تكثر راديو ، تنوع صدا

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: تكثر راديو ، تنوع صدا
جام جم آنلاين: دنياي عجيبي است دنياي رسانه‌ها! زماني تصور مي‌شد كه رسانه‌ها رقيبان سرسخت و بي‌رحمي ‌هستند كه عرصه را براي يكديگر تنگ مي‌كنند.

بويژه با بسط رسانه‌هاي بصري و سلطه تصوير بر جهان ذهني ـ اجتماعي كمتر كسي گمان مي‌كرد‌ رسانه راديو كه ماهيت آن بر كلام و گفتار و صدا استوار است بتواند دراين كارزار ديجيتال و تصوير و دنياي سينماي خانگي و سه‌بعدي دوام بياورد، اما هنوز هم صدا باقي است و به تناسب رشد و گسترش شبكه‌هاي مختلف تلويزيوني شاهد توسعه شبكه‌هاي راديويي هم بوديم.

امروزه در كشور ما دو نوع شبكه راديويي از حيث موضوع و ماهيت كار در حال فعاليت است؛ يكي راديو‌هاي تخصصي مثل راديو سلامت، تجارت، نمايش، اقتصاد، ورزش و... و دوم راديو‌هاي عمومي‌ كه البته آنها را نيز مي‌توان بر حسب موضوع يا نوع مخاطب تقسيم كرد و در ذيل راديوهاي تخصصي قرار داد مثل راديو جوان، راديو فرهنگ و... . در سال ۹۰ علاوه بر افزايش كمي‌ شبكه‌هاي راديويي، به ارتقاي كيفيت برنامه‌هاي ۲۰ شبكه راديويي موجود، توجه ويژه شده است.

قدرت ارسال برنامه‌هاي راديويي با فركانس‌هاي پيشين پايين بود و هركس كه از شهري به شهر ديگر مي‌رفت در يافتن فركانس‌ها دچار سردرگمي ‌مي‌شد، اما با ارائه فركانس‌هاي جديد اين مشكل برطرف شده و قدرت فرستنده‌ها نيز افزايش يافته است.

حال با گسترش كمي‌ و كيفي شبكه‌ها و برنامه‌هاي راديويي جاي اين سوال باقي است كه آيا اين توسعه با استقبال و افزايش مخاطبان راديو هم همراه بوده است؟ آيا توسعه و تنوع شبكه‌هاي راديويي منجر به مخاطب‌سازي و افزايش علاقه و گرايش مردم به اين رسانه نوستالژيك شده است يا خير؟ چه شاخصه و معياري وجود دارد تا تشخيص دهيم اقبال مردم به شبكه‌هاي راديويي بيش از گذشته شده و اساسا آيا به اين توسعه و گستردگي نيازي هست يا خير؟

مدتي پيش مدير راديو گفت: «زمان گوش دادن به راديو در كشور از يك ساعت به دو ساعت افزايش يافته، اما نقطه ايده‌آل راديو افزايش اين زمان به چهار ساعت در روز است.»

اگر اين خبر پشتوانه علمي‌ و آماري دقيق داشته باشد نشان مي‌دهد كه افزايش كمي ‌شبكه‌هاي راديويي يك نياز اجتماعي بوده و مي‌توان اميدوار بود كه در اين تحولات كمي‌ به تدريج نتايج و بركات كيفي و عملياتي هم داشته باشيم كه شاخصه آن افزايش مخاطبان راديويي است.

با اين حال طبق همين آمار و شاخصه هم ميزان مخاطبان راديو به شكل مطلوب و استاندارد تا رسيدن به نقطه اصلي فاصله زيادي دارد كه اين خلأ را بيش از تكثر كمي‌ بايد در تنوع كيفي برنامه‌هاي راديويي جستجو كرد و البته تجربه ساختارهاي جديد و مدرن‌تر اين رسانه قديمي.

مثلا راديو ايران صدا كه ساختاري اينترنتي دارد با اضافه كردن تصوير به دريافت آن به شكل آنلاين توانسته است هم يك نوع ساختارشكني در اين عرصه را تجربه كند و هم جذابيت‌هاي رسانه‌اي راديو را بالا ببرد.

شايد اكنون زمان آن فرا رسيده تا شاهد خلاقيت و نوآوري در توليد برنامه‌هاي راديويي و فرم و ساختارهاي تازه آن باشيم تا صرفا توسعه كمي‌ امواج راديويي. معاون سازمان صداوسيما نيز افزايش مخاطبان شبكه‌هاي راديويي را ناشي از برنامه‌ريزي، نظارت مستمر و رفاقت برنامه‌سازان دانست.

واقعيت اين است كه توسعه ارتباطات و صنايع مخابراتي امروزه فرصت و امكاني فراهم كرده تا راديو نسبت به ديگر رسانه‌ها راحت‌تر و بيشتر در اختيار مردم قرار بگيرد.

مثلا شما بسادگي از طريق تلفن همراهتان مي‌توانيد در درون تاكسي يا خيابان به راديو گوش كنيد يا راديو سريع‌ترين رسانه ممكن براي دريافت اخبار و اطلاعات است و در دنياي پرسرعت و شتاب‌زده مدرن شايد هنوز هم بهترين رسانه همراه راديو باشد.

اصلا راديو به واسطه حمل و نقل آسان خود يك رسانه هميشه همراه آدمي ‌است كه ديگر رسانه‌ها از اين ظرفيت برخوردار نيستند لذا از يك سو گرچه تصوير و جذابيت‌هاي آن همه جا را تسخير كرده، اما از سوي ديگر راديو تناسب و دسترسي بيشتري با زندگي انسان مدرن دارد لذا توسعه شبكه‌هاي راديويي يك نياز اجتماعي و ضروري است به شرطي كه پيش از آن نيازسنجي لازم صورت گرفته باشد و مخاطب‌سازي در كنار مخاطب‌پذيري مورد توجه باشد. راديو مخاطبان عام دارد و مي‌تواند اين مخاطبان را تربيت كرده و به مخاطب خاص بدل كند.

ضمن اين‌كه شبكه‌اي مثل نمايش يا راديو آوا مي‌تواند طيف‌هاي مختلفي از مخاطب عام و خاص را مجذوب خود سازد. اتفاقا راديو بيش از تلويزيون از اين پتانسيل برخوردار است كه براي هر قشر و طبقه با هر علاقه و تخصصي، داراي شبكه بوده و آنها را جذب كند.

بر همين اساس تكثر شبكه‌هاي راديويي بايد به تنوع صداها و سليقه‌هاي مختلف انجاميده و اين همه صدا منجر به هياهو براي هيچ يا بي‌صدايي نشود.

ضمن اين‌كه بايد ابتدا نياز سنجي و مخاطب‌شناسي صورت گرفته و بر اساس نتايج آن به تاسيس شبكه‌هاي تخصصي راديويي مبادرت ورزيد وگرنه به اتلاف وقت و اسراف سرمايه مي‌انجامد و شاهد تولد انواع شبكه‌هاي راديو خواهيم بود بدون مخاطب يا با مخاطبان اندك.

صدا زماني مي‌ماند و پژواك آن طنين‌انداز مي‌شود كه گوش‌هايي براي شنيدن آن وجود داشته باشد. پيش از توليد صدا بايد به پرورش گوش‌ها‌ ‌براي شنيدن انديشيد.

سيد رضا صائمي - جام‌جم

دوشنبه|ا|19|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]