يمن؛ انقلابيون و سناريوي دولت سازي

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: يمن؛ انقلابيون و سناريوي دولت سازي

اشاره:

مجري راهپيمايي از تعز تا صنعا در يمن تأكيد كرد كه پيوستن «علي محسن الاحمر» فرمانده لشكر يك زرهي ارتش يمن به انقلاب كه يكي از اركان رژيم صالح طي دهه‌هاي گذشته بوده است، يك شكست بود و نخستين ضربه را بر پيكره جوان انقلاب يمن وارد كرد.‏

‏ «احمد سلام احمد»عضو كميته سازماندهي جوانان انقلابي يمن و برگزار كننده راهپيمايي زندگي (از تعز تا صنعا) در گفت‌وگو با خبرنگاران فارس در يمن، به افشاي حقيقت پشت پرده ضربه‌اي كه ارتش يمن با پيوستن دروغين به انقلابيون به اين انقلاب وارد كرد، شعار انقلابيون مبني بر تشكيل دولتي مدني و گزينه‌هاي فراروي انقلابيون، پرداخت.‏

‏ ‏آنچه در پي مي‌آيد، بخش‌هايي از اين مصاحبه است كه از نظر خوانندگان گرامي مي‌گذرد:‏

***

* واقعيت تجاوز صورت گرفته عليه راهپيمايي چند ماه قبل «زندگي» از سوي حزب اصلاح در داخل ميدان التغيير چه بود؟ ‏

**(احمد): تناقضات بزرگي در داخل ميدان «التغيير» صنعا روي داد. درگيري ميان جوانان وابسته به حزب اصلاح و حوثي‌ها يكي از اين موارد بود و با گسترده‌تر شدن دامنه آن عليه راهپيمايي زندگي در ميدان «التغيير»نيز نقض‌هايي صورت گرفت و اتهامات متعددي عليه كساني كه با پاي پياده از تعز تا صنعا آمده بودند، وارد شد و عليه جواناني كه مي‌خواستند قرائت ديگري از اين انقلاب داشته باشند، تجاوزاتي صورت گرفت.‏

اين جوانان اقدام احزاب «ديدار مشترك» و طرح ابتكاري شوراي همكاري خليج فارس را محكوم كردند و در جواب عناصر وابسته به حزب اصلاح به آنها حمله كردند و آنان را مورد ضرب و شتم قرار دادند.‏

در ميدان «الحريه» تعز، تقريباً هر روز عناصر حزب اصلاح، انقلابيون را مورد ضرب و شتم قرار مي‌دادند و كار به جايي رسيد كه حتي به سوي جوانان انقلابي تيراندازي كردند. تكرار اين اقدام عليه رهبران جوان تعزي در ميدان التغيير صنعا كه فقط مخالف افكار و ديدگاه‌هاي حزب اصلاح هستند، رنجي را كه ما هر روز در تعز مي‌كشيم، براي همه روشن كرد.‏

هربار كه ما از رفتار عناصر حزب اصلاح نزد رهبران اين حزب شكايت كرديم و اقدامات آنها عليه جوانان مستقل يا جوانان وابسته به گروه‌هاي ديگر را مورد انتقاد قرار داديم، آنها صرفا به اين دفاع بسنده كردند كه اين اقدامات كاملا فردي و شخصي بوده و هيچ ارتباطي با رهبران اين حزب يا سياست كلي آنها ندارد.‏

‏ ‏* آيا پيوستن ارتش به انقلاب بر روند آن تاثير گذاشت و به باري بر دوش انقلابيون تبديل شد؟

** بله اين يك بار و سنگيني حقيقي بود.من معتقدم كه پيوستن «علي محسن الاحمر» فرمانده لشكر يك زرهي ارتش يمن به انقلاب يك شكست بود و نخستين ضربه بر پيكره جوان انقلاب يمن وارد شد، زيرا اين مرد در خاطره مردم يمن، يكي از اركان رژيم صالح طي دهه‌‌هاي گذشته بوده است. ضمن اين كه او داراي كارنامه سياهي در استان «صعده» در شمال يمن و نيز در استان‌هاي جنوب يمن بود. لذا پيوستن او به انقلاب يك بار حقيقي براي انقلاب يمن بود. اين امر يك بار داخلي و خارجي براي انقلاب يمن به شمار مي‌رفت. ‏

از آن جهت داخلي ، كه جوانان انقلابي و بسياري از افرادي كه در بخش‌هاي مختلف اين انقلاب حضور داشتند، از اين امر ناراضي بودند و پس از آنكه ديدند يكي از طرف‌هايي كه عليه آن قيام كرده بودند، به آنها پيوسته و بدنبال مصادره انقلاب آنها است، تبديل يك گروه ساكت شدند و از اين نظر باري خارجي به شمار آمد كه در نزد جامعه بين الملل، پيوستن الاحمر به انقلابيون، چهره انقلاب يمن را يك درگيري نظامي و حتي كودتاي نظامي نشان مي‌داد و همين امر موجب شد تا آنها در تكاپوي راهكاري سياسي براي دفن كردن انقلاب جوانان يمني باشند. ‏

*اما برخي مي‌گويند كه اگر ارتش به انقلاب يمن نمي‌پيوست، انقلابيون تا به اين اندازه پايداري نمي‌كردند. ‏

**با شما در اين باره مخالفم. جوانان انقلابي تا پيش از پيوستن «علي محسن الاحمر» هر روز درحال پايداري و مقاومت بودند اما جوانان با همين پيوستن علي محسن در دفاع از انقلاب خود در داخل و خارج از يمن عاجز شدند؛ زماني كه همه تصور كردند كه اين انقلاب بيشتر شبيه كودتايي نظامي است و افرادي فاسد در راس آن قرار گرفته اند. تغيير اين نيست كه افرادي صرفا جابه جا شوند و برخي جايگزين ديگران شوند. ‏

*احزاب سياسي معارض رژيم صالح همواره مي‌گفتند كه انقلاب يمن متعلق به جوانان است، اما عاقبت همين احزاب بر آن سيطره يافته‌ و اعلام مالكيت كردند. چرا؟ ‏

**زماني كه ما از ائتلاف «ديدار مشترك» سخن مي‌گوييم، اين ائتلاف شامل حزب «اصلاح» و چند حزب ديگر مي‌شود. تا آنجا كه من از تاريخ و عملكرد اين حزب، قبل و بعد از انقلاب آگاهي دارم، بايد بگويم كه اين حزب يك حزب پراگماتيك (عملگرا) است. اين حزب برغم سپري شدن چند ماه از امضاي طرح ابتكاري شوراي همكاري، همچنان امور را زير نظر داشت تا ببيند كه پيكان روند سياسي يمن به كدام طرف مي‌رود. ‏

ما تا به حال نشنيده‌ايم كه «عبدالوهاب الانسي» يا ساير رهبران اين حزب بگويند كه با انقلاب هستند. من بعنوان يك شاهد عيني در اين موضوع مي‌گويم كه حزب اصلاح در آغاز انقلاب، زماني كه جوانان در ميدان‌هاي تعز خواستار سرنگوني رژيم شدند، اين جوانان را مورد ملامت قرار داد و گفت كه خواستار سرنگوني رژيم نشويد و صرفا بر روي ايجاد اصلاحات متمركز شويد. ‏

بعد ازسپري شدن چند ماه ديديم كه همين حزب، كميته‌هايي امنيتي و سازماندهي شده را روانه ميدان‌هاي تحصن و انقلاب كرد و خود را پيشتاز اين انقلاب نشان داد. با اين وجود مي‌توانم بگويم كه نه احزاب ديدار مشترك، نه حزب اصلاح و نه هيچ نيروي سياسي و نظامي ديگر نمي‌تواند انقلاب ملت يمن را به سرقت ببرد. دليل اين امر نيز اين است كه راهپيمايي‌هايي مثل «حيات» برغم تمامي شايعات درباره شكاف و چنددستگي از تمامي موانع عبور كرد و از تعز تا صنعا دامنه داشت. من معتقدم كه طي ماه‌هاي آينده، بعيد نيست حتي با وجود تشكيل دولت موقت، انتفاضه‌هايي حقيقي آغاز شود؛ حتي انتفاضه‌هايي در داخل و خارج همين احزاب.

*شما شعار تشكيل دولتي مدني را سر مي‌دهيد اما ما مي‌بينيم كه نيروهاي سنتي زمام انقلاب يمن را به دست گرفته. اين تناقض را چگونه مي‌بينيد؟

‏ ‏**در حال حاضر نوعي قيل و قال وجود دارد...نوعي قيل و قال درباره تفكري كه در پشت اين انقلاب هست ، وجود دارد. مثلا فردي قبيله‌اي كه داراي 50 هزار مرد مسلح است، از تشكيل دولتي مدني مي‌گويد، از طرف ديگر حزبي سنتي و عقب نگه داشته شده كه داراي مواضع مشخص متعصبانه اي است نيز از دولتي مدني سخن مي‌گويد. اين اشكالات وجود دارد اما در آينده و زماني كه مشخص شود واقعا كدام طرف بدنبال تشكيل دولتي مدني و حقيقي است، راهكاري براي آن به وجود خواهد آمد و همه چيزروشن خواهد شد كه چه كسي دولتي مدني مي‌خواهد و چه كسي بر ضد آن است. اين مشكل وجود دارد كه برخي شخصيت‌هاي فرهنگي حقيقي در خانه خود معتكف شده‌اند و ازبالا به انقلاب يمن نگاه مي‌كنند و بعدي حقيقي به انقلاب يمن نمي‌دهند همان گونه كه در ساير انقلاب‌هاي عربي شاهد آن بوده‌ايم. در حال حاضر چهره‌هاي مدني انقلاب يمن، به نوعي هراسان هستند و اين امر به عوامل رژيم،شيوخ قبايل و نيروهاي قبيله‌اي فرصت داده كه انقلاب را به نفع خود مصادره كنند.‏

‏ ‏*انقلاب يمن تاكنون چه چيزي را محقق كرده است؟‏

‏ ‏**انقلاب در ذات خود تغيير و تحول را به همراه دارد. اين تغيير و تحول ابتدا در داخل خود انقلابيون روي مي‌دهد و از آنها به ديگران سرايت مي‌كند. اين تغيير در نحوه تفكر و رفتار روزانه انقلابي روي مي‌دهد. در اين زمينه انقلاب يمن دستاوردهايي را رقم زده است كه در راس آن، ايمان حقيقي به كنار گذاشتن خشونت و نهادينه كردن اين فرهنگ دركشور است. بويژه اين كه يمن همواره با امواجي از خشونت روبرو بوده است. من معتقدم كه يك همزيستي مدني در ميدان‌هاي تحصن يمن روي داده است. ما در جامعه‌اي زندگي مي‌كنيم كه تمام امكانات لازم براي ايجاد خشونت و روي آوردن به آن وجود دارد. با اين وجود و برغم آنكه رژيم حاكم به ايجاد جنگ داخلي تهديد و به آن تحريك مي‌كند و حتي برخي طرف‌ها را براي ايجاد جنگ داخلي در كشور وارد عمل كرده است، اما مردم به آن پاسخي نداده و نمي‌دهند، زيرا مردم مي‌خواهند از اين گرداب خشونت خارج شوند.‏

‏ اين يكي از ابعاد تجلي انقلاب يمن است. دستاوردهاي روند سياسي نيز زير مجموعه روند هر انقلاب مسالمت آميزي خواهد بود. اين يك مدل تطبيقي است؛ تطبيق نيروهاي انقلابي با بقاياي رژيم در مرحله انتقالي، به منظور ايجاد يك زمينه براي تدوين قانون اساسي پاسخگوي اهداف انقلاب، تا به اين ترتيب آزادي و كرامت انساني و حقوق اوليه ملت در زندگي (مانند آموزش و پرورش، كار و...) محقق شود. ‏

تاكنون انقلاب يمن دستاورد بزرگي داشته است. اين انقلاب نظر جهان را درباره كشوري كه همواره با تروريسم در ارتباط بوده، تغيير داده است. كشوري كه اكنون با دولتي ناكام در حال گذر است. يك يمني اكنون چگونه در حال تحمل اين مشكلات، اين خشونت‌ها و اين محاصره عمومي است و چگونه اين تظاهرات‌ها را در سايه اين فقر و بيكاري نگران كننده تامين مالي مي‌كند؟‏

‏ ‏ما بايد آنچه كه درباره ما در روزنامه‌هاي خارجي نوشته مي‌شود، پيگيري كنيم. ما اساسا در حاشيه اهتمام جهان قرار داريم و دليل آن نيز اين است كه جامعه جهاني در برقراري ارتباط با ما نفعي نمي‌برد. با اين وجود شوراي حقوق بشر و شوراي امنيت، هر يك دو بار درباره ما تشكيل جلسه داده‌اند و شوراي امنيت حتي قطعنامه 2014 را درباره يمن صادر كرده است.‏

‏ ‏غير از اين در بخش منطقه‌اي نيز، انقلاب يمن، برادران عرب ما در شوراي همكاري خليج فارس را بر آن داشت كه بيش از يك بار طرح ابتكاري تدوين و بارها آن را اصلاح و تكميل كنند كه اين امر با حمايت اتحاديه عرب و اتحاديه اروپا همراه بود و همه طرف‌ها با تمامي ابزارهاي موجود تلاش كردند كه اين طرح را بر انقلابيون تحميل كنند و فشارهاي زيادي نيز در اين زمينه وارد كردند.‏

‏ ‏* گزينه‌هاي فراروي انقلاب يمن چيست و تا چه اندازه عملي است و در مقابل چه حوادثي قرار دارد؟ آيا اين انقلاب در سايه روند سياسي جاري، وارد مرحله انتظار خواهد شد؟ ‏

**انقلاب يمن هنوز زمام امور را بدست دارد و هنوز در فاز عملي است و همچنان نيز خواهد بود. همين انقلاب پس از دور كردن افرادي كه در راس رژيم بودند، روند سياسي كشور را تا اندازه‌اي جلو برده است. هدف از تمامي اين امور، راضي كردن انقلابيون بوده است. اما اين امور، تمام اهداف انقلاب و مطالبات انقلابيون را محقق نكرده است و فقط بخشي از اهداف محقق شده است. به همين دليل مي‌گويم كه انقلاب يمن همچنان با تمام گزينه‌هاي فرارويش، ادامه خواهد يافت. در اين ميان تشديد موج انقلاب مسالمت‌آميز در صدر گزينه‌هاي انقلابيون است كه مي‌تواند به ايجاد تغيير و تحولي جامع منتهي شود. ‏

* كاريكاتور دموكراسي

در چنين شرايطي، نمايش خنده‌دار شوراي همكاري خليج فارس و رياض باعث گزينش تنها نامزد كارزار انتخابات رياست جمهوري اين كشور شد.‏

ژنرال «عبد ربه منصور‌هادي» معاون سابق ديكتاتور صنعا اين روزها پس از برگزاري مراسم تحليف به عنوان رئيس‌جمهوري توافقي ماموريت خود را شروع كرد.‏

دوره رياست جمهوري وي با انواع چالش‌ها و تهديدها روبرو است، ازجمله اين چالش‌ها و معضلات عبارتند از:‏

‏1ـ تراكم تاريخي و ميراث گذشته حكومت 30 ساله ژنرال علي عبدالله صالح كه كشور يمن را به سمت فروپاشي و انحلال اركان دولت ـ ملت اين كشور سوق داد.‏

‏2ـ سابقه ريشه دار فساد مالي و اداري در سراسر اين كشور به گونه‌اي است كه ناهنجاري‌هاي ناشي از آن، معضلات مزمن و فراگيري به وجود آورده است.‏

‏3ـ اين كشور تمام شاخص‌ها و مشخصات كشور ورشكسته را دارا است و ضعف و ناتوانايي در تمامي اركان‌ها، نهادها و ساختارهاي اين سرزمين به چشم مي‌خورد.‏

‏4ـ رئيس‌جمهوري يمن گرچه از حمايت‌هاي آمريكا و عربستان سعودي و شوراي همكاري خليج فارس برخوردار است، ولي از همين آغاز با بسته‌هاي ناامني و بي ثباتي روبرو است.‏

از ديگر محورهاي تهديد زاي حكومت ژنرال عبد ربه منصور‌هادي عبارتند از:‏

* تحرك و فعاليت جريان حوثي‌ها براي نيل به خواسته‌ها و مطالبات طبيعي و سنتي خود در منطقه صعده و شمال يمن.‏

*فعاليت القاعده يمن و جزيره عرب در منطقه ميانه و جنوب يمن. جريانات سلفي يمني پيرو و دنباله رو القاعده و با دولت مركزي در حال تضاد و درگيري هستند.‏

* جنبش معارضان يمن جنوبي كه از سال 1994 در تلاش است دامنه اعتراض و جنبش خود را توسعه دهد و پايگاه مردمي خود را وسيع‌تر كند.

اين جنبش داراي چند جريان و لايه مبارزاتي است. برخي از اعضاي اين جنبش به دنبال احياي دولت ـ ملت يمن جنوبي و عده‌اي خواهان تشكيل يك دولت فدرال با دولت مركزي در صنعا هستند.‏

* جريان معارضان جوان كه در حدود يكسال براي رسيدن به خواسته‌ها و مطالبات خود در شهرها و خيابان‌هاي يمن در حال فعاليت و تلاش هستند.‏

‏5ـ جريان انقلابي و خيزش‌هاي مردمي ملت يمن عليرغم توطئه‌ها، ترفندها و شيطنت‌‌ها هنوز حرارت دارد و خاموش نشده است. اين جريانات سياسي و اجتماعي هنوز براي نايل آمدن به خواسته‌ها و اهداف مبارزاتي خود حضور دارند و تشكل يافته‌اند و خواهان اجرا و عملي شدن اصلاحات فوري در تمامي زمينه‌ها و ابعاد هستند.‏

* مبارزه و محاكمه مفسدين.‏

* به رسميت شناختن شعارها و مطالبات انقلاب يمن.‏

* مقابله با نفوذ و اقتدار نخبگان و عوامل بانفوذ رژيم صالح.‏

* از رئيس‌جمهوري جديد خواسته شده تا از سمت و درجه ژنرالي خود و از عضويت در حزب حاكم گذشته (كنگره ملي) كناره‌گيري كند و به اراده و خواسته ملي و انقلاب تن دهد.‏

* دولت جديد بايد در ساختار نظامي ـ امنيتي براساس اهداف انقلاب و آمال انقلاب بازنگري كند.‏

‏6ـ چالش‌هاي مذهبي ـ فرهنگي: دولت صالح مروج فرهنگ عشيره‌اي و طايفه‌اي بود و جامعه يمني را با تمامي مؤلفه‌هاي آن دچار ناهنجاري‌ها و معضلات پيچيده طايفه‌اي و قبيله‌اي كرده بود، لذا يكي از وظايف و مسئوليت‌هاي سنگين دولت جديد يمن زدودن تمامي ساختارها و نهادها و سياست‌هايي است كه به نوعي در ترويج و تثبيت فرهنگ تبعيض عشيره‌اي و طايفه‌اي دخالت داشته‌اند.‏

دولت سعودي براي تحكيم نفوذ سياسي و مذهبي خود در سراسر يمن در سه دهه اخير اقدام به تاسيس بيش از 1000 مركز و نهاد مذهبي و فرهنگي و آموزشي كرده است. اين موسسات و نهادها نقش مهمي در انهدام و ويراني وحدت ملي و مذهبي جامعه متساهل و منسجم داشته است.‏

‏7ـ يمن در سه دهه اخير در ابعاد اقتصادي و توسعه‌اي به عنوان يك كشور بحران‌زده مطرح بوده است. اين كشور از لحاظ ساختارهاي اقتصادي و توسعه‌اي به انواع مشكلات و معضلات و بيماري‌هاي مزمن و تاريخي مبتلا و دچار است لذا نياز به اصلاحات راديكال در ساختارها و نهادهاي اقتصادي وجود دارد. جوانان يمني در بعد اقتصادي و معيشتي با انواع كاستي‌ها و معضلات روبرو هستند.‏

‏8ـ اساس و ريشه حقيقي و واقعي مشكلات بحراني يمن، تبعيت و وابستگي اين كشور از سياستهاي رياض و واشنگتن است و عامل روابط صنعا با رياض و واشنگتن، نقش موثري و اساسي در روند تحولات داخلي اين كشور و ترسيم سياست خارجي يمن دارد.‏

بنابراين از مسئوليت‌هاي دولت جديد و هر دولت انقلابي يمن، رهايي از اين وابستگي‌ها و اين تبعيت‌ها است.‏

بحران اقتصادي و توسعه اي، تبعات ناشي از رواج فرهنگ تعصب عشيره‌اي ـ طايفه‌اي و وجود كانون‌هاي تنش‌زا وبحران‌زا در يمن، عامل موثر و مهمي در تزلزل امنيت و بي‌ثباتي در اين كشور است و بايد گفت تمامي مشكلات و عقب‌ماندگي يمن، ريشه در عامل نفوذ و دخالت امريكا و عربستان سعودي در امور داخلي اين كشور دارد.‏

* دخالت سعودي‌ها

دخالت‌هاي عربستان سعودي در يمن، با اعمال فشار براي حمايت از مهره‌هاي وابسته به خود در اين كشور بعد تازه‌اي به خود گرفت.‏

سايت‌هاي خبري يمن به نقل از يك منبع نزديك به سفارت عربستان در صنعا اعلام كردند: رياض به جريان‌ها و طرف‌هاي يمني و منطقه‌اي براي باقي ماندن سرلشكر «علي محسن الاحمر» در يك پست كليدي در دولت عبدربه منصور‌هادي در يمن، فشار مي‌آورد.‏

الاحمر، هم‌پيمان رژيم سعودي است و مسئولان اين رژيم به او در نبرد با جنبش «الحوثي» اطمينان دارند و الاحمر را از فرماندهان نظامي خبره در نبرد با اين جنبش مي‌دانند.‏

بر اساس اين گزارش، اين سرلشكر جدا شده از ارتش يمن همچنين روابط مستحكمي با شيوخ قبايل و برخي علما دارد كه همين امر نيز نبودش در قدرت در يمن را براي رياض دشوار مي‌كند.‏

ادامه دارد

جمعه|ا|19|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]