تحريم نفت را جدي بگيريم

واضح آرشیو وب فارسی:ايران دیپلماسی: تحريم نفت را جدي بگيريم
عربستان اعلام كرده است كه "براي جبران نفت ايران تنها كافي است شيرفلكه ها را باز كنيم" يك كارشناس بازار نفت در گفتاري براي ديپلماسي ايراني به اين موضوع پرداخته است و با جدي دانستن تهديد معتقد است ديپلماسي ايران بايد فعال شود.

ديپلماسي ايراني:‌ بر اساس برآوردها در حال حاضر تقاضاي نفت از اوپك در بازار جهاني 30.5 ميليون بشكه در روز است. در نشست اخير اوپك در 14 دسامبر (23 آذر)،12 عضو اين سازمان سقف توليد روزانه خود را به بالاترين ميزان در سه سال گذشته افزايش داده و ميزان سقف توليد روزانه اوپك به 30 ميليون بشكه رسيد. البته در اين نشست عربستان خواهان افزايش توليد نفت اوپك تا سقف 30.5 ميليون بشكه بود كه در نهايت 30 ميليون بشكه در روز به عنوان سقف اوپك تصويب شد. با اين حال آنگونه كه از توليد مجموع كشورهاي اوپك بر مي آيد حتي اگر همه اعضا با سقف توليد خود به توليد نفت بپردازند، مجموع آن 29.5 ميليون بشكه در روز خواهد بود. تنها كشوري كه امكان تامين اين نفت كسري را دارد عربستان سعودي است. اگرچه عربستان رسما اعلام مي كند كه 8.5 ميليون بشكه در روز توليد مي كند ولي اين عدد واقعي نيست و در عمل نزديك به 10 ميليون بشكه در روز توليد مي كند كه بعضا اين ميزان توليد به مخازن اين كشور ضربه هم مي زند ولي اين روزها عربستان به همه كشورها وعده توليد بيشتر مي دهد.

در حال حاضر بر اساس آمارهاي رسمي توليد ايران به زير 4 ميليون بشكه در روز رسيده است،‌ هرچند آمارهاي غير رسمي آن را 3.6 ميليون بشكه در روز برآورد مي كنند. آخرين آمارها حاكي از آن است كه صادرات نفت ايران به زير 2 ميليون بشكه در روز افت كرده است و مبادله و ارز دريافتي و تهاتر و مسائل ديگر هم در اين ارتباط مطرح است.

برخي ارزيابي ها نشان مي دهند كه عربستان مي تواند تا 12 ميليون بشكه در روز توليد كند. حداقل بر اساس برآوردها عربستان مي تواند به طور با دوام 10.5 ميليون بشكه در روز توليد مي كند. بنابراين به نظر مي رسد عربستان مي تواند در صورت تحريم نفتي ايران تا حد زيادي ظرفيت مازاد توليد خود را جايگزين نفت ايران كند. عربستان سابقه چنين كاري را دارد. پس از انقلاب اسلامي كه ايران توليد نفت خود را كاهش داد، عربستان نفت خود را جايگزين نفت كاهش يافته ايران كرد. وقتي عراق پس از حمله به كويت مورد تحريم نفتي قرار گرفت نيز مجددا عربستان مازاد توليد نفت خود را جايگزين نفت كويت و عراق كرد.

مسائل و مشكلات اخير در رابطه ايران و عربستان نيز اين احتمال را افزايش داده است كه اين كشور به افزايش توليد نفت خود در همراهي با غرب براي تحريم نفت ايران دست بزند. اگرچه اختلاف و رقابت ايران و عربستان در عراق در سالهاي پس از حمله آمريكا به اين كشور و لبنان مسئله اي جدي بوده است، اما پس از آغاز بهار عرب و جنبش هاي مردمي در كشورهاي عربي به خصوص در بحرين، يمن سوريه، رقابت و اختلافات ايران و عربستان پررنگ تر شد. عربستان ايران را متهم به تحريك شيعيان مخالف در بحرين كرد و ايران نيز متقابلا ناآرامي هاي سوريه را ناشي از دخالت هاي عربستان در اين كشور مي داند. شركت عربستان به همراه امارات متحده عربي در نشست سه هفته پيش گروه 7 در رم براي افزايش فشار اقتصادي عليه ايران نشانه اي از اين همراهي است. در هر صورت توان توليد مازاد عربستان،‌ انگيزه ها و مواضع اين كشور نشان مي دهد اين كشور احتمالا در مسئله تحريم ايران به غرب كمك مي كند.

از سوي ديگر دو توليد كننده نفت اوپك به دليل مشكلاتي در سالهاي اخيرداشته اند كمتر از توان واقعي خود به توليد نفت پرداخته اند. اول عراق بوده كه در اثر تحريم ها و سپس جنگ و ناامني توليد آن كاهش يافته بود. با اين حال بر اساس آمارها، توليد نفت عراق به عنوان صادركننده نهم نفت در حال حاضر به 2.460 ميليون بشكه در روز رسيده كه از اين رقم 694 هزار بشكه براي مصرف داخلي بوده و 1.766 ميليون بشكه صادر شده است. همچنين ليبي كه از كشوهاي صادر كننده نفت بود در يك سال گذشته با انقلاب و سپس عمليات نظامي ناتو مواجه شد. پيش از آغاز انقلاب مردمي در ليبي، اين كشور در ماه فوريه، روزانه حدود 1.6 ميليون بشكه نفت صادر مي كرد. گفته مي شود با اتمام كار بهسازي و ترميم صنعت نفت ليبي، اين كشور مي تواند تا چند ماه آينده روند توليد معمول نفت خود را همچون گذشته از سر گرفته و بيش از يك ميليون بشكه در روز به بازار جهاني تزريق كند.

با توجه به كاهش توليد نفت ايران، توان توليد مازاد عربستان و افزايش تدريجي توليد عراق و ليبي در آينده نزديك، به نظر مي رسد مسئله تحريم نفت ايران حداقل از نظر فيزيكي مي تواند كنترل شود. همچنين بايد در نظر داشت كه در شرايطي خاص شايد كشورهاي مصرف كننده از ذخاير تجاري و استراتژيك خود نيز كمي و براي مدتي برداشت نمايند تا كمبودهاي احتمالي را جبران كنند تا آثار آن بر بازار نفت مديريت شود. هرچند تحريم نفت ايران قطعا از نظر رواني و سياسي بر بازار نفت تاثير خواهد گذاشت،‌ اما با توجه به واقعيت هاي بازار نفت نبايد تصور كرد كه به خودي خود در صورت تحريم نفت ايران بحراني جهاني ايجاد خواهد شد و به اين دليل غرب و به خصوص آمريكا از دست زدن به چنين اقدامي صرفنظر مي كند. اقدامات چند هفته اخير آمريكا و اروپا شاهد مثالي از اين مسئله است. به نظر مي رسد بايد جدي تر از هميشه با اين تهديد برخورد كرد.

بايد به اين موضوع توجه كرد كه تشديد برخوردها با كشورهاي توليد كننده در منطقه، خود خطراتي را به همراه دارد. ولي شايد اگر ديپلماسي فعال شود ونزوئلا،‌ اكوادور،‌ الجزاير، عراق،‌ نيجريه و ... نگراني خود را از تحريم نفتي ايران اعلام كنند و بگويند كه اگر چنين اتفاقي بيفتد توليد خود را كم خواهند كرد تا مصرف كنندگان بدانند و اين سياست را دنبال نكنند وعربستان هم بداند كه هيچ عضوي از اوپك نبايد اقداماتي عليه منافع عضو ديگر اين سازمان انجام دهد.

چهارشنبه|ا|28|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايران دیپلماسی]

[مشاهده در: www.irdiplomacy.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]