واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: داعش به دنبال قطع ارتباط ایران با لبنان است وبلاگ > تاجیک، نصرت اله - به دنبال شروع جنگ داخلی در سوریه یعنی تقریبا از پنج سال پیش یکی از نحلههای تحلیلی این بود که مسائل سوریه فقط به این کشور محدود نمیماند. من نیز به این امر معتقد بودم و اعتقاد داشتم که هدف اصلی از به راه انداختن این جنگ و بحران، قطع ارتباط ایران با لبنان و خالی کردن پشتوانه مقاومت است. اکنون آن تحلیل در حال محقق شدن است؛ انفجاری که در ضاحیه جنوبی بیروت اتفاق افتاد که بیش از 40 نفر شهید و افزون بر 200 نفر زخمی بر جای گذاشت نشان از یک اراده خارجی برای برهم زدن توازن قوا در داخل لبنان و برگرداندن آن به درگیریهای 15 ساله داخلی دهه 1970 تا 1990 است.
لبنان دارای زمینه اجتماعی سیاسی آلودهای برای رشد حرکات تروریستی و طبعا تحرکات داعش است. زمینه سیاسی از این جهت قابل بررسی است که تکمیل نشدن نهادهای سیاسی حکومت مانند پست ریاست جمهوری یا تشکیل مجلس باعث آسیب پذیری لبنان شده و شرایط را برای فعالیت داعش آماده میکند. عواملی مانند خلاء پست ریاستجمهوری در لبنان و افزایش تنشها میان جناحهای سیاسی این کشور از جمله حزبالله و جریان المستقبل برای معرفی گزینه مورد توافق و عدم دستیابی به یک راه حل مرضی الطرفین در اینباره با وجود مشارکت برخی کشورهای منطقهای و بینالمللی مانند فرانسه، در وقوع این حوادث تروریستی بیتاثیر نبوده است. نیروهای داعش نیز با سوء استفاده از این وضعیت، توانستند عملیات تروریستی خود را به انجام برسانند. بی تردید، نهادهای حکومتی و اجتماعی در هر کشوری، کارکردهای موثر خود را در جامعه دارند و اگر یکی از این نهادها نباشد، در این صورت طبیعی است که شکاف و رخنهای برای تروریستها ایجاد شود و از طریق آن، دست به ناامن کردن فضا بزنند. بر همین اساس، میبینیم که داعش از این وضعیت نابهسامان در جهت منافع خود نهایت استفاده را میبرد.
به لحاظ اجتماعی نیز وابسته بودن گروههای سیاسی به دولتهای خارجی و هزینه شدن پول خارجی در این کشور را میتوان ذکر کرد. امروز فضا در لبنان به شدت مساعد و مستعد حرکات تروریستی، برهم خوردن توازن یا بازگشت به دوران جنگ داخلی دهه 70 است. این شرایطی که ذکر شد زمینه را برای تحرکات تروریستی آماده میکند.
البته باوجودیکه زمینه وجود دارد اما اگر کشورهایی که به نوعی در مسائل منطقه یعنی سوریه و لبنان دخیل و صاحب نفوذ هستند، ارادهشان به سمت آرامش در این کشور باشد، این زمینهها محقق نخواهد شد. اما اگر سیاست این کشورها در این راستا قرار گیرد که چنین تحرکاتی در لبنان شکل بگیرد چون زمینه مستعد است، شرایط لبنان به نوع تعاملات کشورها با یکدیگر در سوریه و مذاکرات وین بستگی دارد.
در این میان داعش را نیز باید مدنظر داشت؛ در خصوص داعش باید توجه داشت که به دنبال ورود روسیه به صحنه عملیاتی و همکاری با ایران در سوریه، این گروه یک راهبرد چند وجهی طراحی کرده است که اگر به این وجوه توجه شود و راهکاری برای آن تامین شود امکان موفقیت داعش در زمینه لبنان کمتر میشود اما اگر نشود زمینههای مستعدی در لبنان برای انجام عملیات از سوی این گروهها وجود دارد.
نخستین وجه داعش این است که این گروه اکنون به مرحله تکثیر سلولی رسیده است؛ داعش در ابتدا در عراق کار را شروع کرد، به سوریه رساند و اکنون نیز در ورای این مسیر و منطقه اقدام میکند .
اگر به سلسله اقدامات داعش در یک ماه اخیر توجه کنیم میتوان میان انفجار هواپیمای روسی در شرم الشیخ، عملیات تروریستی در لبنان و انفجارها در پاریس یک خط ترسیم کرد و این عملیاتها نشان از تکثیر سلولی داعش و پراکنده شدن عملیات و اهداف دارد.
وجه دوم به راهبرد جدید داعش مربوط میشود و حاکی از تبدیل رعب و وحشت مردمی به ارعاب دولتی است؛ یعنی در حقیقت ترساندن دولتها از اقداماتشان مدنظر داعش است.
سومین وجه نیز برهم زدن آرامش و مصالحه سیاسی است؛ انفجار فرانسه درست یک شب قبل از نشست وین 3 بود این بدان مفهوم است که به هر میزان در صحنه سیاسی به مصالحه نزدیک شویم داعش احتمالا در جهت انجام عملیاتهای بیشتر حرکت خواهد کرد.
وچه چهارم تمرکز روی میدان عملیات فوری است؛ یعنی عملیات در چند جبهه و برای حفظ زمین و روحیه نیروها.
مجموعه این چهار وجهی که برشماردیم چارچوبی از راهبرد جدید داعش را نشان میدهد و تمامی کشورهایی که در صحنه مبارزه با داعش حضور دارند باید با توجه به این مسائل اقدامات آتی این گروه را پیش بینی و چاره جویی کنند.
همچنین به این نکته نیز باید اشاره کرد که یکی از اهداف داعش، ایجاد رعب و وحشت است و این گروهک تروریستی تلاش میکند که جمهوری وحشت را در جهان تاسیس کند. در واقع نیروهای داعش با انجام عملیات تروریستی تلاش میکنند که ریشه اراده مقاومت را در میان مردم آن کشور بخشکانند و آنان را از ادامه مقاومت بازدارند. حتی میتوان گفت در حوادث تروریستی در لبنان، داعش بیشتر به دنبال شکستن مقاومت ملت بود تا ایجاد جنگهای طایفهای و مذهبی. به عبارت دیگر داعش در لبنان تلاش میکند که در اراده مردم برای مبارزه با تروریسم در منطقه خاورمیانه خلل ایجاد کند.
از سوی دیگر پس از اقدامات تروریستی داعش در بیروت و کشته شدن یکی از فرماندهان ارشد حزب الله طی این عملیات این گمانه زنی مطرح شد که شاید گروه داعش توسط کشورهایی تغذیه اطلاعاتی شده است که توانسته چنین عملیاتی را به ثمر برساند. در این باره باید مدنظر داشت که داعش خود یک گستره وسیعی از نیروها و عوامل اطلاعاتی محلی را به خدمت گرفته است و با نفوذی که در میان مسلمانان و مخصوصا اهل سنت دارد خیلی نیاز به گرفتن اطلاعات از سوی دیگر کشورها ندارد .
البته من نمیخواهم نفی کنم که شاید داعش درخصوص حملات اخیرش در لبنان همکاری اطلاعاتی با برخی کشورها داشته اما نمیتوان با قاطعیت نیز گفت که حتما همکاریهایی صورت گرفته است.
در عین حال نکتهای که در قضایای لبنان کمتر مورد توجه قرار گرفت برهم خوردن صحنه سیاسی این کشور به دلیل مداخلات عربستان و هزینههایی است که این کشور متقبل شده است. گروههایی که عربستان از آنها حمایت میکند باعث برهم خوردن توازن سیاسی در لبنان شدهاند و این شرایط موجب شده که آسیب پذیری لبنان خیلی افزایش یابد. لذا نهادهای حکومتی در این کشور شکل نگرفتند و سرمایه گذاریهای عربستان سعودی برای برهم زدن توازن قوا و توازن سیاسی در بیروت و تبدیل حزب الله از یک عنصر مقاومتی به یک حزب سیاسی به کار گرفته شد. این مسائل زمینه را برای فعالیت داعش از لحاظ خارجی آماده میکند. نکته دیگری نیز وجود دارد که زمینه را از لحاظ داخلی فراهم میکند و آن عناصر بعثی در رهبریت داعش و همچنین نیروهای بعثی که به کار گرفتهاند، هستند. حزب بعث عراق سابقه نفوذ و ارتباط تنگاتنگی با حزب بعث لبنان داشته و دارد و آن عناصر بعثی عراقی نفوذ زیادی در داعش دارند یعنی در حقیقت داعش از طریق عناصر بعثی و رهبریت آن با عناصر بعثی لبنان در ارتباط هستند. در نتیجه مجموعه این امور زمینه را برای فعالیت داعش فراهم کرده است که خیلی باید مورد توجه و دقت قرار گیرد.
در این میان اگر گروهها و جناح بندیهای داخلی در لبنان به این سمت حرکت کنند که منافع ملی را بر منافع جناحی ترجیح دهند و تمام تکیهشان بر سرمایه گذاریهای خارجی نباشد، ممکن است که شرایط داخلی لبنان تاحدی به سمت ثبات و انسجام بیشتر میان گروههای داخلی پیش برود که همین مسئله زمینه را برای قطع فعالیت گروههای تروریستی در این کشور فراهم میکند.
منبع: هفته نامه صدا، شماره 61 مورخ 30/8/1394 صفحه 75.
سه شنبه 10 آذر 1394 - 09:29:47
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 187]