تاثير هنرهاي تجسمي بر كاهش آسيب هاي فردي و اجتماعي نقاشي مي كشم پس هستم

واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: تاثير هنرهاي تجسمي بر كاهش آسيب هاي فردي و اجتماعي نقاشي مي كشم پس هستم
هنر به سان دست نوازشگري است بر سر كودك ناز پرورده روح ما كه با ناخوشايندي ها و ناملايمات روزگار دل آزرده و رنجور گشته و هر آن توانايي خروشيدن و از خود بيرون جستن را دارد اما هنر اين دم مسيحايي با نوازشگري و هنروري خود آرامش هرز رفته را به او باز مي گرداند و هنرمند آن دست توانايي است كه زيبايي هاي طبيعت را محصور مي كند و به رخ مي كشد. انسان، نشانگر ظهور حسنات خلقت الهي با سر فرود آوردن بر آستان زميني خود دست به هنرمندي مي زند تا درد فراغ را از ياد ببرد. هنر وسيله خلقت است براي انسان تا با كمك آن وجود خود را بسط دهد و در طول تاريخ ماندگار شود. علاقه به هنر ذهن انسان را تلطيف مي كند تا با تمركز بر خلق اثر، او را از خود به در كند و زمان و زمانه را براي چندي از ياد ببرد. از خود و زمانه فاصله گرفتن فرصتي را مهيا مي كند تا فرد به دور از هيجانات و آسيب هايي كه بر چهره روحي خود داشته لحظه اي انديشه ناب را بچشد تا لذت اين مزه كردن هدفي باشد براي ادامه مسير زندگي با زيبايي هاي هنري. آسيب هاي روحي بر چهره ذاتي افراد جبران ناپذير است اما شايد بتوان آموزه هاي هنري را به سان مسكن اين درد جانكاه برشمرد. هنرمند نياز دارد كه كارش توسط ديگري شناخته و درك شود تا از طريق حس مشترك به درك متعارف برسند. حميدالله رضايي از هنرمندان مجسمه ساز برجسته ايران در رابطه با تاثيرات عميق آثار روحي بر روي روح و روان انسان ها معتقد است "اگر آن چه كه در حين كار به خود انسان مي رسد، از درون باشد تاثيرش بر فضاي روحي ديگران هم انكار نا پذير است. در اين قضيه نبايد شك كرد. جوهرهايي در وجود انسان وجود دارد كه اگر كار از درون تو جريان پيدا كند مخاطبان تو نيز آن را دريافت خواهند كرد. و قدرت تسخير هنر بر روح بشر توان بهبود زخم هاي آن را هم دارد؟ حميدالله رضايي معتقد است كه آثار هنري بر روي افراد آسيب ديده از حيث روحي و رواني تاثيرات مثبت بسياري خواهد داشت مثلا در رشته مجسمه سازي متريالي كه با آن كار مي كنيم ماده نرمي از جنس گل است و كار با گل آرامش بخش است چرا كه وقتي با گل كار مي كنيم تمام انرژي هاي منفي فرد به هنگام ورز دادن و فشردن گل به اين جسم سرد منتقل مي شود و تا حدودي باعث متعادل شدن گرماي بدن مي شود كه اين كار بسيار آرامش بخش است. البته كيفيات ذكر شده تنها در متريال اين كار هنري وجود دارد. اين هنرمند با اشاره به تاثيرات آثار هنري بر نوع تفكر افراد مي گويد "تمام اين خواص در حالي است كه اين هنر از حيث تفكري هم مي تواند تاثيرات بسياري را داشته باشد. هنر ذهن را سيال مي كند و به راحتي ذهن را از موضوعي به موضوع ديگر معطوف مي كند كه باعث مي شود مسائل قبلي به راحتي فراموش شود كه اين ويژگي كارهاي هنري در روحيه افرادي كه دچار آسيب هاي رواني و اجتماعي شده است مي تواند بسيار مفيد باشد." جامعه متشكل از افراد است و تاثيرات فردي به وضوح خودشان را در جامعه نشان خواهند داد به گونه اي كه توجه به يك نفر كمتر از توجه به كل جامعه اي كه فرد در آن زندگي مي كند را ندارد. با توجه به اينكه حميدالله رضايي چنين تاثيراتي در فرد را به مرور زمان در جامعه نيز تاثير بخش مي داند در رابطه با توجه به افراد و ذن آنها در كلاس هاي درش مي گويد " من در كلاس هايم به شاگردانم تاكيد مي كنم كه هر آنچه در ذهن داريد پشت در كلاس بگذاريد و بعد وارد شويد و به مسائلي كه در كلاس و حين آموزش ياد مي گيريد فكر كنيد. در نتيجه اين افراد در كلاس با آرامش و به دور از هر آنچه بيرون از كلاس برايشان اتفاق افتاده شروع به فعاليت مي كنند." اما او معتقد است كه هنر يك جور بازي است. وقتي با ديد هنري با آن بازي مي كنيد اين بازي را برده ايد اما اگر از ابعاد ديگر مثلا از دريچه رياضي به آن نگاه كنيد باخته ايد. وقتي بازي مي كنيد در اين بازي كردن ها چيز هايي از ذهن تراوش مي كند كه خلاقيت آفرين و آرامش بخش است. اين هنرمند همچنين با اشاره به مراحل تاثيرگذاري هنر بر روح و روان انساني آخرين مرحله را رهايي مي داند كه انسان از خود طبيعتي كه ساكن در آن است رها شده و در نتيجه به قدرت والاي روحي مي رسد كه حاصل اين مرحله تاثيرگذاري هنرمند بر طبيعت است. از اين به بعد ديگر هنرمند نيست كه از طبيعت تاثير مي پذيرد بلكه با قدرتش در طبيعت تغيير ايجاد مي كند; تغييري در راستاي معنا و مفهومي كه هنرمند آن را به سختي يافته است. هنرمند توانمند كسي است كه تاثير مي گيرد و تاثير مي گذارد اما اينكه هنرمند به دنبال چه تاثيري بر مخاطب است و يا چه مفهومي را در قالب هنر مي خواهد به مخاطبش منتقل كند چيزي است كه به عقايد شخصي هنرمند باز مي گردد. كاظم چليپا هنرمند نقاش و كارشناس ارشد نقاشي رنگ ها را داراي تاثيرات رواني منحصر به خودشان مي داند و مي گويد "هر رنگ تاثيرات رواني خودش را دارد مثلا رنگ قرمز تاثير رواني مخصوص به خودش را دارد و رنگ سفيد نيز همين طور. هنرمند كسي است كه از اين تاثيرها به بهترين نحو استفاده مي كند. نقاشي يك زبان دريافت است از صورت عالم و صورت عالم هم حقيقت متجلي است و نقاش سعي مي كند كه به اين حقيقت نزديك بشود و برداشت خودش را در قالب يك اثر هنري به بيننده منتقل بكند." و البته اين هنرمند به تاثيرگذاري هنر بر جامعه و افراد جامعه از طريق زيبا سازي آن معتقد است به اين شكل كه " از همين تاثيرات رواني هنر و نقاشي ها مي توان در آرايش شهري، دكوراسيون خانه و طراحي لباس ها سود برد. اساس طراحي دكوراسيون شهري آثار هنري تجسمي است از طراحي هاي داخل ساختماني گرفته تا نماي بيروني ساختمان ها. وقتي شما به طبيعت نگاه مي كنيد تاثيراتي كه اندام يك آهو دارد با تاثيراتي كه اندام يك شير دارد مشابه نيست. پس هنر زباني است كه هنرمند تاثيراتي را كه از طبيعت دريافت مي كند را با آن بيان مي كند." چليپا نقاش انقلاب با اشاره به جنبه درماني هنر معتقد است كه آثار هنري بخشي از درمان افراد آسيب ديده را مي تواند به عهده بگيرد و اين توانايي را دارد كه تاثيرات مثبتي بر روي بيماران داشته باشد. او همچنين با تاكيد بر احساسات خود به هنگام نقاشي مي گويد " من به هنگام كار هاي هنري احساس لذت و دلچسبي دارم شايد بتوان گفت حسي مثل تلاش براي بقا به خصوص وقتي اثر موفق است انسان شست وشوي روحي پيدا مي كند." يكي از مهمترين تاثيرات هنرهاي تجسمي بر جامعه، تربيت كودكان و رشد و بالنگي آنها است كه در تربيت روحي كودكان موثر است از اين رو كاظم چليپا معتقد است تمام آن چيزي كه يك انسان نرمال نياز دارد تا با كمك آنها بتواند در جامعه زندگي سالمي داشته باشد از طريق هنر به بچه ها آموزش داده مي شود كه اين را مي توان يكي از دلايل ضرورت وجود و آموزش هنر هاي تجسمي در جامعه دانست. هنر يك ويژگي دارد كه آن ويژگي زبان گويا و راحت آن براي انتقال و مفاهيم است. از اين ويژگي هنر مي توان در راستاي انتقال مفاهيم فرهنگي و اعتقادي نسلي براي نسل ديگر استفاده كرد يا از زبان گوياي آن براي نمادهاي قديسان هر دوره سود برد.طاهر شيخ الحكمايي عضو هيات علمي دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران معتقد است "اصولا آثار هنري به طور عام يا خاص مي تواند بر انسان ها تاثير بگذارد و او را شاد يا غمگين كند. گاهي حتي صحبت كردن يا خواندن يك شعر نيز مي تواند، تاثيرگذار باشد از اين رو تاثيرات آثار هنري چه مثبت و چه منفي كاملا روي انسان ها اجتناب ناپذير است." او هنر را براي جامعه اي كه داراي اعتقادات خاص ديني و مذهبي است وسيله اي مي داند براي انتقال اين مفاهيم به متن جامعه از اين رو در يك جامعه فرهنگي كه اعتقادات خاصي در آن جريان دارد ترجمه چنين اعتقاداتي به زبان هنر مي تواند در جامعه به شكل مفيدتر و موثرتري ايفاي نقش كند. از ديگر اعتقادات اين هنرمند اين است كه هر يك از بخش هاي تجسمي از جمله نقاشي و مجسمه سازي مي توانند چنين نقشي را ايفا كنند مثلا اگر شما مجسمه اي را با يك هيبت و هيات خيلي زيبا در فضاي شهري داشته باشيد مردم با ديدن آن تاثير مثبت مي گيرند، يا وقتي شما از يك شخصيت ادبي، هنري و علمي يك مجسمه مي سازيد و در ميادين قرار مي دهيد زماني كه مردم آن را مي بينند تاثير مثبت مي گيرند. بنابراين تاثيرگرفتن از آثار هنري كاملا روشن و مشخص است اما تاكيد وي بر اين امر است كه اثر هنري بايد كاملا محاسبه شده، دقيق و بجا باشد اعم از اينكه اين اثر هنري بخواهد يك كار راديويي، تلويزيوني و نمايشگاه يا حتي داستان باشد. اين استاد هنرمند در رابطه با تاثيرات مثبت هنر بر كاهش آسيب هاي رواني و اجتماعي مي گويد "هنر درماني پژوهش عمده اي است كه به آن توجه شده است. پزشكان بسياري هستند كه به بعضي از مريضانشان توصيه مي كنندكه با گل كار كنند و سفال و مجسمه هاي گلي و خميري بسازند يا هنر موسيقي و نقاشي بياموزند." طاهر شيخ الحكمايي روند رو به رشد يك جامعه طبيعي را در پرورش هنر و هنرمندان آن مي داند چرا كه هنر در بخش تاثيرگذاري اش از حيث رواني يا روان درماني كاربرد دارد. به طور طبيعي وقتي شما جامعه اي داشته باشيد كه دايم با آثار هنري سر و كار دارد حاصل آن مي تواند يك جامعه طبيعي و رو به رشد باشد.
وي بر مشاهده تاثيرات مثبت هنر بر روي رفتار و خلق و خوي افراد تاكيد مي كند و انجام كارهاي هنري را نيز گاهي از توصيه هاي پزشكي مي داند.اين هنرمند نقاش جامعه امروزه ما را جامعه اي مي داند كه مردم آن هميشه در تكاپوي هيجانات شهري به سر مي برند كه حاصل آن ايجاد نوعي ناآرامي است و از ديد وي اين ناآرامي را مي شود با آموزش هنر به كودكان و نوجوانان مان كاهش داد. او همچنين معتقد است كه ما در مدارس بيشترين وقت را صرف محفوظات مي كنيم و كودكان را مجبور مي كنيم تا حفظ كنند و بيست بگيرند. در صورتي كه بايد به وجوهات ديگر آموزش نيز توجه شود، مثل جوامع ديگر كه به اين امور توجه كردند و بچه ها را با تفريحاتي مثل گردش هاي علمي به موزه ها، نمايشگاه ها و پارك ها و نشان دادن آثار هنري مثل مجسمه ها، نقاشي ها و فضا هاي مزين شده اعم از درختان، گل ها و در يك كلام چيدمان شهري آموزش مي دهند و از طريق اين نوع آموزش روش زندگي در جامعه را به كودكان آموزش مي دهند. اين استاد هنرمند با تاكيد بر حيث آموزشي هنر مي گويد " ما از طريق آموزش آثار هنري مي توانيم به افراد آموزش دهيم كه چگونه يك شهروند خوب باشند يا چگونه در اجتماع در كنار هم زندگي كنند و آداب و معاشرت ها را ياد بگيرند. به طور مثال ما از طريق كارتون مسائلي از نوع رياضيات، فلسفه و عرفان را مي توانيم به كودكان مان آموزش دهيم كه همه اينها از طريق آموزش هنر انجام مي شود يعني هنر في نفسه مي تواند موثر باشد و جامعه را به سمت يك جامعه ايده آل و قابل قبول هدايت كند." به گفته طاهر شيخ الحكمايي تنها رشته اي كه افراد از روي علاقه و البته آگاهانه انتخابش مي كنند و به آن مي پردازند رشته هاي هنري است و نمي شود كسي كه ذوق و استعداد هنري در وجودش نيست خودش را وادار كند كه كار هنري انجام دهد. بعضي از افراد مي گويند ما با خواسته پدر و مادر خود دكتر يا مهندس شده ايم اما كسي نمي گويد كه خانواده من چون دوست داشتند من هنرمند بشوم، هنرمند شده ام. به نظر وي هنر تنها رشته اي است كه فرد بايد علاقه و استعدادش را داشته باشد تا با ورود به آن موفق شود. بنابراين وقتي كاري با عشق و علاقه انجام شود خستگي در آن وجود ندارد و كار با احساس خوبي همراه است. هنرمندي كه خلاقيت دارد بالطبع نتيجه بهتري مي بيند.

سه|ا|شنبه|ا|13|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مردم سالاری]

[مشاهده در: www.mardomsalari.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1027]