گل گشت

واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: گل گشت
چهار محال بختياري
استان چهارمحال و بختياري يكي از استان هاي ايران است . مركز اين استان شهركرد است. بر اساس آخرين تقسيمات سياسي كشور، استان چهار محال وبختياري داراي 6 شهرستان ،24 شهر، 15 بخش و 34 دهستان است.
پيشينه در تقسيمات كشوري
بختياري به جامانده از اتابكان لر بزرگ به مركزيت ايذه مي باشد عباس اقبال آشتياني در تاريخ ايران مي گويد بختياري را از زمان اتابكان لر بزرگ به اين نام مي شناسند اتابكان زير نظر سلجوقي ها حكومت مي كردند اولين قانون تقسيمات كشوري مورخ 1312 هجري شمسي تحت عنوان قانون ايالات و ولايات، منطقه بختياري را كه تا قبل از آن به عنوان مجموعه اي واحد بود و به وسيله ايلخاني اداره مي شد به چند بلوك تقسيم كرد. طبق اين قانون بلوك ايذه تحت حاكميت حاكم اهواز وبلوك آخوره (فريدونشهر) داران، گندمان، لردگان، اردل و غيره تحت سلطه حاكم نشين اصفهان قرار گرفت. در پي اين تقسيمات منطقه بختياري عملا به سه حوزه مجزا و متمايز از هم تبديل گرديد:حوزه مال امير (ايذه) و باغ ملك جز» حكومت اهواز و ولايت خوزستان شدند.
حوزه فريدن و فريدونشهر تحت عنوان بلوكات حاكم نشين اصفهان ودر رديف بختياري مركزي قرار گرفتند .
حوزه استان كنوني چهارمحال و بختياري كه در قالب يك حوزه تابع اصفهان شد.
چهارمحال و بختياري تا قبل از سال 1332 در قالب شهرستان شهركرد وبختياري از شهرستانهاي استان اصفهان بشمار مي آمد. در اين سال، شهرستان شهركرد از استان اصفهان جدا و به عنوان فرمانداري مستقل بختياري در تقسيمات سياسي كشور قرار گرفت. در سال 1337 شمسي فرمانداري مستقل بختياري و چهارمحال به فرمانداري كل ارتقا» مي يابد و در محدوده آن فرمانداريهاي جديد بروجن و نيز بخش هاي جديد شوراب و گندمان ايجاد مي گردند. در مصوبه سال 1352 هيئت وزيران، فرمانداري كل چهارمحال و بختياري به استانداري چهارمحال و بختياري ارتقا يافت.نام چهارمحال و بختياري اشاره به دو بخش چهارمحال و منطقه بختياري دارد. چهارمحال بخشي روستانشين ميان اصفهان و منطقه1 بختياري بود كه از چهار ناحيه تشكيل مي شد: لار، كيار، ميزدج و گندمان. در تقسيمات كنوني استان، لار و كيار در شهرستان شهركرد، ميزدج در شهرستان فارسان و گندمان در شهرستان بروجن قرار مي گيرد.
جغرافيا
نام بختياري براي اولين بار در ذيل طوايف لر بزرگ توسط حمدلله مستوفي ذكر شده است. اما به عنوان يك نامجا و يك نام جغرافيايي در روزگار قاجار به زيستگاه ايل بزرگ بختياري اطلاق شده است . اما در تقسيمات رسمي كشوري ايران استان چهارمحال و بختياري با مساحت 16532 كيلومتر مربع بين 31 درجه و 9 دقيقه تا 32 درجه و 48 دقيقه عرض شمالي و نيز 49 درجه و 28 دقيقه تا 51 درجه و 25 دقيقه طول شرقي قرار دارد. اين استان دربخش مركزي كوههاي زاگرس بين پيش كوههاي داخل و استان اصفهان واقع شده است. از شمال و شرق به استان اصفهان، ازغرب به استان خوزستان، از جنوب به كهكيلويه و بوير احمد و از شمال غرب به استان لرستان محدود است. اين منطقه داراي يك درصد از كل وسعت ايران است و در بستر رشته كوه زاگرس واقع شده است. اين منطقه با وجود مساحت كم ده درصد از منابع آب كشور را در اختيار دارد. به علت ماهيت كوهستاني مرتفع، كه درمسير بادهاي مرطوب سيستم هاي مديترانه اي قرار داشته و موجب صعود و تخليه بار اين سامانه ها مي گردد، اين استان داراي بارش نسبتا مناسب است. غالبا در مناطق مرتفع نوع بارش به صورت برف است و وجود ارتفاعات پوشيده از برف يكي از ويژگي هاي اقليمي اين استان است. به علت جوان بودن دوره كوه زايي، دراين منطقه وجود بلايا و مخاطرات طبيعي بسياري چون سيل و زلزله، رانش زمين در اكثر نقاط آن مشاهده مي شود. ريزشهاي جوي و برف و باران منشا» سرشاخه هاي رودخانه كارون و زاينده رود هستند و آبخيزهاي اين دو رودخانه را به ترتيب 13800 و 2720 كيلومتر مربع شامل مي شود.
چشمه ديمه
چشمه ديمه، سرچشمه اصلي زاينده رود بوده كه در مجاورت روستاي ديمه واقع گرديده است. آب اين چشمه از گواراترين آب هاي جهان است و خواص درماني نيز دارد.
مسجد جامع چالشتر
شهر كردمسجد چالشتر در سال 1267 ه. - ق و به دستور حاج محمد رضا خان چالشتري در 9 كيلومتري شهركرد ساخته شد. جنس بنا از سنگ، آجر و كاشي بوده و داراي چهار ايوان، شبستان، حوضخانه، تطهيرخانه و سردر ورودي است. در داخل شبستان جنوبي اين مسجد منبر چوبي زيبايي تعبيه شده كه در اطراف آن آياتي از قرآن بر روي چوب، منبت كاري شده است. اين بنا نيز همچون ساير ابنيه تاريخي به تعمير، مرمت و نگه داري نياز دارد
مسجد اتابكان شهر كرد
مسجد اتابكان يكي از بناهاي دوران اتابكان لرستان است كه در سال 605 هجري ساخته شده است. همان طوري كه فرم و محدوده بنا نشان مي دهد، وسعت مسجد بيش از اين بوده اما در زمان هاي مختلف و با تغييراتي در آن صورت گرفته از مساحت آن كاسته شده است. جنس بناي اين مسجد از خشت بوده و در سال 1351 با شماره 929 و جزو آثار ملي به ثبت رسيده و توسط سازمان ميراث فرهنگي تعمير و مرمت شده است.
مسجد جامع فرخ شهرشهر كرد
اين مسجد كه امروزه به جاي آن يك مسجد نو ساخته شده است در جنوب ميدان جديد الاحداث مركز فرخشهر قرار داشت و قديمي ترين و بزرگ ترين مسجد اين شهر بود. بخش مهمي از ساختمان اين بنا در دوران صفويه ساخته شده و در دوره هاي زنديه و قاجاريه تكميل و بازسازي شده است. اين مسجد داراي شبستان هاي متعدد و يك صحن وسيع بود كه توسط ميراث فرهنگي تعمير و مرمت شد
مسجد رسول الله (مسجد خلجا) شهر كرد
مسجد رسول الله در 17 كيلومتري جنوب باختري شهركرد و در شهر هفشجان قرار دارد. اين مسجد داراي يك شبستان و يك صحن نسبتا كوچك بوده و شبستان آن به شيوه طاق و چشمه بر روي شش ستون سنگي مشعلي شكل بنا شده است. مصالح اين مسجد كه قدمت آن را با توجه به كتيبه سنگي آن مربوط به سال 1233 ه. - ق مي دانند، از خشت و نماي آن از آجر است.
مسجد جامع سامان شهر كرد
مسجد سامان در محله مسجد جامع يا ميانه شهر سامان در 20 كيلومتري شمال شهركرد قرار دارد. اين مسجد داراي يك شبستان و دو ورودي در شمال خاوري و جنوب باختري مي باشد كه ورودي شمال خاوري به شكل هشتي و با گنبدي عرقچين ساخته شده است. شبستان مسجد پلاني مستطيل شكل دارد و به شيوه طاق و چشمه بر روي هشت ستون سنگي مشعلي شكل استوار شده است. مسجد سامان فاقد تزيينات خاص است و رسمي بندي هايي كه از آجر و در نماي ورودي شمال مسجد به كار رفته تنها تزيينات آن است. مصالح مورد استفاده در اين مسجد كه قدمت آن به دوره قاجاريه مي رسد، عبارتند از: آجر، گچ و ساروج.

چهارشنبه|ا|9|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آفرينش]

[مشاهده در: www.afarineshdaily.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 474]