استاد دانشگاه علامه طباطبايي در همايش اخلاق در اقتصاد: ريشه بحران مالي اخير آمريكا يك مساله اخلاقي است

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: استاد دانشگاه علامه طباطبايي در همايش اخلاق در اقتصاد: ريشه بحران مالي اخير آمريكا يك مساله اخلاقي است
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: اقتصاد

استاد گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبايي در همايش اخلاق در اقتصاد كه امروز در مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام برگزار شد ريشه بحران مالي اخير آمريكا را يك مساله اخلاقي اعلام كرد.

به گزارش خبرنگار اقتصادي ايسنا، دكتر منوچهر عسگري در تشريح چگونگي وقوع بحران مالي اخير در آمريكا با تاكيد بر اينكه وقوع اين بحران حاصل وقوع بي‌اخلاقي در اقتصاد آمريكا بود گفت: در سال 1999 شركت‌هاي اينترنتي اين كشور ورشكسته شدند. نرخ بهره‌ كاهش يافت و دولت براي اينكه از ركود اقتصادي جلوگيري كند باعث رونق بازار مسكن شد. در سال 2004 بازار مسكن در حال رونق بود و تقريبا اشباع شد به طوري كه همه‌ كساني كه مي‌توانستند خانه بخرند صاحب خانه شدند و مازاد مسكن در اين كشور به وجود آمد.

وي با بيان اينكه دولت براي فروش خانه‌هاي باقي مانده به دنبال راه‌حل جديدي بود گفت: خانواده‌هاي كم درآمد كه توانايي پرداخت پول براي خريد خانه نداشتند از طريق دولت صاحب خانه شدند. شركتي در كاليفرنيا مقادير زيادي وام با نرخ بهره حدود پنج درصد كه سه تا چهار درصد بيش از نرخ بهره‌ عادي بود به مردم كم درآمد براي خريد خانه پرداخت كرد. سپس بانك‌هاي سرمايه‌گذاري وام‌هاي در دست مردم را به اوراق بهادار تبديل كردند و به اين شكل بازار دسته دومي در حوزه مسكن ايجاد شد.

او با اشاره به اينكه اين اوراق بهادار اعتبار خوبي نداشتند افزود: به اين طريق با بيمه شدن وام‌ها مشروعيتي براي آنها ايجاد شد. اقتصاد آمريكا در اين وضعيت در حال رونق بود كه دولت براي جلوگيري از افزايش تورم نرخ بهره را كاهش داد.

وي در ادامه با اشاره به اينكه افراد كم درآمد كه در ابتدا بايد چيزي حدود 1000 دلار در ماه به عنوان قسط مسكن پرداخت مي‌كردند در اقتصاد بحران زده‌ آمريكا به پرداخت ماهيانه چهار هزار دلار براي قسط مسكن مجبور شدند گفت: در چنين شرايطي وام‌ها معوق شد و خانه‌ها به مصادره درآمد. فشار نقدينگي در كشور ايجاد و به بحران مالي منجر شد.

او به جنبه‌هاي غير اخلاقي بحران مالي اخير آمريكا اشاره كرد و گفت: دولت به كساني وام داد كه توانايي پرداخت حتي يك قسط را هم نداشتند. كساني با درآمد سالانه 14 هزار دلار به سراغ خريد خانه‌هاي 700 هزار دلاري رفتند كه البته دولت در اين زمينه براي چنين افرادي يك تا دو سال معافيت از پرداخت اقساط قائل شد.

او ادامه داد: بنگاه‌هاي معاملات ملك كه پيش از اضافه آمدن خانه‌هاي موجود در كشور حتي به خريداران كم درآمد نگاه هم نمي‌كردند در چنين شرايطي به در خانه‌افراد رفته و از آنها مي‌خواستند كه خانه بخرند.

وي در پايان گفت: به نظر مي‌رسد وجود چنين روابط و اقدامات غير اخلاقي در اقتصاد آمريكا بيش از هر چيز ديگري به وقوع بحران مالي منجر شد.

دكتر سروش دباغ كه با عنوان تاملي پيرامون تعارضات اخلاقي در تصميم‌گيري اقتصادي سخنراني مي‌كرد با بيان اينكه در دنياي واقعي انسان با اصناف مختلف مسائل اقتصادي و تعارضات مربوط به آن حوزه سر و كار دارد. با ذكر مثال‌هايي در اين رابطه گفت: عبور كردن يك اتوبان كه مي‌تواند تسهيلات زيادي براي مردم و دولت ايجاد كند و راه‌هاي طولاني را كوتاه كند از ميان يك جنگل كه ملتزم تخريب محيط زيست است يك تعارض اخلاقي در يك اقدام اقتصادي است.

وي افزود: وقتي يك سازمان به دلايل مختلف مي‌خواهد نيروهاي خود را تعديل كند از طرفي به اقدامي اقتصادي يعني بقاي سازمان خود مي‌انديشد اما از سويي با اخراج كاركنان باعث آزار آنها و خانواده‌هايشان مي‌شود همچنين وقتي دولت مي‌خواهد با يارانه‌اي كردن كالاها عدالت را در ميان افراد برقرار كند به نوعي جلوي توسعه كشور را مي‌گيرد.

دباغ با بيان اينكه انسان‌ها در چنين تعارضاتي ميان اخلاق و اقتصاد به انتخاب يكي از اين دو الزام دارند گفت: براي اتخاذ تصميم در چنين مواقعي گريزي از نظريه‌هاي اخلاق هنجاري نيست.

او ادامه داد: از يك موضع با نگاه وظيفه‌گرا و التزام به وظايف اخلاقي و عقلاني سر و كار داريم و با اين نگاه به آثار اعمال هيچ توجهي نمي‌شود و فقط وظيفه اخلاقي و عقلاني مهم است. در موضع ديگر كه نتيجه‌گرايانه است كار متضمن سود بيشتر و كمينه كردن درد و رنج است در واقع در ابتداي امر تعارض اخلاقي در چنين مواقعي مشاهده مي‌شود.

او با تاكيد بر اينكه اخلاق مورد توجه "راس" بهتر مي‌تواند به شهودهاي اخلاقي متعارف كه كثرت‌گرايانه است بيانجامد افزود: وي معتقد است كه تنها با فايده‌گرايي نمي‌توان به نتيجه رسيد و سعي مي‌كند درعين حال به نتيجه هم نگاه كند. وي وفاداري، مهرباني، عدالت، بهبود نفس، جبران، سپاسگذاري و اخلاق را وظايف انساني مي‌داند كه مي‌تواند در ساحت هدف‌ها، شاخص‌ها و محدوديت‌ها به رفع تعارضات اخلاقي كمك كند و انسان از طريق آن مي‌تواند تصميم موجه‌تري اتخاذ كند.

انتهاي پيام

جمعه|ا|2|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 135]