گزارش خبري مهر/اميرخاني: دفاع مقدس نويسنده آفريد ولي انقلاب نه

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: گزارش خبري مهر/اميرخاني: دفاع مقدس نويسنده آفريد ولي انقلاب نه
نشست بررسي ادبيات دفاع مقدس عصر امروز با حضور رضا اميرخاني، احمد دهقان، اميرحسين فردي و محمدرضا جوادي يگانه در دانشگاه تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار مهر، جوادي يگانه در ابتداي مراسم در پاسخ به اين پرسش مجري كه چرا در مقايسه با "ادبيات جنگ غرب" رمان دفاع مقدس خوب كمتر داريم گفت: آنقدر اين جمله را برخي تكرار كرده‌اند كه ناخودآگاه آن را پذيرفته‌ايم. طرح اين قبيل سئوالات درست نيست. چرا كه تجربه عمومي جامعه ايران از جنگ در مقايسه با تجربه غربي‌ها از جنگ جهاني اول و دوم تفاوت دارد. بنابراين انتظار اينكه ادبيات دفاع مقدس شبيه ادبيات جنگ در غرب باشد انتظار غلطي است.

وي با اشاره به وقايع جنگ جهاني در غرب و تفاوت آن با جنگ تحميلي در ايران افزود: تجربه‌اي كه كشورهاي غربي از جنگ شهري داشتند ما ايراني‌ها نداشته‌ايم، تعداد افراد درگير در دفاع مقدس زياد نبود و جنگ تنها به بخشي از مرزهاي غربي محدود شده بود و افراد مختلف جامعه ما تجربه مستقيمي از جنگ نداشتند.

يگانه: ادبيات دفاع مقدس وضعيت خوبي دارد

يگانه با بيان اينكه ادبيات خوبي داريم، خاطرنشان كرد: اگر انتقادي درباره ادبيات دفاع مقدس مطرح مي‌شود مربوط به بحث آسيب‌شناسي اين حوزه است. ادبيات دفاع مقدس وضعيت خوبي دارد. بنابراين نسبت به اين پيش‌فرض كه ادبيات مقاومت ناكارآمد است ترديد دارم.

استاد جامعه‌شناسي دانشگاه تهران با اشاره به انتقادهايي درباره كمبود مخاطب ادبيات دفاع مقدس گفت: من فكر نمي‌كنم وضع ادبيات دفاع مقدس بد باشد. اقبال و عطش نسبت به كتابخواني در كشور ما بالا است، ولي چون هيچ نظرسنجي دقيقي در اين باره وجود ندارد در اثر شدت القائات برخي تصور غلطي در اين زمينه دارند.

وي در ادامه با بيان اينكه ادبيات دفاع مقدس دوره طلايي ادبيات را مي‌سازد تصريح كرد: قبل از انقلاب برخي از نويسندگان به بازرسان كتاب نزديك بودند، اما پس از انقلاب به دليل اينكه بازرسان كتاب به دلخواه آنها رفتار نمي‌كنند اينگونه القا مي‌كنند كه مميزي‌ها وضعيت بدي را براي ادبيات رقم زده است. به همين دليل آثار ادبي موفقي خلق نمي‌شود.

اميرخاني: امروز بزرگترين شكاف فرهنگي ميان مردم و دولت ايجاد شده است

رضا اميرخاني نويسنده رمان "من او" در ابتدا ضمن مقايسه ادبيات انقلاب با ادبيات دفاع مقدس گفت: تفاوتي ماهوي ميان ادبيات جنگ و انقلاب وجود دارد؛ انقلاب ما به شدت مردمي است. در حالي كه دفاع مقدس ما آنقدر مردمي نيست. تعبير من از دفاع مقدس جنگ داوطلبانه است. در انقلاب همه مردم به نوعي درگير بودند. بنابراين هيچكس به حرف مكتوب احساس نياز نمي‌كرد.

وي ادامه داد: اما در جنگ به دليل اينكه همه مردم شركت نداشتند علاقه زيادي به ناگفته‌ها وجود دارد؛ بنابراين نويسندگاني مثل احمد دهقان و محمدرضا بايرامي پس از پايان جنگ احساس كردند بايد ناگفته‌ها را براي كساني كه وقايع را نشنيده‌اند بنويسند.

اميرخاني خاطرنشان كرد: دفاع مقدس نويسنده آفريد ولي انقلاب مردمي بود و نويسندگان حرف تازه براي مردم نداشتند. اگر امروز احساس مي‌شود بايد درباره انقلاب نوشت، به اين دليل است كه نسل آينده وقايع انقلاب را فراموش نكنند.

اين نويسنده در ادامه يادآور شد: در دهه سوم انقلاب ادبيات انقلاب نسبتش را با مردم روشن مي‌سازد. در حالي كه اين اتفاق به دليل اينكه زيرساخت‌ها مشخص نبود در دهه اول انقلاب اتفاق نيفتاد.

وي درباره سياست‌هاي فرهنگي ارشاد گفت: امروز بزرگترين شكاف فرهنگي ميان مردم و دولت ايجاد شده است. نويسندگان ادبيات انقلاب ارتباط خود را با مردم حفظ كردند در حالي كه فاصله ميان هنر انقلاب و دولت به بالاترين حد رسيده است.

اميرخاني افزود: امروز نويسندگان جريان‌هاي موازي موفق به انتشار آثار خود مي‌شوند در حالي كه كساني كه در حوزه ادبيات انقلاب مي‌نويسند در غريبند. بزرگترين منتقدان ادبيات نزديكان به دولت هستند و اين مهمترين خطري است كه ادبيات انقلاب را تهديد مي‌كند. اگر انتقاد مي‌كنيم به اين دليل است كه انقلابي‌تر از مسئولان فرهنگي هستيم و دلمان به حال انقلاب مي‌سوزد.

دهقان: نبايد از ادبيات دفاع مقدس انتظار مانيفست اخلاقي داشت

دهقان ديگر سخنران اين نشست گفت: در نگاه به ادبيات دفاع مقدس عادت كرده‌ايم "كوچكي‌ها" را بزرگ بپنداريم و "بزرگي‌ها" را كوچك. در جنگ تحميلي 183 هزار نفر شهيد شدند، در حالي كه تعداد كشته‌هاي جنگ جهاني دوم به ميليون‌ها تن مي‌رسيد. بنابراين نمي‌توانيم ادبيات دفاع مقدس را با ادبيات جنگ در غرب مقايسه كنيم.

وي با بيان اينكه امروز نويسندگان به اتفاقات دروني جنگ كمتر توجه مي‌كنند افزود: خيلي از مخاطبان از ادبيات دفاع مقدس انتظار صدور مانيفست اخلاقي دارند و مرتب مي‌پرسند "آيا رمان مي‌تواند اين تعهد را به دوش بكشد؟" در حالي كه به ريزه‌كاري هنري كمتر توجه مي‌كنند. به همين دليل ادبياتي كه همگان انتظار دارند خلق نمي‌شود.

اين نويسنده تصريح كرد: درباره ابعاد دفاع مقدس هيچ كار بزرگي انجام نشده و دفاع مقدس نتوانسته ادبياتي را به وجود بياورد كه پشتوانه ادبيات آينده انقلاب باشد. پايه اساسي ادبيات اعتراف است و اين اتفاق در ادبيات ما كمتر رخ داده و هيچكس از خود نمي‌پرسد چرا در حوزه ادبيات اعتراف‌نامه نداريم.

بايرامي: نويسندگان وارد حاشيه نشوند

بايرامي در ادامه مراسم گفت: اغلب ما ايراني‌ها به حواشي آنقدر اهميت مي‌دهيم كه متن گم مي‌شود. درباره ادبيات دفاع مقدس هم حاشيه‌ها پررنگتر هستند. كاري كه نويسندگان ما مي‌توانند انجام دهند اين است كه كمتر وارد حاشيه شوند، چرا كه در اين موارد بهتر مي‌توانند به آفرينش ادبي بپردازند. قطعا بهترين اثر نويسندگان دفاع مقدس مثل اميرخاني و دهقان درباره دفاع مقدس است.

فردي: ادبيات مردمي ما جوان، اما چشمگير است

فردي دبير جايزه ادبي شهيد غني‌پور هم تصريح كرد: ما نبايد ادبيات دفاع مقدس را از كل ادبيات جدا كنيم. اگر ادبيات دفاع مقدس ضعيف است در ساير حوزه‌هاي ادبي نيز پيشرفتي نكرده‌ايم. ادبيات انقلاب 30 سال است متولد شده و آنچه قبل از اين 30 سال پديد آمده است ربطي به مردم و ادبيات اصيل ندارد.

فردي در ادامه خاطرنشان كرد: 30 سال از منظر تاريخي عمر كمي براي ادبيات محسوب مي‌شود. به همين دليل آثاري كه در اين حوزه پديد آمده چشمگير است و ما بايد بر خود بباليم كه در اين مدت كوتاه اين همه آثار ادبي در حوزه انقلاب خلق كرده‌ايم.

يکشنبه|ا|4|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 251]