تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834580977
خط ناخنی، یك ناخن تا فراموشی
واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: به یقین بسیاری از كسانی كه اكنون این متن را می‌خوانند یا هرگز نام این هنر ایرانی را نشنیده‌اند یا اگر هم شنیده‌اند دانسته‌هایشان تنها به همین 2 كلمه خلاصه می‌شود: خط ناخنی... تا به حال به این موضوع فكر كرده‌اید كه چقدر زیباست وقتی یك اثر هنری بدون رنگ خلق شود! یك تابلوی نو در حوزه هنر خوشنویسی. خط ناخنی و آثاری كه در این حوزه خلق می‌شوند تعبیر همان یك جمله بالاست. به یقین بسیاری از كسانی كه اكنون این متن را می‌خوانند یا هرگز نام این هنر ایرانی را نشنیده‌اند یا اگر هم شنیده‌اند دانسته‌هایشان تنها به همین 2 كلمه خلاصه می‌شود: خط ناخنی.این‌كه چنین هنر ایرانی‌ای از كجا و چگونه آغاز شده یك نكته است و این‌كه چرا اكنون روزهای پایانی عمرش را سپری می‌كند، بحثی دیگر است. در این مطلب استادان خوشنویسی و هنر كشورمان به بررسی چگونگی پیدایش این هنر و روند افول آن پرداخته‌اند. استاد ناصر جواهرپور، یكی از استادان بحق خوشنویسی ایران است. هنرمندی كه نامش پیش از آن‌كه با مركب و قلم بر سر زبان بیفتد به تنها وارث خط ناخنی در ایران مشهور است. وقتی از این استاد درباره شروع خط ناخنی در ایران می‌پرسیم او تنها به یك جمله بسنده می‌كند: آغاز هر خوشنویسی نامنحنی در ایران مشخص نیست، اما اگر پایانش را می‌خواهید باید به شما بگویم همین روزها شاید بتواند، روزهای آخرین حیات این هنر به شمار رود، زیرا این هنر آنقدر گمشده ذهن و یاد ایرانیان است كه اگر بگوییم دیگر نفس نمی‌كشد چندان به بیراهه نرفته‌ایم.وی ادامه می‌دهند: با آن‌كه آغاز فعالیت هنرمندان در این هنر هنوز معلوم نیست، اما اگر اكنون در موزه‌های برجسته دنیا به دنبال آثار به جای مانده از این هنر بگردیم، آخرین آثار به دست آمده را می‌توان در دوران صفویه و قاجاریه یافت كه شاید بتوان اوج دوران شكوفایی این هنر را هم همان زمان دانست. او می‌افزاید: در دوره قاجاریه هنرمندانی به نام محمدحسین شیرازی و ملك اكلامی از كسانی بودند كه باعث شدند این هنر به كمال برسد. جواهرپور خود این هنر را از مرحوم میرزا ولی كیمیا قلم، آخرین بازمانده خط ناخنی كه پیش از انقلاب در گذشته آموخته است و در این‌خصوص می‌گوید: اكنون كسانی كه بتوانند به طور اصولی به اجرای خط ناخنی بپردازند شاید به 3 یا 4 نفر در كل كشور نرسد كه این وضعیت یعنی همان زنگ خطری كه برای از بین رفتن این هنر به صدا در می‌آید. استاد اسرافیل شیرچی یكی دیگر از خوشنویسان برجسته كشورمان است كه در مورد از بین رفتن این هنر ایرانی دغدغه دارد. او در این مورد می‌گوید: پس از دوره صفویه كه هنر ایرانی جلوه‌ای تازه‌تر یافت، اصولا در هنر خوشنویسی و در جوار خط نستعلیق و شكسته و نسخ و ثلث كارهایی تفننی از سوی هنرمندان شكل گرفت كه همه این اتفاقات در این مسیر بود كه جامعه هنری در آن زمان احساس كرد به یك تحول در خلاقیت‌های هنری نیاز دارد. او می‌گوید: در خط ناخنی بیشترین آثاری كه موجود است از خطوط نستعلیق است و در این هنر كمتر از خطوط شكسته، نسخ و ثلث استفاده شده است، چون خطاطان زبده كه گرایشی در كار خط ناخنی داشتند در آن زمان به این وسیله یك سطر از شعر یا آیات قرآن مجید را روی كاغذی كه خاصیت و انعطاف برجسته نمایی در آن وجود داشت تنها به وسیله ناخن‌های 2 انگشت دست خلق میكردند. شیرچی در این خصوص می‌افزاید: در آثار خط ناخنی شما یك صفحه پس از آرامش مثل یك شكوفه گل یاس را می‌بینید كه نستعلیق در آن متجلی شده است. او در عین حال تاكید دارد: هنرمندان این رشته بیشتر از خطوط بزرگان خطاطی برای خلق یك اثر خط ناخنی استفاده میكردند. او بهترین نمونه‌ها را در این زمینه ارجاع می‌دهد به آثاری كه از سوی هنرمندان این رشته از روی آثار میرعماد و میرزا غلامرضا خلق كرده‌اند.شیرچی از محمدحسین شیرازی و استاد علی‌آكبر از بزرگان این رشته كه در تاریخ جاودانه‌اند یاد می‌كند.او می‌افزاید: پس از دوره صفویه كارهایی مثل خط ناخنی یا خط قطاعی یا گلزار نستعلیق یا نستعلیق روغنی در میان هنرمندان آن زمان باب شد كه این مساله نشان می‌دهد طبیعت مردم آن زمان در حوزه هنر خوشنویس نیاز به یك تحول داشته است. آیدین آغداشلو پیش از این كه نقاش برجسته‌ای در كشورمان باشد یك پژوهشگر معتبر هنری است.او درباره خط ناخنی می‌گوید: این خط از ابداعات ایرانیان است كه در 300 سال گذشته شكل گرفته است. او كه از خط ناخنی به عنوان یك هنر صنعت یاد می‌كند در ادامه می‌افزاید: این هنر شگفت‌انگیز نشانه‌ای است از مهارت و ابداع هنرمندان قدیمی كه پیوسته در كار بسط دادن و یافتن زمینه‌های نو و ابداع‌های تازه در هنر دقیق و ساختارمند زمانه‌شان بودند و در عین پیوسته و وابسته بودن به سنت‌های رایج زمانه خویش، به جستجوهای جدید نیز می‌پرداختند.او می‌افزاید: خط ناخنی تنها در خوره خطوط خوشنویسی نیست، بلكه هنرمندان برجسته تاریخ این هنر آثار به صورت گل‌ها و پرنده‌ها و عشاق بناها و منظره‌ها نیز پدید می‌آورند.آغداشلو این نكته بارز را بیان می‌كند كه مخاطب این آثار در وهله اول اثر را به درستی نمی‌بینند و تا نور از زاویه خاصی به آن تابیده نشود نمی‌توان آثار خلق شده را بخوبی دید. او در عین حال به موضوعی اشاره می‌كند كه در جای خود قابل توجه است. او می‌گوید: این نسبت به یكصد سال گذشته فراموش شده است و اكنون تنها تعداد انگشت‌شماری از هنرمندان معاصر دوباره به آن توجه كرده‌اند و جانی تازه به كالبدش دمیده‌اند.حرف‌های این پژوهشگر هنر در مورد ان هنر ایرانی چندان بیراهه نیست، زیرا همان طور كه گفته شد معلوم نیست پس از 3 نفر از هنرمندانی كه به طور صحیح به خلق آثاری در حوزه خط ناخنی می‌پردازند آیا می‌توان آینده‌ای نیز برای این شاخه از خوشنویسی ایرانی متصور بود یا باید از هم‌اكنون نام آن را در دایره‌المعارف‌های هنری به عنوان هنری كه زمانی به وجود آمد و زمانی از بین رفت، سراغ گرفت.خط ناخنی چیستخط ناخنی یكی از شاخه‌های هنر خوشنویسی است كه حروف به وسیله برجسته كردن یك كاغذ توسط ناخن شكل می‌گیرند. در این خط كاغذ مابین 2 ناخن انگشت شست و انگشت ماقبل انگشت كوچك كه بنصر (Benser) معروف است، قرار می‌گیرد و با حركت كاغذ از میان ناخن‌ها حروف یا اشكال شكل می‌گیرند. گاهی ناخن انگشت شست كه روی كاغذ قرار دارد در داخل ناخن انگشت بنصر قرار می‌گیرد و گاهی بنصر درشت و در واقع خط یا گل مرغ یا هر شكل دیگری را بر صفحه كاغذ طراحی می‌كنند. كل اشكال را از قدیم خط ناخنی می‌نامیدند. خطاطان معتقدند كاغذ خط ناخنی نباید ضخیم و پهن باشد، زیرا كاغذهای خیلی ضخیم، هم به ناخن آسیب می‌رسانند و هم امكان مانور و كارایی را از وی می‌گیرند. یكی از قدیمی‌ترین آثار برجای مانده از خط ناخنی متعلق به مرحوم محمدحسین شیرازی است كه در جلد دوم مرقع رنگین به چاپ رسیده و دارای تاریخ 1279 هجری قمری است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[مشاهده در: www.seemorgh.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 699]
-
گوناگون
پربازدیدترینها