«ننه علي» چشمت روشن! روايتي از هجران تا وصال مادر يك شهيد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: «ننه علي» چشمت روشن! روايتي از هجران تا وصال مادر يك شهيد

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و حماسه

چشمان «ننه علي» با شتافتن به ديار حق، بالاخره به جمال فرزندش روشن شد.

«ننه علي» مادر شهيدي است كه حدود 20 سال در كنار مزار فرزندش، عشق را زندگي ‌كرد و روز‌ها را به شب رساند؛ بي‌قراري توام با صبوري «ننه علي» او را به اسطوره مادران شهيد تبديل كرد. اين روزها او در بستر بيماري روزگار مي‌گذراند به هيچ كلامي و درخواستي تا صبح امروز سوم اسفند ماه كه خبر رسيد: «چشم ننه علي به جمال فرزند شهيدش روشن شد»

امروز قرار بود قصه زندگي «ننه علي» را بشنويم اما باز هم دير رسيديم. ننه‌علي زودتر از ما رسيد؛ خبر آمد پركشيده پيش فرزندش؛ پس به ياد «ننه علي»، نامي كه به اسطوره تبديل شد اين قصه را مي‌خوانيم.

.... خبرنگار سرويس فرهنگ و حماسه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) پس از گذر از قطعه 24 شهداء در «بهشت زهرا»ي تهران كه هنوز جاي پا و زانو‌هاي «ننه علي» برمزار پسرش را به يادگار دارد سراغ اين مادر شهيد رفت. او در خانه دخترش بستري است. اما بريده‌ي عكس‌ها و گزارش‌هاي تهيه‌شده از او در مطبوعات، چسبيده روي تكه‌هاي اتاقك حلبي‌، زائران قبور شهدا، بخصوص مادران شهيد را به سمت خود جلب مي‌كند تا سري به اين كلبه‌ي فلزي بزنند و بر مزار شهيدش فاتحه بخوانند و گاهي هم با صداي بلند آهي بكشند و بگويند «كاش ما هم مي‌توانستيم سر مزار پسرمان بمانيم.»

اولين ديدار ما با ننه‌علي به روزهاي گرم تابستان و ماه رمضان برمي‌گردد. ساعت 3 بعد از ظهر آخرين روز‌هاي مرداد ماه 90، به خانه‌اش رفتيم تا از حال او با خبر شويم. اولين چيزي كه پيش از واردشدن توجه‌مان را به خود جلب مي‌كند، نقاشي چهره‌ي مادر «شهيد قربانعلي رخشاني مهماندوست» روي ديوار آپارتماني چهار طبقه است كه براي هر كس كه نشاني خانه ننه‌علي را ندارد نشاني خوبي است....

«ننه علي» يك‌سال است در بستر بيماري است. نه قادر به تكلم است و نه مي‌تواند راه برود‌. تنها دخترش كه از او پرستاري مي‌كند روايت‌گر ايثارگري برادر و عاشقي مادر است.

هرچند چشمانش كم‌سو شده و فراموشي به سراغش آمده، اما چنان به عكس قربانعلي چشم دوخته كه گويي فقط با او سخن مي‌گويد و او را مي‌شناسد. اين عاشق با وجود ناتواني، نگاه قدرتمند و پرمعنايي دارد،‌ اغلب در حاليكه بر بسترش خوابيده به قاب عكس قربانعلي مي‌نگرد؛ حسرت، دلتنگي براي فرزند شهيدش و آرزوي در آغوش گرفتن او از نگاهش حس مي‌شود.

او مادري است كه 32 سال پيش در قطعه 24 نزديك مزار «شهيد حسين فهميده» اتاقكي كوچك با ديوارهاي فلزي ساخت تا باقي عمرش را در كنار مزار فرزند شهيد و انقلابي اش «قربانعلي رخشاني مهماندوست» بگذراند، نام اصلي ننه علي «ننه فتح‌اللهي»است كه 20 سال شبها و روزها را در اتاقك فلزي كنار مزار فرزندش به هم رسانده است و امروز به دور از لنز دوربين‌ها كه گاه و بي‌گاه سراغش مي‌آيند درخانه دخترش آهنگ سكوت را زمزمه مي‌كند.

«عاليه علي‌پناهي مقدم» تنها دختر «ننه علي» و خواهر «شهيد قربانعلي رخشاني مهماندوست» است.

او درباره خاطرات برادرش و اين كه چگونه شهيد شد مي‌گويد: « برادرم در توزيع اعلاميه‌هاي حضرت امام خميني(ره) نقش مهمي داشت. وقتي رژيم شاهنشاهي سينما «ركس» آبادان را به آتش كشيد تا ترس و وحشت در بين مردم زياد شود، در گير و دار اعتصاب سه روزه‌ي كاركنان شركت هواپيمايي، «قربانعلي»از فرصت استفاده و شروع به پخش اعلاميه در بين كاركنان كرد اما نيروهاي ساواك از فعاليت او با خبر شدند و برادرم را دستگير كردند»

به روايت خواهر، «مقاومت قربانعلي در برابر نيروهاي ساواك و شكنجه‌ها‌ي وحشيانه» به شهادتش منجر شده است.

خواهر با بغضي كه همچنان با گذشت سال‌ها از شهادت برادر گلويش را مي‌فشارد، اضافه مي‌كند: « پنج ماه از وضعيت برادرم خبري نداشتيم و بعد از اين مدت متوجه دفن پيكرش در قبرستان افراد مجهول‌الهويه اهواز شديم‌، آن روزها مادرم در فكر سروسامان دادن قربانعلي بود و مي‌خواست دختر يكي از اقوام را به عقد او درآورد‌، اما نتوانست دامادي او را ببيند.»

عاليه رخشاني آه بلندي مي‌كشد و ادامه مي‌دهد: « وقتي برادرم زنده بود مادرم مثل پروانه دور سرش مي‌گشت؛ طوري كه هر وقت قربانعلي مي‌خواست از خانه خارج شود،‌ مادرم دور سرش صدقه مي‌چرخاند و برايش آيه‌الكرسي مي‌خواند.»

عاليه مي‌آيد به اين روزها:

«شايد در نگاه اول 19 سال زندگي در يك آلونك راحت به نظر برسد، اما براي خود من كاري سخت و غيرقابل انجام است. بارها به سراغ مادرم به بهشت زهرا(س) رفتم و از او خواستم به خانه برگردد؛ اما حضور در كنار مزار برادرم و ديگر شهداء او را از زندگي راحت بيزار كرده بود.»

وي مي‌گويد: « هر كس به بهشت زهرا(س) مي‌رفت فكر مي‌كرد ننه علي كسي را ندارد، تمام آشناها نيز فكر مي‌كردند ما حاضر به نگهداري از او نيستيم؛ به همين خاطر طعنه‌هايي كه به گوشم مي‌رسيد ناراحتم مي‌كرد؛ اما هر چه به مادرم التماس مي‌كردم به خانه نمي‌آمد.»

***

قبل از شهادت «قربانعلي»

«ننه علي» نان‌آور دو طفل بي‌پناه بود.

اوايل دهه 30 بود كه زني با قامت نحيف و تكيده با طفلي در آغوش و كودكي چسبيده به چادرش از خطه آذربايجان، تنها عزم سفر كرد و به تهران آمد، جدايي زودهنگام او از همسرش بار سنگيني بر دوشش نهاده بود؛ با اين حال با كارگري و زحمت فراوان لقمه نان حلالي سر سفره كودكانش مي‌گذاشت و اين تازه شروع رشادت‌ها و از خود گذشتگي‌ها و فداكاري‌هاي «ننه علي» بود.

«قربانعلي» در آن زمان نوزاد شيرخوار كوچكي بود و «عاليه» هم 7 ساله. ننه علي با چنگ و دندان كودكانش را بزرگ كرد تا جايي كه «عاليه» براي خودش خانمي ‌شد و او را به خانه بخت فرستاد؛ حالا ديگر قربانعلي كه 24 سال بيشتر نداشت تنها همدم مادر بود و ننه علي ديگر كارگري نمي‌كرد؛ چرا كه پسر رشيدش نان‌آور خانه شده بود.

قربانعلي كارگر بخش «كيترينگ» شركت هواپيمايي ملي ايران بود و گاهي اوقات هم همسر خواهرش در تامين مخارج زندگي به آنها كمك مي‌كرد.

هنگامه شهادت

چند روز پس از چاپ عكس قربانعلي در روزنامه‌ها، مسؤولان شركت هواپيمايي تماس گرفتند و خبر شهادتش را در تاريخ دهم تير ماه سال 57 يعني پنج ماه بعد از آن به خواهر و همسر خواهرش دادند، او همراه با اعلاميه‌ها توسط ساواك دستگير شده و به دليل شدت شكنجه‌ها به شهادت رسيده بود.

دلبستگي «ننه‌علي» به فرزندش آن‌قدر زياد و غيرقابل توصيف بود كه كسي جرأت نداشت خبر شهادت او را بدهد؛ عزيز دردانه «ننه‌علي» كه بايد رخت دامادي بر تن مي‌كرد براي ديدار معشوق پر كشيده بود و هيچ چيز سخت‌تر از آن نيست كه خبر مرگ فرزندي را به مادرش بدهند ولي چشمان پر از اشك و چهره‌هاي غم گرفته خواهر و همسرش همه چيز را فاش كرد و ناگهان مادر بي‌آن كه كسي به او چيزي بگويد شروع به خواندن سرود غمناكي كرد.

پيكر قربانعلي در گورستان اموات غريبه اهواز دفن شده بود.

قصه بي‌تابي «ننه علي»

مادري كه كنار مزار فرزند شهيدش حضور دارد،‌ در شهر اهواز از زباني به زبان ديگر نقل مي‌شد. انقلاب اسلامي به پيروزي رسيده بود و حضور حضرت امام خميني در بهشت زهراي تهران و سخنان تاريخي ايشان باعث شده بود تا توجه همگان، به ويژه مسئولان به شهداي انقلابي معطوف شود. در همان زمان نيروهاي انقلابي و پاسداران شهر اهواز كه همه روزه به ننه علي سر مي‌زدند و احتياجات او را برطرف مي‌كردند از حضور مادر شهيدي در كنار مزار فرزند شهيدش به مسئولان خبر دادند و باز در همين ايام همسر خواهر شهيد كه همراه تعدادي از بستگان براي پيداكردن «ننه علي» به اهواز آمده بود، ‌او را يافت. مقدمات كار براي انتقال پيكر شهيد به تهران با حكم امام جمعه اهواز فراهم شده بود تا ننه علي هم به خانه خود برگردد‌، به همين خاطر نبش قبر انجام شد و پيكر «شهيد قربانعلي رخشاني مهماندوست» به تهران انتقال يافت.

اوايل سال 58 بود و هنوز جنگ تحميلي عراق عليه ايران شروع نشده بود. بهشت زهرا(س) بيشتر از گورستان، زمين متروكه‌اي بود كه كمتر كسي به آن جا رفت و آمد مي‌كرد؛ اما «ننه علي» از آنجا كه عاشق قربانعلي بود از همان شب اول دفن مجدد او بر مزارش نشست و سوره ياسين خواند.

التماس و اصرار اعضاي خانواده هم تاثيري نداشت و حتي مسؤولان سازمان بهشت زهرا(س) هم نتوانستند حريف دلدادگي‌ اين مادر شوند‌، تا اين كه اعضاي خانواده كنار مزار شهيد سايباني درست كردند تا «ننه علي» از نور آفتاب و بارش باران در امان بماند، بعدها اين سايبان به اتاقكي فلزي تبديل شد كه بيشتر مصالح آن را خرده‌آهن‌ها، كارتن و حلبي تشكيل مي‌داد‌، هر كسي هم كه به اين اتاقك سر مي‌زد «ننه علي» را مشغول قرآن خواندن مي‌ديد.

اما 19 سال زندگي در اتاقك بهشت زهرا(س) باعث شد تا «ننه علي» بيمار و ناتوان شود.

درد زيادي در پاها و بدنش احساس مي‌كرد ولي چيزي نمي‌گفت، مبادا كسي او را مجبور به بازگشت به خانه كند، شب‌ها و روزهاي بسياري گذشت تا اين كه قربانعلي مهمان مادر شد و در خواب از او خواست به خانه برگردد و وقتي كه «ننه علي» علت درخواست فرزندش را پرسيد‌، «قربانعليم از شرمندگي خود در مقابل ديگر شهدا سخن گفت كه مادران آنها بر مزارشان حاضر نيستند.

او با ديدن اين خواب آشفته شد؛ اما بازهم نمي‌توانست از مزار فرزندش دل بكند. در آن ايام، حضرت آيت‌الل العظمي خامنه‌اي رهبر معظم انقلاب اسلامي به ديدار «ننه‌علي» رفتند و از او خواستند تا به خانه‌اش برگردد و اين‌چنين «ننه علي» در شهرك بستان‌ خاني‌آباد نو ساكن و به دستور رهبر از سوي بنياد شهيد خانه‌اي به او اهداء مي‌شود كه در حال حاضر به حسينيه تبديل شده و در كوچه بيست و چهارم شهرك قرار دارد.

امروز «ننه علي» با شتافتن به ديار حق، مهمان فرزند شهيدش شده است.

در پايان، دختر «ننه علي»، خواهر «شهيد قربان علي رخشاني مهماندوست» به خبرنگار ايسنا مي‌گويد: حضور اين شيرزن در خانه ما بركتي است كه به يمن آن سال‌هاست كه مسؤولان كشور، خانواده شهداء و رسانه‌هاي مختلف به سراغ ما مي‌آيند و ما را شرمنده مي‌كنند اميدوارم پرستار خوبي براي اين بانوي قهرمان بوده باشيم، براي ننه علي دعا كنيد.

ياد همه‌ي «ننه علي»هاي سرزمين‌مان گرامي.

گزارش و تنظيم از: فرزانه سبزعلي و بهناز معزي

انتهاي پيام

چهارشنبه|ا|3|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]