واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
![فناوري پايگاه اطلاعاتي](http://rasekhoon.net/_WebsiteData/Article/ArticleImages/1111111110/60104.jpg)
فناوري پايگاه اطلاعاتي نویسنده: محبوبه كاشاني راد فناوري پايگاه دادهاي كاربرد زيادي در زندگي جاري مردم سراسر جهان دارد. امروزه تقريبا همه مردم به پايگاه دادهاي و مزاياي اين فناوري نياز دارند. هدف از ذخيره دادهها، نگهداري و ايجاد امكان نمايش مناسب استخراج آنها در زمان لزوم است. هدف اصلي سيستمهاي بانك اطلاعاتي ذخيره كامل اطلاعات است، بهگونهاي كه همه دادههاي مورد نياز سيستم را در خود ذخيره كرده باشد و از اين دادهها همه اطلاعات مورد نياز كابرد قابل استخراج باشد. دراين مقاله كوشش ميشود تا مفاهيم بنيادين پايگاه دادهها معرفي و بررسي قرار گيرد. فناوري پايگاه دادهاي كاربردهاي بسياري در زمينههاي مختلف اقتصادي، آموزش، اجتماعي و علوم گوناگون دارد. برخي از اين كاربردها روي يك كامپيوتر و تنها بهشكل يك كاربرد ارايه ميگردند و برخي در سطح بسيار گستردهتري توسط صدها نيروي انساني و روي شبكههاي محلي و غيرمحلي پردازش ميگردند. امروزه تقريبا همه مردم به پايگاه دادهاي و مزاياي اين فناوري نياز دارند، اما تعداد كمي نحوه عملکرد يا استفاده از آن را ميدانند. بهطور كلي هدف از ذخيره دادهها، چه بهصورت سيستم فايلي چه بهصورت بانك اطلاعاتي، چيزي نيست جز نگهداري داده در رابطه با يك يا چند واقعيت و ايجاد امكان نمايش مناسب اين دادهها براي كاربر؛ بهگونهاي كه كاربرد اطلاعات لازم و مورد نياز خود را از اين دادهها استخراج كند. بايد توجه داشت كه اگر اين دادهها نشاندهنده همه اطلاعات سيستم مورد نظر نباشد يا حتي اگر از اين دادهها نتوان اطلاعات مورد نظر كاربرد را بهطور مناسب نمايش داد، سيستم مورد نظر در برآورده ساختن هدف خود ناموفق بوده است. بنابراين شايد بتوان گفت مهمترين عاملي كه يك طراح پايگاه اطلاعاتي بايد همواره در نظر داشته باشد، همين هدف اصلي سيستمهاي بانك اطلاعاتي است: يعني ذخيره كامل اطلاعات. البته بهگونهاي كه همه دادههاي مورد نياز سيستم را در خود ذخيره كرده باشد و از اين دادهها همه اطلاعات مورد نياز كابرد قابل استخراج باشد.پيش از آغاز بحث در اين زمينه، لازم است برخي از اصطلاحات رايج در دانش پايگاه دادهها را به اختصار تعريف كنيم:اصطلاح پايگاه دادههايكي از رايجترين اطلاعات در دانش و فن كامپيوتر (انفورماتيك) است. پايگاه دادهها1 عبارتست از مجموعهاي از دادهها يا مجموعهاي از دادههاي منطقا بههم مرتبط2 (و توصيف اين دادهها) كه براي پاسخگويي به نيازهاي اطلاعاتي يك سازمان طراحي شدهاند.مدلسازي معنايي دادههايعني ارايه مدلي از محيط عملياتي يا خرد جهان واقع (بخشي از يك محيط واقعي شامل واقعيات يا بودهها، شدهها، هستها) با توجه بهمعناي دادهها، بهكمك مفاهيمي مستقل از جنبههاي مربوط به نمايش منطقي و نمايش فيزيكي دادهها به مدلسازي معنايي گاه طراحي ادراكي3 (مفهومي) گفته ميشود. محيط انتزاعيدر مقوله پايگاه دادهها وقتي از محيط انتزاعي4 سخن ميگوييم، منظور محيطي است فراتر از محيط فايلينگ منطقي و فايلينگ فيزيكي (محيط فرافايلي). مفاهيمي كه در محيط انتزاعي مطرح ميشود بهطبع بايد از جنبههاي فايلينگ پايگاه مستقل و ماهيتا انتزاعي باشد. محيط انتزاعي پايگاه دادهها خود ميتواند سطوحي داشته باشد كه مدلسازي معنايي دادهها امكاني است براي نمايش خردجهان واقع در بالاترين سطح انتزاع. اما محيط انتزاعي پايينتر از سطح مدلسازي، همان سطح طراحي منطقي پايگاه دادهها است. ساختار دادهاي رابطهايمدل دادهاي امكاني است براي طراحي منطقي پايگاه دادهها، تعريف و كنترل آن و نيز انجام عمليات در آن، و كاربر با استفاده از آن ميتواند اين هر سه عمل اساسي را در محيطي انتزاعي انجام دهد. بنابراين ميتوان گفت كه مدل دادهاي تامينكننده محيط انتزاعي پايگاه دادهها است و از سه بخش اساسي (بخش ساختاري، بخش عملياتي، بخش جامعيتي) تشكيل شده است. عنصر ساختاري به اين معنا كه با آن انواع موجوديتها و ارتباطات ميان آنها (در محيط انتزاعي) نمايش داده ميشوند و مفهوم نوع جدول تنها عنصر ساختاري اساسي در ساختار دادهاي جدولي است. ساختار سلسلهمراتبياين ساختار قديميترين ساختار دادهاي براي طراحي منطقي پايگاه دادهها (در سطح انتزاعي) است. در اين ساختار دو عنصر اساسي وجود دارد. نوع ركورد و نوع پيوند پدرــ فرزندي بهطوري كه خواهيم ديد نوع ركورد براي نمايش نوع موجوديت بهكار ميرود و بين هر دو نوع ركورد بيفاصله از يك مسير سلسله مراتب، پيوند پدرــ فرزندي وجود دارد و با اين پوند ارتباط بين دو نوع موجوديت نمايش داده ميشود. ساختار شبكهشبكه نوعي گراف جهتدار است و گرههايش بهكمك يالهايي بههم بستهاند. اين ساختار را ميتوان گسترش يافته ساختار مراتبي دانست. در ساختار دادهاي شبكهاي دو عنصر ساختاري اساسي وجود دارد كه نوع ركورد و نوع مجموعه ميباشد. پايگاه دادهها اصلاح پايگاه دادهها، اصطلاحي است بسيار رايج و شناخته شده در دانش و تكنولوژي كامپيوتر، اما در تعريف اين اصطلاح در متون آكادميك و فني، عبارت يا جملات نهچندان يكسان آمده است. براي نمونه، پايگاه دادهها عبارتست از: 1- مجموعهاي از دادهها.2- مجموعهاي از دادههاي منطقا بههم مرتبط (و توصيف اين دادهها) كه براي پاسخگويي به نيازهاي اطلاعاتي يك سازمان طراحي شدهاند.3- مجموعهاي از دادههاي بههم مرتبط.4- دادههاي نشاندهنده اشيايي7 از بخشي از جهان واقع و مورد استفاده در يك كاربرد مشخص.5- مجموعهاي از دادههاي پايا8 (مانا يا ماندگار) كه در سيستمهاي كاربردي دريك سازمان مورد استفاده قرار ميگيرند. 6- مجموعهاي از فقره دادههاي نامدار9. يك فقره داده، در عمل ميتواند كلمهاي از حافظه، صفحهاي از ديسك، ركوردي از فايل يا حتي فيلدي از يك ركورد باشد. 7- مجموعهاي از دادهها، نوعا نشاندهنده (توصيفگر) فعاليتهاي يك يا چند سازمان بههم مرتبط.8- پايگاه دادهها در اساس چيزي بيش از مجموعهاي از اطلاعات نيست كه مدت زمان طولاني، حتي چندين سال، ميتواند وجود داشته باشد. در بيان عام، اصطلاح پايگاه دادهها به مجموعهاي از دادهها اطلاق ميشود كه توسط يكسيستم مديريت پايگاه دادهها، مديريت ميشود. ما در اينجا تعريفي ارايه ميكنيم كه بهنظر ميرسد جامع تعاريف موجود در متون آكاداميك و فني باشد. در واقع در تعريف پايگاه دادهها، ابتدا بايد محيطي كه اين مفهوم در آن مطرح ميشود را مشخص كنيم. آيا در محيط انتزاعي (كه خود ميتواند سطوحي داشته باشد) اين مفهوم را تعريف ميكنيم؟ آيا در محيط فايلينگ منطقي هستيم،. يا در محيط فايلينگ فيزيكي؟ مثلا اگر در محيط فايلينگ منطقي باشيم، اين تعريف كه «پايگاه دادهها مجموعهاي از فايلهاي منطقي بههم مرتبط است» بهطبع تا حدي پذيرفتني است. اما خواهيم ديد آنچه كه اساسي است، درك اين مفهوم در محيط انتزاعي است (هرچند كارايي يك سيستم پايگاه دادهها، عمدتا به جنبههاي فايلينگ منطقي و فايلينگ فيزيكي آن بستگي دارد) كه در شماره آينده به آن خواهيم پرداخت.تعريفپايگاه دادهاي مجموعهاي است از دادههاي ذخيره شده و پايا، بهصورت مجتمع10 (يكپارچه، نه لزوما هميشه بهطور فيزيكي، بلكه حداقل بهطور منطقي)، بههم مرتبط، حتيالامكان با كمترين افزونگي11، (داراي يكساختار منطقي مبتني بر يك مدل دادهاي12 و توصيفشده بهويژه در محيطي انتزاعي يعني در چارچوب همان مدل دادهاي)، تحت مديريت يك سيستم كنترل متمركز13، مورد استفاده يك يا چند كاربر از يك (يا بيش از يك) "سيستم كاربردي"، بهطور همزمان14 و اشتراكي15.با توجه به اين تعريف ميتوان دريافت كه از ديدگاه تخصصي، هر "مجموعهاي از فايلها" يا هر "مجموعهاي از فايلهاي ذخيره شده" لزوما پايگاه دادهاي نيست. پینوشتها:1. Database2. Inter-related3. Conceptual design4. Abstractive Environment5. Relational data structure6. Hierarchical 7. Objects8. Persistent9. Named data items10. Integrated11. Redundancy12. Data Model (DM)13. Centralized control14. Concurrent15. Shared
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 225]