وزير خارجه تركيه به تهران آمد ; لاريجاني هفته آينده به آنكارا مي رود گفت وگوهاي ايران و تركيه بر سر چه مسا ئلي است؟

واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: وزير خارجه تركيه به تهران آمد ; لاريجاني هفته آينده به آنكارا مي رود گفت وگوهاي ايران و تركيه بر سر چه مسا ئلي است؟
گروه سياسي: اخبار پيرامون روابط ديپلماتيك ايران و تركيه اين روزها افزايش پيدا كرده است كه در صدر آنها سفر داود اوغلو وزير امور خارجه تركيه به تهران و سفر علي لاريجاني رئيس مجلس به تركيه قرار دارد. وزارت امور خارجه تركيه سه شنبه گذشته يكباره اعلام كرد كه احمد داوود اوغلو، براي گفت وگو با همتاي ايراني خود به تهران سفر مي كند. به گزارش ايسنا، خبرگزاري رويترز با اعلام اين خبر از استانبول گزارش داد: سفردو روزه احمد داوود اوغلو، وزير امور خارجه تركيه به ايران در چارچوب گفت وگوهاي معمول ميان دو وزير امور خارجه توصيف شده است، اما در مقطع زماني مهمي براي منطقه و روابط دو كشور انجام مي گيرد. از سوي ديگر همزمان با اين سفر، روز گذشته اعلام شد كه رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز سفري دو روزه به تركيه در پيش دارد. به گزارش مهر، علي لاريجاني رئيس مجلس قرار است 21 دي ماه در پاسخ به دعوت رئيس مجلس تركيه سفري دو روزه به اين كشور داشته باشد.لاريجاني در اين سفر كه عصر چهارشنبه 21 دي ماه انجام مي شود با رئيس مجلس، رئيس جمهور، نخست وزير و وزير خارجه اين كشور ديدار و گفت وگو خواهد كرد وهمچنين در ضيافت ناهاري كه رئيس مجلس تركيه به افتخار وي ترتيب خواهد داد شركت مي كند; اما مهمتر از اين اخبار، علت هايي است كه اين گونه سفرها را موجب شده است . آنچه بجز روابط معمول ديپلماتيك يا تجاري ، باعث ارتباط و گفتگو ميان تهران و آنكارا مي شود چند موضوع خاص است: 1- موضوع سوريه در ماه هاي اخير يكي از مسائل مورد اختلاف دو كشور است كه به رويارويي مستقيم ايران و تركيه هم منجر شده است.
حمايت ايران از دولت سوريه در ناآرامي و اعتراضات داخلي اين كشور و توصيه دوستانه به دولت دمشق براي انجام اصلاحات، دقيقا مخالف با سياست تركيه است كه تلاش بسياري براي به ثمر نشستن اعتراضات دارد و اگر گاهي هم از انجام اصلاحات در سوريه سخن مي گويد، اصلاحات مورد انتظارش تفاوت ماهوي با اصلاحات مورد نظر ايران دارد. تحولات سوريه براي هر دو كشور آنقدر مهم است كه اختلاف نظر درباره اعتراضات داخلي سوريه در روابط دو كشور تاثيرات منفي بسياري برجاي بگذارد. به اين ترتيب است كه رئيس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به سفر وزير خارجه تركيه به ايران گفت: در صورتي كه تركيه سياست هاي گذشته خود در رابطه با سوريه را تعديل كرده و واقعيت هاي صحنه تحولات سوريه را بپذيرد زمينه هاي لازم براي ديپلماسي مشترك ايران و تركيه در قبال مساله سوريه فراهم خواهد شد.وي در گفت وگو با مهر با اشاره به سفر قريب الوقوع علي لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي به آنكارا به دعوت رئيس مجلس تركيه، مهمترين محور مذاكرات وزير امور خارجه تركيه با صالحي در سفر يك روزه اش به تهران را حول محور مسائل سوريه خواند.وي با انتقاد از مواضع تركيه در قبال تحولات سوريه گفت: در قضيه تحولات سوريه، مقامات تركيه مدت زيادي خارج از مدار برقراري ثبات در منطقه حركت كردند البته به نتيجه مورد نظر خود دست نيافتند و توافق سوريه با اتحاديه عرب به امضا رسيد و در نهايت اتخاذ اين سياست ها به نفع تركيه در منطقه نبود.
وي سفروزير خارجه تركيه به ايران را فرصت خوبي براي دستگاه ديپلماسي دو كشور جهت مذاكره در رابطه با راهكارهاي برقراري امنيت و ثبات در منطقه خواند و اظهار داشت: در صورتي كه تركيه سياست هاي گذشته خود در رابطه با سوريه را تعديل كرده و واقعيت هاي صحنه را بپذيرد و با توجه به ثبات سوريه و ضرورت حفظ امنيت اين منطقه، سوريه را به عنوان يك حلقه از زنجيره امنيت و ثبات در منطقه بداند، زمينه هاي لازم براي ديپلماسي مشترك ايران و تركيه در قبال سوريه فراهم خواهد شد.
2- در موضوع پرونده هسته اي ايران همواره تركيه يكي از كشورهايي بوده كه سعي كرده نقش فعالي داشته باشد. دو سال قبل امضاي بيانيه هسته اي تهران از سوي تركيه در كنار برزيل و نيز مخالفت آنها با قطعنامه تحريم عليه ايران در شوراي امنيت، بيانگر نگاه ويژه آنكارا به موضوع هسته اي ايران بود; مسئله اي كه در آن مقطع باعث نزديكي دو كشور به يكديگر شد اما آن روند ادامه نيافت و رفتار تركيه نشان داد كه تركيه با غرب در اين زمينه كه ايران هسته اي توازن در منطقه را بر هم مي زند، هم عقيده است اما آنچه باقي مي ماند اختلاف نظر بر سر يافتن راه حل براي حل مساله هسته اي جمهوري اسلامي است. يك ايران هسته اي از نقطه نظر تركيه توازن منطقه را از بين مي برد اما در عين حال آنكارا بر اين عقيده است كه گسترش تحريم ها عليه ايران تجارت تركيه با جمهوري اسلامي را تحت تاثير قرار مي دهد و اين در حالي است كه ثمربخشي آن رد مهار تمايلات هسته اي تهران چندان محسوس نيست. تركيه اكنون بيش از هر زمان ديگري به دنبال ثبات در منطقه است و بهترين راه حل براي پايان دادن به بن بست هسته اي ايران را مذاكره و راهكار هاي ديپلماتيك مي داند كه پيامد هاي مخرب مداخله هسته اي را به همراه ندارند. اما آمريكا و متحدان اروپايي اش روز به روز بر حجم فشار ها عليه ايران مي افزايند كه اين موضوع، با توجه به نزديكي تركيه به غرب موجب دوگانگي رفتار تركيه شده است.
از سوي ديگر برخي اظهار نظرهاي غير رسمي كه در ادامه نگراني ايران از استقرار بخشي از سپر موشكي ناتو در تركيه، ابراز شده است نيز باعث تنش هايي در روابط دوكشور در ماه هاي اخير شده است.
3- تركيه در سال هاي اخير به طور محسوسي روابط اقتصادي خود را با جمهوري اسلامي تقويت كرده است و اينك تحريم بانك مركزي ايران توسط آمريكا مي تواند اين روابط را تحت الشعاع خود قرار دهد. بر همين مبنا يكي از مسائلي كه احتمالا در اين ديدارها مورد بررسي قرار خواهد گرفت، تحريم بانك مركزي ايران و مشكل موجود براي واردات نفت ايران از سوي تركيه است. تركيه از جمله كشورهايي است كه خواستار مستثني شدن خود از تحريم جديد آمريكا عليه ايران شده است ، چرا كه حدود 30 درصد نفت مورد نياز خود را از ايران تامين مي كند.
يك مقام ترك به تازگي اعلام كرده كه آنكارا در حال بررسي اين مساله است آيا از آمريكا بخواهد شركت نفتي توپراس را در تحريم هاي جديد كه عليه ايران اعمال كرده مورد استثنا قرار دهد يا خير. اگر چه بر اساس قانوني كه باراك اوباما، رييس جمهور آمريكا امضا كرده آمريكا خود را به شديدترين تحريم هايي مجهز كرده است كه موسساتي مالي كه با بانك مركزي ايران تبادلات داشته باشند را هدف قرار مي دهد، اما همين قانون به دولت اين كشور اجازه مي دهد كه موسساتي را در كشوري كه معاملاتش را به اندازه قابل توجهي با ايران كاهش داده است، مورد استثنا قرار دهد. اوباما همچنين مي تواند مواردي را كه به نفع امنيت ملي اين كشور و يا براي ثبات بازار انرژي ضروري باشد، ناديده بگيرد. با توجه به اين وضعيت يك مقام ترك كه خواست نامش فاش نشود به خبرگزاري رويترز گفت: خيلي زود است كه بگوييم آيا تركيه خواستار مورد استثنا قرار گرفتن مي شود يا خير. ما در حال بررسي ماهيت اين قانون جديد هستيم. زماني كه آن را ارزيابي كنيم تصميم خواهيم گرفت.اما موضع تركيه درباره تحريم ها اين است كه فقط تحريم هاي سازمان ملل به لحاظ حقوقي الزام آور است.
از سوي ديگر وزير انرژي تركيه نيز روز گذشته درباره اعمال تحريم عليه ايران گفت: شركت نفتي توپراش تا زماني كه مساله خاصي به وجود نيايد روابط تجاري خود را با ايران ادامه خواهد داد. به گزارش ايسنا، به نقل از روزنامه گوندم چاپ تركيه تانر ييلديز، وزير انرژي اين كشور درباره روابط تجاري ميان ايران و تركيه با وجود اعمال تحريم هاي بيش تر عليه ايران گفت: در جهت تحريم شركت نفتي توپراش تركيه عليه ايران هيچ اطلاعي به دست ما نرسيده و روابط تجاري شركت توپراش با ايران ادامه دارد. وزير انرژي تركيه در پاسخ به سوالي درباره تحريم هاي اعمالي بيش تر عليه ايران از سوي آمريكا گفت: ايران يكي از كشورهايي است كه تركيه از آن انرژي وارد مي كند و تاكنون هيچ اطلاعي مبني بر قطع واردات انرژي از سوي ايران اعلام نشده است و تا امروز واردات ادامه پيدا كرده و تا زماني كه مساله اي در اين باره به وجود نيايد اين تجارت ادامه خواهد داشت. گفتني است تاكنون علاوه برتركيه، كره جنوبي، ژاپن، ايتاليا و چين هم ضمن ابراز ناخرسندي از تحريم هاي يكجانبه و خارج از چارچوب سازمان ملل متحد ايران از سوي آمريكا، خواستار مستثني شدن از تحريم ها عليه ايران شده اند. ديروز خبرگزاري مهر به نقل از خبرگزاري فرانسه، نوشت كه چين اعلام كرده مخالف تحريم هايي است كه رئيس جمهوري آمريكا عليه بانك مركزي ايران امضا كرده است." خبرگزاري رويترز نيز گزارش داد: هونگ لي، سخنگوي وزارت امور خارجه چين روز چهارشنبه در نشستي خبري تاكيد كرد: چين همواره بر اين باور بوده است كه اين تحريم ها راهي صحيح براي رفع تنش ها يا حل مساله برنامه هسته اي ايران نبوده است. وي افزود: مسير صحيح، گفت وگو و مذاكره است. چين همواره در اعمال تحريم هاي يك جانبه بر كشوري ديگر حقوق داخلي اش را بالاتر از حقوق بين الملل قرار داده است. چين و ايران تجارت و تبادلات انرژي عادي و شفاف دارند كه ناقض قطعنامه هاي شوراي امنيت سازمان ملل نيست. اين معاملات نبايد تحت تاثير تحريم ها قرار گيرد.
4- اخيرا تنش هايي كه بين سوريه و تركيه وجود داشته است، به روابط عراق و تركيه هم سرايت كرده است، اگر چه ماهيت اين تنش ها با هم متفاوت است، اما عدم همراهي عراق با تركيه و اتحاديه عرب براي تحريم سوريه، روابط اين دو كشور را متشنج كرده است. تركيه عدم همراهي عراق با اين كشور را با ورود به مسائل داخلي اين كشور تلاقي كرد ، به گونه اي كه در مساله طارق الهاشمي معاون رئيس جمهور عراق كه به انجام عمليات تروريستي عليه دولت نوري المالكي متهم شده است، مقامات تركيه فعالانه وارد شده و به پشتيباني از وي و ائتلاف العراقيه پرداختند و در حال حاضر هم فشار هاي تركيه به دولت شيعي عراق همچنان ادامه دارد. اعمال فشار تركيه به عراق در روزهاي اخير به حدي رسيده است كه حتي اردوغان نخست وزير تركيه در نامه اي به نوري مالكي به نوعي به تهديد وي پرداخت. مطمئنا با توجه به اينكه مسائل عراق مورد توجه و حساسيت هر دوكشور است در گفت وگوهاي مقامات ايران و تركيه، اين موضوع نيز مورد توجه قرار خواهد گرفت.

پنجشنبه|ا|15|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مردم سالاری]

[مشاهده در: www.mardomsalari.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 271]