روياي شيرين كشتيراني در كوير شور/پرونده

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاين: روياي شيرين كشتيراني در كوير شور/پرونده
محيط زيست - واقعيت يا رويا؟ اين داستان پروژه هاي بزرگ در ايران است؛ پروژه هايي كه هيچ گاه نمونه شان در هيج جاي دنيا يافت نمي شود.

اميد كريمي: اگر از مردم ايران بپرسيد كدام پروژه عمراني به نظرتان هيچ گاه عملي نمي شود، حتما ابتدا نام بزرگراه تهران-شمال را مي برند و بعد اگر كمي به ذهنشان فشار بياورند، مي گويند: وصل شدن درياي خزر و خليج فارس به يكديگر.

اين دو پروژه البته يك تفاوت اساس با هم دارند؛ اولي سالهاست شروع شده و هنوز يك قطعه آن هم به بهره برداري نرسيده و دومي، روياي شيريني است كه هر دولت مردي در مي بيند و تلاشي براي اجرايش دارد. اما در نهايت، هيچ اتفاقي نمي افتد.

اما پروژه ايراد رود كه به تازگي دوباره سر زبان ها افتاده است، اتفاق تازه اي نيست. برخي مي گويند از دوره هخامنشاين ايرانيان قصد داشته اند دو درياي شمالي و جنوبي مملكت را به هم متصل كنند و هر بار نبا به ملاحطاتي از خير آن گذشته اند. (اينجــــا)

در طرح ساختن كانال ارتباطي درياهاي جنوبي و شمالي ايران، پيش بيني كشتيراني هم شده است، اتفاقي كه به كشتيراني در كوير معروف شد، مخالفان و موافقان بسياري دارد. مخالفان بسيار معتقدند كه اين كار اكوسيستم كوري ايران را نابود مي كند و موافقان از روياهايي مانند اشتغال زايي، درامدزايي، ماهي گيري در بم و مانند اينها مي گويند. روياهايي كه تا واقعيت شايد چند 100 سالي راه دارند. (اينجـــا)

به عنوان مثال يكي از مخالفان معتقد است: "مشكل ما ايرانيان با محيط زيست در تعريف توسعه نهفته است .ما از دير باز مفهوم توسعه همه جانبه را نگرفته ايم . و تنها به اين نكته انديشيده ايم كه توسعه يعني راه سازي جاده سازي سد سازي و...... اين در حاليست كه توسعه همه جانبه پاسداشت محيط زيست را يكي از عوامل اصلي مي داند" (اينجــــا)

و مخالف ديگري جزئي تر به معضل نگاه مي كند: "چنين اقدامي، سطح آب اين دريا پايين خواهد آمد. آب درياي خزر چند دهه پشت سر هم پايين مي‌رفت و از اواخر سال 1356 بود كه شروع كرد به بالا آمدن هرچند كه مجددا كاهش يافت و پايين رفت. با اين حساب، اگر از اين دريا بخواهيم آب برداريم، حتي اگر نيم سانتي‌متر در هر سال سطح آبش را پايين ببريم بعد از صد سال نيم متر برداشته مي‌شود و در 1000 سال پنج متر آب مي‌رود پايين كه خطري جدي است و در طولاني‌ مدت اين كاهش سطح آب بسيار مساله‌ساز خواهد بود." (اينجــــا)

برخي هم از دولت مي خواهند بي خيال آباداني كوير شود و به جاي جلوي خشك شدن درياچه اروميه و تالاب هاي مركزي ايران را بگيرد. به عنوان مثال نماينده هاي آذربايجان به رييس جمهور نوشتند: "چرا به جاي احياي اروميه شاهد هزينه انتقال آب از خزر به كوير هستنم؟ اين تخصيص صحيح بيت المال و عدالت است؟ انتقال آب به استان مركزي و اصفهان امكان پذير است اما به اروميه امكان پذير نيست؟ درياچه اروميه قلب تپنده آذربايجان است. من اين را از سر دلسوزي مي گويم كه خشك شدن درياچه اروميه، آثار خطرناكي دارد چرا آن را درك نمي كنيد؟ به فرياد ملت بزرگ آذربايجان برسيد تا با غضب آنها مواجه نشويد!" (اينجا)

و موافقان بسيار رويايي فكر مي كنند. يكي از آنها با گذري تاريخي براي خبرآنلاين نوشته است: "تاريخ نگاران يوناني و رومي و ايراني بارها اشاره كردن كه تا عصر هخامنشي و پارتيان در محل نمكزارهاي دشت كوير و كوير لوت ايران درياچه‌هاي عظيمي وجود داشتن كه امروزه خشك شدن. دولت هم تنها ميخواهد آن درياچه هاي باستاني را دوباره زنده كند. درضمن اگر اين طرح موفق شود علاوه بر اينكه ايران ديگر كشوري كويري نخواهد بود، ميتوان از اين راه سود سرشاري بدست آورد و درضمن نيازي هم به انتقال آب ارس به درياچه اروميه نخواهد بود هرچند احياي درياچه اروميه بدليل كوهستاني بودن آذربايجان سخت‌تر از اين موضوع است"

و همچنين:

1_ اشتغال زايي
2_توليد (ماهي - قايق - و.)
3_ايجاد مراكز تفريحي
4_رونق كشاورزي
5_ سفرهاي تجاري تفريحي علمي كم خطر
6_جذب گردشگر داخلي و خارجي
7_افزايش درآمد ناخالص ملي و ارز خارجي
8_زيبايي كشور
9_خلق آثار هنري
10_ وبركات ديگر كه از دل اين آثار به وجود خواهند آمد.

يكي هم مي گويد كه آلماني ها زماني حاضر بودند اين طرح را مجاني اجرا كنند، اما خاك حاصل را ببرند اروپا و ارتفاع هلند را سه متر از سطح دريا بالا بياورند (اينجـــا)

و يا: "طرح ايران رود يك طرح كارشناسي شده بوده لطفا مسائل سياسي نكنيد.
اين طرح بسياري از مسائل اقليمي فلات مركزي را حل كرد و و امكان زير ساختي عظيمي را جهت ايجاد توسعه صنايع را نيز در اين بخشها امكان پذير خواهد نمود.
- قابل توجه عزيزان بخشهاي از كوير لوت پايين تر از سطح آبهاي آزاد بود كه تنها با سرازير نمودن آب دريا هاي آزاد موجب تجديد حيات تالابهاي و حوضچه وآبگير هاي متعدد خواهد شد.كه در تاريخ مكتوب كشور از آنها ياد شده وليكن درحال حاضر صحرا هاي رمل فاقد زيست جانوري شده اند." (اينجـــا)

اما چرا دوباره طرح ايرانرود و اتصال درياي مازندران و درياي عمان به يكديگر، مطرح شد؟ دليل اصلي تلاش دولت براي رساندن آن به كوير مركزي ايران است. تلاشي كه البته نه مانند ايرانرود و كانال كشتيراني سراسري ايران، به قصد توسعه محيط زيست و ايجاد صنايع انجام شده است، بلكه به قول معاون آب وزير نيرو، به حهت رساندن آب پاي صنعت انجام مي شوند و نه بردن صنعت پاي آب.

دولت قصد دارد با احداث تونلي از ساري، پس از شيرين شدن آب، آن را به كوير مركزي ايران برساند، ابتدا سمنان و سپس در كويرهاي پايين دست تر. هر سال هم 500 ميليون مترمكعب خزر پيشكش مي كند به مردم كوير. در اين طرح پيش بيني شده است سالي يك ميليون متر مكعب هم هز درياي عمان يا خليج فارس آب شيرين شده به كوير ايران برسد. (اينجــــا)

دولت مي گويد با اين كار طرح تنها براي آب شرب، صنعت و كشاورزي صنعتي استفاده مي شود و براي كشاورزي صرف كاربردي ندارد. هزينه آب استحصالي بين 15 هزار تا 25 هزار ريال در هر مترمكعب است. پيش بيني مي شود كه بخش نخست طرح در مدت 24 ماه به بهره برداري برسد.

دو مسير شمالي و يك مسير جنوبي براي اين كار وجود دارد؛ يكي از ساري شروع مي شود، از سمنان رد مي شود، به قم، كاشان و اصفهان مي رسد. ديگري از گرگان شروع مي شود، پس از شيرين شدن، سه شاخه مي شود و به سمت سبزوار، بيرجند و يزد مي رود.

مسير جنوبي هم از غرب بندرعباس شروع مي شود و به گلگهر مي رسد.

براي همين طرح هم مخالفان و موافقان بسياري وجود دارد. مخالفاني كه هر مترمكعب آب شيرين شده درياي خزر كه حدود 2500 تومان مي شود را بدون توجيه اقتصادي مي دانند و البته برخي هم هستند كه طرح هاي ديگري رو مي كنند: "به مطالب زير توجه بفرماييد 1- خزر داراي مساحتي حدود 420مليارد متر مربع با عمق متوسط 184 متر و ورودي 10000متر مكعب كه فقط از ولگا 8060متر مكعب در ثانيه وارد ميشه لطفا اين مطالب را سرچ كنيد و شاخه از ولگا در مسكو ببينيد حوزه ابريز ولگا 4/3 خاك ايران مي باشدر
2- مقدار اب برداشتي 15 متر مكعب در ثانيه وبرار 1.25ميلي متر از سطح خزر اب شور
3- درين دو مشكلي نيست برداشت اب هم زياد نيست نا محسوس است برابر يك ميلي بارندگي در سال كه اگر تو تهرون بياد كف كفش شما خيس هم نميشه
4- انتقال اب هم به اصفهان با ارتفاع 1500 متر از سطح دريا وفاصله 699كيلومتر از ساري با حساب راندمان 60در صد ماشينهاي مكانيكي وبرق كيلو وات صد توماني تقريبا 2500 ميشه چون هم بايد افت طول مسير حساب كرد.

انتقال اب تا اصفهان برابر 2500تومان هم هزينه ببره مشكل نيست توجيه اقتصادي داره ميشه قيمت يك كيلو انار ساوه نياز ابي يك درخت انار خوب 10 متر مكعب در سال ميشه 25هزار برداشت 50كيلو ميشه 100هزار كيلويي2000 خيلي نيست اين اب حد اكثر جهت كشت قطره اي6 3424هكتار باغ در منطقه بادرود ميشه چون در اون منطقه تو خرداد وتير ومرداد انار بالغ روزي 100ليتر اب ميخواد تا محصول مطلوب كيلو دوسه دلاري بده و هر هكتار 400تا 500 درخت داره ببينيد طرح نه بزرگ است نه هيا هو داره نه مشكل
مسئله رو از ديد رياضيات حل كنيد نه با اين اب كل كوير احيا ميشه تنها 15*20 كيلومتر مربع كار ميشه بكني" (اينجــــا)

همه اينها به كنار، در هياهوي اين بحث ها، يك عضو هيات علمي موسسه تحقيقات جنگل و مرتع گفته كه اصلا خود خزر، خليج فارسو درياي عمان بيمار هستند و تيمار مي خواهند: "درياي خزر يكي از آلوده ترين آبگيرهاي دنياست. دو گونه مهم ماهي خاويار و كليكا در اين درياچه رو به نابودي و انقراض هستند. آلودگي آب هاي سطحي و زيرزميني در اثر ورود فاضلاب هاي صنعتي و خانگي يكي از مهمترين مشكلات زمين در ايران است. در حال حاضر دايره گسترش آلودگي هاي آب هاي سطحي به آب هاي مرزي همچون درياي خزر، خليج فارس و درياي عمان رسيده است" (اينجـــا)

4747

پنجشنبه|ا|31|ا|فروردين|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاين]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 63]