واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش تصويري - تشريحي/زندگي در مدار صفر درجه/ اسكان در نوار مرزي با حداقل امكانات
زندگي در مدار صفر درجه/ اسكان در نوار مرزي با حداقل امكانات
بيرجند - خبرگزاري مهر: عليرغم اينكه عشاير مرزنشين خراسان جنوبي با پوشش نقاط كور مرزي، استان را به عنوان منطقه اي امن در سطح كشور مطرح كرده اند اما خود از كمترين امكانات و مزاياي رفاهي محروم هستند.
به گزارش خبرنگار مهر، جامعه عشايري به عنوان يكي از تركيب هاي جمعيتي در ايران در كنار جوامع شهري و روستايي، همواره نقش بارز و تعيين كننده در سرنوشت سياسي و حيات اقتصادي كشور داشته اما عشاير خراسان جنوبي هم اكنون حتي از امكانات اوليه زندگي از جمله تامين به موقع آب سالم، برق، راه، مراكز درماني، سرويس هاي بهداشتي و حمام نيز محروم هستند.
جامعه عشايري با خصوصياتي متمايز از جوامع شهري و روستايي از دير باز در ايران حضور داشته و علاوه بر دفاع از مرز و بوم كشور، نقش چشمگيري در توليد، خصوصا محصولات دامي و نيز حفظ فرهنگ و تمدن كهن ايران بر عهده داشته، با اين وجود در بررسي وضعيت شاخص هاي توسعه مشخص مي شود متاسفانه اين جامعه نسبت به جوامع شهري و روستايي كشور به مراتب كمتر توسعه يافته است.
اگر چه عشاير از جمعيت كمتري نسبت به جمعيت شهري و روستايي برخوردارند، اما تاثير اقتصادي، اجتماعي، نقش دفاعي و مرزباني آنان انكارناپذير است و يكي از مواريث گرانبها و گرانقدر قديمي ايران زمين هستند.
عشاير متعهد و بي مدعا هميشه پشتيبان معتمد براي نظام و ولايت فقيه بوده و هستند و توليدات اورگانيك، كمك به پايداري محيط زيست و زادآوري محيط زيست، جاذبه هاي فرهنگي و هزاران مزيت نسبي اين جامعه را مي توان نام برد.
دستگاه هاي اجرايي كشور در خدمت سه قشر از جامعه شهري، روستايي و عشاير هستند، كه متاسفانه عشاير در خيلي از امورات از دستگاه هاي اجرايي مغفول واقع شده اند.
طبق سرشماري مركز آمار ايران در سال 87 از عشاير كوچنده، 13 درصد جمعيت خراسان جنوبي با جمعيت 80 هزار و 166 نفر عشاير هستند، كه هفت درصد از جمعيت كشور را به خود اختصاص داده اند.
اسكان 9ماهه عشاير در كومه هاي تاغ بدون امكانات
عشاير منطقه زيركوه شهرستان قاين 9 ماه از سال را در كومه هاي ساخته شده از تاغ هاي بياياني كه با پلاس و گليم هاي دست باف بانوان عشاير فرش شده زندگي مي كنند و حتي از كمترين امكانات زندگي اعم از آب شرب سالم، برق، حمام و سرويس هاي بهداشتي محرومند.
تامين آب شرب سالم از مهمترين خواسته هاي عشاير اين منطقه بوده كه در تمام محلات مشكلات را جدي تر كرده و مردم اين منطقه پس از تقاضاي تانكر آب در برخي محلات حتي تا دو هفته بدون آب مانده و از آب هاي جمع شده در بندهاي خاكي استفاده مي كنند.
فروش چهار هزار دام عشاير به علت خشكسالي/ توليدات عشاير در دست دلالان
يكي از سران عشاير محله چاه باشا منطقه زيركوه در گفتگو با مهر، از فروش چهار هزار راس دام سبك با قيمت بسيار ارزان در اين محله خبر داد و گفت: عشاير اين منطقه شش هزار راس دام سبك داشتند كه به علت خشكسالي اين دام ها به دو هزار راس كاهش يافته و زندگي ساكنان را با مشكلات جدي مواجه كرده است.
الله داد افضلي با بيان اينكه به دليل عدم حمايت از سوي مسئولان دام هاي عشاير توسط دلالان با چك هاي مدت دار شش الي هشت ماهه خريداري مي شوند، تاكيد كرد: اين امر دغدغه زيادي براي عشاير فراهم كرده و دام هاي عشاير منطقه به دست دلالاني مي افتد كه با كمترين قيمت دستان عشاير را از زحمات يك ساله براي دام، خالي مي گذراند.
وي اضافه كرد: عشاير اين منطقه شش الي 9 ماه از سال را در اين محله اسكان دارند و از امكانات اوليه زندگي از جمله برق و آب آشاميدني سالم محروم هستند.
افضلي صنايع دستي، قالي بافي، غذاهاي محلي و سنتي، و روغن هاي حيواني را از جمله توليدات عشاير اين منطقه برشمرد و بيان كرد: مهمترين خواسته عشاير اين منطقه تامين آب سالم، كمك به علوفه دام، خريد گوشت از سوي دستگاه هاي مربوطه است.
يكي از سران عشاير محله چاه باشا منطقه زيركوه تعداد خانوار ساكن در اين محله را 40 خانوار ذكر كرد و گفت: اين محله داراي حمامي با قدمتي چند ساله است كه به دليل كمبود آب بلا استفاده مانده است.
عدم برخورداري از امكانات عامل مهاجرت عشاير به شهرها
يكي از عشايران بخش زيركوه نيز در گفتگو با مهر، علت مهاجرت جوانان به شهر را عدم برخورداري از امكانات و تسهيلات رفاهي اعلام كرد.
حسين سپهري، فرسودگي چاه هاي مالداري و مشكلات بيمه اي دام را از ديگر علل مهاجرت به شهر عنوان كرد و بيان داشت: حفر چاه كشاورزي براي رونق كشاورزي، لايه روبي بندهاي خاكي، شن ريزي ايل راه ها، احداث نمازخانه، حمام و سرويس هاي بهداشتي از جمله خواسته هاي مناطق عشايري منطقه زيركوه است.
احداث 10 تانكر ثابت آبرساني در قاين
رئيس اداره عشايري شهرستان قاين در گفتگو با مهر، اظهارداشت: توسط شركت آب و فاضلاب روستايي خراسان جنوبي براي احداث 10 تانكر آب در محله هاي عشايري منطقه زيركوه طي سال گذشته قول مساعد داده شده كه هم اكنون 90 درصد پيشرفت فيزيكي دارد.
سيدعلي نوربخش احداث يك باب حوض انبار توسط منابع طبيعي و جهاد كشاورزي با پنج ميليون اعتبار، يك حوض انبار در چاهنو با 90 درصد پيشرفت فيزيكي و اعتبار 13 ميليون تومان و 57 متر مكعب ظرفيت آب، احداث حوض انبار و آبشخور در كورت آباد با 12 ميليون تومان اعتبار و ظرفيت 41 متر مكعب، تلمبه بادي در چاه زرد با چهار ميليون تومان اعتبار، حوض انبار در محله چاه باشا با 60 متر مركعب ظرفيت و 15 ميليون تومان اعتبار و.. را از جمله اقدامات انجام شده در سنوات گذشته در مناطق عشايري زيركوه ذكر كرد.
وي با اشاره به اينكه طي پيگيري هاي انجام شده براي نخستين بار استفاده از اعتبارات ملي در استان و شهرستان قاين محقق شده ست، تصريح كرد: در اين راستا از محل ماده 180 و ساير منابع ملي سازمان عشايري سه مورد احداث بند خاكي در پسكوه بمرود با اعتبار 15 ميليون تومان و همچنين احداث سرويس هاي بهداشتي ابلاغ اعتبار شده است.
رئيس اداره عشايري شهرستان قاين همچنين از ابلاغ اعتبار براي سكوهاي نصب چادر در مناطق عشايري خبر داد و گفت: اين سكوها به منظور مصون ماندن عشاير از گزند حشرات و حيوانات درنده نصب خواهد شد.
وي احداث و مرمت چاه هاي مالداري را يكي از ضرورت هاي زندگي در مناطق عشايري عنوان كرد و بيان داشت: در اين راستا بايد احداث و مرمت چاه هاي مالداري در دستور كار قرا گيرد چرا كه اين چاه ها منبعي براي ذخيره آب بوده و اهميت زيادي در تامين آب مورد نياز دام عشاير دارند.
نوربخش با اشاره به اينكه كار مرمت ايل راه هاي عشايري نيز در قالب تيغ زدن و موج تراشي انجام شده ست، افزود: تاكنون 500 كيلومتر ايل راه كار شده امام كافي نبوده و بايد به صورت شن ريزي و زيربنايي انجام شود.
رئيس اداره عشايري شهرستان قاين از وجود 800 كيلومتر ايل راه در شهرستان قاين خبر داد و گفت: حداقل 500 كيلومتر از اين ايل راه ها نيازمند بازسازي و اعتبار بالايي است.
وي با اشاره به اينكه در سال گذشته پنج دستگاه تانكر آبرساني از محل اعتبارات خكشسالي به شهرستان اختصاص يافته است، افزود: از اين تعداد دو دستگاه از محل ساير بخش ها و سه دستگاه به سه محله عشايري آماده تحويل است.
نوربخش با اشاره به اينكه احداث چند مورد سرويس بهداشتي در محله هاي عشاير زيركوه ابلاغ شده است، تصريح كرد: اميدواريم با پيگيري انجام شده تمام محله هاي عشاير شهرستان از سرويس ها بهداشتي بهره مند شوند.
وي همچنين از وجود حمام تازه تاسيس اما بلا استفاده در محله چاه باشا زيركوه خبر داد و گفت: هم اكنون تنها مشكل اين حمام تامين آب بوده و با احداث يك تانكر ثابت 12 هزار ليتري مرتفع مي شود كه به دليل كمبود تانكر در حال حاضر مقدور نيست.
انتقال دام به استانهاي همجوار راهكار نجات دام ها از مرگ و مير
نوربخش خشكسالي را مهمترين مشكل پيشروي عشاير دانست و افزود: در اين راستا با تدابير لازم از سوي مسئولان از جمله انتقال دام عشاير به استانهاي سرسبز همجوار مي توان مشكل دام عشاير را مرتفع كرده و مانع از فروش دام استان شد.
رئيس اداره عشايري شهرستان قاين يادآور شد: تنها دو منطقه بارنجگان و درح در سطح استان به صورت شهرك سازي شده اسكان يافتند و مابقي محلات عشايري مرزنشين كوچنده هستند.
توزيع 350 فانوس خورشيدي در مناطق عشايري/ خراسان جنوبي مستعد انرژيهاي نو
مديركل امور عشايري خراسان جنوبي در گفتگو با مهر، با بيان اينكه اين استان به دليل كويري بودن و وزش بادهاي 120 روزه مستعد انرژي هاي نو است، گفت: در اين راستا طرح فانوس هاي خورشيدي، پكيج هاي خورشيدي، تملبه هاي بادي و پنل هاي خورشيدي در مناطق عشايري از مهمترين پروژه هاي در دست اجرا براي رفع مشكلات جامعه عشايري استان است.
محمدابراهيم ابراهيمي از توزيع 350 عدد فانوس خورشيدي در محلات عشاير استان همزمان با آغاز كوچ عشاير استان خبر داد و گفت: اين فانوس ها به صورت رايگان دربين عشاير استان توزيع مي شود.
وي از اجرايي كردن كارگزاري تشكل هاي عشايري در سطح استان خبر داد و گفت: طبق تفاهم نامه منعقد شده با بانك كشاورزي تشكل هاي عشايري به عنوان كارگزاران عشاير پذيرش شده و از اين پس مشكلات بيمه دام عشاير و بيمه تامين اجتماعي عشاير توسط اين تشكل ها پيگيري مي شود.
34 درصد توليدات دامي استان به عشاير اختصاص دارد
ابراهيمي با اشاره به اينكه 34 درصد دام استان به عشاير اختصاص دارد، افزود: اين ميزان معادل يك ميليون و 373 راس دام سبك و سنگين و يك ميليون و 300 هزار واحد دامي در استان است.
وي 34 درصد توليدات دامي استان را متعلق به جامعه عشايري دانست و بيان كرد: طي سال گذشته 13 هزار و 500 تن شير، سه هزار و 520 تن گوشت قرمز و 670 تن پشم و كرك از طريق عشاير استان توليد شده است.
خشكسالي تهديد جدي براي عشاير خراسان جنوبي
مديركل امور عشايري خراسان جنوبي با بيان اينكه خشكسالي هاي چند ساله موجب پائين آمدن سطح درآمدي جامعه عشايري شده است، اظهارداشت: نمي توان گفت جامعه عشايري جامعه فقيري هستند، اما اين قشر از لحاظ برخورداري از امكانات و خدمات مناسب فوق العاده محروم هستند كه رفع اين محروميت همت بلند مسئولين را مي طلبد.
وي بيان كرد: سوء تغذيه دام، افزايش بيماري هاي واگيردار، مرگ و مير دام، كاهش آبستني دام، افزايش سقط جنين دام و مرده زايي در دام ها از جمله عوارض خشكسالي 13 ساله در مناطق عشايري بوده كه مشكلات جامعه عشايري را دو چندان كرده است.
ابراهيمي خريدهاي تضميني دولت براي حمايت از جامعه عشايري در سال هاي خشكسالي را راهكار مناسبي حفظ دام جامعه عشايري دانست و تصريح كرد: طي چند سال اخير امكانات و خدمات خوبي در اختيار جامعه عشايري قرار گرفته ولي بايد به اين قضيه اعتراف كرد كه هنوز آنطور كه شايسته اين قشر محروم و مولد است، امكانات رفاهي و زيربنايي براي اين قشر مهيا نشده، كه اين امر عشاير اين ديار كهن را با مشكلات جدي مواجه كرده است.
مدير كل امور عشاير خراسان جنوبي خشكسالي هاي پياپي و تبعات ناشي از آن را مهمترين تهديد جدي براي عشاير اين استان دانست و عنوان كرد: دام عشاير به دليل وابستگي به مرتع بيشترين خسارات از خشكسالي را به خود اختصاص داده كه در اين راستا بايد سهم عشاير استان در بحث يارانه هاي علوفه دام جدا ديده شود.
اجرايي شدن آيين نامه ساماندهي عشاير راهكار حل مشكلات
ابراهيمي بهترين راهكار خدمات رساني مطلوب به جامعه عشايري را اجرايي كردن آيين نامه ساماندهي عشاير دانست و اظهارداشت: با اعتبار اداره كل فقط نيازهاي روزمره عشاير برطرف مي شود و زيرساختهاي مورد نظر بايد با اجرايي كردن آيين نامه سامان دهي عشاير فراهم شود.
وي ادامه داد: طبق ماده پنج اين آيين نامه تمامي دستگاه هاي اجرايي در تنظيم بودجه سنواتي و برنامه هاي كوتاه مدت و بلند مدت خود بايد 13 درصد اعتبار خود را به نسبت جمعيت عشايري استان خدمات ارائه دهند.
مديركل امور عشايري خراسان جنوبي آيين نامه سامان دهي عشاير با هدف پررنگ شدن سهم عشاير در اعتبارات دستگاه هاي اجرايي و برخورداري آن ها از حداقل شاخصه هاي مورد نظر در سال 84 ابلاغ شده اما هنوز تعامل قابل توجهي براي اجراي آن بين دستگاه هاي استان به وجود نيامده است.
....................................
گزارش : مريم بهلولي
عكس: امير حسين حيدري
© 2003 Mehr News Agency .
دوشنبه|ا|11|ا|ارديبهشت|ا|1391
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 122]