گل گشت

واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: گل گشت
خوزستان

استان خوزستان با مساحت 64236 كيلومتر مربع، در جنوب غربي ايران قرار دارد. اين استان از شمال به استان لرستان، از شمال شرقي به استان اصفهان، از شمال غربي به استان ايلام، از شرق و جنوب شرقي به استان هاي چهار محال و بختياري و كهكيلويه و بوير احمد، از جنوب به خليج فارس و از غرب به كشور عراق محدود مي شود. استان خوزستان داراي 16 شهرستان و 29 شهر مي باشد.
استان خوزستان كه يكي از مهم ترين و با ارزش ترين مناطق ايران است; در جنوب غربي ايران واقع شده و از جاذبه هاي كم نظير گردشگري در زمينه هاي طبيعي، تاريخي، معماري، اجتماعي و فرهنگي برخوردار است. خوزستان يكي از باستاني ترين و تمدن خيزترين ناحيه هاي جهان بوده و جزو كهن ترين سرزمين هاي متمدن بشري به شمار مي رود. آفتاب دل نشين، آب فراوان، خاك مرغوب و مردماني سخت كوش سبب شده; اين منطقه يكي از پرحاصل ترين نقاط ايران شده و لقب "زرخيز" را از آن خود نمايد.
درباره واژه "خوزستان"، معاني و تعابير فراواني وجود دارد كه قدمت و ديرينگي اين خطه را آشكار مي سازد. برخي كلمه "خوز" را نام قبيله اي مي دانند كه در اين منطقه ساكن بوده است. "ابن منظور" به سال 711 ه. ق. در "لسان العرب" اشاره دارد: " خوز قوم يا قبيله اي از مردم عجمند". از سوي ديگر "خوز" را به معني "شكر" و "نيشكر" نيز معنا مي كنند. زيرا خاك حاصلخيز و بارور خوزستان، استعداد ويژه اي براي رشد اين گياه، داشته و آنجا بهترين محصول نيشكر را به دست مي داده است.
"خوزستان" در دوران باستان، به خصوص در دوره هخامنشي به دو ناحيه تقسيم مي شد: بخش هاي شمال و شمال شرقي كه انشان (انزان) نام داشت و سرزمين هاي با صفا، كوهستان ها و جنگل هاي فراواني را شامل بود، و ناحيه جنوبي كه داراي آب و هواي گرم و مرطوب و دشت هاي حاصلخيز و جلگه اي جنوبي كه داراي آب و هواي گرم و مرطوب و دشتهاي حاصلخيز و جلگه بوده است. بخشهاي جنوبي كه "عيلام" نام داشته يادآور تمدنهاي ديرينه خوزستان است و به شدت تحت تاثير فرهنگ "ميان رودان" بوده و جغرافياي وسيعي را شامل مي شده كه حد فاصل لرستان و خوزستان و سواحل خليج فارس امروزي است.
"استرابون" جغرافي دان عهد باستان، خوزستان را از حاصلخيزترين جلگه هاي جهان مي داند; زيرا رودخانه هاي زيادي اين دشت را مشروب مي كرده كه امكان كشاورزي و آباداني را در اين منطقه ميسر مي ساخته است . شايد بر همين اساس بوده كه عده اي بر اين اعتقادند كه نام اين سرزمين "هند" يا "اند" بوده كه به معناي جايي با آبهاي فراوان مي باشد. در كتاب "مجمع التواريخ و القصص" خوزستان به نام "حجوستان" و "حبوجستان" آمده كه به نظر مي آيد ماخوذ از زبان پهلوي با عناوين "حبوجستان" و "حوجستان" است.
وجود مراكز علمي و فرهنگي همچون دانشگاه جندي شاپور در اين استان، دال بر اهميت و رونق اين خطه ارزشمند مي باشد كه استادان بزرگ دانش پزشكي را از يونان، مصر، هند و روم گرد هم آورده بوده است. پزشكان برجسته و ناماوري كه به مداواي بيماران و تدريس دانشجويان رشته پزشكي در اين دانشگاه مشغول بوده اند. اين دانشگاه كه به دستور شاپور اول (271-241 م) بنيان نهاده شد. توسط شاپور دوم (ذوالاكتاف) مرمت و بازسازي گشت و در زمان انوشيروان تكميل و توسعه يافت. علما، دانشمندان و شاعران بزرگي همچون "ابونواس حسن بن هاني خوزستاني"، كه از اركان شعر عرب است، "عبدالله بن ميمون اهوازي"، "نوبخت اهوازي منجم" و فرزندانش، جورجيس پسر بختشوع گنديشاپوري و شاعران عرب زبان شيعي، مانند "ابن سكيت" و "دعبل خزائي" كه با اشعار خود ولايت و امامت را پاس داشته اند و زبان به مقاومت گشوده اند از همين منطقه برخاسته و در اين ديار زندگي مي كرده اند.
نفت و گاز مهمترين منابع طبيعي كشور; براي اولين بار در اين استان و در شهر مسجد سليمان، قريب به 80 سال پيش كشف و استخراج شد. از آن موقع تا كنون حوزه هاي نفتي فراواني در اين استان كشف و مورد بهره برداري قرار گرفته كه ازمهمترين آنها حوزه هاي نفتي اهواز مي باشد. پالايشگاه آبادان و پتروشيمي بندر امام و ماهشهر و... از جمله صنايع وابسته به نفت در اين استان مي باشند. رودخانه كارون پر آب ترين رودخانه شرقميانه، به همراه رودخانه هاي دز، كرخه، اروند و گتوند; اين استان را به يكي از مساعدترين استان ها براي اجراي طرح هاي كشاورزي تبديل نموده و هم اكنون بزرگترين طرح توليد نيشكر و صنايع جانبي آن، در اين استان در حال انجام است. ارتباط اين استان به آب هاي آزاد از طريق بنادر آبادان و خرمشهر، امكان ديگري از اين استان براي تجارت آزاد مي باشد.
چغازنبيل
نيايشگاهي است باستاني كه در زمان ايلاميها و در حدود 1250 پيش از ميلاد ساخته شده است. چغازنبيل بخش به جا مانده از شهر دوراونتش است.
اين سازه در 1979در فهرست ميراث جهاني يونسكو جاي گرفت.
اين نيايشگاه توسط اونتاش گال (پيرامون 1250 پ.م.)، پادشاه بزرگ ايلام باستان، و براي ستايش ايزد اينشوشيناك، نگهبان شهر شوش، ساخته شده است.
مكان جغرافيايي زيگورات (معبد هرمي شكل چند طبقه)چغازنبيل در 45كيلومتري جنوب شهر شوش در نزديكي منطقه باستاني هفت تپه مي باشد . ( در محور اصلي شوش به اهواز ) بلندي آغازين آن 52متر و 5 طبقه بوده است. امروزه ارتفاع آن 25متر و تنها 2طبقه و نيم از آن باقي مانده است. «چغازنبيل» كه نام باستاني اين بنا بشمار مي آيد، واژه اي محلي و مركب از دو واژه چغا (به معناي تپه در زبان لري) و زنبيل است كه اشاره اي است به مكان معبد كه سابقا تپه بوده و آن را به زنبيل واژگون تشبيه مي كردند. اين مكان نزد باستانشناسان به دور-اونتش معروف است كه به معناي دژ اونتش است. اونتاش گال پادشاه ايلام باستان است كه دستور ساخت اين شهر مذهبي را داده است. بناي چغازنبيل در ميانه اين شهر واقع شده است و مرتفع ترين بخش آن است
قلعه آكروپل
آكروپل واژه يوناني است كه به بلندترين منطقه شهر گفته مي شود. قلعه آكروپل يا قلعه شوش به دست هيات باستانشناسي فرانسوي در سال هزارو هشتصدونود وهفت ميلادي بر روي بلندترين نقطه شهر شوش بنا شده است. اين قلعه شباهت بسيار زايدي به زندان باستيل فرانسه دارد. اين قلعه با استفاده از آجرهاي به دست آمده از كاخ داريوش و تعدادي از آجرهاي منقوش به خط ميخي چغازنبيل، به دست معماران دزفولي بنا شده است. اين قلعه تا پيش از انقلاب اسلامي در اختيار فرانسويان بود و پس از آن به عنوان پايگاه باستانشناسي شوش مورد استفاده قرار گرفت. مجسمه معروف ملكه ناميراستون، لوح قانون نامه حمورابي و ليوان مشهور سفالي شوش به رنگ نخودي و نقش بزكوهي، از مهم ترين آثار بدست آمده از تپه آكروپل است. قلعه آكروپل كه بناي آن پانزده سال به درازا كشيد و دژ دفاعي باستان شناسان فرانسوي در برابر هجوم ها و يورش هاي قبايل و عشاير منطقه بوده است، در طول جنگ تحميلي، ده ها بار مورد اصابت گلوله هاي توپ دشمن قرار گرفت ولي پس از پايان جنگ تحميلي ستاد بازسازي استان خوزستان آن را مرمت كرد.
كاخ شاوور
در سمت غربي رودخانه شاوور در سال 1347 خورشيدي كاخ جديدي كشف شد كه به سبب همجواري با اين رودخانه به همين نام مشهور است . اين كاخ داراي تالاري به اندازه 5/6* 37/34 متر با 64 ستون است . پايه ستونها از سنگ بوده وديوارها از خشت ساخته شده اند .
اين كاخ در 350 متري غرب آپادانا واقع است وتوسط اردشير دوم بنا گرديد.

سه|ا|شنبه|ا|29|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آفرينش]

[مشاهده در: www.afarineshdaily.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 267]