واضح آرشیو وب فارسی:فارس:
نظری بر پیشینه ورود مهاجرین افغانستانی به ایران - بخش دهم
اکثر مهاجران افغانستانی که نسل دوم آنان نیز جمعیت زیادی را در بر می گیرند، متولد ایران هستند و بیشتر در استانهایی ساکنند که مهاجران قدمت بیشتری در آن مناطق دارند.
به گزارش خبرنگار سایت افغانستان خبرگزاری فارس، در زمان «ناصرالدین شاه قاجار» وضعیت جغرافیایی مرزهای ایران و افغانستان تثبیت شد و تفاوتی میان ایرانی و افغانستانی بوجود آمد. در قسمتهای گذشته، به جدایی افغانستان از ایران و آغاز مهاجرت اقوام گوناگون افغانستان از شهرهای مختلف این کشور به ایران در زمان ناصرالدین شاه اشاره شد. در قسمت گذشته وضعیت و پیشینه حضور مهاجرین افغانستانی که در 4 دهه اخیر به ایران مهاجرت کردهاند با استفاده از نظرات«علی نجف زاده»، پژوهشگر و محقق ایرانی و نویسنده کتاب «گروه های مهاجر به مشهد از صفویه تا کنون» مورد بررسی قرار گرفت. در این قسمت وضعیت اسکان مهاجرین در استان خراسان در طول 4 دهه گذشته مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. اکثر مهاجران که نسل دوم آنان نیز جمعیت زیادی را شامل میشود، متولد ایران هستند و بیشتر در استانهایی ساکنند که مهاجران قدمت بیشتری در مناطق دارند که استان خراسان رضوی بیشترین آمار مهاجرین را به خود اختصاص داده است. افغانستانیها که از 4 دهه قبل وارد مشهد شده اند در نقاط مختلف شهر مشهد ساکن شدند که گزارشها و تحقیقات مختلف، پراکندگی آنان را بیشتر نشان میدهد. آنان از مهمترین گروههای مهاجر هستند که در تحقیقات اجتماعی مورد توجه قرار گرفتهاند، بسیاری از آنان کارگران ساده ساختمانی بودند و به شکل گروهی در یک واحد مسکونی یا زاغه زندگی میکردند. این نوع زاغه نشینی به دنبال سیاستها و تصمیمات رژیم گذشته و رکود اقتصادی بعد از سال 1357 خورشیدی، به حداقل کاهش یافت ولی بر اثر بحران داخلی افغانستان و مهاجرت مردم ابعاد گسترده تری به خود گرفت. برخی از افغانستانیها در روستاهای کوچک اطراف مشهد ساکن شدند، برآورد سال 1372 نشان میدهد 95% مهاجران «همت آباد» و 90% مهاجران «قلعه مستضعفین»، افغانستانی بودند. طبق این برآورد قلعه خیابان و «التیمور» بیشترین درصد مهاجران افغانستانی را در خود جای دادند. بر اساس پژوهش استانداری خراسان در سال 1376 شهرکهای «المهدی»، «بوعلی»، «هاشمی نژاد»، «کاریزک»، «گل ختمی»، «قلعه مستضعفین»، «کوی وحدت»، «پنجتن»، «حسین آباد کرمانیها» و «قرقی» تعداد کمی افغانستانی داشتند ولی تعداد مهاجران در قلعه خیابان، قلعه ساختمان و گلشهر بیشتر بوده است. بیشتر جمعیت 120 هزار نفری گلشهر، افغانستانیهای مهاجر بعد از انقلاب اسلامی بودند. با اینکه مهاجرت از شهرها و روستاهای اطراف مشهد به کاهش درصد مهاجران افغانستانی در 2 دهه اخیر کمک کرد ولی در برخی مناطق و روستاها اطراف مشهد، افغانستانیها هنوز از نظر تعداد غالب هستند. به طور مثال بر اساس دوره آماری 1365- 1380 از 246 خانوار مهاجر ساکن در روستای حسین آباد قرقی 182 خانوار، مهاجران افغانستانی بودند و 74% مهاجران را تشکیل میدادند که این جایگاه افغانستانیها در میان مهاجران حاشیه مشهد را نشان میدهد. بر اساس یکی از آخرین پژوهشها در سال 1385 تعداد مهاجران افغانستانی در حاشیه شهر مشهد که سکونت گاه اصلی آنان است، به این شرح بوده است: سیدی30 درصد، طرق 10درصد، ساختمان 40درصد، خیابان40درصد، گلشهر60درصد، «التیمور» 50درصد، دروی 20درصد، سیمان 50درصد، خواجه ربیع 20درصد، حجت 5درصد، «نوده» 30درصد، زرکش 40درصد. بر اساس این پژوهش در حاشیه شمال و شمال شرقی مشهد تعداد بیشتری افغانستانی ساکن شدند و گلشهر با 60درصد بیشترین تعداد افغانستانی را داشته است. مقایسه نتایج این پژوش با نتایج یک دهه قبل، افزایش درصد مهاجران افغانستانی در برخی شهرکها را نشان میدهد که میتوان به افزایش حدود 17 درصدی در قلعه خیابان اشاره کرد. این افزایش میتواند در اثر تحولات افغانستان در دوره طالبان و افزایش جمعیت خانوارهای مهاجرین ایجاد شده باشد. قومیت و مذهب 2 عامل مهم در انتخاب مشهد برای مهاجران بود، در سطح شهر مشهد نیز انتخاب منطقه و محل سکونت متاثر از این 2 عامل است. مهاجرین شیعه در «گلشور»، قرقی و بازه شیخ، اکثریت جمعیت را دارند و هزارهها نیز بیشتر در «دهرود» گلشهر و همت آباد ساکنند. مهاجرین اهل تسنن، بیشتر در منطقه شیخ ساکن شدند که سنیهای ایران از تیموری و بلوچ نیز در آنجا اقامت دارند و محل تمرکز مهاجران سنی بیشتر در مناطق سنی نشین ایرانی حاشیه مشهد است، آنان در مهرآباد مسجدی دارند که نماز جمعه را در آن اقامه می کنند. انتهای پیام/
94/07/26 - 11:39
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]