جشن «سال نو» در فرهنگ‌هاي مختلف +تصوير

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: جشن «سال نو» در فرهنگ‌هاي مختلف +تصوير
روش هشانا يا روش‌هشنه (به معناي سرِ سال يا رأس‌السنه)، در روز اول و دوم ماه عبري تيشري واقع مي‌شود و عيدي است كه نمود شروع سال يهودي است. اين عيد بنا به معاني مختلفي كه به آن داده شده به نامهاي روز داوري يا روز يادبود يا روز نواختن شوفار نيز معروف است.
سال نو روزي است كه آغاز يك سال گاه ‌شماري جديد را رقم مي زند، و در آن سال‌ شمارِ يك تقويم مشخص افزايش داده مي شود. در بسياري از فرهنگ‌ها، اين رويداد را به مناسبت پايان سال قديم و شروع سال جديد جشن مي‌گيرند. سال نو پارسي، نوروز يكي از كهن ‌ترين جشن‌هاي به جا مانده از دوران باستان است كه در كشورهاي ايران، افغانستان، تاجيكستان و بخش‌هاي ديگري از آسياي جنوبي و ديگر نقاط دنيا به عنوان روز اول سال جشن گرفته مي شود. سال نو ميلادي نيز در ۱ ژانويه هر سال اتفاق مي‌افتد و بيشترين استفاده را در كشورهاي دنيا دارد. در ۱ ژانويه ۱۶۰۰ ميلادي، اسكاتلند اولين كشوري بود كه ۱ ژانويه را به عنوان اولين روز سال اتخاذ كرد.

به گزارش پايگاه خبري «تازه»، شهرهاي زيادي در دنيا سال نو را جشن مي گيرند. سال نو عموما همراه با آتش‌بازي، ساز و سرود و ديگر فستيوال‌ها جشن گرفته ميشود. نوع، جشن و تاريخ سال نو در كشورهاي مختلف مطابق به فرهنگ و تاريخ هر جامعه متفاوت است. در همه كشورها و فرهنگ ها سال نو به عنوان عيد به نوعي خاص برگزار مي شود. اين گزارش مي كوشد سال نو در فرهنگ هاي مختلف را مورد كنكاش قرار دهد:

نوروز؛ سال نو خورشيدي:
كشورهايي كه از گاه‌شماري خورشيدي استفاده مي‌كنند، معمولا سال نو را در اولين روز بهار جشن مي‌گيرند. در اين حالت، سال نو از لحظه اعتدال بهاري آغاز مي‌شود. در دانش ستاره‌شناسي، اعتدال بهاري يا اعتدال ربيعي در نيم‌كره شمالي زمين به لحظه‌اي گفته مي‌شود كه خورشيد از صفحه استواي زمين مي گذرد و به سوي شمال آسمان مي‌رود. اين لحظه، لحظه اول برج حمل ناميده مي‌شود، و در گاه‌شماري هجري خورشيدي با نخستين روز (هرمز روز يا اورمزد روز) از ماه فروردين برابر است. اين روز را در بسياري از كشورهاي آسياي ميانه نوروز مي‌نامند. اين روز در گاه‌شماري ميلادي با ۲۱ يا ۲۲ مارس مطابقت دارد. نوروز يكي از كهن‌ترين جشن‌هاي به جا مانده از دوران باستان است. خاستگاه نوروز در ايران باستان است و هنوز مردم مناطق مختلف فلات ايران نوروز را جشن مي‌گيرند. زمان برگزاري نوروز، در آغاز فصل بهار ۱ فروردين در ايران مطابق با ۱ حمل در افغانستان و ديگر كشورهاي برگزاركننده نوروز است. نوروز در ايران و افغانستان آغاز سال نو محسوب مي‌شود و در برخي ديگر از كشورها تعطيل رسمي است.

جغرافياي نوروز با نام نوروز يا مشابه آن، سراسر خاورميانه، بالكان، آسياي ميانه، چين شرقي (تركستان چين)، در سراسر قفقاز تا آستراخان و نيز آمريكاي شمالي، هندوستان، پاكستان، بنگلادش، بوتان، نپال و تبت را شامل مي‌شود. همچنين كشورهايي مانند مصر و چين جزو سرزمين‌هايي نيستند كه در آنها نوروز جشن گرفته مي‌شد، اما امروزه جشن‌هايي مشابه جشن نوروز در اين كشورها برگزار مي‌شود. سازمان ملل متحد در تاريخ ۲۴ فوريه ۲۰۱۰ با تصويب يك قطعنامه در مقر سازمان در نيويورك، عيد نوروز را به عنوان روز بين‌المللي نوروز و فرهنگ صلح در جهان به رسميت شناخت.

كريسمس؛ سال نو ميلادي:
در كشورهايي كه از گاه‌شمار (تقويم) ميلادي استفاده ميكنند، سال نو معمولا در اول ژانويه برگزار مي گردد. راسته ماه‌ها در گاه‌شمار رومي، از زمان پادشاه نوما پومپيليوس در حدود ۷۰۰ پيش از ميلاد، از ژانويه تا دسامبر ميباشد. در حال حاضر، جشن گرفتن سال نو يكي از بزرگترين رويدادهاي جهاني ميباشد. در شب ۳۱ دسامبر هر سال، آخرين روز يك سال ميلادي و روز قبل از روز سال نو در بسياري از كشورهاي جهان، عموما قاره‌‌هاي اروپا، آمريكا، استراليا و بخش‌هايي از آسيا و آفريقا مراسم سال نو برگزار ميشود. در فرهنگ جديد غرب اين روز با گردهمايي ‌هايي در مجالس و مهماني‌ها برگزار ميشود كه انتقال سال را ساعت ۱۲:۰۰ شب جشن مي‌گيرند.

روش هشانا؛ سال نو يهودي:
روش هشانا يا روش‌هشنه (به معناي سرِ سال يا رأس‌السنه)، در روز اول و دوم ماه عبري تيشري واقع مي‌شود و عيدي است كه نمود شروع سال يهودي است. اين عيد بنا به معاني مختلفي كه به آن داده شده به نامهاي روز داوري يا روز يادبود يا روز نواختن شوفار نيز معروف است. بنا به روايات يهودي اين عيد روز آفرينش حضرت آدم را خاطر نشان مي‌كند، كه در آن تقدير هر موجودي در سال جديد تعيين مي‌شود. مثل اينكه، بنا به تجسم تصويري شاعر، در اين روز سرنوشت او در كتابي كه در حضور پرودگار عالم داور تمام زمين گذاشته شده نوشته و مهر مي‌شود. خداوند در اين روز، زندگيِ سالِ جديدِ جامعه و افراد را بر اساس اعمال سال گذشته آنها تعيين مي‌نمايد. از اين رو براي كليميان، دو روز روش‌هشانا تعطيل كامل مقرر شده است و آنان با حضور در كنيساها و اجراي مراسم ويژه، سرنوشت نيك و سعادتمندانه را از خداوند تقاضا مي‌كنند.

سال نو چيني:
سال نوي چيني از مهم ‌ترين تعطيلات سنتي مردم چين است. گاهشماري چيني، گاهشماري تركيبي شمسي-قمري است و حركت خورشيد، ماه و ستارگان، تعيين كننده روزها، ماه‌ها و سال‌ها هستند. سال نو، با پديدار شدن ماه در نخستين روز سال آغاز مي‌شود و به همين علت گاه به آن سال نوي قمري نيز گفته مي‌شود. جشن سال نو، عموماً پانزده روز به طول مي‌انجامد و با جشن فانوس پايان مي‌يابد. در بيشتر كشورهايي كه چيني‌ها اكثريت را تشكيل مي‌دهند يا اقليت قدرتمندي هستند، سال نوي چيني جشن گرفته مي‌شود؛ از آن جمله مي‌توان به چين، هنگ كنگ، تايوان، برونئي، كره، مغولستان، نپال، بوتان، ويتنام، سنگاپور، اندونزي، مالزي، فيليپين و تايلند اشاره كرد. شروع سال نو چيني در ماه بهمن (فاصله ۲۱ ژانويه تا ۲۱ فوريه) است. در اين بازه زماني حلول ماه جديد (روز نخست ماه قمري) روز اول سال نو چيني است.

عيد تبت؛ سال نو بودايي:
عيد تت عيد سال نو و مهمترين جشن مردم ويتنام و اكثر بوداييان جهان است. اين عيد توسط مردم «آنام» (آنام يكي از مستعمره‌هاي فرانسه در جغرافياي ويتنام كنوني بود) رسميت يافت. تت در همان روز سال نوي چيني جشن گرفته مي‌شود ولي گاه به خاطر اختلاف ساعت ميان هانوي و پكن يك روز جابه‌جا مي‌شود. عيد تت از جشن سال نوي چيني مشتق شده و همساني‌هاي زيادي نيز با آن دارد.

سونگكران؛ جشن سال نو تايلندي:
سونگكران جشن سال نو تايلندي است در آوريل هر سال برگزار مي‌شود. واژه Songkran در زبان تايلندي به معني حركت كردن و تغيير مكان است و علت نامگذاري آن حركت خورشيد در منطقه البروج است. در اين روز همچنين جشن آب برگزار مي‌شود كه در واقع شروع فصل باران بوده و به باور مردم تايلند، اين آب بداقبالي را از آنها شسته و دور مي‌كند. اين سنت در جامعه تايلندي بسيار باارزش است. در روز جشن اعضاي خانواده دور هم جمع مي‌شوند تا احترام خود را به بزرگترها با ريختن آب خوشبو برروي دست‌هاي آنها نشان دهند و در مقابل از دعاي آنها براي خوش بختي و سعادت برخوردار شوند. در بعد از ظهر اين روز پس از اداي احترام به بودا و شستن آن، همه مردم از پير و جوان به يكديگر آب مي‌پاشند. معروف‌ترين جشن آب، در ايالت چيانگ ماي در شمال تايلند برگزار مي‌شود كه مردم زيادي در اين روزها از مناطق مختلف كشور براي شركت در اين جشن به چيانگ ماي مي‌روند.

خا بينسان؛ سال نو آشوري:
سال نو آشوري برابر با 1 آوريل برگزار مي‌گردد. در گذشته آغاز انقلاب بهاري، برابر با آغاز سال نو آشوري بود كه با پذيرش تقويم گورگين به 1 آوريل تغيير يافت. اين جشن را با نام باستاني «آكيتو «و نام نوين «خا بنيسان» (آغاز بهار) مي‌شناسند. آغاز سال 1386 خورشيدي برابر با آغاز سال 6757 آشوري نيز مي‌باشد. آشوريان كه در گذشته‌هاي دور همسايه ايران بودند و سپس خود نيز در حوزه تمدني ايران قرار گرفتند، همچون ديگر اقوام اين حوزه تمدني، سال نو را هم‌زمان با نوروز ايراني آغاز مي‌كردند اما از زماني كه آشوريان همچون ديگر اقوام مسيحي تقويم ميلادي را برگزيدند، اين روز به اول آوريل انتقال يافت. جشن نيسان صدها سال بوده كه در ميان آشوريان منسوخ شده و ديگر جشن گرفته نمي‌شده و اگر امروز اين جشن رونق گرفته، در سايه تلاش آشوريان ايراني است.

شنبه|ا|27|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 2479]