زمان شاه هيچ كس سراغ روستايي ها را نمي گرفت

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: زمان شاه هيچ كس سراغ روستايي ها را نمي گرفت
قبل از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي، روستاها محروم ترين مناطق كشور بود، به نحوي كه تقريبا در هيچ يك از روستاها امكانات رفاهي، بهداشتي و معيشتي وجود نداشت. حتي مي توان گفت روستاهاي آن دوران تنها به استراحت گاه خان ها و ارباب هايي تبديل شده بود كه دسترنج سالانه كشاورزان و روستاييان زحمت كش را به فروش مي رساندند و با درآمدهاي گزاف حاصل، به خوش گذراني مي پرداختند. در همين زمان و با وجود فقر فزاينده روستاها، محمدرضا پهلوي شاه ايران با استفاده از پول بيت المال و با هزينه اي بالغ بر ۳۰۰ ميليون دلار جشن هاي ۲۵۰۰ ساله را برگزار كرد. ۳۰۰ ميليون دلار در كشوري كه درآمد سرانه آن اگر چه رو به افزايش داشت ولي از سالي ۵۰۰ ميليون دلار تجاوز نمي كرد، بسيار گزاف به شمار مي رفت و اين در حالي بود كه نيمي از جمعيت كشور در فقر و فلاكت كامل به سر مي بردند. به جرات مي توان گفت محروميت زدايي روستاها يكي از مهم ترين دست آوردهاي انقلاب اسلامي در كشور بود. حضرت امام خميني (ره) با درك واقعي شرايط با دستور اكيد مبني بر استفاده از امكانات مادي و معنوي كشور در جهت عمران و آباداني روستاها، فرمان تشكيل جهاد سازندگي را صادر كردند. با شكل گيري اين نهاد كه بعدها به وزارت خانه تبديل شد، مردم و به خصوص جوانان متخصص و متعهد به كمك مسئولان كشور درصدد زدودن غبار فقر و محروميت از چهره روستاها برآمدند و به ارائه خدمات در اين مناطق پرداختند. اقدامات سازنده اي نظير آب رساني، راه سازي، ايجاد مراكز بهداشتي، برق رساني، گاز رساني، ايجاد زيرساخت هاي مخابراتي و ارتباطاتي، ساخت و ساز مسكن روستايي، ايجاد مدارس با مقاطع مختلف تحصيلي، بيمه روستاييان، ساخت حمام هاي عمومي، تاسيس واحدهاي توليدي مبتني بر ظرفيت هاي روستا و... تنها گوشه اي از خدمات و اقدامات انجام شده در روستاهاي كشور است. در ايام ا... دهه مبارك فجر گزارشگران گروه گزارش خراسان رضوي با حضور در چند روستا به گفت و گو با روستاييان پرداختند و دل گفته هاي آنان از خدمات نظام اسلامي در سه دهه عمر با بركت انقلاب را به رشته تحرير در آوردند.

كارده
از كيلومتر ۱۶ جاده كلات كه به سمت چپ بروي، در فاصله ۴۰ كيلومتري شمال مشهد و در حوالي هزارمسجد، به روستاي كارده خواهي رسيد. روستاي كارده در زمره روستاهاي متمركز يا گردآمده قرار دارد. در اين گونه روستاها خانه هاي اهالي به هم چسبيده است و چشم اندازي متمركز دارند كه عموما بدون فضاي خالي است. مزرعه نيز كه محل كار روستاييان محسوب مي شود، از خانه ها جداست و گاه در فاصله نسبتا دوري قرار دارد. قبل از ورود به روستا سدي (سد كارده) از نوع بتني با ظرفيتي معادل ۳۶ ميليون متر مكعب چشمان هر مسافر عبوري را به خود خيره خواهد كرد و اين سد خود حكايت از نگاه ويژه نظام در عمران و آبادي دارد. وارد روستا كه مي شوم كوچه هاي تنگ و باريك و نم خورده از باران بيش از هر چيز توجه ام را به خود جلب مي كند. از يكي از پيرمردها مي پرسم، چند سال است كه در اين روستا زندگي مي كند؟ پاسخ مي دهد: متولد روستاي كارده هستم و بيش از ۵۰ سال است كه همين جا زندگي مي كنم. نامش را مي پرسم و از او مي خواهم ۳۰ سال به گذشته برگردد و اوضاع كنوني روستا را با آن زمان مقايسه كند. او كه خود را «اميني» معرفي مي كند، مي افزايد: بعد از انقلاب مهم ترين اتفاقي كه كاملا احساس مي شود، افزايش امنيت عمومي و كاري است. وي ادامه مي دهد: پيش از انقلاب، شب ها نمي توانستيم با آرامش خاطر در مسيرهاي خارج از روستا و حتي كوچه ها تردد كنيم و بارها مزاحمت هايي براي اهالي پيش آمده بود. فرد ديگري كه به حرف هاي او گوش مي كند وارد بحث مي شود و مي گويد: پيش از انقلاب از آب، برق و تلفن در روستاي كارده خبري نبود. «مقدم» اظهار مي دارد: روستاهاي پيش از انقلاب متولي خاصي نداشت و اصلا بايد بگويم انگار نه انگار كه مكاني به نام روستا هم وجود داشت. به گفته وي قبل از پيروزي انقلاب حتي يك مرتبه هم مسئولان رژيم پهلوي به روستاي آن ها سرنزده بودند تا با مشكلات مردم و روستا از نزديك آشنا شوند. مقدم مي افزايد: در حال حاضر با وجود آن كه روستا از نعمت گاز محروم است اما نفت و گاز مايع به موقع به روستا مي رسد و امسال از اين بابت اهالي هيچ مشكلي ندارند. از آن جايي كه شوراي اسلامي جديدترين هديه انقلاب به مردم روستاهاي كشور است و اين نهاد مردمي هم اكنون يكي از اصلي ترين متوليان رشد و توسعه روستاهاست. يكي از اهالي روستا درباره نقش شوراها مي گويد: از وقتي شوراها ايجاد شده امكانات خوبي را به روستا آورده اند. «حاج بابايي» مي افزايد: خدا به خانم «گل مارش» هم خير بدهد چون او يكي از اعضاي فعال شوراي اسلامي روستاي كارده است و بسياري از كارها را خودش به تنهايي پي گيري مي كند و به نتيجه مي رساند. عضو فعال شوراي اسلامي روستاي كارده نيز به خراسان مي گويد: اين روستا ۱۵۰ خانوار جمعيت دارد، كه همگي آن ها براي سهام عدالت ثبت نام كرده اند. «كبري گل مارش» اظهار مي دارد: ساخت حمام عمومي روستا در سال ۱۳۷۳ و ايجاد شبكه انتقال برق در سال ۱۳۷۲ از جمله اقدامات مهمي است كه پس از پيروزي انقلاب اسلامي در روستاي كارده انجام شده است. وي تصريح مي كند: تامين آب آشاميدني تصفيه شده و ايجاد مركز بهداشت نيز از ديگر امكاناتي است كه پس از انقلاب، اهالي روستا از آن ها بهره مند شده اند. اين عضو شوراي اسلامي روستاي كارده اضافه مي كند: اقدامات لازم براي واگذاري خطوط تلفن به اهالي انجام شده و در حال به نتيجه رسيدن است.

روستاي فاز
تقريبا در 3 فرسخي شمال مشهد و در جلگه اي زيبا كه قسمتي از دامنه هاي جنوبي كوه هاي هزارمسجد به شمار مي رود، روستاي تاريخي فاز بنا شده است. روستايي كه بيشتر با نام فردوسي گره خورده است و هنوز هم بسياري از افراد، اين روستا را با نام پاژ و زادگاه فردوسي در خاطر دارند. هر چند در مرحله دوم اصلاحات ارضي حق آبه هاي اين روستا در اختيار چند نفر خاص قرار گرفت اما امروزه و به بركت انقلاب اسلامي آب هر چند اندك اين روستا بين كشاورزان و باغ داران با «حق آبه هاي» مربوط توزيع مي شود. اهالي فاز در كنار امور زراعتي و باغ داري به دام داري نيز مشغول اند و به قول يكي از اهالي محلي پس از انقلاب اصلاح نژاد و روش هاي كارآمدي براي دام پروري اين روستا انجام شده است. يكي از اهالي اين روستا معتقد است اين روستا هر امكاناتي كه دارد پس از انقلاب به دست آورده است. اردلان مي گويد: پس از انقلاب وضع اين روستا از همه نظر بهتر شده و برق و آب لوله كشي به اين روستا آمده است و قرار شده اين روستا جاده كشي شود. وي مي افزايد: زمان شاه برخي مناسبات ارباب و رعيتي حاكم بر اين روستا موجب ناراحتي و اعتراض اهالي روستا بود ولي خدا را شكر كه هم اكنون همه چيز به صورت قانوني و رسمي پي گيري مي شود. محسني نيز مي گويد: خوشبختانه پس از انقلاب روند رسيدگي به روستاي فاز وضع بهتري پيدا كرد و بسياري از روستاييان موفق به دريافت وام مسكن شدند. اين خانم خانه دار مي افزايد: براي سهام عدالت ثبت نام كرده ايم و بهداشت روستا هم بهتر شده است. به علاوه قبل از انقلاب اين روستا فقط تا كلاس پنجم دبستان پذيراي دانش آموزان بود اما هم اكنون تا كلاس سوم راهنمايي به بچه ها درس داده مي شود و خدمات اتوبوس واحد نيز به اين روستا اضافه شده است.

روستاي فيروز آباد
با چند تن از روستاييان حاضر در روستا در رابطه با دست آوردهاي انقلاب به گفت و گو مي نشينيم. زهرا قرايي مي گويد: هر چند زندگي كردن در روستا با دشواري هاي خاص خودش همراه است و بسياري از روستاييان هر ساله مجبور به مهاجرت مي شوند اما خدا را شكر كه پس از انقلاب خدمت رساني به روستاي ما شتاب بيشتري گرفته است. وي مي گويد: هم اكنون به لطف و تلاش مسئولان آب چشمه تا نزديك خانه هاي ساكنان روستا كانال كشي شده است و ديگر نيازي نيست براي تهيه آب مسير طولاني را طي كنيم. وي مي افزايد: تانكرهاي نفت هر ۲ يا ۳ ماه يك بار به اين جا مي آيند و به هر خانوار حدود ۲ تا ۳ بشكه نفت مي دهند و امسال به نسبت سال هاي گذشته روند سوخت رساني بهتر بوده است. قرائي تصريح مي كند: هر چند سطح توقع روستاييان براي بهره مندي از امكانات پايين است اما اين اميد را داريم كه در پي تلاش مسئولان انقلابي كشورمان، وضعيت معيشتي و به خصوص بهداشتي ما هر سال به نسبت سال قبل بهتر شود. پيرمردي كه حدود ۸۰ بهار از زندگي اش طي شده نيز مي گويد: روستاييان براي پيروزي انقلاب و به خصوص براي بارور كردن آن خيلي زحمت كشيده اند. هر چند به نظر مي رسد فعاليت هاي دوران انقلاب روستاييان كم بوده است اما بسياري از آنان با حضور در شهرها و مساجد روستايي با انقلاب اعلام همبستگي مي كردند. وي كه مايل به معرفي خود نبود مي گويد: خدا را شكر به بركت انقلاب وضع روستاييان بهتر شده است. وي همچنين به بيان خاطرات خود از زمان انقلاب مي پردازد و مي گويد: آن سال ها (سال ۵۷) من براي تظاهرات و اعلام انزجار از رژيم طاغوت به مشهد مي آمدم و معمولا محل تجمع مردم در مقابل منزل آيت ا... شيرازي و محله ها و مساجد اطراف آن بود.

روستاي اندرخ
در فاصله ۳۳ كيلومتري شمال شرقي مشهد تابلوي روستاي اندرخ خودنمايي مي كند. وارد جاده فرعي كه مي شويم گنبد سبز امام زادگان سيد عمادالدين، سيد فتح ا... و بي بي ربابه بيگم از نوادگان حضرت موسي بن جعفر (ع) جلب توجه مي كند. سمت چپ جاده پرچم هاي ۳ رنگ برافراشته روي مزار ۸ شهيد كه سند استقامت مردم اين روستاست به چشم مي خورد.با يكي از ساكنان اين روستا در خصوص خدمات انقلاب گفت و گو مي كنم. او مي گويد: وضع اين روستا پس از انقلاب خيلي بهتر شده و پيشرفت كرده است. يوسف علي كدخدايي مرد ۶۰ ساله روستايي اضافه مي كند: آب آشاميدني، برق، تلفن و اتوبوس پس از انقلاب اسلامي براي روستا تامين شده ضمن اين كه مردم از مدرسه و بهداشت و پزشك نيز بهره مند شده اند. شوراي قبل تامين آب آشاميدني اين روستا را پي گيري كرد و به نتيجه رساند و شوراي كنوني آسفالت راه را پي گيري مي كند. وي با بيان اين كه در قبل از پيروزي انقلاب بر هر روستا ارباب حاكم بود و با روستاييان بدرفتاري مي كرد مي گويد: خدا را شكر كه پس از انقلاب ما روستاييان با همان ارباب برابر شده ايم و به راحتي زندگي مي گذرانيم. او اضافه مي كند: در زمان شاه در يك اتاق كوچك ۲۰ دانش آموز دختر و پسر درس مي خواندند ولي در حال حاضر دانش آموزان دختر و پسر به صورت جدا و در مدرسه اي بزرگ تر تحصيل مي كنند. وي همچنين مي گويد: آسايش و امنيت پس از انقلاب سير صعودي داشته و با پايگاه بسيج روستا امنيت بسيار خوبي بر روستا حاكم شده است. وي با اشاره به وضعيت جوانان روستا نيز مي گويد: در زمان شاه از روحاني، نماز جماعت و پرورش جوانان و نوجوانان خبري نبود و اكثر جوانان معتاد بودند ولي پس از انقلاب با اعزام و استقرار روحاني به روستا نوجوانان و جوانان به حضور در مسجد تشويق مي شوند و مورد تربيت اسلامي قرار مي گيرند. به گفته وي اهالي اين روستاي ۱۳۰ خانواري ۸ شهيد تقديم انقلاب كرده اند و همچنان به ارزش هاي امام و انقلاب پاي بند و معتقد هستند. وي سند دار كردن همه خانه هاي روستايي را از ديگر خدمات انقلاب مي داند و مي گويد: طي ۳ سال اخير بنياد مسكن براي ساخت مسكن ۱۰۰ متر مربعي براي افراد نيازمند وام هايي را اعطا كرد كه از سال گذشته ۳۰ تا ۴۰ نفر از جوانان روستا در حال ساخت منازل خود هستند. يك روستايي نيز به حمايت هاي دولت از بخش كشاورزي اشاره مي كند و مي گويد: طي ۳ سال گذشته اداره كشاورزي اقدام به اعطاي ۲۰۰ هزار تومان وام بلاعوض كرد كه روستاييان از اين وام براي هرس درختان استفاده كردند. فرد ديگري نيز به خراسان مي گويد: در روستاي اندرخ امكانات برق، تلفن و آب لوله كشي، نانوايي، بهداشت و مدرسه وجود دارد. رقيه اكبري اضافه مي كند: وضعيت سوخت رساني (نفت) به روستا خوب است و امسال مشكلي نداشتيم.

جان كلام
روستاييان در جاي جاي استان خراسان رضوي رفاه و آسايش امروز و امنيت خود و شغلشان را حتي در دور افتاده ترين روستاهاي اين مرز و بوم مديون انقلاب شكوهمند اسلامي مي دانند. امروز به بركت اين انقلاب اغلب روستاييان از امكانات اوليه زندگي و خدمات زيربنايي برخوردار شده اند. شب هاي تاريك روستاها روشن شده و مرگ و ميرهاي زنان و كودكان روستايي به دليل نبود امكانات درماني به حداقل رسيده است. حتي عشاير ما امروز از نعمت آب، راه، بهداشت، مدرسه و... برخوردارند و به نظر مي رسد در كنار اين همه خدمات عمراني و رفاهي نگاه ويژه اي براي تداوم اشتغال در روستا و حفظ ماندگاري روستانشينان ضرورتي اجتناب ناپذير است. اگر سه دهه قبل جمعيت روستاييان ۷۰ درصد و شهرنشينان ۳۰ درصد بود، امروز اين آمار معكوس شده است بخشي از آن به دليل ارتقاي صدها روستاي اين كشور به شهر است و بخشي هم معلول مهاجرت هاي ناخواسته اي كه بايد براي آن تدبير كرد.

دوشنبه|ا|21|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 800]