محبوبترینها
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
چه مواردی بر قیمت کابین دوش حمام تاثیر دارند؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1798469445
يمن در آستانه دوران رهايي از ديكتاتوري
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: مبارزات ضد استبدادي مردم يمن كه ريشه در شرايط ويژه تاريخي، سياسي، جغرافيايي و نيز فرهنگي-اجتماعي اين كشور دارد، با الگو گرفتن از قيام مردم تونس و مصر اكنون وارد مرحله حساس و تاثيرگذاري شده است و سير تحولات اين كشور به گونه اي به پيش مي رود كه پيوستن علي عبد الله صالح به جمع رهبران مستبد ساقط شده كشورهاي عربي را بسيار محتمل مي نماياند. مبارزات مردم يمن و درگير شدن حكومت صنعا با چالش هاي ناشي از بحران مشروعيت، تا پيش از تحولات اخير خاورميانه رژيم اين كشور را به يكي از نخستين گزينه هاي سقوط ديكتاتوري هاي منطقه تبديل ساخته بود، اما دولت عبدالله صالح طي سال هاي اخير با استفاده از تمامي ابزارهاي ممكن به دنبال تثبيت وضعيت خود در يمن بوده و با بهره گيري از حمايت برخي كشورهاي خارجي حتي به استقبال بحران هايي نظير نبرد با شيعيان الحوثي رفته است. يكي از تفاوت هاي دولت كنوني يمن با دولت هاي ساقط شده تونس و مصر خو گرفتن حكومت عبدالله صالح با بحران هاي پياپي بوده كه به نوعي موجب واكسينه شدن اين رژيم در برابر چالش هاي پيش رو شده است. ورود به عرصه درگيري هاي نظامي با گروه هاي مبارز شيعي كه طي نزديك به هفت سال، شش جنگ تمام عيار با رزمندگان الحوثي را به همراه داشته، رويارويي با انتفاضه مردم سرزمين هاي جنوبي يمن و خطرات ناشي از فعاليت هاي شديد وهابيت در اين كشور در كنار نارضايتي شديد مردم از اوضاع سياسي، اجتماعي و به خصوص اقتصادي مهمترين متغيرهاي به وجود آورنده اين فضاي چالش زا براي نظام سياسي اين كشور بوده است. اما تحولات جديد با توجه به گستره و عمق قابل توجه اعتراضات عمومي فضاي تنفسي محدود دولت بحران ها را به نوعي مسدود نموده و در صورتي كه حاكمان صنعا در كوتاه ترين زمان ممكن راهي براي برون رفت از بحران موجود نيابند، اين بار سقوط ديكتاتور صنعا براي وي گريزناپذير خواهد بود. ** بررسي تحولات يمن در شرايط كنوني ................................................................ در طول 32 سال حكومت علي عبدالله صالح مي توان دو عامل مهم را موجب دوام وي بر مسند قدرت دانست. عامل نخست حمايت كشورهاي غربي و برخي دولت هاي منطقه از حكومت ديكتاتوري يمن به عنوان حافظ منافع اين كشورها در جنوب شبه جزيره عربستان و عامل دوم مربوط به رضايت ضمني سران طوايف و عشاير اين كشور نسبت به تغيير نكردن وضعيت سياسي موجود بوده است. در هفته هاي گذشته تحولات يمن به گونه اي رقم خورده كه ستون دوم تثبيت جايگاه عبدالله صالح يعني ساختار قبيله اي و عشيره اي يمن، به تدريج با تغيير كاركرد خود به يكي از مهمترين مولفه هاي تاثيرگذار در سقوط احتمالي رييس جمهور بدل گشته است. ويژگي جامعه قبيله اي يمن باعث شده تا مساله بيعت شيوخ يا رهبران قبايل گوناگون با رييس جمهور در سال هاي گذشته به يكي از اركان قدرت وي تبديل شود اما در شرايط حاضر احزاب مخالف كه هركدام به نوعي يك تشكل سياسي قبيله اي را نمايندگي مي كنند، بر سر سقوط عبدالله صالح به يك نقطه مشترك رسيده اند. با شدت گرفتن اعتراضات مردمي در يمن شوراي هماهنگي احزاب مخالف (اللقاء المشترك) با اعلان همبستگي و همسويي با تظاهرات مردمي از هواداران خود خواستند تا به جنبش مردمي بپيوندد. قرار داشتن احزابي چون اصلاح با پشتوانه محكم در ميان قبايل شمال كشور، حزب اشتراكي كه داراي نفوذ نسبتا بالايي در مناطق جنوبي است و حزب الحق كه متعلق به برخي علماي زيدي يمن است در كنار احزاب وحدوي ناصري، تجمع و بعث در اللقاء المشترك به نوعي نمايانگر اين موضوع است كه نخبگان سياسي عشيره اي يمن بيش از هر زماني بر سر ايجاد تغيير در نظام سياسي به هم نزديك شده اند. رويدادي كه در روزهاي گذشته بيش از پيش در زمينه قطع حمايت رهبران قبايل از دولت موجب هراس رژيم حاكم شده، پيوستن بخش مهمي از قدرتمندترين عشيره يمن يعني قبيله حاشد به جمع معارضان دولت مركزي بوده است. مجموعه طوايف حاشد با رهبري خانواده الاحمر سال ها يكي از پايه هاي تسلط دولت مركزي محسوب مي شد و حزب اصلاح به عنوان تشكل سياسي اين عشيره در سال هاي اخير در روندهاي سياسي يمن تاثيرگذار بوده است. نفوذ تفكرات اخواني-سلفي به صورت اعم در دستگاه رهبري قبيله حاشد و به طور اخص در حزب اصلاح حمايت هاي همه جانبه عربستان سعودي از اين عشيره و حزب قبيله اي را به دنبال داشته است. در وضعيت كنوني، خاندان الاحمر بيش از هر زمان ديگري مترصد جايگزيني دولت در حال زوال صنعا بوده و پيوستن اين خاندان با نفوذ به صف مخالفان عبدالله صالح را به نوعي مي توان ورود عشيره بزرگ حاشد به صحنه رقابت بر سر قدرت دانست. در ديگر سوي تحولات مدني در يمن، اوج گرفتن نارضايتي اقوام جنوبي قرار دارد كه چالش جنوب براي دولت مركزي را بيش از پيش هويدا ساخته است. پس از اتحاد جمهوري دموكراتيك خلق يمن جنوبي با جمهوري عربي يمن به رهبري عبدالله صالح در ماه مه 1990 (ارديبهشت ماه 1369ه.ش) طوايف جنوبي كه وضعيت به وجود آمده و دست نيافتن به اهداف اتحاد به شدت ناراضي بودند در سال 1994 (1373ه.ش) دست به اقدام مسلحانه عليه دولت صنعا زده و انفصال دوباره را خواستار شدند. اما دولت مركزي با پشتوانه حمايت هاي خارجي به سركوب وسيع مبارزان مسلح جنوب پرداخت و اين مساله موجب شد تا نارضايتي شديد قبايل و مردمان يمن جنوبي تبديل به آتشي زير خاكستر شود. در پنج سال گذشته مردم جنوب وارد فرايند انتفاضه غير مسلحانه عليه دولت يمن شده اند، اما اين انتفاضه تاكنون براي جنوبي ها جز زندان، سركوب، قتل و غارت حاصلي به همراه نداشته است. طوايف جنوب كه تعداد مردمانشان از قبايل شمال كمتر است توان مبارزه با دولت و قبايل شمالي همسو با دولت را نداشته و در 21 سال گذشته شاهد چپاول و غارت ثروت ها و سرمايه هاي جنوب توسط حاكمان صنعا بوده اند. در واقع در سال هاي اخير توسل به انتفاضه در فضاي امنيتي جنوب تنها راه ابراز مخالفت و نارضايتي با اوضاع جاري كشور بوده است. شرايط سخت اقتصادي و معيشتي به همراه اين نارضايتي عمومي سياسي و اجتماعي در مناطق جنوبي يمن، زمينه ساز حضور فعال گروه هاي شبكه اي و افراطي مانند القاعده بوده است. فعاليت وسيع و شديد مبلغان وهابي در جنوب يمن موجب شده تا اين نواحي به يكي از مهمترين و مستعدترين پايگاه هاي افراطي گري مذهبي در منطقه تبديل شود. به وجود آمدن جنبش ضد دولتي و مبارزات سياسي خارج از چارچوب هاي قبيله اي به نوعي تحول جديدي در فرايندهاي اجتماعي يمن به حساب مي آيد. در اين راستا آشكار شدن نارضايتي عمومي در طبقات فرودست و نيز متوسط اجتماعي نسبت به وضعيت سياسي و اجتماعي كشور، محرك ابراز مخالفت برخي از سران طوايف و قبايل بوده است. فقر شديد مردمان يمن موجب شده تا فشار مضاعف اقتصادي و معيشتي، ناكارآمدي دولت را بيش از پيش پديدار سازد، علاوه بر اين كه وجود خفقان و استبداد در جامعه يمن پيش از اين زمينه اعتراضات عمومي را فراهم ساخته بود. ** چالش مبارزان شيعه براي دولت يمن ............................................................... همگام با وقوع رخدادهاي تازه در يمن، مبارزان شيعه الحوثي با صدور بيانيه اي حمايت كامل خود را از معترضين اعلام و اقدامات دولت مركزي را محكوم كردند. ريشه تعارضات شيعيان زيدي با دولت صنعا به سرنگوني حكومت زيديه در سال 1962 ميلادي (1341 ه.ش) باز مي گردد كه در اين سال جمهوري خواهان يمني به حكومت چند صد ساله زيديان پايان دادند. پس از رانده شدن زيدي ها از گردونه قدرت، تاثيرپذيري شيعيان زيدي و دوازده امامي يمن از جرياناتي مانند انقلاب اسلامي ايران موجب شد تا اصول جهادي موجود در فرهنگ مذهبي آنان پررنگ تر از گذشته نمود يابد و جنبش الحوثي از دل گروه هاي شيعي اين كشور به يكي از بزرگترين چالش هاي پيش روي دولت مركزي تبديل شود. اين جنبش در سال 2004 ميلادي (1383 ه.ش) وارد جنگ هاي نابرابري با حكومت عبدالله صالح شد كه اوج اين تعارضات در نبردهاي داخلي اواخر تابستان سال گذشته حتي پاي نيروهاي نظامي عربستان و اردن را به خاك يمن باز كرد. در شرايطي كه نواحي جنوبي يمن مدت ها است كه به پايگاه امن نيروهاي القاعده تبديل شده و موج جديدي از حركت هاي جدايي طلبانه را در اين مناطق به راه انداخته، نيروهاي نظامي عربستان و اردن با پشتيباني زميني و هوايي از ارتش يمن در سركوب شيعيان اين كشور به طور مستقيم مشاركت كردند. در واقع هدف عمده دولت هاي مذكور از دخالت نظامي در منازعه يمن را مي توان بيش از هر چيز ديگر نشات گرفته از دغدغه هاي هميشگي رژيم هاي محافظه كار عربي نسبت به مطرح شدن هرچه بيشتر شيعيان در معادلات منطقه اي عنوان كرد. با اعلان آتش بس و پايان موقت نبرد نظامي مبارزان الحوثي با نيروهاي دولتي كه با وساطت دولت قطر صورت گرفت، رزمندگان شيعه يمني توانشان را متوجه تجديد قوا و امكانات خود ساختند. با وقوع تحولات جديد در يمن در ابتداي بهمن ماه الصحوه پايگاه خبري وابسته به شيعيان از برگزاري رزمايش پنج روزه شيعيان الحوثي در منطقه صعده كه پايگاه اصلي آنان محسوب مي شود، خبر داد. استفاده از سلاح هاي سنگين و تانك هايي كه در طول جنگ هاي گذشته از نيروهاي دولتي به غنيمت گرفته شده، نشان از تحركات جديدي دارد كه نگراني شديد مقامات دولتي را به همراه داشته است. وجود يك اقليت بزرگ شيعه كه طبق برآوردهاي گوناگون 25 تا 45 درصد از جمعيت يمن را تشكيل مي دهد از ديد حاكمان يمن به خودي خود تهديد جدي براي رژيم صنعا به شمار مي رود و بروز چالش هاي ناشي از مبارزه مسلحانه گروه هاي شيعي نشاني از عمق اين تهديد است. برخورد غير عقلايي عبدالله صالح با خواست ها و مطالبات شيعيان اين كشور تبعات منفي اين برخورد را بيش از همه متوجه دولت يمن ساخته است. خواست هاي ابتدايي مانند رفع محروميت و تبعيض از منطقه شيعه نشين صعده و اعطاي آزادي هاي مذهبي كه مي توانست رضايت حداقلي شيعيان را تامين سازد، به منازعات مسلحانه داخلي منتهي شد كه پايه هاي اقتدار دولت مركزي را لرزان ساخت. در واقع يكي از نتايج نبرد دولت با شيعيان الحوثي در هم شكستن مشروعيت و عيان ساختن وابستگي خارجي حكومت عبدالله صالح بوده است. ** نقش قدرت هاي خارجي در فرآيندهاي سياسي و اجتماعي يمن .................................................................................................. همانگونه كه گفته شد دولت فعلي يمن به عنوان يكي از اركان حفظ وضع موجود در شبه جزيره عربي، به حمايت دولت هايي چون عربستان، اردن و مصر پشتگرم بود. اما وراي حاميان منطقه اي عبدالله صالح، موقعيت خاص سرزميني يمن، نگاه ويژه كشورهاي غربي به خصوص آمريكا و نيز رژيم صهيونيستي را به اين سرزمين معطوف داشته است. با وجود فقر شديد مردمان يمن، اين كشور از حاصلخيزترين مناطق شبه جزيره عربستان به شمار رفته و به علت موقعيت خاص جغرافيايي داراي اهميت استراتژيك است. يمن با قرار گرفتن در كرانه شمالي تنگه باب المندب كه اقيانوس هند و درياي سرخ را به هم پيوند داده و به واسطه دارا بودن جزاير و بنادر مهم در اين منطقه قادر به كنترل درياي سرخ است. علاوه بر اين نزديكي اين كشور به شاخ آفريقا كه بستر كشمكش هاي فراواني در تعاملات قدرت ها بوده بر اهميت سرزميني يمن افزوده است. بررسي جغرافياي انساني و تحليل فرهنگي-اجتماعي يمن يكي ديگر از ويژگي هاي مهم اين كشور را پديدار مي سازد. جمعيت يمن نزديك به 20 ميليون نفر بوده كه جز در شهرهاي بزرگي مانند صنعا و عدن در چارچوب قبايل و طوايف گوناگون پراكنده شده اند و قابليت مسلح بودن اين عشاير، متغير ويژه اي در تحولات اين كشور به شمار مي آيد. پتانسيل بالايي كه در دل جامعه يمن نهفته و احتمال سوق يافتن اين پتانسيل به سمت تهديدهاي بالفعل براي منافع منطقه اي قدرت هاي بزرگ در كنار مزيت هاي ژئوپليتيك و ژئواستراتژيك يمن، واشنگتن را به يافتن پايگاهي مطمئن در اين كشور ترغيب مي كند. گفتني است هرچند عبدالله صالح در مقام رياست جمهوري به نوعي تامين كننده خواست آمريكا در منطقه بوده و موجبات حمايت كاخ سفيد از حكومت وي را فراهم ساخته، اما تهديدات ناشي از وجود شيعيان و نيز فعاليت گروه هاي تندرو نظير القاعده موجب بازتعريف منافع واشنگتن به شكل حضور پيوسته نظامي در سرزمين يمن شده است . اين مساله با توجه به تعارض با هنجارها و ارزش هاي اسلامي-عربي باعث ايجاد حساسيت بالايي در نزد ملت اين كشور شده است. در برابر گسترش اعتراضات مردمي براي سقوط دولت صنعا به گزارش خبرگزاري رويترز در اواخر بهمن ماه، كنگره آمريكا به اختصاص بودجه 75 ميليون دلاري براي توانمند سازي ارتش يمن اقدام كرده است. اين تصميم به بهانه كمك به ارتش يمن در امر مبارزه با تروريسم اتخاذ شده است اما اعلان آن در شرايطي كه مردم يمن اعتراضات خود را عليه حكومت اين كشور تشديد كرده اند، نشان مي دهد كه آمريكا مصمم به حفظ مهره اي چون علي عبدالله صالح است. با وجود ادعاهاي دولت صنعا در زمينه دخالت كشورهايي نظير جمهوري اسلامي ايران در امور داخلي يمن و حمايت از شيعيان اين كشور كه نوعي فرار به جلو محسوب مي شود، نقش آفريني آشكار كشوري مانند عربستان در راستاي تامين منافع خاورميانه اي واشنگتن در يمن ابعاد اين فرافكني دولت عبدالله صالح را آشكار مي سازد. بدين ترتيب همسويي و متابعت كامل عبدالله صالح با خواست آمريكا و متحدان منطقه اي واشنگتن در خاورميانه، يكي از مهمترين زمينه هاي فقدان مشروعيت دولت حاكم را فراهم ساخته است. ** تحولات يمن و تلاش عبدالله صالح براي حفظ قدرت ............................................................................. در شرايط كنوني وعده تشكيل دولت وحدت ملي و مذاكره با رهبران مخالف به تنها دستاويز داخلي علي عبدالله صالح تبديل شده است. اندكي پيش از شعله ور شدن آتش خشم عمومي در يمن، رييس جمهور اين كشور در راستاي تثبيت قدرت خود، پارلمان وابسته به دولت را به تصويب اصلاحاتي در قانون اساسي وادار كرد كه ابقاي وي در پست رياست جمهوري را به شكل قانوني در مي آورد اما با آغاز تحولات جديد خاورميانه و شمال آفريقا، خيزش عمومي مردم در يمن باعث عقب نشيني عبدالله صالح از طرح رياست جمهوري مادام العمر و لغو تغييرات ايجاد شده در قانون اساسي شد. با نزديك شدن عبدالله صالح ديكتاتور يمن به فرجام حسني مبارك و زين العابدين بن علي ديكتاتورهاي مصر و تونس، وي اعلام كرد كه با پايان دوره رياست جمهوري خود در سال 2013 ميلادي (1392 ه.ش) از قدرت كناره گيري خواهد كرد و خود و فرزندش ديگر نامزد رياست جمهوري نخواهند شد. ديكتاتور يمن در آخرين اقدام، با صدور بيانيه اي پس از 32 سال حاضر شده است تا مطالبات و آراي مردم كشورش را در دفتر رياست جمهوري بشنود، اما اين اقدام و حتي عقب نشيني از تمديد يا موروثي كردن حكومتش نتوانسته آتش خشم مردم را مهار كند در شرايط كنوني تحولات يمن با سرعت بيشتري نسبت به قبل، ديكتاتور اين كشور را به سمت سقوط پيش مي برد. با افزايش شمار كشته و زخمي شدگان اعتراضات در يمن، حتي تعدادي از نمايندگان پارلمان فرمايشي اين كشور از مقام خود استعفا كردند. پس از تظاهرات قضات اين كشور در اعتراض به عملكرد دولت و تقاضاي تغيير شوراي عالي قضايي و استقلال دستگاه قضا از دخالت هاي دولت، شوراي علماي يمن نيز با آشكار ساختن اعتراضات خود، تجاوز و تعرض به تظاهر كنندگان يمني را حرام اعلام كرده اند. حتي پيوستن گروه زيادي از زنان يمني به تجمعات اعتراضي كه در اين كشور كمتر سابقه داشته، تفاوت اين بحران با بحران هاي پيشين را براي ديكتاتوري عبدالله صالح كه به گفته وي دولتي خو كرده با بحران ها است، آشكار ساخته است. تحقيق**م.م.ك**1358
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 310]
-
گوناگون
پربازدیدترینها