واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اين افراد به گونه اي با كره زمين رفتار و از منابع آن بهره برداري مي كنند كه انگار روزگار و زندگاني فقط محدود به همين چند سالي است كه آنان در قيد حيات هستند و بعد از مرگشان هيچ انسان ديگري در دنيا نخواهد بود و اگر هر اتفاق و بلايي كه براي كره زمين متصور است روي دهد اشكالي ندارد ، مصداق اين ضرب المثل محلي كه در منطقه اردبيل رايج است : بعد از مرگ من آفتاب طلوع نكند ! اين درحاليست كه در ميان مجموع كاينات در جهان تاكنون فقط كره زمين قابل سكونت شناخته شده و از ميان گستره اين سياره وسيع فقط قسمت بسيار محدودي داراي شرايط مساعد براي ادامه حيات اشرف مخلوقات است . حدود سه چهارم از سطح كره زمين را گستره هاي وسيع آبي شامل اقيانوس ها ، درياهاي آزاد و درياچه ها تشكيل مي دهند و قسمت وسيعي از خشكي هاي اين سياره را نيز بيابان هاي بي آب و علف و يا زمين هاي يخ بسته پوشانده اند و شرايط مناسبي براي زندگاني جانداران به ويژه انسان ندارند. به گزارش خبرنگار ايرنا اين درحاليست كه به واسطه پيامدهاي زيست محيطي ناشي از توسعه شتاب زده و زياده خواهي هاي انسان دوران حاضر از ميان اين سرزمين هاي قابل سكونت عرصه براي زندگي نه تنها خود بشر بلكه براي ساير جانداران روز به روز تنگ تر مي شود . كم توجهي به رعايت مسايل زيست محيطي از نيم قرن گذشته با ايجاد پيامدهاي نامطلوب در آب ، خاك و هوا به عنوان اصلي ترين منابع تامين زندگي و غذا سلامتي انسان ها را به خطر انداخته است . اين پيامدها با تلاش هاي علمي بشر براي افزايش ميزان توليد مواد غذايي به منظور پاسخگويي به افزايش روز افزون جمعيت به آرامي شروع شده و بــــه همين دليل تاثيرات آن براي انسان ناملموس بوده است. چاله ها ، خرابه ها و حاشيه راه هاي منتهي به روستاها به مكان هاي انباشت روزانه صدها كيلوگرم زباله از قبيل بطري هاي پلاستيكي ، قوطي هاي كنسرو ، خرده شيشه و ديگر پس مانده هاي غذايي تبديل شده اند كه دامنه آن ها به داخل روستاها و از طرف ديگر به سوي زمين هاي كشاورزي گسترده مي شود . علاوه بر پساب ها ، گازها و دودهاي هزاران كارخانه و واحد توليدي ، روزانه حجم وسيعي از دود وسايل نقليه موتوري ، دود ناشي از سوزاندن زباله ها و لاستيك خودروها ، گرد و غبار معلق و تبخير شيرابه هاي زباله و فاضلاب وارد هوا و محيط زيست پيرامون ما مي شود . دخالت بي رويه انسان در طبيعت ، تصرف زيستگاه هاي حيات وحش ، توسعه گردشگري طبيعت ، ورود بيش از حد دام به مراتع ، آتش سوزي در جنگل ها و مراتع ، وجود صداهاي ناخوشايند و به دنبال آن بروز پديده اي مضر براي سلامتي انسان ها به نام آلودگي شنوايي ، آلودگي رودخانه ها براثر ورود پس آب هاي واحدهاي خدماتي و صنعتي ، رها شدن مواد پلاستيكي و نايلون در طبيعت ، آلودگي و فرسايش خاك ، تخريب جنگل ها و زمين هاي كشاورزي و ايجاد اختلال در امور زراعي از جمله هجمه هاي ناجوانمردانه به سياره زمين است كه توسط انسان ها شروع شده است و عواقب ناگوار آن نيز به خود آنان بر مي گردد . براي انجام بسياري از كارها نياز به مصرف انرژي داريم كه 90 درصد آن در اغلب كشورها از طريق نفت و مشتقات آن و 10 درصد بقيه از طريق باد ، آب و نظاير آن تامين مي شود . ضايعات نفت و مشتقات آن به شكل دود و ديگر ذرات آلاينده در محيط زيست و هوا پخش مي شود و گرايش به سوي مصرف زياد در جامعه مستلزم صرف انرژي بيشتر و در نتيجه ايجاد آلودگي بيش از اندازه است . كارشناسان مي گويند : ايجاد گازهاي گلخانه اي اولين پيامد نامطلوب آلودگي به واسطه مصرف مواد نفتي براي تامين انرژي است كه سبب از بين رفتن لايه ازن و افزايش دماي كره زمين مي شود و به هم خوردن وضعيت اقليمي ، خشكسالي ، طوفان ها و سيل هاي شديد ، فرسايش خاك ، آتش سوزي جنگل ها و نظاير آن را به دنبال دارد . از سويي با كاهش لايه ازن اشعه هاي زيان آور به راحتي به سطح زمين مي رسند كه سبب مشكلات و بيماري هايي براي ساكنان اين كره از جمله سرطان پوست مي شود . با افزايش دماي كره زمين يخ هاي قطبي آب مي شوند و در صورت ادامه اين روند براثر بالا آمدن سطح آب اقيانوس ها و درياها بسياري از كشورها در آينده به زير آب خواهند رفت كه آن هم سبب افزايش مهاجرت ها، كمبود آب و غذا و شروع جنگ ها خواهد شد. آري كره زمين در شرايط بحراني به سر مي برد و روز به روز بر دامنه اين بحران افزوده مي شود و به همين لحاظ ضرورت دارد كه همه مردم و برنامه ريزان در دنيا دست به دست هم دهند تا اين سياره را از مسير خطرناكي كه در آن قرار گرفته است نجات دهند . وظيفه هر انساني در اين دوران تلاش براي كاهش ميزان مصرف انرژي به منظور جلوگيري از اين پيامدهاي ناگوار است . طرفدران محيط زيست در دنيا بر اين باورند كه فراواني مواد نفتي نبايد عاملي براي زياد مصرف كردن آن باشد و هدف از كاهش مصرف اينگونه مواد جلوگيري از افزايش آلودگي محيط زيست است و حتي اگر هر فرد يك ليتر از مصرف بنزين روزانه خودروي خود را كم كند كمك موثري به كاستن از آلودگي هاي زيست محيطي كرده است . به گفته آنان ساخت يك كارخانه و يا واحد توليدي در عين آنكه نياز جامعه براي ايجاد اشتغال و تامين مايحتاج عمومي و مهم است اما مهمتر از آن پيشگيري از آلودگي يك رودخانه و يا پاكسازي يك رودخانه آلوده است . آنان تاكيد دارند كه از منابع طبيعي بايد به گونه اي بهره برداري شود كه استفاده از آن استمرار داشته باشد و امكان برخورداري نسل هاي آينده نيز از اين منابع فراهم شود . ترميم لايه ازن آن هم در صورت قطع عوامل تخريب كننده آن به سال ها زمان نياز دارد و احياي خاك در زمين هاي كشاورزي فرسايش يافته يك هزار سال طول مي كشد . پديده زيانبار تغييرات اقليمي در عصر حاضر گريبانگير كشورهاي مختلف دنيا شده است و تغييرات از لحاظ پراكنش ، شدت و ميزان بارندگي ها كه امروز در اغلب كشورهاي دنيا از جمله ايران مشاهده مي شود حاصل بي برنامگي و بي تدبيري در توسعه صنعتي كشورهاي پيشرفته دنيا است. تمام اجزاي طبيعت به شكل بسيار پيچيده اي به هم مرتبط هستند و بهره برداري هاي بي رويه ، ايجاد آلودگي هاي زيست محيطي و دستكاري در طبيعت سلسله وار پيامدهاي نامطلوبي را دارد به گونه اي كه تخريب منابع طبيعي شامل جنگل ها و مراتع از پيامدهاي نامطلوب توسعه صنعتي غيراصولي است و اين مورد نيز سبب بروز ناهنجاري هاي اقليمي و تغييرات آب و هوايي مي شود . خشكسالي نتيجه تخريب منابع طبيعي و استفاده بدون برنامه از امكانات خداداي تجديد شونده است و براساس بررسي هاي كارشناسان ، آب باران در زمين هاي مرتعي و جنگلي در مدت 40 دقيقه و در كشتزارها طي شش ساعت به زمين نفوذ مي كند اما در زمين هاي عريان و بياباني اصلا امكان نفوذ ندارد . به همين علت علمي يكي از پيامدهاي ناگوار پديده خشكسالي بروز سيل هاي ويرانگر مي باشد به ويژه در زمين هايي كه منابع طبيعي آن تخريب شده است. خداوند متعال در قرآن مجيد كه در بيش از يك هزار و 400 سال قبل بر پيامبر (ص) نازل شده فرموده است كه منابع طبيعي و كاينات بيهوده خلق نشده اند و قدر و اندازه در آفرينش آن ها در نظر گرفته شده است. اين همان توسعه پايدار است كه پس از گذشت 14 قرن دو هزار دانشمند چند سال قبل در مكاني جمع شدند تا اين موضوع را تبيين و بر در نظر گرفتن اين موضوع در برنامه ريزي ها تاكيد كنند. استان اردبيل نيز كه به لحاظ ويژگي هاي جغرافيايي خود از عرصه ها و منابع طبيعي گوناگون و متنوع برخوردار است و تا نيم قرن قبل از نقاط بسيار بكر در شمال غرب ايران محسوب مي شد اكنون در پيامدهاي ناگوار زيست محيطي گرفتار شده و حتي روستاها و زمين هاي كشاورزي آن به آرامي دچار انباشتي از زباله ها و ديگر آلاينده ها مي شوند. بايد براي استفاده بهينه از منابع طبيعي برنامه ريزي اصولي ، صحيح و يك دست انجام گيرد و در اين صورت كشور ايران به ويژه استان اردبيل كه داراي عرصه ها و منابع طبيعي خدادادي زيادي است نقش بسيار مثبتي در توسعه و توليد محصولات كشاورزي و تامين امنيت غذايي مردم خواهد داشت. هر چند در سال هاي اخير اقدام هاي موثري از سوي ارگان هاي ذيربط براي جلوگيري از نابودي عرصه هاي طبيعي و نيز جلوگيري از گسترش آلودگي هاي زيست محيطي در استان اردبيل انجام گرفته اما موضوع اساسي فرهنگسازي و تغيير نگرش مردم به طبيعت است. كارشناسان ذيربط بر اين باورند تا اين تغيير در نوع نگرش مردم به محيط زيست انجام نشود حفظ كره زمين و محيط زيست از نابودي و آلودگي كار آساني نخواهد بود . معاون سازمان محيط زيست ايران كه اخيرا به اردبيل سفر كرده بود مي گويد : سامان دهي مديريت پسماندها بايد از اولويت هاي اداره كل محيط زيست استان اردبيل كه 80 درصد از عرصه هاي طبيعي آن را منابع طبيعي تشكيل مي دهند باشد . محمد علي شاعري ، گفت : بازيافت نشدن زباله ها به هيچ عنوان كار درستي نيست و اين كار سبب مي شود كه زباله ها روي هم تلنبار شده و شيرابه آن ها محيط زندگي مردم را آلوده نمايد . او با اشاره به اينكه اصلي ترين اولويت سازمان محيط زيست مديريت پسماندها است تاكيد كرد كه حيف است اردبيل با طبيعت زيبا در آينده با مشكلات زيست محيطي زيادي مواجه شود . وي تعداد واحدهاي صنعتي آلاينده محيط زيست در استان اردبيل را حدود 60 واحد ذكر كرد و گفت : وجود اين تعداد واحد آلاينده در چنين استاني زياد است و بايد آن ها دست كم به زير 10 واحد كاهش يابند . وي تاكيد كرد : وجود چنين واحدهاي صنعتي هم موجب آلودگي هوا و به خطر افتادن سلامتي مردم مي شود و هم صاحبان خود كارخانه ها به لحاظ پرداخت هزينه هاي زياد عوارض و نظاير آن متحمل زيان مي شوند. وي همچنين تبديل درياچه شورابيل در اردبيل به آب شيرين در اواسط دهه 70 توسط مسوولان وقت را نادرست ذكر كرد و گفت: اين كار پيامدهاي زيانباري را به دنبال داشته است و در آينده نيز پيامدهاي آن زيادتر از اين پديدار خواهند شد . وي تصريح كرد : شايد اكنون در فصل زمستان سطح يخ بسته درياچه شورابيل محيط تفريحي زيبايي را ايجاد نمايد و در فصول گرم سال امواج آن براثر وزش باد جلوه هاي زيبايي ايجاد كند ولي بطور قطع دستكاري غير اصولي در اين محيط طبيعي پيامدهاي منفي زيادي دارد كه در آينده پديدار خواهند شد . درياچه شورابيل در قسمت جنوب غربي شهر اردبيل كه اكنون در ميان شهرك هاي تازه تاسيس محاصره شده است يكي از نادرترين درياچه هاي شور در محيط كوهستان در اردبيل بود كه جغرافيدانان و زمين شناسان از آن به عنوان زيباترين منطقه كويري در دل كوهستان ياد مي كردند . در اواسط دهه 70 توسط مسوولان وقت بدون هيچگونه انجام كارشناسي حجم زيادي از آب هاي شيرين وارد اين درياچه شد و بطور كلي اكوسيستم آن را برهم زد و از پيامدهاي نامطلوب اوليه اين دستكاري در طبيعت افزايش بيش از اندازه و غير طبيعي پشه ها در اين درياچه است كه سبب آزار ساكنان محله هاي اطراف آن شده است. استان اردبيل در شمال غرب ايران داراي عرصه هاي طبيعي زيبا و گوناگون است كه در نيم قرن اخير زبانه هاي زندگي ماشيني و صنعتي اين استان بكر را نيز دستخوش تغييرات زيست محيطي قرار داده است. مسوولان اداره كل حفاظت محيط زيست در چند سال اخير تلاش زيادي را براي جلوگيري از اين تغييرات زيانبار اجرا كرده اند كه از آن جمله مي توان به افزايش مناطق حفاظت شده اين استان از هشت صدم درصد به هشت درصد اشاره كرد ولي با تاسف گسترش زندگي ماشيني و شهري ، بي تدبيري بعضي از مسوولان وقت در دهه 70 و نيز كم توجهي بعضي افراد در توجه به حفظ محيط زيست عرصه هاي بكر طبيعي اين استان را با تهديدهايي مواجه ساخته است . 592/ 1645 از : مسعود وسيله ايردموسي
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 432]