واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: ماهيچههاي بادكنكي به چه قيمتي؟
عمومي- مريم غفاري:
گسترش ورزش بدنسازي يا همان پرورش اندام در ايران دليل اصلي فراگير شدن استفاده از مواد نيروزاي غيرمجاز در كشور است.
جوانان ايراني با شوق داشتن اندامي تنومند، آن هم در مدتي كوتاه، به شكلي روزافزون از داروهاي انرژيزا، مكملهاي غذايي غيرمجاز و هورمون استفاده ميكنند و در آيندهاي دور يا حتي نزديك سلامت خود و خانواده شان را به خطر مياندازند. به گفته كساني كه از نزديك با رشته پرورش اندام آشنايي دارند، ميزان استفاده از مواد نيروزاي غيرمجاز در اين رشته بسيار بالا و نگرانكننده است، چرا كه حتي بسياري از مبتديان اين رشته هم دست به دوپينگ ميزنند.
در اغلب رشتههاي ورزشي مصرف مواد انرژيزا در همان ابتداي كار و پيش از آنكه ورزشكار مدت زيادي را براي فراگيري فنون و اصول آن ورزش صرف كرده باشد، كاري بينتيجه و غيرممكن است. دليل اين گرايش را بايد در نگرش اين افراد به ورزش جستوجو كرد: داشتن اندامي به ظاهر ورزيده و عضلاتي بزرگ و خوش فرم در كوتاهترين مدت و بدون بردن رنج كافي. بسياري از نوجوانان و جواناني كه به پرورش اندام روي ميآورند، با همين نگرش نه تنها به استفاده بيرويه از انواع پروتئينها و به قول خودشان مكملهاي غذايي روي ميآورند، بلكه استفاده از هورمونها و داروهاي گوناگون براي رشد سريع عضلات را هم ضروري ميدانند.
هورمون و دارو در واقع براي اين دسته از بدنسازان جايگزين تمرين و انجام حركات ورزشي ميشود. نكته جالبي كه امروزه در باشگاههاي بدنسازي ديده ميشود اين است كه مربيان يا بهاصطلاح برنامه ريزان ورزشي رشته پرورش اندام بدون اينكه كمترين اطلاعاتي در مورد پيامدهاي بهداشتي مواد تجويزي خود داشته باشند، به متخصصين خبرهاي بدل شده اند كه براي هر سن و هر اندامي به سادگي نسخه مينويسند. گزارش زير مروري دارد به عوارض نامطلوب و نابجاي اين مواد كه از نظرتان ميگذرد.
دكتر سعيد واقفي، دبير انجمن دارو سازان ايران درخصوص داروهاي انرژيزا ميگويد: مصرف داروهاي انرژيزا در بين برخي از جوانان، تبديل به سوء مصرف شده و آنان از عوارض آنها كاملا بياطلاع هستند. فروش بدون نسخه داروهاي انرژيزا در داروخانهها، غير قانوني است و درصورت مشاهده با فروشندگان برخورد ميشود.
داروهايي همچون ناندرلون كه امروز مورد مصرف زياد جوانان علاقهمند به بدنسازي است، عوارض ناگوار و خطرناكي بهدنبال دارد كه از جمله اين موارد، عقيم شدن مردان بعد از گذشت 5 سال از مصرف اين قبيل داروهاي انرژيزا است.
از ديدگاه كلي 4 گروه از داروها توسط ورزشكاران مورد استفاده نابجا قرار ميگيرند كه عبارتند از:
1- داروهاي نيروزا كه توسط ورزشكار بهطور آگاهانه براي افزايش كارآيي ورزشي مورد استفاده قرار ميگيرد.
2- داروهاي درماني كه توسط ورزشكار يا پزشك معالج وي بهطور آگاهانه و يا ناآگاهانه در قالب نسخههاي درماني مورد استفاده واقع ميشوند. طبق مقررات برخي از اين داروها نظير داروهاي ضد احتقان مقلد سمپاتيك و داروهاي ضد اسهال و يا كورتيكواستروئيدهاي موضعي، درصورتيكه قبل از مسابقه توسط پزشك تيم، مصرف آنها به اطلاع كميته برگزاركننده رسيده باشد، مجاز شمرده ميشود.
3- داروهاي نشئه آور كه براي ايجاد حالت خوشي كاذب و عدم احساس خستگي و تنشهاي روحي توسط ورزشكار مصرف ميشوند.
4- هورمونهاي پپتيدي و گليكوپروتئيني و آنالوگهاي آنها: داروهايي مثل هورمون رشد
داروهاي محرك سيستم اعصاب مركزي
اين داروها در درمان جهت افزايش هوشياري، رفع خستگي، كاهش اشتها، درمان برخي اختلالات خواب آلودگي و نيز در فزون فعاليتي كودكان به كار ميرود. همچنين داروهايي از اين دسته هستند كه در ورزش مورد استفاده نابجا قرار ميگيرند و به عنوان محركهاي سيستم اعصاب مركزي توسط ورزشكاران جهت افزايش ميزان انرژي، دقت و تمركز حواس، تحريك رفتاري و بالابردن سطح هوشياري استفاده ميشوند.
اين داروها در حدود 20 درصد از مجموع سوءاستفادههاي دارويي را به خود اختصاص ميدهند. داروي ديگر محرك سيستم اعصاب مركزي، كافئين است. كافئين مادهاي از گروه متيل گزانتينهاست كه در چاي و قهوه بهفراواني وجود دارد. اين دارو، علاوه بر خصوصيات كلي تحريك سيستم اعصاب مركزي به دليل افزايش مصرف اسيدهاي چرب، ميتواند انرژيزا هم باشد. همچنين كافئين در تركيب برخي از داروهاي مسكن و ضدسرماخوردگي وجود دارد. كافئين يك ماده دارويي فعال است كه در نوشيدنيهاي مرسوم نظير چاي، قهوه و كوكاكولا وجود دارد. ميزان آن بسته به نوع نوشيدني و نحوه تهيه آن متغير است.
داروهاي مدر
اين داروها شامل دسته گستردهاي از تركيبات شيميايي با اثر مشترك افزايش ميزان دفع ادرار است. داروهاي مدر در مواردي نظير گلوكوم، قلياييكردن ادرار، آلكالوزمتابوليك، كوه گرفتگي حاد، ادم حاد ريوي، افزايش كلسيم خون، مسموميت با يونهاي مختلف، نارسايي حاد كليوي، افزايش اسيد اوريك خون، فشار خون بالا، نارسايي احتقاني قلبي و ديابت بيمزه كاربرد درماني دارد. مصرف نابجاي داروهاي مدر در ورزش به دليل اثر كاهش وزن ناشي از آنهاست كه در رشتههايي نظير كشتي، وزنه برداري، بوكس، ورزشهاي رزمي و قايقراني مطلوب است. به علاوه اين داروها براي رقيق كردن ادرار و فرار از نتيجه آزمايشهاي مثبت ساير داروهاي مورد استفاده در دوپينگ به كار ميرود. از عوارض ناخواسته اين داروها، به هم خوردن تعادل آب و الكتروليتهاي بدن(كه براي حفظ حيات بسيار ضروري است) و مخاطرات قلبي-عروقي، عصبي و متابوليك ناشي از آن قابل ذكر است.
مشتقات هورمونهاي مردانه
استروئيدهاي آنابوليزان، مشتقات هورمونهاي مردانه يا تستوسترون است كه در مقايسه با خود تستوسترون (هورمون مردساز) داراي اثرات آنابوليك بيشتر و اثرات مردانه (آندروژنيك)كمتر هستند. مصارف درماني اين گروه دارويي، شامل اختلالات عملكرد غدد جنسي مردانه، كم خوني، سرطان پستان(بهعنوان داروي كمكي) آنژيوادم ارثي و آندومتريوز (بيماري زنان)، تاخير در رشد، استئوپروز (پوكي استخوان)، سوختگي و جراحي است. اين داروها توسط ورزشكاران جهت افزايش كارايي ورزشي، حجم و قدرت عضلاني، ايجاد ظاهري درشت و خشننما و بالاخره افزايش حالت تهاجمي و كاهش احساس خستگي استفاده ميشود.
امروزه بهدليل روي آوردن ورزشكاران به اين نوع از داروها به لحاظ دفع سريعتر آنها نسبت به انواع تزريقي، متأسفانه ميزان مصرف نوع خوراكي بالا رفته است. اثر روي متابوليسم (سوخت و ساز) كبدي داروها و استروئيدهاي درونزا، احتباس صفرا و يرقان انسدادي، نارسايي كبدي، تخريب بافت كبد و بالاخره سرطانهاي خوشخيم و بدخيم از جمله عوارض كبدي اين داروها هستند كه زمان بروز آنها حتي تا22 سال بعد از مصرف دارو نيز گزارش شده هستند.
80 درصد داروهاي انرژيزاي آزاد تقلبي هستند
دكتر مجيد ابهري، متخصص علوم رفتاري و آسيب شناس اجتماعي معتقد است: براساس تحقيقات انجام شده 80 درصد داروهاي انرژيزا در بازار آزاد تقلبي است. از آنجا كه متولي معين و ضوابط خاصي بر ورود و توزيع داروهايي مانند داروهاي انرژيزا براي بدنسازي و تقويت جنسي به شكل قرص و آمپول وجود ندارد به همين دليل سوداگران و فرصت طلبان از اين وضعيت سوءاستفاده كرده و با عرضه داروهاي تقلبي با جان افراد جامعه بازي ميكنند.
جوانان بايد بدانند انرژياي كه بهوسيله آمپول و يا قرص ايجاد ميشود و اندامي كه به وسيله اينگونه مواد شكل ميگيرد چنانچه در چارچوبهاي مجاز نباشد، قابل دوام نبوده و موجب بروز بيماريهاي جسمي، عصبي و روحي ميشود. با اين حال هر روز به تعداد كساني كه براي رشد عضلات شان عجله دارند و به مصرف دارو ميپردازند، افزوده ميشود تا جايي كه به گفته آگاهان حتي نوجوانان ۱۲-13 ساله هم به جرگه مصرفكنندگان پيوستهاند. از سوي ديگر حضور تعداد زيادي افراد سودجو كه فقط به فكر پر كردن جيب خودشان هستند به اين اقبال دامن ميزند.
شنبه|ا|12|ا|بهمن|ا|1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 96]