واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت اقتصادی/
یک پیشنهاد کاربردی برای پس گرفتن سهم ایران از بازار نفت
با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نفت میتوان از بخشی از ظرفیت واردات ایران برای پس گرفتن بخشی از سهمیه ایران در بازار نفت استفاده کرد.
زمزمههایی از فروش مجدد نفت خام ایران به برخی کشورهای آسیایی، اروپایی، آمریکای جنوبی و آفریقایی با برداشته شدن محدودیت فروش نفت ایران مطرح شده است. در آخرین اظهار نظرها امیر حسین زمانینیا، معاون امور بینالملل و بازرگانی وزیر نفت گفته است تولید و صادرات نفت ایران طی دو مرحله یک میلیون بشکه در روز افزایش مییابد. با بررسی اخبار مربوط مذاکرات مسئولان وزارت نفت با طرفهای خارجی از بسیاری کشورها به عنوان گزینههای صادرات نفت در دوران پس از لغو محدودیت صادرات یاد شده است. برخی از کشورهای مقصد صادرات نفت ایران عبارتند از فرانسه، انگلستان، ایتالیا، اسپانیا، یونان، اتریش، لهستان، ژاپن، برزیل، آفریقای جنوبی، مالزی، تایلند، اندونزی و مغولستان. بررسی تجارت ایران با این کشورها نشان میدهد که ایران یا با آنها تجارتی ندارد و یا تجارتی یک طرفه وجود دارد و ایران واردکننده کالا از این کشورهاست. از طرف دیگر درحال حاضر قیمت نفت در جهان به پایینترین سطح در 12 سال اخیر رسیده و مسئولان کشور درحال مذاکره برای یافتن مشتریان نفت خام ایران هستند. بنابراین گرچه در شرایط فعلی افزایش ظرفیت پالایش نفت خام در داخل کشور مناسب ترین سیاست برای ایران است، اما در صورت تصمیم به افزایش میزان صادرات نفت خام لازم است ایران مشتریان نفت خود را با روشهایی جذب کند که از پایداری روند فروش نفت در میان مدت، اطمینان حاصل شود. در این راستا مشروط کردن واردات کالا به خرید نفت از ایران میتواند بهترین گزینه به منظور افزایش پایدار صادرات نفت خام در کنار تأمین محصولات مورد نیاز کشور باشد. آن دسته از کشورهایی که به ایران صادرات دارند و واردکننده نفت هستند، لازم است بخشی از نیاز سالانه خود به نفت خام را از ایران وارد کنند، همچنین در مورد دیگر کشورها که قصد واردات نفت از ایران را دارند ولی درحال حاضر تجارت آنها با ایران در سطح بسیار پایینی قرار دارد، ایران میتواند برخی محصولات وارداتی خود را از این کشورها تأمین کند. در این صورت اولا تجارتی پایاپای و پایدار بین دو کشور شکل میگیرد که این رابطه تجاری را در میانمدت تضمین خواهد کرد، دوما ایران جایگاه خود در بازار نفت را به روشی صحیح باز خواهد یافت و سوما در ازای صادرات نفت خام، محصولات مورد نیاز کشور وارد میشود. کشور برزیل نمونهای از کشورهایی است که تجارتی یکطرفه با ایران دارند و در عین حال واردکننده بزرگ نفت خام از دیگر کشورها هستند. ایران هرساله بخشی از نیاز وارداتی خود به محصولات غذایی از جمله ذرت، گوشت گوساله، کنجاله سویا (غذای دام) و شکر را از کشور برزیل وارد میکند و در مقابل صادرات ناچیزی به این کشور دارد. از آنجا که کالاهای مزبور در دنیا عرضهکنندگان فراوانی دارد و ایران میتواند به راحتی جایگزینی مناسب برای برزیل پیدا کند، لازم است واردات این محصولات از برزیل مشروط به واردات نفت از ایران شود. چنین سیاستی در مورد دیگر کشورها که تجارتی یکطرفه با ایران دارند و واردکننده نفت هستند قابل پیاده سازی است. به عنوان نمونهای از کشورهایی که امکان صادرات نفت به آنها فراهم است ولی تجارت ایران با این کشورها در سطح بسیار پایینی قرار دارد، به بررسی وضعیت تجارت ایران با آفریقای جنوبی میپردازیم، که از آن به عنوان اولین خریدار نفت ایران پس از لغو محدودیت فروش نفت نام برده شده است. طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی تجارت غیر نفتی ایران و آفریقای جنوبی در سالهای اخیر از حد بسیار پایینی برخوردار بوده و تجارت دو کشور از 140 میلیون دلار در سال تجاوز نکرده است. اما بررسی محصولات صادراتی کشور آفریقای جنوبی به دیگر کشورهای جهان نشان میدهد محصولات صادراتی این کشور در سه سال گذشته عمدتا طلای نیم ساخته، زغال سنگ، سنگ آهن فشرده شده، پلاتین کار شده و بنزین بودهاند. در جدول زیر محصولات عمده صادراتی آفریقای جنوبی در 3 سال گذشته نشان داده شده است.
منبع: www.trademap.org بنابراین ایران میتواند در ازای فروش نفت خام به آفریقای جنوبی، محصولاتی چون طلا، انواع فلزات گرانبها و برخی ماشین آلات مکانیکی را از این کشور وارد کند. در خصوص دیگر مشتریان نفت ایران نیز امکان برقراری یک رابطه دوجانبه در قالب خرید کالاهای مورد نیاز ایران در ازای فروش نفت فراهم است. به این ترتیب ایران میتواند با برقراری یک تعادل و همکاری بین مسئله فروش نفت و تأمین نیازهای وارداتی خود شرایط را برای بازپس گیری جایگاه خود در بازار نفت، به روشی منطقی فراهم کند. احمد محمدی
94/11/09 - 12:16
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 32]