گزارش تازه آژانس؛ چراغ سبز يا قرمز به غرب

واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: گزارش تازه آژانس؛ چراغ سبز يا قرمز به غرب
ساره محمدي

تازه ترين گزارش «محمد البرادعي» مديركل مصري آژانس بين المللي انرژي اتمي كه اول اسفندماه جاري

-19 فوريه 2009- در اختيار اعضاي شوراي حكام آژانس قرار گرفت، گزارش دوپهلوي ديگري است كه مي تواند يا پيش زمينه يي براي آغاز مذاكرات جدي سياسي به بن بست رسيده ميان ايران و غرب باشد يا اينكه اهرم فشار ديگري باشد تا غرب به واسطه آن، دور جديدي از تحريم ها عليه ايران را اعمال كند.

نكته مهم اين گزارش آن است كه تهران، تعداد قابل توجهي سانتريفوژ را با سرعتي كه مي توانسته، نصب نكرده است. بر پايه اين گزارش، سه هزار و 936 سانتريفوژ در نطنز مشغول غني سازي هستند، يك هزار و 476 سانتريفوژ در مرحله خلأ يا همان تست هاي بدون مواد هسته يي هستند و كار نصب 492 سانتريفوژ ديگر نيز ادامه دارد.

به گفته يك مقام عاليرتبه آژانس در جلسه توجيهي با خبرنگاران درباره اين گزارش، روند نصب و عملياتي كردن سانتريفوژها به شكل چشمگيري از ماه آگوست به بعد كاهش يافته است. اگرچه تهران تاكنون در اين باره سكوت كرده اما البرادعي اين اقدام را يك تصميم سياسي ارزيابي كرده است.

برخي از مقامات آژانس نيز اين اقدام را ژستي مصالحه جويانه در آستانه گشايش هاي ديپلماتيك دولت اوباما تعبير كرده اند.

در حالي كه كند شدن روند نصب و عملياتي كردن سانتريفوژها مورد استقبال تلويحي غرب نيز قرار گرفته اما افزايش ذخيره اورانيوم غني شده با غلظت پايين كه صرفاً براي سوخت نيروگاه ها كاربرد دارد، واكنش منفي آنان را برانگيخته است.

بر اساس گزارش جديد البرادعي ذخيره اورانيوم غني شده ايران با غناي پايين به يك هزار و 10 كيلوگرم رسيده و ايران بر خلاف درخواست شوراي امنيت سازمان ملل همچنان به غني سازي ادامه داده است. افزايش ذخاير اورانيوم غني شده با غلظت پايين در حالي است كه موسسه علوم و امنيت بين المللي امريكا

-آي اس آي اس- هفته گذشته ادعا كرد ذخاير كيك زرد 600 تني ايران كه در دهه 70 ميلادي از آفريقاي جنوبي خريداري كرده بود، به اتمام رسيده است.

علي اصغر سلطانيه نماينده ايران در آژانس در پاسخ به اين انتقادها گفته است حتي اگر ذخاير كيك زرد ايران پايان يابد، قادر است كيك زرد حاصل از معادن اورانيوم خود را به كار گيرد.

از ديگر نكات اين گزارش آن است كه اگرچه براي چندمين بار «عدم انحراف فعاليت ها و مواد هسته يي اعلام شده» تصريح شده است اما همزمان آژانس اعلام كرده در موقعيتي نيست كه اطمينان معتبر بدهد كه «فعاليت ها و مواد هسته يي اعلام نشده» در ايران وجود ندارد. البرادعي اقدامات اعتماد سازي همچون اجراي پروتكل الحاقي را گام اساسي در اين زمينه دانسته و حتي خواستار اجازه دسترسي به محل توليد سانتريفوژها، تحقيقات و توسعه درباره غني سازي اورانيوم و استخراج و ذوب آن شده است.

از نكات منفي ديگر اين گزارش، عدم ارائه اطلاعات اوليه مربوط به طراحي نيروگاه 360 مگاواتي دارخوين و نيز خودداري ايران از اجازه دسترسي آژانس به رآكتور آب سنگين اراك است. البرادعي در اين گزارش آورده است به دليل تكميل شدن ساختار گنبدي شكل محافظ رآكتور حتي نظارت بر درون ساختمان رآكتور با استفاده از تصاوير ماهواره يي غيرممكن شده است. از اين رو، وي خواستار اجراي كد اصلاحي 1/3 ترتيبات فرعي موافقتنامه جامع پادمان شده است كه تهران آن را در واكنش به صدور قطعنامه 1747 شوراي امنيت سازمان ملل تعليق كرده است. بر اساس اين كد اصلاحي، به محض هر تصميمي در ايجاد تاسيسات هسته يي بايد اين امر به اطلاع آژانس برسد اما تهران مي گويد بر اساس اين كد، پيش از اصلاح آن، صرفاً 180 روز قبل از ورود مواد هسته يي، ملزم به اطلاع رساني به آژانس است.

مهم ترين بخش منفي گزارش جديد البرادعي، «ابعاد نظامي احتمالي» است كه تصريح شده، همچنان تعدادي از مسائل باقيمانده وجود دارد كه موجب نگراني است و هيچ گونه پيشرفت واقعي در اين باره به دست نيامده است. البرادعي روشن شدن اين مسائل را براي رفع نگراني ها ضروري دانسته و گفته لازم است ايران اطلاعات و دسترسي هاي مورد درخواست آژانس به «اسناد، اماكن و افراد مرتبط» را كه تاكنون پاسخ مثبتي بدان نداده است، فراهم سازد.

در هر حال، گزارش جديد البرادعي حاوي نكاتي است كه «رابرت گيبس» سخنگوي جديد كاخ سفيد آن را فرصت از دست رفته ديگري براي ايران و تاكيدي بر اين امر مي داند كه جامعه بين المللي بايد با همياري، فعاليت هاي مربوط به غني سازي ايران را بررسي كند.

سخنگوي كاخ سفيد اگرچه با الفاظ بازي كرده است اما مقصود وي همانا اعمال فشار بيشتر عليه ايران است كه «سوزان رايس» نماينده جديد امريكا در سازمان ملل به صراحت اعلام مي كند تهران يا به برنامه هسته يي خود ادامه مي دهد يا اينكه فشار سياسي توام با گفت وگو عليه اين كشور اعمال خواهد شد؛ موضوعي كه «جو بايدن» معاون رئيس جمهوري امريكا نيز چندي پيش به صراحت در كنفرانس امنيتي مونيخ بيان كرد.

با توجه به روند حل مسائل باقيمانده در موضوع هسته يي طي سال هاي گذشته مذاكرات فني و حقوقي هنگامي نتيجه بخش بوده كه همزمان يا پيش از آن مذاكرات سياسي انجام شده است. از اين رو حل مطالعات ادعايي و از بين رفتن ابعاد احتمالي نظامي برنامه هسته يي ايران از سوي غرب، بيش از آنكه نيازمند مذاكرات فني و حقوقي باشد، نيازمند مذاكرات سياسي ميان ايران و غرب است تا طرفين بتوانند تنش ها و تعارضات را كاهش دهند.

بنابراين، تهران بايد از تاكتيك كند شدن روند نصب سانتريفوژها كه چراغ سبزي در برابر تاكتيك پيشنهاد مذاكره بدون پيش شرط اوباما تلقي مي شود، نهايت بهره را ببرد گرچه ديپلمات ها معتقدند اين مولفه به تنهايي نمي تواند مانع اعمال فشارهاي بيشتر عليه ايران شود زيرا موضوع هسته يي بخشي از بازي غرب در صفحه شطرنج خاورميانه است.

ديپلمات ها مي گويند، به رغم گزارش «دنيس بلر» رئيس سازمان اطلاعات ملي امريكا و برخي صاحب نظران و مقامات امريكايي، به محض تدوين رويكرد جديد دولت اوباما بايد مذاكرات بدون پيش شرط با ايران آغاز شود، اما در عمل امريكايي ها تا پيش از مشخص شدن نتايج انتخابات رياست جمهوري ايران، مذاكرات جدي سياسي را آغاز نخواهند كرد.

به گفته آنها در اين مدت احتمال صدور قطعنامه ديگر منتفي نيست اما بايد با استفاده از تاكتيك هاي فني و لابي ها و رايزني هاي ديپلماتيك مانع صدور قطعنامه جديد شد.

دوشنبه|ا|5|ا|اسفند|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]

[مشاهده در: www.iribnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 135]