علم و فناوري در جامعه

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: علم و فناوري در جامعه

اشاره: فرهنگستان علوم جمهوري اسلامي ايران عضو مجمع آكادمي‌هاي علوم آسياست. در تاريخ 4-2 اكتبر سال 2001 م مصادف با 12-10 مهر 1390 هشتمين نشست سالانه اجلاس «علم و فناوري در جامعه» در كيوتو (ژاپن) برگزار شد. در اين اجلاس بيش از 800 تن از رهبران علم و تكنولوژي، سياست، تجارت و مطبوعات 80 كشور، منطقه و سازمان بين‌المللي از 104 كشور جهان حضور داشتند. عناوين مهمترين مسائل مهم روز در زمينه‌هاي علمي، اقتصادي و سياسي مورد بررسي قرار گرفت و طي بيانيه صادر شده، عناوين ذيل به عنوان چالش‌هاي آينده مطرح شد:

* زلزله 21 اسفند، سونامي و سانحه نيروگاه هسته‌اي فوكوشيما، شوك شديدي به ژاپن وارد كرد. تمام دنيا متانت، انعطاف‌پذيري و شأن مردم ژاپن در رويارويي با اين فجايع را تحسين كردند.

سانحه فوكوشيما موجب شد كه به كاربرد انرژي هسته‌اي در آينده بشر توجه بيشتري شود. ما تصميم گرفتيم دو موضوع «انرژي و محيط‌زيست» و «امنيت هسته‌اي و توسعه آينده» را در صدر دستور اجلاس امسال قرار دهيم.

* عرضه هر نوع انرژي در آينده بايد شامل دامنه گسترده و طرق مختلف باشد كه از بهترين استانداردهاي ايمني و سازگاري‌هاي محيطي و اجتماعي برخوردار بوده و با قيمت‌هاي ارزان قابل دسترس باشد. كشورهاي مختلف ممكن است راه‌هاي گوناگوني را براي رسيدن به آينده‌اي با انرژي ايمن انتخاب كنند. انرژي هسته‌اي نقش مهمي را در آينده قابل پيش‌بيني ايفا خواهد كرد. بهبود تدابير ايمني انرژي بسيار مهم است و پرداختن به امنيت هسته‌اي امري حياتي مي‌باشد. ما در اين موضوع اتفاق‌نظر داريم كه بهبود همكاري‌هاي بين‌المللي درخصوص موضوعات مذكور ضروري است.

* در زمينه مشكلات بهداشت جهاني، تحقيقات درخصوص ژنوميك و پزشكي رشديابنده، به سرعت گسترش يافته است. در چنين موقعيتي، تحقيقات درخصوص پزشكي پيشگيرانه نيز بايد افزايش يابد. در كشورهاي درحال توسعه، ظرفيت مقابله با بيماري‌هاي عفوني و غيرمسري بايد تقويت شود. يك نظام بين‌المللي براي مشاركت بهتر ميان صنعت، بخش دولتي و سازمان بهداشت جهاني، مورد نياز است.

*‌ پيري جمعيت، مشكلات خاصي را ايجاد مي‌كند كه شامل مراقبت از سالمندان يا ايجاد شبكه‌هاي تأمين اجتماعي و تجديدنظر در موقعيت اجتماعي و ميزان مشاركت سالمندان به عنوان شهروندان فعال، مي‌شود. علم و فناوري نقش مهمي را در بهبود كيفيت زندگي در دوران كهنسالي ايفا مي‌كند.

* بيش از نيمي از جمعيت جهان در شهرهاي بزرگ زندگي مي‌كنند و توسعه شهري به سرعت رو به رشد است كه اين امر خود موجب ايجاد مشكلات و موقعيت‌هاي متنوع مي‌شود. ما بايد با استفاده از علم و فناوري و طراحي شهري و مشاركت شهروندان، محيط‌زيست شهري و قابل سكونت در شهرهاي مدرن ايجاد كنيم.

* براي تغذيه جهاني با جمعيت 9 تا 10 ميليارد نفر و محو گرسنگي كه دامنگير دنيا شده، لازم است كشاورزي بهتري را ترويج دهيم كه از عهده رشد جمعيت برآيد.

عادت غذايي را تغيير دهيم و از محيط‌زيست محافظت كنيم. براي فراهم آوردن محصولات مغذي‌تر و مناسبتر براي كشت، روش‌هاي بهتر كشاورزي، مديريت زيست‌بوم (اكوسيستم) و كاهش اتلاف پژوهش و توسعه ضرورت دارد. براي بهبود اين كارها بايد از زيست‌تكنولوژي كشاورزي از جمله ارگانيسم‌هاي تعديل‌كننده ژنتيكي، استفاده كرد. تغذيه متناسب، سلامت مادران و فرزندان را افزايش داده، ميزان مرگ و مير را كاهش مي‌دهد.

* با وجود بي‌توجهي به اقيانوس‌ها، به آب آشاميدني و مسائل مربوط به محافظت از جنگل‌ها تا حدودي توجه شده است؛ بنابراين ما مقتضي دانستيم هياتي بين‌المللي جهت حمايت از مسائل مرتبط با اقيانوسها تشكيل دهيم و خط‌مشي‌هاي مربوط به اقيانوس‌ها را تدوين كنيم. انتظار مي‌رود اين هيأت با بهره‌جويي از علم نوين اقيانوس‌شناسي و ايجاد ارتباط با سياستمداران جهان،‌براي رفع اين مشكل اهتمام ورزد.

* ايجاد زيربناي كارآمد اطلاعات و فناوري ارتباطات، براي كاهش تفاوت‌هاي ميان ملت‌ها جهت دستيابي به آموزش، خدمات درماني و فرصت‌هاي شغلي، امري حياتي است. در محيط فناوري،‌اطلاعاتي و ارتباطي كه به سرعت در حال تغيير است، تجديدنظر در امنيت سيستم‌هاي كامپيوتري و حريم خصوصي، امري بسيار مهم براي آينده اطلاعات و فناوري ارتباطات مي‌باشد.

* نانوتكنولوژي نقش مهمي در زمينه‌هاي مختلف از جمله الكترونيك، پزشكي، علوم زيستي و علوم مواد ايفا خواهد كرد. ما بايد از نانوتكنولوژي به عنوان فناوري بالقوه براي يافتن آخرين كشفيات، استفاده مفيد كنيم.

* همكاري ميان جوامع علمي، بخش صنعتي و دولت براي حفظ طراوت اقتصادي و اجتماعي ضروري است. دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشي بايد تحقيقات بنيادي، نتايج پيشرفته اطلاعات و فناوري ارتباطات و نيز آموزش علم و مهندسي را به منظور ارتقاي نوآوري فراهم كنند. دانشگاه‌ها مراكزي هستند كه علوم انساني و علم را به هم متصل مي‌كنند، تفكر نقادانه را رواج مي‌دهند و دانشجويان را شهرونداني جهاني و مسئول مي‌سازند.

* در سال جاري براي اولين‌بار، روساي آكادمي‌هاي مهندسي در اجلاس علم و فناوري در جامعه با يكديگر ملاقات كردند. انتظار مي‌رود آكادمي‌هاي مهندسي پل‌هاي ارتباطي ميان علم، فناوري و جامعه را تقويت كنند.

*‌ ما بر نياز به ترويج ديپلماسي علم براي تقويت ارتباط ميان جوامع علمي از طريق مرزهاي ملي تاكيد داريم تا از اين طريق بتوان راه‌هاي گفتگو و تفاهم ميان ملت‌ها را ايجاد كرد.

* موسسات مالي بايد بودجه برنامه‌هاي همكاري بين‌المللي را كه مروج برنامه‌هاي چند جانبه مسائل جهاني نيز هستند، تامين كنند. حمايت از آموزش، پژوهش و كار‌آفريني منطقه‌اي براي ظرفيت‌سازي در كشورهاي در حال توسعه امري ضروري است.

* اجلاس فرعي تغييرات آب و هواي منطقه‌اي نيز نحوه عملكرد شبكه‌هاي كاربرد علم براي بسيج علم، مردم عادي و دولتمردان جهت فعاليت‌هاي محلي را مورد بررسي قرار داد. اين شبكه‌هاي كاربرد علم بايد در همه مكان‌هايي كه در معرض خطر تاثيرات منفي تغييرات آب و هوا هستند، ايجاد شوند.

* ما اهميت گزارش مستدل و واقع‌بينانه در مطبوعات و ارتباط بهتر با دانشمندان و موسسات آنها را در سايه علم و فناوري و با در نظر گرفتن مسائل سياسي عام، مورد توجه قرار داديم. بدين منظور، تشويق به تداوم مذاكرات ميان دانشمندان و مطبوعات، امري ضروري است.

* علم و فناوري بدون تغييرات چشمگير در رفتار اجتماعي و فردي، براي حل مشكلات جدي انسان كافي نخواهند بود. علوم اجتماعي، علوم انساني و نوآوري‌هاي اجتماعي، نقش مهمي در خصوص نياز به استفاده كارآمدتر از منابع محدود، ضروري خواهد بود.

* تداوم زندگي بشر و رفاه در كره زمين به پايداري بستگي دارد. اين بدان معناست كه براي بشر، زندگي سازگار با طبيعت حداكثر اهميت را دارد. از اين رو ما اهميت بيشتري براي پايداري به عنوان موضوع اصلي اجلاس علم و فناوري در جامعه قائل خواهيم شد.

* تبادل‌نظرهايي كه در مورد مسائل علم و فناوري در اجلاس‌هاي علم و فناوري در جامعه ميان نهادهاي ذي‌نفع و رهبران جهان مطرح مي‌شوند، اين موضوع را روشن كرده است كه اجلاس علمي و فناوري در جامعه از يك كنفرانسبه يك جنبش ارتقاء يافته است.

* ما منتظر ديدارهاي بعدي جهت مشاركت در ساختن آينده بهتر براي بشر هستيم. طبق توافق به عمل آمده، نهمين اجلاس سالانه علم و فناوري در جامعه در تاريخ يكشنبه 7 تا سه‌شنبه 9 اكتبر2012 در كيوتوي ژاپن برگزار خواهد شد.

مترجم: مرجان شجاعي

دوشنبه|ا|24|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 167]