مصر : آرامش قبل از طوفان

واضح آرشیو وب فارسی:ايران دیپلماسی: مصر : آرامش قبل از طوفان
داود احمدزاده كارشناس مسايل مصر در تحليلي براي ديپلماسي ايراني معتقد است با بازگشت آرامش نسبي به جامعه طوفان زده مصر ، ‌به نظر مي رسد كه كم كم شرايط رقابتي ميان گروه هاي مختلف سياسي براي كسب كرسي رياست جمهوري مهيا مي گردد.

ديپلماسي ايراني: پس از برگزاري انتخابات پارلماني مصر در چندين مرحله متفاوت كه در فضاي توام با خشونت فزاينده پليسي و با پيروزي قاطع اسلامگرايان به رهبري حزب آزادي – عدالت (اخوان المسلمين) به پايان رسيده حال چشم مردم مصر و منطقه به انتخابات حساس رياست جمهور در اين كشور اثرگذار در تحولات خاورميانه دوخته شده است. حوادثي كه در سالگرد انقلاب 25 ژانويه مصر ميان طرفداران دو تيم اصلي فوتبال مصر الاهلي و المصري در ورزشگاه پورت روي داد و به كشته شدن 100 نفر نيز انجاميد حوادث تلخ و ناگواري بود كه معترضين دلايل وقوع اين خشونت ها و كشته تعدادي تماشاگر فوتبال را سازمان يافته و مديريت شده از سوي حاميان مبارك مي دانند كه براي انتقام گيري از مردم و با مديريت شوراي عالي نظامي حاكم بر مصر رخ داده است. در هر صورت پس از اين حادثه و بازگشت آرامش نسبي به جامعه طوفان زده مصر ، ‌به نظر مي رسد كه كم كم شرايط رقابتي ميان گروه هاي مختلف سياسي براي كسب كرسي رياست جمهوري مهيا مي گردد. در چنين فضاي مطرح شدن اسامي برخي از نامزدهاي رياست جمهوري نظير ايمن نور ، عمر موسي و عمر سليمان در كنار برخي از شخصيت مستقل و دانشگاهي مي تواند ضمن گرم نمودن تنور انتخاباتي شرايط را براي مشاركت مردمي و چند قطبي مهيا سازد. آنچه مسلم است در شرايط كنون پس از انصراف محمد البرادعي از نامزدي در انتخابات رياست جمهوري مصر ، عمر موسي وزير امور خارجه و دبيركل سابق اتحاديه عرب به عنوان فرد آزموده از موقعيت مناسبي براي احراز اين پست كليدي برخوردار است در بررسي روند تحولات مصر و سناروي احتمالي آينده مصر مي توان به موارد ذيل اشاره نمود :

1- سناريوي اول : با بازگشت ارتش به پادگانها و انتقال مسالمت آميز قدرت به مردم ، فضا براي برگزاري انتخابات آزاد و عادلانه فراهم گردد در چنين شرايطي بي ترديد احزاب اسلامي و مخالف نظاميان
مي توانند با مشاركت گسترده سرنوشت سياسي مصر پس از مبارك رقم بزنند و يك رييس جمهور ملي و منتخب واقعي مردم را انتخاب كنند.

2- سناريوي دوم : پس از مشخص شدن وزن سياسي احزاب اسلامگرا در انتخابات پارلماني مصر ، برخي از كشورهاي منطقه اي و فرامنطقه اي نگران تغيير سياست خارجي آن و بازگشت به راديكاليسم و ملي گرايي دوره ناصر هستند. بي ترديد مصر پس از مبارك ديگر ذخيره استراتژيك غرب و اسراييل در منطقه محسوب نمي شود و احزاب سياسي مصر نسبت به حفظ روابط راهبردي با غرب و اسراييل ، هيچ گونه تعهد و تكليفي احساس نمي كند. در چنين شرايطي تنها گزينه ممكن براي حفظ آرامش در منطقه و پايبندي به تعهدات قبلي از جمله پيمان كمپ ديويد حفظ جايگاه ارتش در معادلات سياسي آينده مصر و نيز سپردن پست هاي كليدي امنيتي به نظاميان مي باشد. لذا غرب مي خواهد ضمن حفظ روابط با برخي از نظاميان حاكم بر مصر و تحريك آنها به دخالت آشكار در انتخابات آتي به حفظ حداقل امتيازات موجود بسنده كند.

لازم به ذكر است كه نيروي نظامي آخرين سنگر غرب براي حفظ منافع راهبردي خويش در كشورهاي منطقه است. لذا با توجه به پيوندهاي تاريخي ارتش مصر با امريكا و كمك هاي ساليانه (دو ميليارد دلاري) مقامات كاخ سفيد تلاش هاي جديدي را در قالب رايزني و مذاكرات با مقامات نظامي مصر آغاز نمودند البته دخالت نظاميان در انتخابات آتي مي تواند به شعله ور شدن خشم مجدد فرزندان نيل منجر شده و شرايط غيرقابل پيش بيني را براي منافع غرب در منطقه رقم بزند. به نظر مي رسد در فضاي موجود حاكم بر جامعه مصر امكان اجراي چنين سناريو در قالب كودتاي نظامي دور از ذهن به نظر مي رسد.

3- سناريوي سوم : تطويل بحران داخلي و تداوم نزاع ميان جريانات سياسي مصر از سوي غرب در راستاي انحراف و كنترل انقلاب سياسي اجتماعي مردم و تغيير آن به سمت رفورم سياسي و داخلي بدون تغييرات بنيادين در ساختاري سياسي انجام گيرد. بر اساس اين سناريو امريكاييها در چندين جبهه مشغول برنامه ريزي براي مديريت و كنترل اوضاع هستند از يك سو حفظ روابط كليدي با مهره هاي دوره مبارك و تلاش براي ابقاي برخي از نظاميان در پست هاي كليدي و از سوي ديگر همراهي و همگامي با برخي از مطالبات مردمي و نيز گشودن باب مذاكره با رهبران اخوان المسلمين براي حفظ روابط گذشته و پايبندي به تعهدات و پيمان هاي قبلي انجام مي گيرد. سناريوي سوم اگر عملياتي شود امريكا قادر خواهد بود با پرداخت هزينه كم به برخي از خواسته هاي خويش مبني بر حفظ مصر در مدار منافع غرب و جلوگيري از گرايش بيشتر اين كشور به جريانات ضد سازش در منطقه جامه عمل بپوشاند. در اين مسير بهترين گزينه براي امريكا براي اجراي سناريوي خويش تلاش هاي همه جانبه براي به قدرت رساندن عمر موسي است ، شخصيتي دو وجهي كه آيين ديپلماتيك و زد و بندهاي سياسي را بهتر از رقيبان خود مي داند و تلاش دارد كه با ارايه
چهره هاي ميانه رو از خويش ضمن ارتقاي جايگاه سياسي خود در نزد جريانات اسلامگرا و ملي ، اعتماد غرب را نيز كسب نمايد. بنابراين مي توان گفت كه در تعيين سرنوشت نهايي آينده سياسي سرزمين فراعنه به چگونگي تعامل ميان جريانات اسلامگرا به رهبري اخوان المسلمين در قالب حزب آزادي – عدالت و نيز واكنش غرب نسبت به اين روند سرنوشت ساز چشم دوخت. بي ترديد علاوه بر امريكا بازيگران منطقه اي نظير عربستان نيز از تعامل با عمر موسي استقبال خواهند كرد.

چهارشنبه|ا|26|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايران دیپلماسی]

[مشاهده در: www.irdiplomacy.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 113]