الگوي اسلامي ايراني پيشرفت/مدل سياسي مطلوب فضايل اخلاقي را بسط مي‌دهد

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: الگوي اسلامي ايراني پيشرفت/مدل سياسي مطلوب فضايل اخلاقي را بسط مي‌دهد
رئيس دانشگاه باقرالعلوم معتقد است مدل سياسي مطلوب مدلي است كه فضايل سياسي جامعه را محقق كند. نظريه‌پردازان مسلمان مدلي از توسعه و پيشرفت عرضه مي‌كنند كه با مدل نظريه‌پردازان ديگر متفاوت است.

به گزارش خبرگزاري مهر، حجت‌الاسلام احمد واعظي، رئيس دانشگاه باقرالعلوم و استاد حوزه و دانشگاه با موضوع نسبت عدالت و توسعه در همايش علمي الگوي اسلامي - ايراني پيشرفت سخنراني كرد. او دو محور جايگاه كلي عدالت در مدل توسعه اسلامي ايران و مشكلات اين موضوع را مورد بررسي قرار داد و اظهار داشت: مدل سياسي مطلوب مدلي است كه فضايل سياسي جامعه را محقق كند. نظريه‌پردازان مسلمان مدلي از توسعه و پيشرفت عرضه مي‌كنند كه با نظريه‌پردازان ديگر متفاوت است.

وي افزود: يكي از مسائل مقدماتي از نظر نظريه‌پرداز مسلمان يا از نظر اسلام بيان فضائل سياسي جامعه اسلامي است. در قدم اول بايد مدل سياسي فضايل جامعه سياسي را شناسايي كرد. در اين راستا در ترسيم فضايل جامعه سياسي اينكه عدالت چه سهمي در جامعه دارد و اينكه يكي از فضايل است يا از بنيادي‌ترين فضايل است اهميت بسياري دارد.

وي در ادامه به بررسي نظر ارسطو پرداخت و اظهار داشت: از منظرارسطو در فضاي تفكر اخلاقي و اخلاق فردي، عدالت جايگاه بسيار مهمي دارد و تمام فضايل را در بر مي‌گيرد. از منظر او فرد عادل كسي است كه همه فضايل را در خود جمع كرده است يعني عدالت كل فضايل است.

واعظي گفت: در مبحث عدالت اجتماعي مي‌توان تصور كرد كه عدالت يكي از فضايل است. در اين جامعه عدالت برقرار مي‌شود اما اين بدان معنا نيست كه همه كمالات اجتماعي فراهم شده است. اگر بپذيريم كارآمدي و رفاه و حاكميت اخلاق و معنويت از فضايل اجتماعي است معنايش اين نيست كه در جايي كه عدالت برقرار شده مواهب اجتماعي هم برقرار شده و رفاه هم مطلوب است. به طور مثال در جامعه محدود و كوچك كه منابع ثروت عادلانه تقسيم شود معنايش اين نيست كه رفاه آن بيشتر از جوامع ديگر است. چرا كه ممكن است برخي نابرابري‌هاي اقتصادي در آن وجود داشته باشد.

وي در ادامه گفت: بايد براي خود عدالت ارزش قائل شويم نه اينكه عدالت منجر به فضيلت ديگري شود. بايد نسبت بين فضايل اجتماعي را پيدا كرد.

حجت‌الاسلام احمد واعظي با اشاره به اينكه بايد بين جامعه كامل و عادل تفاوت قائم شويم چرا كه اين دو مترادف با هم نيستند يادآور شد: زماني كه عدالت اجتماعي برقرار شد لزوماً به اين معنا نيست كه جامعه تمامي كمالات را همراه داشته است. نمي‌توان گفت اين فضيلت كامل كننده همه فضائل است.

وي با اشاره به اينكه در اين خصوص دو ديدگاه وجود دارد، افزود: ديدگاه اول سلسله‌مراتبي است يعني اينكه برخي فضايل در صدر و برخي ديگر در رتبه پائين‌تري قرار دارند كه در يك مدل توسعه بايد اين اولويتها را در نظر گرفت.

او با اشاره به اينكه در جامعه‌اي كه فضيلت عدالت اصلي‌ترين فضيلت است عدالت بايد در صدر قرار گيرد و ديگر فضايل را در سلسله مراتب آوريم و اين منجر به كم رنگ شدن برخي از فضايل اجتماعي ديگر مي‌شود افزود: در جامعه ليبرالي آزادي‌هاي فردي در صدر مي‌نشيند و اين منجر به لگدمال شدن فضائل ديگر مي‌شود.

وي در ادامه محور دوم را مورد توجه قرار داد و گفت: نگاه تكثرگرا معتقد است فضايل در عرض همديگر قرار دارند. فضيلتي بر فضيلت ديگر تقدم نداشته است. در اين مدل سعي بر اين است كه تكثر فضايل پوشش داده شود نه فضيلت خاصي.

حجت‌الاسلام واعظي مشكلات مفهومي عدالت را مورد توجه قرار داد و افزود: بحث عدالت بحث پيچيده‌اي است كه نخستين محور آن چگونگي تعريف آن است چرا كه نوع اين تعاريف به جنبه‌هاي فرمال و جنبه هاي صوري عدالت مي‌پردازند و نه به جنبه‌هاي محتوايي عدالت.

وي در ادامه به كتاب اخلاق نيكوماخوستي ارسطو اشاره كرد وگفت: از نظر ارسطو عدالت عبارت است از: با برابرها به طور برابر و نابرابرها به طور نابرابر رفتار شود. در اين نظريه در مواردي كه افراد برابر يا نابرابرند مشكلي نيست، مشكل زماني است كه در شاخصها دچار مشكل مي‌شويم و نمي‌دانيم دو مورد برابر هستند يا نه.

رئيس دانشگاه باقرالعلوم در انتها با اشاره به اينكه در عدالت اجتماعي بايد طي تعريفي كه ارائه مي شود شاخصهايي و معيارهايي را بررسي كنيم افزود: در عدالت اجتماعي حقها و استحقاقها و شايستگي‌ها و سزاواري‌ها مورد توجه قرار مي‌گيرند. بنابراين بيان شاخصها در حوزه‌هاي عدالت اهميت بسياري دارد كه عدالت سياسي، عدالت اقتصادي، عدالت قضائي، عدالت آموزشي، عدالت بهداشتي و غيره هر كدام معيارها و شاخصهاي خود را دارند.

چهارشنبه|ا|30|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 215]