واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: دانش - پژوهشگران در تلاشند اطلاعات دیجیتالی بشر را برای هزاران سال ذخیره کنند. استفاده از فناوری نیمهرساناها، آخرین دستاورد آنان در این عرصه است بهنوش خرمروز: احتمالا شما هم با حس ناراحتی و درماندگی ناشی از پریدن اطلاعات هارددیسک آشنایید؛ از دست رفتن عکسهای باارزش، فایلهایی که طی سالها جمعآوری کرده بودید و حالا برای همیشه از دست رفتهاند. اغلب کسانی که عادت به تهیه نسخه پشتیبان (بکآپ گرفتن) منظم ندارند، هر از گاهی با این احساسات ناراحتکننده مواجه میشوند. به گزارش بیبیسی، مطالعهای در سوئد نشان میدهد اکثریت کاربران رایانهای اینطور هستند، بهطوریکه اکثریت 82 درصدی کاربران رایانههای خانگی خود را برای نسخه پشتیبان (بکآپگرفتن) به زحمت نمیاندازند. به هر حال، هر قدر هم نسخه پشتیبان تهیه کنید، میتواند به راحتی پاک شود یا به هر دلیلی مثل گذشتن تاریخ مصرف یا مشکل فنی در آیندهای نزدیک غیرقابل خواندن شود. فقط فلاپیهای بزرگی را به خاطر بیاورید که تا همین چند سال پیش استفاده میکردیم و حالا تقریبا با هیچ رایانهای باز نمیشوند. حالا تصور کنید آرشیوگرها چه حالی پیدا خواهند کرد اگر بفهمند راهی پیدا شده که میتواند از میراث دیجیتالی نسخه پشتیبان بگیرد و آن را حتی تا 1000 سال آینده نگه دارد و به نسلهای بعدی برساند و نگذارد عصر تاریک دیجیتال که خیلیها را به وحشت میاندازد اتفاق بیافتد. آینده بی چون و چراپژوهشگران ژاپنی مدعی شدهاند که میتوانند آرزوی آرشیوگرها را به واقعیت تبدیل کنند. آنها یک بانک اطلاعات همیشگی مهر و موم شده تولید کردهاند که میتوان آن را از حالا تا هزار سال بعد به راحتی خواند. این گروه، به سرپرستی تاداهیرو کورودا از دانشگاه توکیو، میخواهد اطلاعات را روی تراشههای نیمهرسانایی که به قول خودشان از پایدارترین ماده زمین، یعنی سیلیکون تولید شده، ذخیره کند. بر اساس گفتههای کورودا، با مهر و موم محکم و قابلیت خواندن بیسیم، این وسیله میتواند اسرار دیجیتالی را به همان خوبی که خودش در سنگ میماند، نگه دارد. پژوهشگران نام این وسیله شبهدیسک را که 38 سانتیمتر قطر دارد، به افتخار یادبود 2200 ساله مصری که ارتش ناپلئون از زیر خاک بیرون کشید، سنگ دیجیتال روزتا نامیدهاند. کتابخانه دیجیتالی دنیا (WDLP) به این وسیله چشم دوخته است. این کتابخانه امیدوار است بتواند اطلاعات فرهنگی سراسر دنیا را به طور رایگان در دسترس جهانیان قرار دهد. پروفسور کورودا معتقد است چنین هدفی نیازمند وسیلهای است که بتواند حداقل 1000 سال عمر کند، بیش از یک ترابایت (ترا به معنای یکهزار میلیارد یعنی 10 به توان 12 است) گنجایش داشته باشد و در زمان قابل دستیابی باشد. به باور وی، سنگ دیجیتالی روزتا همه این قابلیتها را داراست. سنگ دیجیتالی روزتا هنوز در مرحله آزمایشی به سر میبرد، اما پروفسور کورودا امیدوار است تا 10 سال آینده نمونهای برای کاربرد عملی ارائه شود. تا به این جا، این گروه موفق شدهاند اطلاعاتی بیش از همه آنچه در کتابخانه بزرگ بریتانیا نگه داشته میشود، بر روی سنگشان ذخیره کنند و بخوانند. این فرایند با قلم زدن بیتها و بایتها روی صفحههای نازک سیلیکونی، یعنی مواد بسیار خالصی که تراشههای رایانهای را با آن میسازند، آغاز میشود. سپس تا ارتفاع 10 سانتیمتر روی هم چیده میشوند. بین این لایهها، سیلیکون تقریبا غیر قابل نفوذی قرار میگیرد تا اکسیژن یا رطوبت بدان رخنه نکند. به گفته پروفسور، رطوبت و اکسیژن میتوانند طی 30 الی 100 سال، سی.دیها و دی.وی.دیهای باکیفیت را به وسایلی بیفایده تبدیل کنند. اما این کار هم بیمشکل نیست! این اطلاعات باید در توافقی جهانی، به زبان دیجیتالی مشترکی روی این ورقهها بیاید که برای هزاران سال باقی بماند و این مسئلهای است که هنوز حل نشده است آغازی برای سنگهنوز بر سر طول عمر شکلهای پلاستیکی دیسکتها بحث وجود دارد؛ اما در مطالعهای اخیر مشخص شده است که هم سی.دیها و هم دی.وی.دیها، نهایتا دهها سال عمر خواهند داشت. سیدیها تا حدود 15 سال دوام میآورند، در حالیکه دی.وی.دیها تنها حدود 10 سال عمر میکنند. برای نگهداری هزاران ساله کتابها، این ارقام بسیار کم است. سایر ابزار رایج برای ذخیره اطلاعات نیز از نظر طول عمر و خوانایی جهانی بسیار ضعیف هستند. برای مثال، هارددیسکهای مغناطیسی که اغلب در رایانههای خانگی یافت میشوند، بسته به میزان تاثیر میدانهای مغناطیسی، در حدود 4 تا 40 سال عمر میکنند. اما به گفته پروفسور کورودا، با استفاده از ابزار نیمهرسانا، میتوان اطلاعات را تا هزار سال سالم نگه داشت. حتی اگر بتوان میزان رطوبت را زیر 2 درصد نگاه داشت، عمر آنها بیش از هزار سال هم خواهد بود. از سوی دیگر، سایرین در تلاشند اطمینان یابند که نسلهای آینده با تلاش برای دیدن گذشته و آغاز عصر دیجیتال، وارد خلا تاریک نخواهند شد. انجمن صنعت شبکه ذخیره اطلاعات آمریکا (SNIA) هم برای حل مشکلات نگهداری دیجیتالی وارد عمل شده است، اما اذعان میکند که طراحی و ساخت آرشیو دیجیتالی که حتی تنها 100 سال عمر کند هم کار دشواری است. آنها بعد از بیومکانیک و سایر شکلهای فناوری نانو، به این نتیجه رسیدهاند که برای نسلهای آینده باید اطلاعات را به صورت دیجیتال ذخیره کنند و حالا آمادهاند که از تلاشهایی که در این زمینه در حوزه سختافزاری و نرمافزاری صورت میگیرد، حمایت نمایند. علیرغم ادعای پروفسور، آنها معتقدند چنین ابزاری هنوز موانع بسیاری در پیش رو دارد. هنوز مشکل اصلی پابرجاست: قطبیت مغناطیسی. نوسان دایمی میدان مغناطیسی زمین، باعث تخریب ابزار ذخیره اطلاعات الکترومغناطیسی از جمله هارددیسکهایی میشود که اطلاعات را با بارهای مغناطیسی کدگذاری میکنند. بنابراین، باید بتوانیم تغییرات قطبیت مغناطیسی را طی سالها در اطلاعات ذخیره شده، حل کنیم. در حال حاضر، بعد از 10 سال شاهد از هم پاشیدگی قطبی هستیم که روی پایداری اطلاعات ثبت شده اثر میگذارد. بعد از گذشت دههها از علاقه وافر ما به همه نوع دیجیتال، به نظر میرسد تا دستیابی به سنگهای ثبت بادوام راه درازی در پیش داریم و تحقیقات بر روی سنگ دیجیتال روزتایی که واقعا طول عمر و خوانایی بالایی داشته باشد، هنوز ادامه دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 371]