد مادرم و از آنجا به سوی بقیع ببر و در آنجا دفن کن و با توجه به شواهد موجود، احتمال دفن حضرت فاطمه(س) در قبرستان بقیع ضعیف است، امیرالمؤمنین(ع) در همان شب شهادت و دفن حضرت فاطمه(س)، چندین صورت قبر در بقیع ساخت تا قبر ناشناخته بماند. مردم در آن روزگار، با توجه به این صورت های قبر، گمان نمی کردند قبر واقعی حضرت فاطمه(س) در جای دیگری باشد. بنابراین اگر از این صورت های قبر، نشان اندکی مانده باشد، دلیل کافی برای توجیه همه نقل های تاریخی مذکور است. علاوه بر این، پنهانی بودن دفن دختر پیامبر(ص) از حقایق مشهور تاریخی است و فقط افراد انگشت شماری از نزدیکان خانه وحی، حاضر و ناظر دفن آن حضرت(س) بودند و مردم و حتی حاکمان آن روزگار نتوانستند حقیقت امر را فردای شب دفن و بعد از آن به دست بیاورند. لذا پذیرفتنی نیست که جای قبر ایشان چنان فاش شده باشد که حتی اشخاص ناشناس مکان آن را تعیین کنند. همچنین جایگاه ویژه حضرت فاطمه(س) در میان مسلمانان و توجه خاص پیامبر(ص) به ایشان و اختلاف حضرت فاطمه(س) با دستگاه حکومت و در نهایت وصیت بر دفن شبانه و اصرار بر پنهان ماندن قبر ایشان، پیوسته حساسیت های زیاد و پرسش هایی را در اذهان مسلمانان برانگیخته که احتمال داشته است برای حکومت ها مشکلات سیاسی به وجود آورد. لذا این امور ممکن بود شایعه ها را به اوج برساند و برای حل قضیه و تعیین محل دفن، به جعل روایات فراوانی بینجامد. در عصر اموی جریان گسترده جعل حدیث شکل گرفت و بسیاری از رویدادهای پس از رحلت رسول خدا(ص) ـ مانند آخرین نماز قبل از وفات پیامبر(ص)، هجوم به خانه دختر پیامبر(ص) و نهان بودن قبر ایشان ـ تحریف یا از تاریخ حذف شد، موضوع مخفی بودن قبر نیز ـ که دلیلی آشکار بر نادرستی وضع موجود و ستمکاری کارگزاران آن روزگار بود ـ به دست راویان و تاریخ نگاران حامی خلافت سپرده شد و آنان برای قبر دختر پیامبر(ص)، جایی مشخص کردند و انبوهی خبر و روایت ساختند. -روضه پیامبر(ص) احتمال دیگری که درباره مدفن حضرت فاطمه(س) وجود دارد، روضه نبوی است که از مشرق به خانه پیامبر(ص)، از مغرب به منبر و از جنوب به محراب ایشان محدود می شد و حد شمالی آن، بنا بر روایتی از امام صادق(ع)، چهارستون از منبر پیامبر(ص) فاصله داشت و پیامبر(ص) آن را باغی از باغ های بهشت معرفی کرده است. شیخ طوسی و طبرسی از جمله کسانی هستند که محل دفن حضرت فاطمه(س) را روضه پیامبر(ص) یا خانه خود حضرت فاطمه(س) دانسته اند. تنها مستند این قول، روایتی از امام صادق(ع) است که طبق آن، رسول خدا(ص) فرموده: «میان قبر و منبر من، باغی از باغ های بهشت است و منبر من بر سردری از درهای بهشت قرار دارد، زیرا قبر فاطمه(س) بین قبر او و منبرش قرار دارد و قبرش باغی از باغ های بهشت است»، این روایت اشکالات متعددی دارد، زیرا از سویی راوی دوم آن، علی بن حسین سعد آبادی در منابع رجالی شیعه توثیق نشده است و مدحی ندارد و بنابراین، روایت ضعیف است، از سوی دیگر، آخرین راوی در سلسله سند این روایت، محمد بن ابی عمیر، نام راوی قبل از خود را ذکر نکرده و لذا، روایت مرسل است. گرچه برخی از بزرگان گذشته، مرسلات ابن ابی عمیر را مانند احادیث مسند او به شمار آورده اند، اما برخی از محققان معاصر این مرسلات را بی اعتبار دانسته اند. علاوه بر ضعف سند، متن روایت نیز تصحیف و کلمه ای جانشین کلمه اصلی شده، زیرا در مصادر درجه اول اهل سنت و شیعه از پیامبر(ص) نقل شده است که میان خانه من و منبرم، باغی از باغ های بهشت قرار دارد، اما در این روایت به جای خانه، کلمه قبر آمده است. علاوه بر اشکالات مذکور، این حدیث متعلق به زمان حیات پیامبر(ص) است و در آن زمان، قبر حضرت(س) برای مردم نامعلوم بوده است؛ لذا، نمی توان حد و مرز روضه را با آن مشخص کرد. همچنین در بخش دوم این روایت، سیاق کلام عوض شده و از متکلم به غایب تغییر یافته است و به نظر می رسد این کلام «زیرا قبر فاطمه(س) بین قبر او و منبرش قرار دارد»، از راوی بوده که نظر خود را، برای توجیه کرامت مذکور، برای روضه بیان کرده است. در این صورت، این روایت به سبب احتمال آمیخته شدن کلام راوی با متن اصلی، مُدرَج محسوب می شود و اعتبار ندارد، البته این احتمال نیز وجود دارد که ادامه سخن به امام صادق(ع) منسوب باشد و ایشان پس از نقل سخن پیامبر(ص)، سخنی از خویش اضافه کرده باشد. در این صورت، حدیث مذکور حجت است و اشکال مُدرَج بودن ساقط می شود، اما سایر اشکالات باقی می ماند. منبع:فارس
دوشنبه ، ۳اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شریان]
[مشاهده در: www.shariyan.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 19]
-
گوناگون
پربازدیدترینها