واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: رژيم- گروه سلامت: مردم در همه جاي دنيا البته به استثناي جنوب و شرق آسيا در حال چاقتر شدن هستند. آمارهاي سال 2006 ميلادي نشان ميدهند چيزي حدود دوسوم مردان و زنان در 63 كشور از 5 قاره جهان اضافه وزن داشته يا مبتلا به چاقي مفرط هستند. در ايران نيز چالشهاي ناشي از تغذيه طي 20 سال گذشته تغيير كرده است. كارشناسان ميگويند، 20 سال پيش سوءتغذيه شديد، چالش اصلي سلامت مردم ايران بود اما اين مشكل اكنون بهشدت كاهش يافته و بهزودي مشكل اصلي تغذيهاي ايران نيز بحث چاقي خواهد بود. دكتر فريدون عزيزي، متخصص داخلي و فوق تخصص غدد درونريز و متابوليسم، استاد دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و رئيس انجمن پيشگيري و درمان چاقي ايران در اين گفتوگو درباره اين بيماري و روشهاي صحيح پيشگيري و درمان چاقي توضيح ميدهد. آقاي دكتر، هنوز خيلي از ما درست نميدانيم كه اصلا تعريف چاقي چيست. شما به چه كسي چاق ميگوييد؟ ببينيد ما چاقي را يك اختلال متابوليسم چربي در بدن ميدانيم، يعني تجمع چربي در بدن بيش از مقداري كه لازم است. علاوه بر اين طبق استانداردهاي بينالمللي براي هر كسي براساس قد و سنش يك وزن متعادل در نظر گرفته شده كه وقتي وزن از اين حد افزايش يابد، در اكثر موارد باعث اضافه وزن يا چاقي ميشود بهجز موارد خيلي محدودي كه ممكن است اضافه وزن به اين علت باشد كه فرد ورزشكار بوده و توده عضلانياش افزايش پيدا كرده باشد. متأسفانه در كنار افرادي كه بيش از حد از اضافه وزني كه شايد اصلا نداشته باشند، نگران هستند و دچار بياشتهايي عصبي هم ميشوند! بعضي از مردم فكر ميكنند كه چاقي يا اضافه وزن قدرت بيشتري براي فرد ايجاد كرده و او را در برابر بيماريها مقاوم ميكند. البته عدهاي هم علت چاقي را فقط مربوط به ژنتيك ميدانند در حاليكه يك زمينه ژنتيك براي اين بيماري قطعا وجود دارد ولي اين زمينه ژنتيك فقط 35 درصد ماجرا را شايد تشكيل دهد. خب، 65 درصد باقيمانده شامل چه عواملي هستند؟ عوامل محيطي. ديگر براي همه ما تقريبا واضح است كه با در دسترس قرار گرفتن مواد غذايي و تنوع آنها و همچنين بالا رفتن مصرف غذاهاي آماده و... در كنار كمي فعاليت بدني نبايد انتظاري غيراز شيوع چاقي داشته باشيم. در واقع افزايش انرژي دريافتي و عادات غلط غذايي در اكثر خانوادهها به همراه عدمتحرك از عواملي هستند كه حتي بر عوامل ژنتيك غالب شدهاند. شاخصهاي زيادي براي سنجش چاقي در نظر گرفته شده مثل همين شاخص نمايهتوده بدني يا BMI. سؤال اين است كه آيا اين شاخص، هنوز بهترين شاخص براي سنجش همه افراد چاق است؟ شاخصهاي زيادي براي چاقي در نظر گرفته شده است. امروزه كمتر در مورد وزن به تنهايي صحبت ميكنيم چون وزن در افراد مختلف براساس قدشان متفاوت است بنابراين در سطح بينالمللي شاخصي را تعريف كرديم بهعنوان BMI كه عبارت است از وزن به كيلوگرم تقسيم بر مجذور قد به متر. منظورتان از اين تغييرات چيست؟ ببينيد براي نژادهايي كه نمايه توده بدني بيشتر براي آنها پذيرفته شده، BMI بين 5/18 تا 25 نمايه توده بدني سالم است. نمايه پايينتر از 5/18 شامل فردي است كه دچار كم وزني است و نمايه بيشتر از 25 فرد دچار اضافه وزن را نشان ميدهد. اما اين عدد براي نژاد زرد بايد از عدد 23 به بالا شروع شود. خب، افراد داراي چاقي مرضي در چه گروهي قرار دارند؟ الان اكثريت مردم در هزاره سوم بيشتر در معرض اضافه وزن هستند ولي ما افرادي كه BMI آنها بالاي 25 است را به 2 گروه تقسيم ميكنيم. يك گروه كساني كه BMI آنها بين 25 تا 9/29 است كه دچار اضافه وزن هستند و گروه ديگر داراي نمايه بالاي 30 هستند كه به اين گروه چاق ميگوييم. البته چاقها خود به 3 گروه تقسيم ميشوند؛ كساني كه چاقيشان درجه يك است يعني داراي نمايه بين 30 تا 9/34، گروه دوم كساني كه چاقي درجه دو و نمايه بين 35 و 9/39 دارند و سوم افراد داراي چاقي مفرط يعني كساني كه BMI مساوي 40 يا بالاي آن دارند. شما به چاقي ژنتيك اشاره كرديد كه 35 درصد علت چاقي را تشكيل ميدهد. اگر فرض كنيم كه با اصلاح شيوه زندگي بتوانيم درصد چاقي را كاهش دهيم، تكليفمان با كساني كه در اثر عوامل ژنتيك به اين بيماري مبتلا شدهاند چيست؟ البته تغيير و اصلاح شيوه زندگي در همه جاي دنيا مشكلي است كه وجود دارد و اصلا ساده نيست. در نظر بگيريد مثلا مسواكزدن را فقط صبح انجام ميدهيد و حالا بخواهيد شب هم اين كار را انجام دهيد.خوب مسلما كار سادهاي نيست و كمترين تغيير در شيوه زندگي، مسائل عصبي و رواني زيادي را به همراه دارد كه گاهي فرد آن را رها ميكند. براي همين است كه ما از افراد داراي چاقي مفرط، توقع نداريم كه به وزن طبيعي برگردانند بلكه به آنها توصيه ميكنيم در يك دوره زماني سعي كنند وزن خود را در يك اندازه مشخص كاهش دهند. كساني كه مسئله ژنتيك دارند هم خود به 2 دسته تقسيم ميشوند؛ گروه اول كساني هستند كه يك بيماري نادر دارند و از ابتداي زندگي تعداد سلولهاي چاقي در آنها زياد است كه بايد براي آنها سراغ درمانهاي تهاجمي برويم مثل عمل جراحي. اما اكثر افراد اينطور نيستند؛ يعني زمينه ژنتيك چاقي دارند ولي با رعايت كردن يك سري از عوامل محيطي و تغيير در سبك زندگي ميتوانند چاقي خود را كنترل كنند. منبع : www.salamatnews.com
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 364]