3واسعي: واقعه عاشورا رازهايي دارد كه باعث ماندگاري آن شد

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش فارس از نقد كتاب «نگاهي نو به جريان عاشورا»/3واسعي: واقعه عاشورا رازهايي دارد كه باعث ماندگاري آن شد
خبرگزاري فارس: يك منتقد گفت: چه چيزي باعث مي‌شود واقعه عاشورا در بين هزاران واقعه تاريخي ماندگار شود. در اين نوشتار هدف آن بود كه بگوييم در درون اين واقعه رازهايي موجود است كه موجب ماندگاري عاشورا شده است.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبري فارس «توانا»، عليرضا واسعي در نشست نقد و بررسي كتاب نگاه نو به جريان عاشورا در سراي اهل قلم در پاسخ به اين پرسش كه نگاه نو به چه معنا مي‌باشد و نگاه نو به اين واقعه در اين اثر در كجا و به شكلي آمده گفت: كتاب «نگاهي نو به جريان عاشورا» توسط چند تن از پژوهشگران حوزه علميه قم و تحصيلكردهاي دانشگاه لباس وجود يافت و نظارت اين كار بر عهده من بوده است.
وي افزود: اين كار در سال 1383 منتشر گرديد و تا به امروز كه 4 سال از آن زمان مي‌گذرد 6 بار چاپ شده و بيش از 46 هزار نسخه از آن انتشار يافته است.
واسعي تأكيد كرد: اين تعداد نشر براي يك اثر حكايت از آن دارد كه اين كتاب توانسته جاي خود را در مجامع علمي و جامعه ايران باز كند.
وي به ويژگي‌هاي كتاب اشاره كرد و افزود: ويژگي‌هايي كه در كتاب موجود است و سبب آن شده تا كتابي متمايز و متفاوت را شاهد باشيم چند نكته است.
وي به نكته اول اشاره كرد و گفت: در خصوص واقعه عاشورا كتاب‌ها و اثرهاي فراواني از ديرباز نوشته شده است چه به زبان عربي، چه فارسي و چه در زبان‌هاي ديگر و طبيعتاً در خصوص اين موضوع مطلب نو و جديد نوشتن كار آساني نيست.
وي ضمن اشاره به اين نكته كه مراد از نو در اين كتاب چيست؟ گفت: آنچه اثري را نو جلوه مي‌دهد، يا صورت و ساختار است كه در كار بروز مي‌كند و يا محتوا و روشي است كه در اثر مورد عنايت نويسندگان قرار مي‌گيرد.
واسعي گفت: اين كار از سه جنبه نوآوري را در خود دارد و به عبارت ديگر اين اثر هم از حيث صورت و ساختار كاري نو است و كتاب‌هايي كه در خصوص عاشورا و كربلا نوشته مي‌شود ساختاري برگرفته از زندگي امام حسين(ع) و در نهايت واقعه كربلا دارد.
وي ضمن اشاره به كتاب گفت: ما براي اين كه بتوانيم جريان عاشورا را به درستي تبيين كنيم و عرضه بداريم كوشيديم از زمينه‌هاي پيشين يعني از قبل اين واقعه به اين مقوله بپردازيم.
واسعي ادامه داد: در ساختار اين كتاب مباحثي را آورده‌ايم كه آثار ديگري كه در خصوص عاشورا نوشته شده در آن‌ ها اين مسائل را نمي‌بينيم.
اين پژوهشگر گفت: در بخش اول كتاب رازهاي ماندگاري واقعه عاشورا مورد بحث قرار مي‌گيرد كه اين يكي از اضلاع كتاب محسوب مي‌شود.
وي بيان كرد: چه چيزي باعث مي‌شود واقعه عاشورا در بين هزاران واقعه تاريخي يك واقعه ماندگار شود و در اصل در اين نوشتار هدف آن بود كه بگوييم واقعه عاشورا به خواست خداوندي ماندگار نشده است بلكه در درون اين واقعه رازهايي موجود است كه موجب ماندگاري عاشورا گرديده است.
اين استاد دانشگاه افزود: از ديگر مباحث كتاب نقش امام حسين(ع) در واقعه صلح امام حسن(ع) است چرا كه در تاريخ اسلام مبحث صلح امام حسن(ع) از وقايع مهم است كه البته مورد كم لطفي شيعه واقع شده است.
وي به اين مبحث با ارزش اشاره كرد و گفت: اين پرسش جدي مي‌توانست هميشه ذهن يك شيعه را متوجه خود كند كه به راستي امام حسين(ع) در شكل‌گيري صلح امام حسن(ع) چه نقشي داشته است؟
وي افزود: هدف از طراحي اين مبحث آن بود كه شخصيت امام حسين(ع) و نقش وي را در صلح بيان كنيم.
واسعي تصريح كرد: در ساختار اين كتاب به جوانان و نوجوانان در كربلا، بحث نقش زنان در واقعه عاشورا و مباحث ديگري كه وقتي در كلان به آن نگريسته شود مي‌تواند واقعه عاشورا را در يك هندسه معرفتي ببيند.
وي ادامه داد: از حيث ساختار در اين كتاب يك نگاه نو به واقعه عاشورا كرده‌ايم به تعبير ديگر نگاه ما در صورت‌بندي واقعه عاشورا يك نگاه جامع، جدولي و پازلي بوده است.
وي با اشاره به اين نگاه پازلي گفت: اين نگاه بدان معناست كه در كتاب واقعه جداي از آن بستري كه در آن قرار گرفته بيرون كشيده و به آن نگاه كنيم بلكه واقعه را در آن بستر نگاه كرديم و واقعه عاشورا به عنوان ضلعي از يك هندسه‌اي كه بايد مورد توجه اهل فن قرار گيرد از نظر ساختار قرار داديم.
وي به ويژگي‌ محتوا اشاره كرد و گفت: به لحاظ محتوايي اين كتاب نوآوري‌هاي خوبي را در خود دارد. واسعي به لحاظ محتوايي به صلح امام حسن (ع) اشاره كرد و افزود: در واقعه و ماجراي صلح امام حسن (ع) به يك تئوري جدي كه در اين قضيه موجود است و گاه اين تئوري از ناحيه شيعه هم دامن زده مي‌شود پرداخته و پاسخ داده شده است.
وي ضمن اشاره به اين تئوري گفت: عده‌اي با اين عقيده كه امام حسن(ع) يك انسان مسالمت‌جو و اهل مدارا و سازش بوده ولي در مقابل امام حسين(ع) يك انسان انقلابي و پويا بوده است.
وي گفت: ما در بخشي از كتاب به اين تئوري پرداختيم و اين نظريه را به صورت جدي نقد كرديم كه امام حسن(ع) و امام حسين(ع) به لحاظ شخصيت دو انسانند و هيچ دو انساني در روي زمين پيدا نمي‌شود كه همسان باشند ولي با همه اينها اين گونه مي‌باشد كه امام حسن(ع) مسالمت‌جو و امام حسين(ع) فردي انقلابي باشد.
واسعي ادامه داد: اگر امام حسين(ع) در زمان امام حسن(ع) ولايت و امامت را بر دوش مي‌كشيد قطعاً همانند امام حسن (ع) عمل مي‌نمود.
اين نويسنده افزود: عده‌اي بر اين باورند كه قيام امام حسين عليه السلام عليه يزيد قيام بني‌هاشم عليه بني‌اميه بود يعني يك جريان تاريخي كه از ديرباز آغاز شده و رقابتي بين دو تيره بوده است.
وي گفت: در كتاب به اين موضوع پرداخت شد كه هرگز نگاه امام حسين(ع) به اين مقوله و نگاه ياران امام حسين(ع) به اين موضوع يك نگاه رقابتي و اقتدارطلبانه و خانوادگي نبوده است بلكه يك قيام مبني بر ارزش و اصول انساني بوده است.
واسعي با اشاره به تحريف در واقعه عاشورا كه مورد توجه نويسندگان قرار گرفته است افزود: اين واقعه جزء رويدادهاي منحصري است كه از حوزه مطالعات محققان بيرون رفت و وارد عرصه‌هاي ديگري از جمله مداحان، روضه‌خوانان و منبريان و حتي گردانندگان صحنه‌هاي خواص از زاويه ديگربه اين مقوله شد.
وي ادامه داد: واقعه عاشورا صرفاً يك امر تحقيقي تاريخي نشده است و از اين باب بيرون آمده است.
وي با اشاره به سخن شهيد مطهري گفت: به بيان ديگر و به تعبير شهيد مطهري يك تحريف معنوي در عاشورا رخ داده و ما براي اينكه اين تحريف معنوي را بزداييم و واقعيت عاشورا را بنماييم وارد برخي عرصه‌ و حوزه‌ها شده‌ايم.
واسعي تأكيد كرد: تحريف‌زدايي با بيان واقعيت عاشورا از مسائلي است كه در كتاب خودنمايي مي‌كند.
وي با اشاره به عرصه روش و نوآوري در كتاب گفت: تاريخ يك علم است و همانند همه علوم ديگر داراي روش بوده و متأسفانه در جامعه ما به درستي جا نيافتاده است.
وي افزود: ما در جامعه خود افرادي را داريم كه بي ‌آنكه آموزش روشمند تاريخي ديده باشند در عرصه تاريخ وارد مي‌شوند و كتاب مي‌نويسند.
وي گفت: موضوع عاشورا از موضوعاتي است كه از اين حيث لطمه‌هاي فراواني خورده است افرادي زيادي در اين باب كتاب نوشته‌اند بي‌آنكه اطلاعات علمي و روشي در خصوص فرهنگ عاشورا داشته باشند.
وي در پايان اظهار داشت: ما در كتاب كوشيديم تا بر اساس روش مطالعات تاريخي واقعه عاشورا را به مطالعه بگيريم از جمله:
الف) دسته‌اي گمان مي‌كنند تاريخ داستان است؛ لذا اگر بتوانيم بهتر بياموزيم بهتر آن واقعه را نمايانده‌ايم در حالي كه واقعيت آن است كه تاريخ داستان نيست.
ب) تاريخ لزوماً و بايد از برگرفته‌هاي تاريخي باشد كه در منابع مكتوب و غيرمكتوب تجلي پيدا كرده است و هر سختي كه ريشه در منابع نداشته باشد اعتبار ندارد.
ج) تاريخ بايد از تعلقات و پيش‌داوري‌ها به دور باشد و اين كتاب كوشيده تا حدي اين گونه عمل كند.
د) كوشيديم واقعه عاشورا را در بستر كلان بينيم اين چيزي است كه در مطالعات كنوني بر آن پا فشاري مي‌شود نگاه ما به عاشورا هم نگاه جامعه شناسانه، سياسي و هم نگاه كاملاً مبتني بر روش‌ها يا تاكتيك‌هاي نظامي و تا حدي هم روانشناسانه است و به گمان ما اين نوآوري بيشتر درعرصه روش است.
انتهاي پيام/

يکشنبه|ا|27|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 354]