محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1828939718
نگاهي به قوت و ضعفهاي طرح خروج دام از جنگلهاي شمال
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: از تبعات تاخير خروج دام از جنگل مي‌توان به ادامه تخريب اين عرصه ها بر اثر نابودي نهال‌ها و قطع درختان براي مصارف سنتي و همچنين فرسايش خاك و بروز سيل اشاره كرد كه تنها جنگل توليدي كشور را تهديد مي‌كند. بر طبق آمار پايه، مربوط به سال 1364 در جنگلهاي شمال چهار ميليون و 370 هزار واحد دامي و 78 هزار و 390 خانوار جنگل‌نشين وجود داشت كه از اين تعداد در حدود 13 هزار خانوار مشمول طرح خروج دام و سامان‌دهي جنگل‌نشينان شدند. تا كنون تعداد يك ميليون و 286 هزار و 722 واحد دامي از جنگل خارج و سه هزار و 994 خانوار جنگل‌نشين نيز سامان‌دهي و تغيير مكان داده شده اند . همچنين از 28 هزار و 500 دام‌سراي موجود، بيش از نه هزار و 350 دام‌سرا مشمول اجراي اين طرح قرار گرفته و تخريب شد كه در نتيجه، بيش از 10 هزار هكتار از جنگل‌ها آزاد و سپس جنگل‌كاري و احيا گرديد. بنا بر اعلام سازمان جنگل‌ها، از سال 1368 تا اين زمان 600 ميليارد ريال براي اجراي طرح خروج دام از جنگلهاي شمال هزينه شده و براي خارج كردن بقيه دام‌ها و سامان‌دهي جنگل‌نشينان به گفته مسوول خروج دام اين سازمان به بيش از پنج هزار ميليارد ريال اعتبار ديگر نياز است. نكته مهم اينكه دام هاي موجود در شمال كشور، سه تا چهار درصد كل دام‌هاي ايران را شامل مي‌شود و شير و گوشت توليدي آنها نيز در همين نسبت از توليد كشور قرار دارد كه با توجه به اين مهم، برخي از كارشناسان با اشاره به خسارت وارده به جنگل و سهم اندك توليدات دامي شمال در توليد كلان كشور معتقدند دام‌داري سنتي به طور كامل در شمال منسوخ و دام از جنگل خارج شود. بررسي‌ها نشان مي‌دهد ميانگين تراكم دام در جنگلهاي شمال 3/2 واحد دامي در هكتار است. خسارات وارده به جنگل بر اثر حضور دام و دام‌دار و خانوارهاي جنگل‌نشين، شامل مصرف حدود 8/2 ميليون متر مكعب چوب هيزمي براي پخت و پز و تأمين گرما و تبديل مواد لبني و 170 هزار متر مكعب چوب صنعتي به منظور احداث و مرمت واحدهاي مسكوني و اصطبل‌ها و همچنين قطع يكسره بيش از 57 هزار هكتار براي ساخت اتراق‌گاه دام‌داري آن هم در بهترين رويشگاه‌هاي جنگلي است. به اين موارد بايد چراي دام از نهال‌هاي جديد و نورَس كه زادآوري طبيعي جنگل‌ها را مختل مي‌كند و استفاده از سرشاخه‌هاي درختان براي علوفه دام كه منجر به چنگالي و بدشكلي درختان و در نهايت كاهش رويش جنگل و كيفيت چوب مي‌شود، اضافه گردد. يك پژوهشگر مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان مازندران، ايستگاه نوشهر با اشاره به زيان‌هاي ناشي از حضور دام در جنگل به خبرنگار ايرنا گفت: در گذشته تعداد دام‌ها كم و آسيب‌هاي وارده به جنگل اندك بود ولي اكنون به دليل افزايش تعداد دام و افزايش جمعيت، فشار به جنگل زياد شده است. يوسف گرجي بحري افزود : در گذشته استفاده از جنگل، سنتي بود و چوب صنعتي توليد نمي‌شد و نمي‌توان با استناد به حضور طولاني مدت دام‌داران در جنگلهاي شمال، ادامه حضور آنان را توجيه كرد. وي دام‌داري سنتي در جنگلهاي شمال را به صرفه ندانست و اظهار داشت : دام‌داران از روي ناچاري و اجبار به كار خود ادامه مي‌دهند و دام‌هاي فعلي شير و گوشت مناسبي ندارند و بايد از نژادهاي پربازده استفاده كرد. اين محقق با تاكيد بر ضرورت ايجاد دام داري صنعتي در شمال كشور بيان داشت : دام داري سنتي بايد با زراعت علوفه و استفاده از غذاهاي اَفْشُرده (كُنسانْتره) به دامپروري صنعتي تبديل گردد. گرجي بحري مي‌گويد: حضور دام در جنگل از زادآوري طبيعي درختان جلوگيري مي‌كند زيرا دام، نهال را مي‌خورد و درختان جديد به وجود نمي‌آيد و جنگل، مخروبه مي‌شود. اين پژوهشگر ادامه داد: البته در مراتع كوهستاني جنگلهاي شمال مي‌توان دام‌داري متمركز انجام داد كه بايد با رعايت ظرفيت چرا در هر منطقه باشد. وي يادآور شد: ما با دام‌داري مخالف نيستيم بلكه معتقديم اين كار نبايد زمينه رفت و آمد دام در جنگل و تخريب جنگلهاي ما را فراهم كند. گرجي بحري تاكيد كرد : كمبود اعتبار موجب شده است اجراي طرح خروج دام بسيار كند پيش برود و عده‌اي كه تنها به فكر فروش زمين هستند از وضع موجود سوء استفاده كنند. پژوهشگر مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان مازندران، ايستگاه نوشهر تصريح كرد : البته طرح خروج دام از جنگلهاي شمال در بعضي مناطق نظير جنگل شُوراب نوشهر با موفقيت اجرا و باعث احياي جنگل شده است. آمار طرح جامع مقدماتي مربوط به سال 1364 نشان مي‌دهد در جنگلهاي شمال كشور 33 هزار و 100 دام‌داري با چهار ميليون و 370 هزار واحد دامي وجود دارد و همچنين يك ميليون و 427 هزار واحد دامي متعلق به اهالي روستاها و آبادي‌هاي داخل و حاشيه جنگل است كه در مجموع پنج ميليون و 797 هزار واحد دامي در جنگلهاي شمال تعليف مي‌كنند. از مجموع واحدهاي دام‌داري، 34 درصد متحرك ، 33 درصد نيمه متحرك و 33 درصد ساكن هستند. از مجموع واحدهاي دامي نيز 5/46 درصد متحرك ، 1/24 درصد نيمه متحرك و 4/29 درصد ساكن هستند. بر اساس اين آمار، 4/56 درصد واحدهاي دام‌داري 30 تا 100 واحد دامي و 28 درصد 100 تا 200 واحد دامي و 6/15 درصد بالاي 200 واحد دامي دام دارند و دام‌هاي موجود شامل 47 درصد گاو و 47 درصد گوسفند و 6 درصد بز است. كارشناس جنگل‌كاري سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور با بيان اينكه 30 تا 40 درصد هزينه جنگل‌كاري مربوط به محصور كردن از جمله كشيدن سيم خاردار در اطراف محوطه نهال‌كاري شده است ، گفت : اگر دام در جنگل نباشد اين هزينه حذف مي‌شود. وحيد شقاقي افضلي در گفت و گو با ايرنا افزود : در ميان دام‌ها ، بز بيشترين خسارت را وارد مي‌كند زيرا از جوانه‌هاي انتهايي گياهان تغذيه مي‌كند و برگ‌هاي مرتفع‌تر را مي خورد. وي درباره گونه‌هاي مطلوب براي دام ، گفت : نهال همه درختان به ويژه راش كه ترد و پُر آب است براي دام‌ها مطلوبيت دارد ولي نهال درخت توسكا استثنا محسوب مي‌شود زيرا تلخ و نامطبوع است. شقاقي افضلي در باره بيشترين منطقه خسارت دام از نظر ارتفاع از سطح دريا خاطرنشان كرد : زيان‌هاي حضور دام در تمام مناطق جنگلي به ويژه در مناطق پايين بند زياد است زيرا پايين‌بند به دليل انگيزه اقتصادي نظير كاشت مركبات و چاي و كيوي و نزديكي به بازار و دسترسي آسان به امكانات شهري از نقاط بحراني شمال محسوب مي‌شود. به گفته اين كارشناس جنگل‌كاري، براي حفظ عرصه‌هاي نهال‌كاري شده، محصور بودن بايد در حدود 10 سال ادامه پيدا كند تا نهال‌ها به حدي رشد ارتفاعي پيدا كنند چون زادآوري فرايندي پيوسته و همه ساله است، نهال‌هاي جديد هميشه در معرض خطر حضور دام هستند. وي زيان ناشي از كوبيدگي خاك را مهم دانست و گفت : خط سير دام‌ها در جنگل و مرتع به صورت مسيرهاي مشخصي در مي‌آيد كه به هم پيوستن اين مسيرها باعث فرسايش منطقه‌اي خاك مي‌شود. آمارها نشان مي‌دهد حوزه‌هاي آبخيز جنگلهاي شمال كشور داراي چهار هزار و 316 آبادي است و شمار آبادي‌هاي داخل جنگل به سه هزار و 401 مي‌رسد كه بيش از 68 درصد آنها كمتر از 20 خانوار جمعيت دارند. تعداد كل جنگل‌نشينان در شمال كشور نيز 78 هزار و 390 خانوار است كه از اين مقدار حدود 13 هزار خانوار مشمول طرح خروج از جنگل قرار گرفته‌اند. بر طبق همين آمار، 48 درصد كل آبادي‌ها در جنگلهاي شمال كشور در پايين‌بند و 28 درصد در ميان‌بند و 16درصد در بالابند و 8 درصد درجنگل‌هاي جلگه‌اي واقع شده است. مسوول طرح خروج دام و سامان‌دهي جنگل‌نشينان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري كشور به ايرنا‌گفت : اگر هر واحد دامي روزانه حداقل يك نهال را بخورد و نابود كند با توجه به مدت 9 ماه توقف دام در جنگل، مقدار نهال از بين رفته به حدود يك ميليارد و 180 ميليون اصله مي‌رسد كه اگر هزينه توليد و غرس هر اصله نهال را 180 تومان در نظر بگيريم خسارت وارده 212 ميليارد و 400 ميليون تومان در سال خواهد بود. ميربهاءالدين شفايي مي‌افزايد: اگر خسارت ناشي از مصارف چوب صنعتي براي ساخت و تعميرات اصطبل و مصارف چوب سوخت كه در حدود 65 ميليارد تومان در سال است به اين مبلغ اضافه شود مي‌بينيم كه سالانه در حدود 277 ميليارد تومان به جنگلهاي شمال زيان مستقيم وارد مي‌شود. وي اظهار داشت : كل درآمد سالانه واحدهاي بهره‌برداري گاوي و گوسفندي درجنگل‌هاي شمال معادل 32 ميليارد تومان است كه اگر با خسارت 277 ميليارد توماني آن مقايسه شود روشن مي‌گردد خسارات وارده به جنگل ناشي از حضور اين دام‌ها در حدود 9 برابر درآمد آن است! شفايي در مورد روش‌هاي فعلي اجراي طرح خروج دام بيان داشت : پرداخت مبلغ درازاي خروج دام ازجنگل، واگذاري عرصه معادل مبلغ مابازا، خريد عرصه و اعياني خانوار، واگذاري اراضي معوض، ايجاد اشتغال در طرح‌هاي جنگل‌داري، تسهيلات بانكي. مسوول طرح خروج دام سازمان جنگل‌ها درباره نقاط ضعف اجراي اين طرح گفت : نداشتن تشكيلات كارآمد و امكانات و اعتبارات متناسب با انتظارات و اهداف طرح و ناهماهنگي ديگر دستگاه‌ها با سازمان جنگل‌ها از نظر عرضه خدمات عمراني به آبادي‌هاي داخل جنگل كه مشمول اجراي طرح هستند، از كاستي‌هاي موجود است كه باعث ترغيب جنگل‌نشينان به ادامه زندگي در جنگل مي‌شود. وي همچنين نداشتن آيين‌نامه اجرايي بند الف ماده 69 قانون برنامه چهارم و اختصاص نيافتن به موقع اعتبارات با توجه به ماهيت طرح را از عوامل ديگر كندي اجراي طرح خروج دام ذكر كرد. وي خواستار تخصيص صد در صد اعتبارات در شش ماه اول سال شد. به گفته شفايي ندادن تسهيلات بانكي براي متقاضيان طرح به منظور ايجاد دام‌داري صنعتي و اجباري نبودن پذيرش اجراي طرح از سوي دام‌داران و برداشت‌هاي متفاوت قضات محاكم قضايي در برخورد با تخريب و تخلف ناشي از دام‌داري سنتي از ديگر موارد مشكل‌زا در خروج دام است. مسوول طرح خروج دام سازمان جنگل‌ها تاكيد كرد: لازم است كمبود مشاغل جانشين براي تغيير شيوه معيشت دام‌داران و نداشتن سرعت لازم در تصويب قوانين پيشنهادي از طريق مراجع ذي‌ربط به عوامل مزبور اضافه شود. وي درباره مشكلات ناشي از كاستي در اجراي بهينه طرح خروج دام بيان داشت : اين امر باعث وجود معضلات روزافزون اجتماعي و اقتصادي و وابستگي فزاينده روستاييان به عرصه هاي منابع طبيعي و موظف نبودن عملي دستگاه‌ها و نهادهاي ذي‌ربط به امور مربوط به اجراي طرح خروج دام مي‌شود. شفايي ادامه داد : افزايش جمعيت و تنوع تقاضا در آبادي‌ها و تسهيل دسترسي به منابع طبيعي نسبت به ساير امكانات و افزايش شديد قيمت اراضي و عرضه خدمات رفاهي به خانوارهاي پراكنده در جنگل بدون توجه به ضرورت جابه‌جايي آنها و افزايش قيمت فراورده‌هاي چوبي از ديگر تبعات تعلل در اجراي طرح خروج دام است. وي با اشاره به اين مهم كه كندي اجراي طرح خروج دام موجب ايجاد ذهنيت ناموفق بودن آن مي‌شود، يادآور شد: خطر افزايش تعداد واحدهاي دام‌داري و خانوارهاي جنگل‌نشين و ادامه تجاوز و تخريب در عرصه‌هاي منابع طبيعيِ فاقد طرح و مجري و طولاني شدن اجراي طرح، تهديدي جدي براي جنگلهاي شمال است. مسوول طرح خروج دام سازمان جنگل‌ها خواستار تصويب پيشنهادهاي اصلاحي قانون منابع طبيعي كشور و تأمين معيشت و اشتغال براي افرادي كه فقط دام‌دار هستند ، شد و گفت : لازم است اعتبارات كافي براي طرح خروج دام در نظر گرفته شود. به گفته شفايي تخصيص صد درصد اعتبارات پيش‌بيني شده و تسهيلات مناسب بانكي ، دوره تنفس بيشتر و اصلاح نژاد دام‌هاي كتول در روستاهاي بزرگِ داخل جنگل و رفع موانع و ايجاد فرصتي مناسب براي برخورداري دام‌دارانِ مشمول طرح از حقوق و مزاياي بيمه باز نشستگي از ديگر اقدامات ضروري در اين بخش است. كارشناسان جنگل مي گويند از كارهاي رايج در گذشته آن بود كه جمعيت مازاد روستاها با چند رأس دام به مناطق بدون معارض جنگلي و مناسب فعاليت دام‌داري يا كشاورزي كوچ مي‌كردند و با جنگل‌تراشي يا به قول خودشان «آباد كردن»، روستاي جديدي را به وجود مي‌آوردند كه مي‌توان براي نمونه «بندپي شرقي» در بابل و تالش در استان گيلان را نام برد. اين عده درصورت نبود نقاط مناسب و بدون معارض، به مناطق ديگر مهاجرت و يا با والدين خود زندگي مي‌كردند و پس از فوت پدر، دام و چراگاه و زمين بين ورثه تقسيم مي‌شد و درنتيجه، وراث با دام و زمين كمتر و فقر بيشتري مجبور به ادامه حيات مي‌شدند. اين وضعيت نه تنها موجب تحول و پيشرفت اجتماعي و اقتصادي جنگل‌نشينان نمي‌شود، بلكه از طرفي موجب فشار و نابودي جنگل و از طرف ديگر باعث محروميت از امكانات اوليه زندگي مي‌گردد. به گفته صاحب‌نظران براي كاهش عوامل تخريب جنگل از طريق اجراي طرح خروج دام و سامان‌دهي جنگل‌نشينان در جنگلهاي شمال با حداقل هزينه و ارتقاي بهره‌وري جنگل، بايد ضمن جلوگيري از تخريب آن، با احياي جنگلهاي مخروبه و بازسازي مناطق فرسايش يافته و خالي از دام به اين امر كمك كرد. همچنين افزايش توليدات كشاورزي مكانيزه و بهسازي در اراضي مناسب كشاورزي و افزايش درآمد خانوارهاي جنگل‌نشينِ اسكان يافته از طريق عرضه آسان توليدات و در كنار اين‌ها استفاده از امكانات و تسهيلات آموزشي و رفاهي و بهداشتي و خدماتي براي دام‌داران و خانوارهاي مشمول طرح، از ديگر اقدامات لازم است كه بايد انجام شود. شمال ايران داراي 9/1 ميليون هكتار جنگل معادل 13 درصد جنگل هاي كشور است. ك/4 7517/621/402
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1317]
-
گوناگون
پربازدیدترینها